پرش به محتوا

امام صادق پایه‌گذار علوم و حوزه‌های اسلامی (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'امیر المؤمنین ' به ' امیرالمؤمنین '
جز (جایگزینی متن - 'مى‏دانند' به 'می‌‏دانند')
جز (جایگزینی متن - 'امیر المؤمنین ' به ' امیرالمؤمنین ')
خط ۱۴۶: خط ۱۴۶:
بهترین دلیل [بر اینکه در زمان امام صادق علیه السلام علوم عقلى نیز نضج گرفت‏] این است که در تمام کتب حدیث اهل تسنن: صحیح بخارى، صحیح مسلم، جامع ترمذى، سنن ابى داوود و صحیح نَسائى، جز مسائل فرعى چیز دیگرى نیست: احکام وضو این است، احکام نماز این است، احکام روزه این است، احکام حج این است، احکام جهاد این است؛ و یا سیره است، مثلًا پیغمبر در فلان سفر این‏طور عمل کردند.
بهترین دلیل [بر اینکه در زمان امام صادق علیه السلام علوم عقلى نیز نضج گرفت‏] این است که در تمام کتب حدیث اهل تسنن: صحیح بخارى، صحیح مسلم، جامع ترمذى، سنن ابى داوود و صحیح نَسائى، جز مسائل فرعى چیز دیگرى نیست: احکام وضو این است، احکام نماز این است، احکام روزه این است، احکام حج این است، احکام جهاد این است؛ و یا سیره است، مثلًا پیغمبر در فلان سفر این‏طور عمل کردند.


ولى شما به کتابهاى حدیث شیعه که وارد مى‏شوید مى‏بینید اولین مبحث و اولین کتابش «کتاب العقل و الجهل» است. اصلًا این‏جور مسائل در کتب اهل تسنن مطرح نبوده. البته نمى‏خواهم بگویم منشأ همه اینها امام صادق بود؛ ریشه‏ اش امیر المؤمنین است و ریشه ریشه‏ اش خود پیغمبر است، ولى اینها این مسیر را ادامه دادند.  
ولى شما به کتابهاى حدیث شیعه که وارد مى‏شوید مى‏بینید اولین مبحث و اولین کتابش «کتاب العقل و الجهل» است. اصلًا این‏جور مسائل در کتب اهل تسنن مطرح نبوده. البته نمى‏خواهم بگویم منشأ همه اینها امام صادق بود؛ ریشه‏ اش امیرالمؤمنین است و ریشه ریشه‏ اش خود پیغمبر است، ولى اینها این مسیر را ادامه دادند.  


امام صادق بود که چون در زمان خودش این فرصت را پیدا کرد مواریث اجداد خودش را حفظ کرد و بر آن مواریث افزود. بعد از «کتاب العقل و الجهل» وارد «کتاب التوحید» مى‏شویم.  
امام صادق بود که چون در زمان خودش این فرصت را پیدا کرد مواریث اجداد خودش را حفظ کرد و بر آن مواریث افزود. بعد از «کتاب العقل و الجهل» وارد «کتاب التوحید» مى‏شویم.  
خط ۲۱۰: خط ۲۱۰:
و به معنى سخن علمى محکم، پابرجا، صحیح، معتبر و حرف درست است- گمشده مؤمن است. خیلى تعبیر عالى‏اى است: «گمشده». اگر انسان چیزى داشته باشد که مال خودش باشد و آن را گم کرده باشد چگونه هرجا مى‏رود دنبالش مى‏گردد؟! اگر شما یک انگشتر قیمتى داشته باشید که مورد علاقه‏تان باشد و گم شده‏ باشد، هرجا که احتمال مى‏دهید مى‏روید و تمام حواستان به این است که گوشه و کنار را نگاه کنید ببینید آیا مى‏توانید گمشده‏تان را پیدا کنید.  
و به معنى سخن علمى محکم، پابرجا، صحیح، معتبر و حرف درست است- گمشده مؤمن است. خیلى تعبیر عالى‏اى است: «گمشده». اگر انسان چیزى داشته باشد که مال خودش باشد و آن را گم کرده باشد چگونه هرجا مى‏رود دنبالش مى‏گردد؟! اگر شما یک انگشتر قیمتى داشته باشید که مورد علاقه‏تان باشد و گم شده‏ باشد، هرجا که احتمال مى‏دهید مى‏روید و تمام حواستان به این است که گوشه و کنار را نگاه کنید ببینید آیا مى‏توانید گمشده‏تان را پیدا کنید.  


از بهترین و افتخارآمیزترین تعبیرات اسلامى یکى همین است: حکمت گمشده مؤمن است، هرجا که پیدایش کند مى‏گیرد و لو از دست یک مشرک؛ یعنى تو اگر مالت را، گمشده‏ات را در دست یک مشرک ببینى آیا مى‏گویى من کارى به آن ندارم، یا مى‏گویى این مال من است؟ امیر المؤمنین مى‏فرماید: مؤمن علم را در دست مشرک عاریتى مى‏بیند و خودش را مالک اصلى، و مى‏گوید او شایسته آن نیست، آن که شایسته آن است من هستم.
از بهترین و افتخارآمیزترین تعبیرات اسلامى یکى همین است: حکمت گمشده مؤمن است، هرجا که پیدایش کند مى‏گیرد و لو از دست یک مشرک؛ یعنى تو اگر مالت را، گمشده‏ات را در دست یک مشرک ببینى آیا مى‏گویى من کارى به آن ندارم، یا مى‏گویى این مال من است؟ امیرالمؤمنین مى‏فرماید: مؤمن علم را در دست مشرک عاریتى مى‏بیند و خودش را مالک اصلى، و مى‏گوید او شایسته آن نیست، آن که شایسته آن است من هستم.


برخى مسأله تسامح و تساهل نسبت به اهل کتاب را به حساب خلفا گذاشته‏ اند که «سعه صدر خلفا ایجاب مى‏کرد که در دربار آنها مسلمان و مسیحى و یهودى و مجوسى و غیره با همدیگر بجوشند و از یکدیگر استفاده کنند» ولى این سعه صدر خلفا نبود، دستور خود پیغمبر بود.  
برخى مسأله تسامح و تساهل نسبت به اهل کتاب را به حساب خلفا گذاشته‏ اند که «سعه صدر خلفا ایجاب مى‏کرد که در دربار آنها مسلمان و مسیحى و یهودى و مجوسى و غیره با همدیگر بجوشند و از یکدیگر استفاده کنند» ولى این سعه صدر خلفا نبود، دستور خود پیغمبر بود.  
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۸۱۰

ویرایش