۱۶۰
ویرایش
گستره جغرافیایی و کانون‌های سادات طباطبایی شاخص در جهان اسلام (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها
گستره جغرافیایی و کانون‌های سادات طباطبایی شاخص در جهان اسلام (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۳:۵۳
، ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰بدون خلاصۀ ویرایش
Bageri1334 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Bageri1334 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۲۹: | خط ۱۲۹: | ||
-. طایفه سادات دیبا: جدّ اعلای خانواده دیبا حاج میرزا علی‌اصغر مستوفی پسر میرزا رفیع بن میر ابیطالب وزیر بوده که نسبت آن بزرگوار در 32 پشت به حضرت امام حسن مجتبی (ع) می‌رسد. در وجه تسمیه این خاندان به دیبا گفته شده که چون یکی از اجداد آنان به نام میر اسمعیل، همیشه زربفت حریری می‌پوشید، بدین سبب به اسمعیل دیباج مشهور بود. تبار او نیز به این لقب شهرت یافتند. در سال 1313 شمسی در یک جمع خانوادگی حرف "ج" از حذف و کلمه دیبا پس از کلمه طباطبائی بنام خانوادگی این دست از سادات اضافه شد. البته در حال حاضر عده‌ای از افراد خانواده دارای شناسنامه دیبا و عده‌ای شناسنامه طباطبائی دیبا می‌باشند. | -. طایفه سادات دیبا: جدّ اعلای خانواده دیبا حاج میرزا علی‌اصغر مستوفی پسر میرزا رفیع بن میر ابیطالب وزیر بوده که نسبت آن بزرگوار در 32 پشت به حضرت امام حسن مجتبی (ع) می‌رسد. در وجه تسمیه این خاندان به دیبا گفته شده که چون یکی از اجداد آنان به نام میر اسمعیل، همیشه زربفت حریری می‌پوشید، بدین سبب به اسمعیل دیباج مشهور بود. تبار او نیز به این لقب شهرت یافتند. در سال 1313 شمسی در یک جمع خانوادگی حرف "ج" از حذف و کلمه دیبا پس از کلمه طباطبائی بنام خانوادگی این دست از سادات اضافه شد. البته در حال حاضر عده‌ای از افراد خانواده دارای شناسنامه دیبا و عده‌ای شناسنامه طباطبائی دیبا می‌باشند. | ||
از افراد شاخص سادات طباطبايي در تبريز مي توان موارد زير را نام برد: | از افراد شاخص سادات طباطبايي در تبريز مي توان موارد زير را نام برد: | ||
-.مير عبد الغفار طباطبايي: وي از نوادگان سید کمال الدین است که جد گروهى از سادات طباطبایى تبریز مي باشد. وى در زمـان فـتـنـه مـغـول و هـجوم آنان به شهر زواره که موجب خسارتهاى معنوى و مادى بسیار بزرگى شد، هـمانند بسیارى از سادات خاندان طباطبایى ، زواره را ترک کرد و در تبریز مسکن گزید، عـارف بـى بـدیـل ، آیـت الله سـیـد عـلى قـاضـى طـبـاطـبـایى یکى از نوادگان این ذریه رسول خدا(صلى الله علیه و آله ) به شمار مى رود. از دیـگـر اجـداد آیـت الله العظمى قاضى طباطبایى، مرحوم حاج میرزا یوسف تبریزى مى باشد که از مجتهدان و نام آوران عصر خویش بود و مرجع قضایى و شرعى به شمار مى رفت . از آنجا که نامبرده فردى مستجاب الدعوه بود، خاندان ایشان از دیرباز مورد توجه عـامـه مـردم بـوده انـد. لازم بـه ذکـر است که مرحوم آیت الله حاج میرزا یوسف تبریزى از اجداد آیت الله العظمى سید شهاب الدین مرعشى نجفى نیز محسوب مى شوند و گفته شده اسـت کـه ایـشـان تـصـویـرى از حـاج مـیـرزا یـوسـف تـبـریـزى را در منزل داشته است . همچنین جد سوم آیت الله قاضى ، مرحوم میرزا محمد تقى قاضى طباطبایى مى باشد که از دانـشـوران بـنـام جهان تشیع به شمار مى رود. ایشان جد سوم مرحوم علامه طباطبایى نیز بـوده انـد، بـنـابـرایـن ، ایـن دو بـزرگـوار در نـسـب بـا یـکـدیـگر اشتراک دارند. | -.مير عبد الغفار طباطبايي: وي از نوادگان سید کمال الدین است که جد گروهى از سادات طباطبایى تبریز مي باشد. وى در زمـان فـتـنـه مـغـول و هـجوم آنان به شهر زواره که موجب خسارتهاى معنوى و مادى بسیار بزرگى شد، هـمانند بسیارى از سادات خاندان طباطبایى ، زواره را ترک کرد و در تبریز مسکن گزید، عـارف بـى بـدیـل ، آیـت الله سـیـد عـلى قـاضـى طـبـاطـبـایى یکى از نوادگان این ذریه رسول خدا(صلى الله علیه و آله ) به شمار مى رود.. <ref>مـرحـوم آیـت الله العـظـمى سید على قاضى طباطبایى در تعلیقه اى که بر کتاب شریف ارشاد، تاءلیف شیخ مفید (ره ) نگاشته اند، نسب شریف خویش را به ابـراهـیـم طـبـاطـبـا بـن اسماعیل الدیباج بن ابراهیم الغمر رسانده اند.</ref> از دیـگـر اجـداد آیـت الله العظمى قاضى طباطبایى، مرحوم حاج میرزا یوسف تبریزى مى باشد که از مجتهدان و نام آوران عصر خویش بود و مرجع قضایى و شرعى به شمار مى رفت . از آنجا که نامبرده فردى مستجاب الدعوه بود، خاندان ایشان از دیرباز مورد توجه عـامـه مـردم بـوده انـد. لازم بـه ذکـر است که مرحوم آیت الله حاج میرزا یوسف تبریزى از اجداد آیت الله العظمى سید شهاب الدین مرعشى نجفى نیز محسوب مى شوند و گفته شده اسـت کـه ایـشـان تـصـویـرى از حـاج مـیـرزا یـوسـف تـبـریـزى را در منزل داشته است . همچنین جد سوم آیت الله قاضى ، مرحوم میرزا محمد تقى قاضى طباطبایى مى باشد که از دانـشـوران بـنـام جهان تشیع به شمار مى رود. ایشان جد سوم مرحوم علامه طباطبایى نیز بـوده انـد، بـنـابـرایـن ، ایـن دو بـزرگـوار در نـسـب بـا یـکـدیـگر اشتراک دارند. | ||
علامه طـبـاطـبـایـى در کـتـاب خـطـى انساب آل عبدالوهاب درباره مرحوم آیت الله میرزا محمد تقى قاضى چنین نگاشته اند: "مـقـام شـامـخ عـملى و علمى و اعتبار دولتى و ملى حضرت ایشان ماوراى حد و وصف است . در اوایـل عـمـر بـه عـتـبـات مـقـدسـه انـتـقـال و خـدمـت اسـتـاد کـل ، آیـت الله وحـید بهبهانى و مرحوم شیخ محمد مهدى فتونى و آیت الله بحرالعلوم تلمذ داشته و به خط آن مرحوم اجازه اى به تاریخ ۱۱۷۳ ق ، گرفته و به طورى که معلوم مـى شـود، در مـنـقـول و مـعـقـول جامع بوده است . در حوالى ۱۱۷۵ ق.به شهر تبریز مراجعت فـرمـوده ، مـصـدریـت تـام و مـقـبـولیـت عـامـى پـیدا مى کند و از ناحیه کریم خان زند منصب قـضـاوت داشـتـه اسـت . در زمان خودش اسناد شرعیه منحصر بوده به مهر شریف ایشان و مرحوم میرزا عطاءالله شیخ الاسلام … معلوم مى شود که وجاهت و مقبولیت و موثوقیت و حسن سـیـرت و سـریرت مرحوم قاضى چنانچه در اول ترجمه شان ذکر یافت ، فوق حد وصف بود… وفاتشان مقارن ۱۲۲۰ هجرى اتفاق افتاد".بـدیـن سـان ، خـانـدان طباطبایى همواره خاندان علم و حکمت و فقاهت و اخلاق بوده است . | علامه طـبـاطـبـایـى در کـتـاب خـطـى انساب آل عبدالوهاب درباره مرحوم آیت الله میرزا محمد تقى قاضى چنین نگاشته اند: "مـقـام شـامـخ عـملى و علمى و اعتبار دولتى و ملى حضرت ایشان ماوراى حد و وصف است . در اوایـل عـمـر بـه عـتـبـات مـقـدسـه انـتـقـال و خـدمـت اسـتـاد کـل ، آیـت الله وحـید بهبهانى و مرحوم شیخ محمد مهدى فتونى و آیت الله بحرالعلوم تلمذ داشته و به خط آن مرحوم اجازه اى به تاریخ ۱۱۷۳ ق ، گرفته و به طورى که معلوم مـى شـود، در مـنـقـول و مـعـقـول جامع بوده است . در حوالى ۱۱۷۵ ق.به شهر تبریز مراجعت فـرمـوده ، مـصـدریـت تـام و مـقـبـولیـت عـامـى پـیدا مى کند و از ناحیه کریم خان زند منصب قـضـاوت داشـتـه اسـت . در زمان خودش اسناد شرعیه منحصر بوده به مهر شریف ایشان و مرحوم میرزا عطاءالله شیخ الاسلام … معلوم مى شود که وجاهت و مقبولیت و موثوقیت و حسن سـیـرت و سـریرت مرحوم قاضى چنانچه در اول ترجمه شان ذکر یافت ، فوق حد وصف بود… وفاتشان مقارن ۱۲۲۰ هجرى اتفاق افتاد".بـدیـن سـان ، خـانـدان طباطبایى همواره خاندان علم و حکمت و فقاهت و اخلاق بوده است . | ||
-. آیت الله سید حسین طباطبایى ، پدر مرحوم قاضى طباطبایى نیز فقیهى ژرف اندیش بود. وى در تـبـریـز مـتـولد شـد و در قم از محضر بزرگانى چون آیت الله سید محمد حجت استفاده شـایـان نـمـود و از شـاگردان مبرز ایشان به شمار آمد و پس از مهاجرت به عراق نیز از شاگردان برجسته آیت الله العظمى میرزا محمد حسن شیرازى بود و از ایشان اجازه اجتهاد و روایت داشت . | -. آیت الله سید حسین طباطبایى ، پدر مرحوم قاضى طباطبایى نیز فقیهى ژرف اندیش بود. وى در تـبـریـز مـتـولد شـد و در قم از محضر بزرگانى چون آیت الله سید محمد حجت استفاده شـایـان نـمـود و از شـاگردان مبرز ایشان به شمار آمد و پس از مهاجرت به عراق نیز از شاگردان برجسته آیت الله العظمى میرزا محمد حسن شیرازى بود و از ایشان اجازه اجتهاد و روایت داشت . | ||
| خط ۱۳۹: | خط ۱۳۹: | ||
====سادات طاباطبايي در گیلان و مازندران:==== | ====سادات طاباطبايي در گیلان و مازندران:==== | ||
دسته ای از سادات طباطبایی به ایران مهاجرت کردند و در مناطق مختلفی از این سرزمین ساکن شدند. طبرستان ودیلم (مازندران وگیلان) از آن جمله اند که تعدادی از آنان که لقب «کيا» داشتند، در آن سرزمین رحل اقامت افکندند. اینان نقش مذهبي، سياسي و اجتماعي مهمي در این خطفه ایفا کردند. "خرم کيا" از آن جمله است که مزارش در لاهيجان است. وی در 674ق به قتل رسيده و نامش بر کتيبه‌اي که در 1105ق.، نوشته شده آمده است. اين دسته از سادات که ملقب به "کیا" هستند غیر از سادات حسيني هستند که به مدت طولانی از 769 تا 1000ق بر بخش عمده‌اي از گيلان و قسمتی ازمازندران حکمرانی داشتند. هنگامي که حکومت طباطبايي در صعده یمن پاگرفت، سادات طباطبایی ایران و دیگر سادات به‌ويژه به لحاظ سياسي و عقيدتي جانب آنان را گرفتند و حتي از دادن کمکهاي نظامي نيز دريغ نکردند. | دسته ای از سادات طباطبایی به ایران مهاجرت کردند و در مناطق مختلفی از این سرزمین ساکن شدند. طبرستان ودیلم (مازندران وگیلان) از آن جمله اند که تعدادی از آنان که لقب «کيا» داشتند، در آن سرزمین رحل اقامت افکندند. اینان نقش مذهبي، سياسي و اجتماعي مهمي در این خطفه ایفا کردند. "خرم کيا" از آن جمله است که مزارش در لاهيجان است. وی در 674ق به قتل رسيده و نامش بر کتيبه‌اي که در 1105ق.، نوشته شده آمده است. اين دسته از سادات که ملقب به "کیا" هستند غیر از سادات حسيني هستند که به مدت طولانی از 769 تا 1000ق بر بخش عمده‌اي از گيلان و قسمتی ازمازندران حکمرانی داشتند. <ref>رابينو، فرمانروايان گيلان، 131 به نقل از دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج ،2 ص 56.</ref>هنگامي که حکومت طباطبايي در صعده یمن پاگرفت، سادات طباطبایی ایران و دیگر سادات به‌ويژه به لحاظ سياسي و عقيدتي جانب آنان را گرفتند و حتي از دادن کمکهاي نظامي نيز دريغ نکردند. | ||
در مناطق شمالی ایران امام زادگانی از سادات طباطبایی مدفون هستند که برخی از آنها عبارتند از: | در مناطق شمالی ایران امام زادگانی از سادات طباطبایی مدفون هستند که برخی از آنها عبارتند از: | ||
-.سيد يحيى :نسب این امام زاده شریف از این قرار است: يحيى بن حسن الاتج بن محمّد المرتضى لدين الله بن يحيى الهادى بن حسين بن قاسم الرسى بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل الديباج بن ابراهيم الغمر بن حسن المثنى بن امام حسن (عليه السلام). | -.سيد يحيى :نسب این امام زاده شریف از این قرار است: يحيى بن حسن الاتج بن محمّد المرتضى لدين الله بن يحيى الهادى بن حسين بن قاسم الرسى بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل الديباج بن ابراهيم الغمر بن حسن المثنى بن امام حسن (عليه السلام). | ||
این امام زاده جلیل القدر در روستاى توساكوتى تنکابن در ميان جنگل واقع شده و دارای بقعه ای ساده و گنبدى مدور و آجرى است. به نظر مى رسد كه او پدربزرگ امامزاده سيد مختار مدفون در روستاى فقيه آباد نشتارود شهرستان تنكابن باشد. امام زاده یحیی فرزندى به نام ابوالعساف محمّد داشت كه از وى سيد مختار، سيد حسين و سيد حسن به دنيا آمده اند. | این امام زاده جلیل القدر در روستاى توساكوتى. <ref>توساكوتى به معنى تپّه اى است كه زير درخت توسكا قرار دارد. نام ديگر اين روستا توساكلام است. دهستان سه هزار نيز شامل سى روستا است.</ref> تنکابن در ميان جنگل واقع شده و دارای بقعه ای ساده و گنبدى مدور و آجرى است. به نظر مى رسد كه او پدربزرگ امامزاده سيد مختار مدفون در روستاى فقيه آباد نشتارود شهرستان تنكابن باشد. امام زاده یحیی فرزندى به نام ابوالعساف محمّد داشت كه از وى سيد مختار، سيد حسين و سيد حسن به دنيا آمده اند. <ref>تحفة الازهار1: 279؛ عمدة الطالب: 177؛ مناهل الضرب: 359ـ358؛ سيرى در تاريخ علويان غرب مازندران: 98.</ref> | ||
-.سيد محمود جویبار: نسب شريف این امام زاده با دوازده واسطه به امام دوّم شيعيان منتهى مى شود که از این قرار است: سيّد محمود بن محمّد بن مسلم بن محمّد بن قاسم بن اسماعيل بن احمد الناصر بن يحيى الهادى بن حسين بن قاسم الرُسى بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل الديباج بن ابراهيم الغمر الحسن المثنى بن امام حسن(عليه السلام) . بقعه این امام زاده در نُه كيلومترى شمال شهر جويبار، روبه روى پاسگاه انتظامى و در ميان گورستان محل واقع شده است. بنايى تازه ساختِ مستطيل شكل به ابعاد 16×7 متر است كه شامل دو اتاق تودرتو است. دو درب از جانب شمال و جنوب به بقعه راه مى يابد. قبر امامزاده در اتاق بزرگ تر قرار گرفته و صندوق چوبى كوچكى به ارتفاع سى سانتى متر از قبر محافظت مى كند. روى بامِ پشم سيمانى (ايرانيت) مزار، گنبدى گرد به ارتفاع يك متر قرار داده اند. غسّال خانه و سرويس هاى بهداشتى در جنوب بقعه است. حياط زيارتگاه حدود چهار هزار مترمربع است. حاج اصغر و حاجيه اولياى غفارى به نام فرزند شهيدشان مهران، تكيه اى بنيان نهاده اند. | -.سيد محمود جویبار: نسب شريف این امام زاده با دوازده واسطه به امام دوّم شيعيان منتهى مى شود که از این قرار است: سيّد محمود بن محمّد بن مسلم بن محمّد بن قاسم بن اسماعيل بن احمد الناصر بن يحيى الهادى بن حسين بن قاسم الرُسى بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل الديباج بن ابراهيم الغمر الحسن المثنى بن امام حسن(عليه السلام) . بقعه این امام زاده در نُه كيلومترى شمال شهر جويبار، روبه روى پاسگاه انتظامى و در ميان گورستان محل واقع شده است. بنايى تازه ساختِ مستطيل شكل به ابعاد 16×7 متر است كه شامل دو اتاق تودرتو است. دو درب از جانب شمال و جنوب به بقعه راه مى يابد. قبر امامزاده در اتاق بزرگ تر قرار گرفته و صندوق چوبى كوچكى به ارتفاع سى سانتى متر از قبر محافظت مى كند. روى بامِ پشم سيمانى (ايرانيت) مزار، گنبدى گرد به ارتفاع يك متر قرار داده اند. غسّال خانه و سرويس هاى بهداشتى در جنوب بقعه است. حياط زيارتگاه حدود چهار هزار مترمربع است. حاج اصغر و حاجيه اولياى غفارى به نام فرزند شهيدشان مهران، تكيه اى بنيان نهاده اند. | ||
رابينو مى نويسد: «بين ده و ساحل دريا امامزاده كوچك محمود واقع است.» | رابينو مى نويسد: «بين ده و ساحل دريا امامزاده كوچك محمود واقع است.» | ||
به نظر مى رسد كه شخصيّت مدفون در بقعه سيّد محمود بن محمّد بن مسلم بن محمّد بن قاسم بن اسماعيل بن احمد الناصر بن يحيى الهادى بن حسين بن قاسم الرُسى بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل الديباج بن ابراهيم الغمر الحسن المثنى بن امام حسن(عليه السلام) باشد. زيرا جمعى از فرزندان عموى وى در سارى، آمل و خوزستان سكونت داشته اند كه مى تواند مؤيّدى بر سكونت سيد محمّد در سارى باشد. براين اساس، نسب شريف وى با دوازده واسطه به امام دوّم شيعيان منتهى مى شود. وفات وى بايد در دهه اوّل قرن ششم هجرى بين سال هاى 505 تا 510 هـ . ق باشد. او فرزندى به نام سيّدعلى داشته كه وى نيز دو فرزند به نام محمود و حسن داشته است. سيّد محمود در قلعه سرسفلى پايين نكا مدفون است. | به نظر مى رسد كه شخصيّت مدفون در بقعه سيّد محمود بن محمّد بن مسلم بن محمّد بن قاسم بن اسماعيل بن احمد الناصر بن يحيى الهادى بن حسين بن قاسم الرُسى بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل الديباج بن ابراهيم الغمر الحسن المثنى بن امام حسن(عليه السلام) باشد. زيرا جمعى از فرزندان عموى وى در سارى، آمل و خوزستان سكونت داشته اند كه مى تواند مؤيّدى بر سكونت سيد محمّد در سارى باشد. براين اساس، نسب شريف وى با دوازده واسطه به امام دوّم شيعيان منتهى مى شود. وفات وى بايد در دهه اوّل قرن ششم هجرى بين سال هاى 505 تا 510 هـ . ق باشد. او فرزندى به نام سيّدعلى داشته كه وى نيز دو فرزند به نام محمود و حسن داشته است. سيّد محمود در قلعه سرسفلى پايين نكا مدفون است. . <ref>مناهل الضرب: 359، المشجّر الكشاف 2: 13، تحفة الازهار 1: 279، التذكره: 67، الدرّة الذهبيّه 2: 386.</ref> | ||
قابل ذکر است که در منطقه جيل و د يلم، قیامهای بسیاری از سوى سادات حسنى و حسينى بر ضد دستگاه خلافت عباسی انجام شد كه نخستين آنان يحيى بن عبدالله الحسن بن الأمام الحسن عليه السّلام است که در خلافت هارون الرشید(حک :170_193ق) صورت گرفت. | قابل ذکر است که در منطقه جيل و د يلم، قیامهای بسیاری از سوى سادات حسنى و حسينى بر ضد دستگاه خلافت عباسی انجام شد كه نخستين آنان يحيى بن عبدالله الحسن بن الأمام الحسن عليه السّلام است که در خلافت هارون الرشید(حک :170_193ق) صورت گرفت. | ||
يكى ديگر از ساداتى كه در اين منطقه قيام نموده أبو هاشم ( أبو الحسن) على بن أبى عبدالله محمّد و ميان كلاه، بن على بن سليمان بن القاسم الريسى بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل ديباج بن ابراهيم الغمربن الحسن المثنى بن الامام الحسن عليه السّلام.» او در قرن پنجم در زمان مؤيد بالله ابى الحسين هارونى در گيلان قيام نمود.» بنابراين وى با نه واسطه به امام حسن مجتبى عليه السّلام سلسله نسب مى رساند و نام او على و مكنى به ابوهاشم، و به جهت قيام جاودانه خود به امامزاده هاشم شهرت يافته است. متأسفانه در منابع موجود، ذكرى از تاريخ تولّد و وفات يا شهادت او به ميان نيامده، اما با برخى از قراين مى توان دريافت كه او در ثلث آخر قرن چهارم در طبرستان بدنيا آمده و در نيمه نخست قرن پنجم در گيلان قيام و به شهادت رسيّده باشد، زيرا همچنان كه از قول ابن طباطبا اشاره شد او در زمان ابوالحسين هاروى قيام نمود و او نيز در همين سالى كه اشاره شد تولد و وفات نموده است. | يكى ديگر از ساداتى كه در اين منطقه قيام نموده أبو هاشم ( أبو الحسن) على بن أبى عبدالله محمّد و ميان كلاه، بن على بن سليمان بن القاسم الريسى بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل ديباج بن ابراهيم الغمربن الحسن المثنى بن الامام الحسن عليه السّلام.» او در قرن پنجم در زمان مؤيد بالله ابى الحسين هارونى در گيلان قيام نمود.» بنابراين وى با نه واسطه به امام حسن مجتبى عليه السّلام سلسله نسب مى رساند و نام او على و مكنى به ابوهاشم، و به جهت قيام جاودانه خود به امامزاده هاشم شهرت يافته است. متأسفانه در منابع موجود، ذكرى از تاريخ تولّد و وفات يا شهادت او به ميان نيامده، اما با برخى از قراين مى توان دريافت كه او در ثلث آخر قرن چهارم در طبرستان بدنيا آمده و در نيمه نخست قرن پنجم در گيلان قيام و به شهادت رسيّده باشد، زيرا همچنان كه از قول ابن طباطبا اشاره شد او در زمان ابوالحسين هاروى قيام نمود و او نيز در همين سالى كه اشاره شد تولد و وفات نموده است. . <ref>بدايع الأنساب: 62. تاريخ انقلاب: 235 ـ 236، منتقلة الطالبيّه: 235، لباب الأنساب 1: 186.</ref> | ||
-. سلطان جلال الدین: طبق گفته سيّد احمد كياء گيلانى یکی از نوادگان امام حسن(ع) در نيمه نخست قرن دهم هجرى مى زيسته و در گیان مدفون است. نسب وی چنین است: سيّد سلطان جلال الدّين بن سيّد شمس الدّين محمّد بن سيّد كمال الدّين بن زين الدّين اميرعلى بن سيّد صدر الدّين بن سيّد فخرالدّين بن سيّد همايون بن سيّد عماد الدّين محمود بن سيّد جلال الدّين شاهى بن سيّد تاج الدّين حسن بن سيّد شهاب الدّين على بن سيّد عماد الدّين بن سيّد ابوالمجد عباد بن على بن حمزة بن طاهر بن على بن محمّد بن احمد بن محمّد بن احمد بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل بن ابراهيم الغمر ابن حسن المثنى بن امام حسن(عليه السلام) . | -. سلطان جلال الدین: طبق گفته سيّد احمد كياء گيلانى یکی از نوادگان امام حسن(ع) در نيمه نخست قرن دهم هجرى مى زيسته و در گیان مدفون است. نسب وی چنین است: سيّد سلطان جلال الدّين بن سيّد شمس الدّين محمّد بن سيّد كمال الدّين بن زين الدّين اميرعلى بن سيّد صدر الدّين بن سيّد فخرالدّين بن سيّد همايون بن سيّد عماد الدّين محمود بن سيّد جلال الدّين شاهى بن سيّد تاج الدّين حسن بن سيّد شهاب الدّين على بن سيّد عماد الدّين بن سيّد ابوالمجد عباد بن على بن حمزة بن طاهر بن على بن محمّد بن احمد بن محمّد بن احمد بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل بن ابراهيم الغمر ابن حسن المثنى بن امام حسن(عليه السلام) . | ||
| خط ۱۵۷: | خط ۱۵۷: | ||
عضدالدوله ديلمى از اين ازدواج بسيار خرسند بود و نزد ملكوك و پادشاهان افتخار مى كرد و مى گفت: و قد التحم نسل رسول الله بنسلى، نسل رسول خدا(صلى الله عليه وآله) با نسل من در آميخته است. | عضدالدوله ديلمى از اين ازدواج بسيار خرسند بود و نزد ملكوك و پادشاهان افتخار مى كرد و مى گفت: و قد التحم نسل رسول الله بنسلى، نسل رسول خدا(صلى الله عليه وآله) با نسل من در آميخته است. | ||
بنابراين عضدالدوله ديلمى با اين ازدواج كه دختر و خواهر خود را به يكى از بارزترين شخصيّت هاى حسنى در عصر خود داد، بيشتر سادات را به خود معطوف نمود و به آنان نيكى و احترام مى نمود. آل قاورد نيز با اين عمل، بلكه فراتر از آن، دخترى به زيد و هشت دختر ديگر را به فرزندان وی دادند تا در اين شرافت از شاهان ديلمى و آل بويه سبقت گيرند. | بنابراين عضدالدوله ديلمى با اين ازدواج كه دختر و خواهر خود را به يكى از بارزترين شخصيّت هاى حسنى در عصر خود داد، بيشتر سادات را به خود معطوف نمود و به آنان نيكى و احترام مى نمود. آل قاورد نيز با اين عمل، بلكه فراتر از آن، دخترى به زيد و هشت دختر ديگر را به فرزندان وی دادند تا در اين شرافت از شاهان ديلمى و آل بويه سبقت گيرند. | ||
سادات انجویه درشیراز از نسل زید الاسود هستند که در میان ایشان چهره های درخشان علمی و فقهی ظهور یافتند. | سادات انجویه درشیراز از نسل زید الاسود هستند که در میان ایشان چهره های درخشان علمی و فقهی ظهور یافتند. . <ref>الفصول الفخریه، ص 130.</ref> | ||
زید داراي چهار فرزند به اسامي ابراهيم، علي، محمد ابوجعفر و حسين ابو عبدالله بودوفات وي پس از سال 335 ه .ق اتفاق افتاده و در حرم علي بن حمزه (ع) در شيراز دفن شده است . پس از مرگ او، فرزند ارشدش، حسين ابوعبدالله نقابت و سرپرستي سادات شيراز و موقوفات آنجا را به عهده گرفت و صاحب دو فرزند شد كه يكي از آنان ابوالحسن زيد نام داشت كه به جهت مهاجرت و سكونت به سيراف، به عز الدين سيرافي مشهور شد. از نوادگان عز الدين سيرافي مي توان به سيد حسين بن اسحاق بن جعفر بن حسن بن زيد ابي الحسين السيرافي الحسني ياد نمود كه به جهت تقوا و حسن شهرتش به شاه حسين معرف بود وي در سال 550 ه.ق در سيراف وفات يافت و در شهر كنوني بنك به خاك سپرده شد. از سيد حسين سه فرزند به اسامي اسحاق، زين العابدين علي و محمود به يادگار ماند كه در بوشهر و نواحي آن مي زيستند. | زید داراي چهار فرزند به اسامي ابراهيم، علي، محمد ابوجعفر و حسين ابو عبدالله بودوفات وي پس از سال 335 ه .ق اتفاق افتاده و در حرم علي بن حمزه (ع) در شيراز دفن شده است . پس از مرگ او، فرزند ارشدش، حسين ابوعبدالله نقابت و سرپرستي سادات شيراز و موقوفات آنجا را به عهده گرفت و صاحب دو فرزند شد كه يكي از آنان ابوالحسن زيد نام داشت كه به جهت مهاجرت و سكونت به سيراف، به عز الدين سيرافي مشهور شد. از نوادگان عز الدين سيرافي مي توان به سيد حسين بن اسحاق بن جعفر بن حسن بن زيد ابي الحسين السيرافي الحسني ياد نمود كه به جهت تقوا و حسن شهرتش به شاه حسين معرف بود وي در سال 550 ه.ق در سيراف وفات يافت و در شهر كنوني بنك به خاك سپرده شد. از سيد حسين سه فرزند به اسامي اسحاق، زين العابدين علي و محمود به يادگار ماند كه در بوشهر و نواحي آن مي زيستند. | ||
| خط ۱۶۶: | خط ۱۶۶: | ||
====بروجرد:==== | ====بروجرد:==== | ||
آیت الله العظمی سید حسین بروجردی ره نسبش با حدود 28 واسطه به ابراهیم غمر می رسد. | آیت الله العظمی سید حسین بروجردی ره نسبش با حدود 28 واسطه به ابراهیم غمر می رسد. <ref>نسب کامل وی چنین است: السید حسین بن السید على بن السید احمد بن السید على نقی بن السید محمد جواد بن السید مرتضى بن السید محمد الطباطبائى بن السید عبدالكریم بن السید مراد بن الشاه اسدالله بن جلال الدین امیر بن الحسن بن مجدالدین بن قوام الدین بن اسمعیل بن عباد بن ابى المكارم بن عباد بن ابى المجد بن عباد بن على بن حمزه بن طاهر بن على بن محمد بن احمد بن محمد بن احمد بن ابراهیم طباطبا بن اسمعیل الدیباج بن ابراهیم الغمر بن حسن المثنی بن حسن بن على بن ابى طالب علیهم الاف التحیه والثناء.</ref> | ||
کرمان: در این سرزمین امامزادگانی از نسل ابراهیم طباطبا مدفون هستند که عبارتند از: | کرمان: در این سرزمین امامزادگانی از نسل ابراهیم طباطبا مدفون هستند که عبارتند از: | ||
1. امام زاده شيخ حيدر در زرند: برخی نسب شريف او را چنین معرفی کرده اند: سيّد حيدر بن محمّد بن أبى طاهر بن عبدالله بن على بن حيدر بن على بن محمّد بن جعفر بن حسين بن محمّد بن زيد بن حسين بن زيد بن ابراهيم بن محمّد بن قاسم بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل الديباج بن ابراهيم الغمر بن حسن المثنى بن امام حسن (عليه السلام). از زندگی او اطلاعی در دست نیست. درگذشت اوبه احتمال قوى در نيمه نخست قرن هفتم هجرى بوده است. | 1. امام زاده شيخ حيدر در زرند: برخی نسب شريف او را چنین معرفی کرده اند: سيّد حيدر بن محمّد بن أبى طاهر بن عبدالله بن على بن حيدر بن على بن محمّد بن جعفر بن حسين بن محمّد بن زيد بن حسين بن زيد بن ابراهيم بن محمّد بن قاسم بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل الديباج بن ابراهيم الغمر بن حسن المثنى بن امام حسن (عليه السلام). از زندگی او اطلاعی در دست نیست. درگذشت اوبه احتمال قوى در نيمه نخست قرن هفتم هجرى بوده است. <ref>فرهنگ جغرافيايى آباديهاى استان كرمان، شهرستان زرند،ص 135 وص 137. 2. سراج الانساب،ص 65 ـ 64.</ref> اين زيارتگاه در 39 كيلومترى شمال غرب شهر زرند، در ميان قبرستان روستاى بنان بالا، روى تپّه اى مشرف بر روستا با چشم اندازى فوق العاده زيبا قرار دارد. | ||
2.مام زاده ابويعلى حمزة بن على در راین: نسب وی را چنین آورده اند: حمزه بن علی بن محمّد بن زيد الاسود بن ابراهيم بن محمّد بن قاسم الرُسّى بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل الديباج بن ابراهيم الغمر بن الحسن المثنى بن امام حسن (عليه السلام). آرامگاه پدرحمزه ابوالحسن على نیز در راین است. هرچند که وی نخست در جيرفت سکونت داشته است. وی از نقباء بزرگ كرمان بوده است. به احتمال قوى ابويعلى حمزه در ثلث اوّل قرن ششم هجرى مى زيسته است اما از زندگی او اخباری در دست نیست. | 2.مام زاده ابويعلى حمزة بن على در راین: نسب وی را چنین آورده اند: حمزه بن علی بن محمّد بن زيد الاسود بن ابراهيم بن محمّد بن قاسم الرُسّى بن ابراهيم طباطبا بن اسماعيل الديباج بن ابراهيم الغمر بن الحسن المثنى بن امام حسن (عليه السلام). آرامگاه پدرحمزه ابوالحسن على نیز در راین است. هرچند که وی نخست در جيرفت سکونت داشته است. وی از نقباء بزرگ كرمان بوده است. به احتمال قوى ابويعلى حمزه در ثلث اوّل قرن ششم هجرى مى زيسته است اما از زندگی او اخباری در دست نیست. | ||
| خط ۱۸۲: | خط ۱۸۲: | ||
در این استان بويژه شهر نیز از گذشته های دور سادات بسیاری ساکن بوده اند که برخی از آنان از سادات طباطبایی هستند. از آن جمله است: | در این استان بويژه شهر نیز از گذشته های دور سادات بسیاری ساکن بوده اند که برخی از آنان از سادات طباطبایی هستند. از آن جمله است: | ||
-.سید محمد کاظم طباطبایی یزدی: وی معروف به صاحب عروه، از فقهای نامدار شیعه و مولف کتاب «عروة الوثقی است. سید از جمله فقهای بزرگ و نامدار سده های اخیر است که در یزد و اصفهان و مشهد به تحصیل پرداخت و پس از آن به نجف اشرف مهاجرت کرد و در آنجا به درجات عالی فقاهت رسید و بعدها مرجع شیعیان جهان شد. | -.سید محمد کاظم طباطبایی یزدی: وی معروف به صاحب عروه، از فقهای نامدار شیعه و مولف کتاب «عروة الوثقی است. سید از جمله فقهای بزرگ و نامدار سده های اخیر است که در یزد و اصفهان و مشهد به تحصیل پرداخت و پس از آن به نجف اشرف مهاجرت کرد و در آنجا به درجات عالی فقاهت رسید و بعدها مرجع شیعیان جهان شد. | ||
ظهور وسایل ارتباطات در زمان ایشان و تفوق علمی چشمگیری که داشت، از جمله عواملی بود که سبب شد مرجعیت وی به همه اقطار شیعی جهان برسد و از عراق و ایران تا هندوستان و آذربایجان و گرجستان و... را شامل شود. در تاریخ مرجعیت، این تحول چشمگیری بود که شکل تازه ای به نهاد مهم مرجعیت داد و آن را از صورت محلی یا حد اکثر در محدوده یک کشور بیرون آورد. نقش سیاسی ایشان در حرکت های نظامی انگلستان در عراق و همچنین مسائل بحرانی دوره مشروطه در ا یران بسیار قابل توجه بوده است. | ظهور وسایل ارتباطات در زمان ایشان و تفوق علمی چشمگیری که داشت، از جمله عواملی بود که سبب شد مرجعیت وی به همه اقطار شیعی جهان برسد و از عراق و ایران تا هندوستان و آذربایجان و گرجستان و... را شامل شود. در تاریخ مرجعیت، این تحول چشمگیری بود که شکل تازه ای به نهاد مهم مرجعیت داد و آن را از صورت محلی یا حد اکثر در محدوده یک کشور بیرون آورد. نقش سیاسی ایشان در حرکت های نظامی انگلستان در عراق و همچنین مسائل بحرانی دوره مشروطه در ا یران بسیار قابل توجه بوده است. <ref>بنگرید: دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج2 ، ص 64_65.</ref> | ||
براساس اطلاعات گرد آوری شده، امروز 277 نفر از نوادگان سید محمد کاظم یزدی در آسیا، 17 نفر در اروپا، 21 نفر در آمریکا و 3 نفر در استرالیا زندگی می کنند. | براساس اطلاعات گرد آوری شده، امروز 277 نفر از نوادگان سید محمد کاظم یزدی در آسیا، 17 نفر در اروپا، 21 نفر در آمریکا و 3 نفر در استرالیا زندگی می کنند. . <ref>بنگرید: http://www.tabatabaiyazdi.com/</ref> | ||
مشهورترین اعضای خانواده سید محمد کاظم عباتند از: | مشهورترین اعضای خانواده سید محمد کاظم عباتند از: | ||
-.سید محمد فرزند سید محمد کاظم: وی از دیگر برادران خود بزرگتر بود و به مدارج بالای فقهی نایل شد و از خود آثار علمی بر جای نهاد.سرانجام او در زمان حیات پدرش با شرکت در حرکت علیه استعمار انگلیس از دنیا رفت. فرزندان دیگر سید مانند سید علی و دیگران نیز به موقعیت های علمی بالایی در نجف رسیدند. | -.سید محمد فرزند سید محمد کاظم: وی از دیگر برادران خود بزرگتر بود و به مدارج بالای فقهی نایل شد و از خود آثار علمی بر جای نهاد.سرانجام او در زمان حیات پدرش با شرکت در حرکت علیه استعمار انگلیس از دنیا رفت. فرزندان دیگر سید مانند سید علی و دیگران نیز به موقعیت های علمی بالایی در نجف رسیدند. | ||