۸۸٬۰۰۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ك' به 'ک') |
جز (جایگزینی متن - 'ابی طالب' به 'ابیطالب') |
||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
نام و خصوصیات امامان دوازدهگانه شیعه در احادیثی که از پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)روایت شده، بیان گردیده است آنان عبارتند از: | نام و خصوصیات امامان دوازدهگانه شیعه در احادیثی که از پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)روایت شده، بیان گردیده است آنان عبارتند از: | ||
۱ـ علی بن | ۱ـ علی بن ابیطالب (علیهالسلام) | ||
۲ـ حسن بن علی (علیهالسلام) | ۲ـ حسن بن علی (علیهالسلام) | ||
خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
گر چه در عصر پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) درباره پارهای از مسایل اختلاف نظرهایی میان مسلمانان پدید آمد<ref>امام شرف الدین، النص و الاجتهاد .</ref> ولی فرقهها و دستهبندیهایی که بعدها پیدا شد در آن زمان وجود نداشت. ولی پس از رحلت پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) اختلافاتی پدید آمد که سبب پیدایش فرقههای مختلف در میان مسلمانان گردید. مهمترین اختلافی که در نخستین روزهای پس از رحلت پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) پدید آمد، مربوط به مسئله خلافت و امامت بود که مسلمانان را به دو دسته تقسیم کرد. | گر چه در عصر پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) درباره پارهای از مسایل اختلاف نظرهایی میان مسلمانان پدید آمد<ref>امام شرف الدین، النص و الاجتهاد .</ref> ولی فرقهها و دستهبندیهایی که بعدها پیدا شد در آن زمان وجود نداشت. ولی پس از رحلت پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) اختلافاتی پدید آمد که سبب پیدایش فرقههای مختلف در میان مسلمانان گردید. مهمترین اختلافی که در نخستین روزهای پس از رحلت پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) پدید آمد، مربوط به مسئله خلافت و امامت بود که مسلمانان را به دو دسته تقسیم کرد. | ||
یک دسته معتقد بودند که امامت همانند نبوت منصب و مقامی الهی است و از شرایط امام این است که معصوم از خطا و گناه باشد و این صفت را جز خداوند کسی نمیداند بنابراین راه تعیین امام نصّ الهی است که در قرآن یا احادیث نبوی بیان شده است، و طبق این نصوص علی بن | یک دسته معتقد بودند که امامت همانند نبوت منصب و مقامی الهی است و از شرایط امام این است که معصوم از خطا و گناه باشد و این صفت را جز خداوند کسی نمیداند بنابراین راه تعیین امام نصّ الهی است که در قرآن یا احادیث نبوی بیان شده است، و طبق این نصوص علی بن ابیطالب (علیهالسلام) جانشین پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و امام مسلمین است. حضرت علی (علیهالسلام) و بنی هاشم و گروهی از بزرگان صحابه، اعم از مهاجرین و انصار، طرفدار این نظریه بودند. و این همان عقیده شیعه ـ خصوصاً شیعه امامیه ـ در مسئله امامت است. | ||
و دسته دیگر ـ که در رأس آنها ابوبکر و عمر قرار داشتند ـ بر این عقیده بودند که پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) برای خود جانشین تعیین نکرده است و این کار را به مسلمانان واگذار کرده است. بر این اساس و با توجه به اهمیت مسئله خلافت و امامت و نقش حیاتی آن در سرنوشت امت اسلامی، در یک اقدام شتابزده - در شرایطی که حضرت علی (علیهالسلام) و عدهای از بزرگان صحابه به تجهیز بدن پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) مشغول بودند ـ عدهای از مهاجران و انصار در سقیفه بنی ساعده گرد آمده و پس از گفتگوهایی که در مورد خلیفه پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) میان آنها مطرح شد، سرانجام با ابوبکر به عنوان خلیفه پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) بیعت کردند | و دسته دیگر ـ که در رأس آنها ابوبکر و عمر قرار داشتند ـ بر این عقیده بودند که پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) برای خود جانشین تعیین نکرده است و این کار را به مسلمانان واگذار کرده است. بر این اساس و با توجه به اهمیت مسئله خلافت و امامت و نقش حیاتی آن در سرنوشت امت اسلامی، در یک اقدام شتابزده - در شرایطی که حضرت علی (علیهالسلام) و عدهای از بزرگان صحابه به تجهیز بدن پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) مشغول بودند ـ عدهای از مهاجران و انصار در سقیفه بنی ساعده گرد آمده و پس از گفتگوهایی که در مورد خلیفه پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) میان آنها مطرح شد، سرانجام با ابوبکر به عنوان خلیفه پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) بیعت کردند | ||
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
چون شرایط سیاسی و اجتماعی دنیای اسلام و جهان به گونهای بود که امام علی (علیهالسلام) و هواداران او برای اثبات عقیده خود و عملی ساختن آن به اقدامات عملی و خصمانه دست میزدند موجودیت اسلام از ناحیه دشمنان خارجی (امپراطوری ایران و روم) و دشمنان داخلی (منافقین) آسیب جدّی می دید، امام علی (علیهالسلام) مصلحت اسلام و مسلمین را پیروی از روش صبر و مدارا دید و گرچه در مواقع مناسب دیدگاه خود را درباره نادرستی عمل آنان بیان میکرد ولی از درگیریهای خصومتآمیز خودداری کرد و در هدایت و پیشبرد جامعه اسلامی از هیچ گونه کوشش و تلاشی خودداری نمیکرد. | چون شرایط سیاسی و اجتماعی دنیای اسلام و جهان به گونهای بود که امام علی (علیهالسلام) و هواداران او برای اثبات عقیده خود و عملی ساختن آن به اقدامات عملی و خصمانه دست میزدند موجودیت اسلام از ناحیه دشمنان خارجی (امپراطوری ایران و روم) و دشمنان داخلی (منافقین) آسیب جدّی می دید، امام علی (علیهالسلام) مصلحت اسلام و مسلمین را پیروی از روش صبر و مدارا دید و گرچه در مواقع مناسب دیدگاه خود را درباره نادرستی عمل آنان بیان میکرد ولی از درگیریهای خصومتآمیز خودداری کرد و در هدایت و پیشبرد جامعه اسلامی از هیچ گونه کوشش و تلاشی خودداری نمیکرد. | ||
و در حل مشکلات دستگاه خلافت را یاری مینمود. تا آنجا که از خلیفه دوم نقل شده که هفتاد بار گفته است «اگر علی نبود عمر هلاک میشد» <ref>کلینی،محمد بن یعقوب،ج۷،ص۴۲۴. </ref>و نیز گفته است: «خدایا مرا برای برخورد با مسئله دشواری که علی بن | و در حل مشکلات دستگاه خلافت را یاری مینمود. تا آنجا که از خلیفه دوم نقل شده که هفتاد بار گفته است «اگر علی نبود عمر هلاک میشد» <ref>کلینی،محمد بن یعقوب،ج۷،ص۴۲۴. </ref>و نیز گفته است: «خدایا مرا برای برخورد با مسئله دشواری که علی بن ابیطالب حضور ندارند، باقی مگذار.» <ref>امینی،عبدالحسین، الغدیر،ج۶،ص۲۴۷. </ref> | ||
=شیعه در زمان پیامبر= | =شیعه در زمان پیامبر= | ||
در هر حال شیعه به عنوان پیروان علی بن | در هر حال شیعه به عنوان پیروان علی بن ابیطالب و معتقدان به امامت بلافصل او در نخستین روزهای پس از رحلت پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)پدید آمد. البته روایاتی نیز یافت میشود که لفظ شیعه در زمان حیات پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) بر چهار تن از صحابه اطلاق میشد که عبارت بودند از: سلمان، مقداد، ابوذر و عمار یاسر.<ref>نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعه، ص۱۷۱۸. </ref><ref>امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۱، ص۱۸۱۹. </ref> این افراد از جمله کسانی هستند که در مسئله خلافت و امامت، علی (علیهالسلام) را خلیفه بلافصل پیامبر میدانستند با این وصف و با توجه به این که نظریه شیعه در مسئله امامت به نصوص کتاب و سنت مستند گردیده است، میتوان گفت: تشیع، در حقیقت، با اسلام همراه بوده است، هر چند به عنوان یک مذهب، پس از رحلت پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) موجودیت یافت. | ||
=فرق شیعه= | =فرق شیعه= |