پرش به محتوا

مبانی قرآنی اندیشه امام خمینی در نامگذاری روز جهانی قدس: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'می خواهد' به 'می‌خواهد'
جز (جایگزینی متن - 'می باشند' به 'می‌باشند')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'می خواهد' به 'می‌خواهد')
خط ۳۲: خط ۳۲:
تبیین
تبیین


ایه مذکور با لحنی شدید مسلمانان  را بدلیل بی تفاوتی و پیکار ننمودن برای رهائی مستضعفان از چنگال مستکبرین مورد سرزنش قرار داده و از انان می خواهد به  یاری  مظلومان و مستضعفانی که در سیطره ظلم و ستم قرار گرفته و با فریاد استغاثه شان  از خداوند یاری می طلبند -با قطع نظر از هر عقیده و مذهبی که دارند- بشتابند .
ایه مذکور با لحنی شدید مسلمانان  را بدلیل بی تفاوتی و پیکار ننمودن برای رهائی مستضعفان از چنگال مستکبرین مورد سرزنش قرار داده و از انان می‌خواهد به  یاری  مظلومان و مستضعفانی که در سیطره ظلم و ستم قرار گرفته و با فریاد استغاثه شان  از خداوند یاری می طلبند -با قطع نظر از هر عقیده و مذهبی که دارند- بشتابند .


تبیین دلالت ایه مذکور بر اصل لزوم دفاع از مظلوم مبتنی بر ذکر نکاتی است :
تبیین دلالت ایه مذکور بر اصل لزوم دفاع از مظلوم مبتنی بر ذکر نکاتی است :
خط ۹۳: خط ۹۳:
علامه طباطبائی نیز با ذکر ایه مذکور می نویسد : مقاومت در برابر ظلم و نصرت کسانی که طلب یاری می کنند از واجبات فطری می باشد .[۱۲]
علامه طباطبائی نیز با ذکر ایه مذکور می نویسد : مقاومت در برابر ظلم و نصرت کسانی که طلب یاری می کنند از واجبات فطری می باشد .[۱۲]
نکته مهمی که در ایه  "وإن استنصروکم فی الدین فعلیکم النصر" مورد توجه مفسران قرار گرفته ان است که موضوع لزوم نصرت و یاری در ایه مذکور، مربوط به مسلمانان ضعیفی است که به وظیفه شرعی خود  در مهاجرت از دیار کفر به دیار ایمان،  عمل ننموده و همچنان بدون عذر در منطقه کفر باقی ماندند ، می باشد . از منظر قرآن کریم مسلمانان موظفند حتی نسبت به چنین مسلمانانی نیز ولایت نصرت داشته و انان را در صورت انتصار،  یاری رسانند .[۱۳]
نکته مهمی که در ایه  "وإن استنصروکم فی الدین فعلیکم النصر" مورد توجه مفسران قرار گرفته ان است که موضوع لزوم نصرت و یاری در ایه مذکور، مربوط به مسلمانان ضعیفی است که به وظیفه شرعی خود  در مهاجرت از دیار کفر به دیار ایمان،  عمل ننموده و همچنان بدون عذر در منطقه کفر باقی ماندند ، می باشد . از منظر قرآن کریم مسلمانان موظفند حتی نسبت به چنین مسلمانانی نیز ولایت نصرت داشته و انان را در صورت انتصار،  یاری رسانند .[۱۳]
از طرفی باید گفت مفاد ایات ذکر شده ، هماهنگ با مفاد ایه "وما لکم لا تقاتلون فی سبیل الله والمستضعفین من الرجال والنساء والولدان الذین یقولون ربنا أخرجنا من هذه القریة الظالم أهلها واجعل لنا من لدنک ولیا واجعل لنا من لدنک نصیرا"( نساء(۴) : ۷۵) می باشد که با لحن شدید از مسلمانان می خواهد به ندای مظلومیت و استغاثه همکیشان در بند خویش لبیک گفته و زمینه رهائی انان را فراهم نمایند .
از طرفی باید گفت مفاد ایات ذکر شده ، هماهنگ با مفاد ایه "وما لکم لا تقاتلون فی سبیل الله والمستضعفین من الرجال والنساء والولدان الذین یقولون ربنا أخرجنا من هذه القریة الظالم أهلها واجعل لنا من لدنک ولیا واجعل لنا من لدنک نصیرا"( نساء(۴) : ۷۵) می باشد که با لحن شدید از مسلمانان می‌خواهد به ندای مظلومیت و استغاثه همکیشان در بند خویش لبیک گفته و زمینه رهائی انان را فراهم نمایند .


تطبیق
تطبیق
خط ۱۱۴: خط ۱۱۴:
مسلمین به هر مقدار به  اموزه های دینی شان پایبیند بوده اند به همان میزان از سلطه اجانب محفوظ مانده و بر انان غلبه یافته اند .[۱۷]
مسلمین به هر مقدار به  اموزه های دینی شان پایبیند بوده اند به همان میزان از سلطه اجانب محفوظ مانده و بر انان غلبه یافته اند .[۱۷]
ایه الله سبحانی :
ایه الله سبحانی :
ایشان در کتاب "البدعه مفهوما حدها و اثارها " ذیل ایه نفی سبیل  می نویسد :  ایه مذکور ، هر نوع سلطه کفار بر مومنین را نفی نموده و اختصاص به نفی تفوق وسلطه خاص ندارد . هر چند در عصر رسالت مصداق این ایه ،  نفی سلطه کافر بر مسلمان بعنوان برده یا تمیلک مصحف به انان بوده اما این امر در همه اعصار قابل جریان است،بنابراین شامل نفی سلطه اجانب بر بلاد اسلامی خواهد بود[۱۸] .
ایشان در کتاب "البدعه مفهوما حدها و اثارها " ذیل ایه نفی سبیل  می نویسد :  ایه مذکور ، هر نوع سلطه کفار بر مومنین را نفی نموده و اختصاص به نفی تفوق وسلطه خاص ندارد . هر چند در عصر رسالت مصداق این ایه ،  نفی سلطه کافر بر مسلمان بعنوان برده یا تمیلک مصحف به انان بوده اما این امر در همه اعصار قابل جریان است،بنابراین شامل نفی سلطه اجانب بر بلاد اسلامی‌خواهد بود[۱۸] .
ایه الله فاضل لنکرانی
ایه الله فاضل لنکرانی
ایشان در کتاب القواعد الفقهیه ذیل ایه مذکور می نویسد : هر چند مورد نفی سبیل در ایه شریفه مربوط به عدم تفوق کفار برمسلمانان  در قیامت می باشد اما این عدم تفوق  مختص به قیامت نبوده و همه انواع سلطه کفار بر مسلمانان در دنیا را نیز شامل می شود . [۱۹]                                                                                             
ایشان در کتاب القواعد الفقهیه ذیل ایه مذکور می نویسد : هر چند مورد نفی سبیل در ایه شریفه مربوط به عدم تفوق کفار برمسلمانان  در قیامت می باشد اما این عدم تفوق  مختص به قیامت نبوده و همه انواع سلطه کفار بر مسلمانان در دنیا را نیز شامل می شود . [۱۹]                                                                                             
خط ۱۶۳: خط ۱۶۳:
==ارهاب و تخویف دشمن==
==ارهاب و تخویف دشمن==


خوف دشمن از قدرت مسلمانان قطعا یکی از عوامل اصلی باز دارنده تهاجم و طمع انان در سلطه برمسلمین خواهد بود . به همین سبب قرآن کریم ازمسلمانان می خواهد با همه قوای شان ،  اقتدار همه جانبه خویش -در ابعاد مختلف نظامی اقتصادی سیاسی و... –در برابر دشمن به نمایش گذاشته و انچنان خوفی در انان ایجاد کنند که حتی تصور حمله به مسلمانان را ننماید:
خوف دشمن از قدرت مسلمانان قطعا یکی از عوامل اصلی باز دارنده تهاجم و طمع انان در سلطه برمسلمین خواهد بود . به همین سبب قرآن کریم ازمسلمانان می‌خواهد با همه قوای شان ،  اقتدار همه جانبه خویش -در ابعاد مختلف نظامی اقتصادی سیاسی و... –در برابر دشمن به نمایش گذاشته و انچنان خوفی در انان ایجاد کنند که حتی تصور حمله به مسلمانان را ننماید:
وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّکُمْ وَآخَرِینَ مِنْ دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ یَعْلَمُهُمْ ۚ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ شَیْءٍ فِی سَبِیلِ اللَّهِ یُوَفَّ إِلَیْکُمْ وَأَنْتُمْ لَا تُظْلَمُونَ" (انفال(۸) : ۶۰)
وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّکُمْ وَآخَرِینَ مِنْ دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ یَعْلَمُهُمْ ۚ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ شَیْءٍ فِی سَبِیلِ اللَّهِ یُوَفَّ إِلَیْکُمْ وَأَنْتُمْ لَا تُظْلَمُونَ" (انفال(۸) : ۶۰)


خط ۲۰۶: خط ۲۰۶:
ب- "انما المومنون اخوه فاصلحوا بین اخویکم" (حجرات(۴۹): ۱۰)
ب- "انما المومنون اخوه فاصلحوا بین اخویکم" (حجرات(۴۹): ۱۰)
تبیین
تبیین
ایه مذکور نیز که بیانگر یکی از مهمترین احکام اجتماعی اسلام می باشد ایمان را مبنای اخوت مسلمانان قرار داده و از انان می خواهد که در صدد اصلاح بین خویش باشند  و از هرنوع تشتتی بپرهیزند.  فخر رازی ضمن بیان اینکه کلمه اخوه در موارد ی بکار می رود که بین افراد رابطه نسبی حاکم باشد می گوید : بکار گیری این واژه- اخوه - در ایه مذکور ، موکد این امر است که باید بین مومنین نیز چنین رابطه ای – نظیر رابطه نسبی – حاکم باشد .[۳۲]
ایه مذکور نیز که بیانگر یکی از مهمترین احکام اجتماعی اسلام می باشد ایمان را مبنای اخوت مسلمانان قرار داده و از انان می‌خواهد که در صدد اصلاح بین خویش باشند  و از هرنوع تشتتی بپرهیزند.  فخر رازی ضمن بیان اینکه کلمه اخوه در موارد ی بکار می رود که بین افراد رابطه نسبی حاکم باشد می گوید : بکار گیری این واژه- اخوه - در ایه مذکور ، موکد این امر است که باید بین مومنین نیز چنین رابطه ای – نظیر رابطه نسبی – حاکم باشد .[۳۲]
ایشان در ادامه می نویسد : از واژه "انما" در ایه نیز بدست می‌آید که این نوع اخوت مختص جامعه مومنین بوده و بین مومن و کافر، اخوتی نخواهد بود .[۳۳]
ایشان در ادامه می نویسد : از واژه "انما" در ایه نیز بدست می‌آید که این نوع اخوت مختص جامعه مومنین بوده و بین مومن و کافر، اخوتی نخواهد بود .[۳۳]


خط ۲۱۳: خط ۲۱۳:
تطبیق
تطبیق
یکی از واژه های که در بسیاری از پیامهای امام خمینی مشهود می باشد  واژه وحدت و اتحاد اسلامی است  .  از منظر ایشان سراسرقرآن نه تنها مسلمین را به وحدت اسلامی فرا می خواند بلکه پیام قرآن در این زمینه جهانی بوده و بشریت را به وحدت دعوت می کند :
یکی از واژه های که در بسیاری از پیامهای امام خمینی مشهود می باشد  واژه وحدت و اتحاد اسلامی است  .  از منظر ایشان سراسرقرآن نه تنها مسلمین را به وحدت اسلامی فرا می خواند بلکه پیام قرآن در این زمینه جهانی بوده و بشریت را به وحدت دعوت می کند :
ما مفتخریم و ملت عزیز سرتاپا متعهد به اسلام و قرآن مفتخر است که پیرومذهبی است که می خواهد حقایق قرآنی ، که سراسر آن از وحدت بین مسلمین بلکه بشریت دم می زند، از مقبره ها و گورستانها نجات داده و به عنوان بزرگترین نسخه نجات دهنده بشر از جمیع قیودی که بر پای و دست و قلب و عقل اوپیچیده است و او را به سوی فنا و نیستی و بردگی و بندگی طاغوتیان می کشاندنجات دهد[۳۴].
ما مفتخریم و ملت عزیز سرتاپا متعهد به اسلام و قرآن مفتخر است که پیرومذهبی است که می‌خواهد حقایق قرآنی ، که سراسر آن از وحدت بین مسلمین بلکه بشریت دم می زند، از مقبره ها و گورستانها نجات داده و به عنوان بزرگترین نسخه نجات دهنده بشر از جمیع قیودی که بر پای و دست و قلب و عقل اوپیچیده است و او را به سوی فنا و نیستی و بردگی و بندگی طاغوتیان می کشاندنجات دهد[۳۴].


امام خمینی ره  ایه شریفه " إِنَّمَا لْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ " را که ایمان را مبنای اخوت همه مسلمانان می داند بعنوان یکی از راهکارهای سیاسی حل مشکلات جهان اسلام دانسته و می فرماید:
امام خمینی ره  ایه شریفه " إِنَّمَا لْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ " را که ایمان را مبنای اخوت همه مسلمانان می داند بعنوان یکی از راهکارهای سیاسی حل مشکلات جهان اسلام دانسته و می فرماید:
خط ۲۱۹: خط ۲۱۹:


ایشان با استناد به ایه شریفه "واعتصموا بحبل الله جمیعا "خطاب به سران دولتهای به اصطلاح اسلامی منطقه می فرماید :
ایشان با استناد به ایه شریفه "واعتصموا بحبل الله جمیعا "خطاب به سران دولتهای به اصطلاح اسلامی منطقه می فرماید :
" قرآن کریم دعوت به وحدت می کند، و شما دعوت به تفرقه و مقابله با هم. باید عقل را پیشوای خودتان قرار بدهید و اسلام را مقتدای خودتان قرار بدهید و در مقابل اسلام همه خاضع باشید و به حکم عقل عمل کنید، عقل و اسلام می گوید شما باید با هم متحد باشید....اسلام از شما وحدت می خواهد،..، اعتصام به حبل الله می خواهد.چرا با هم اعتصام به حبل الله نمی کنید؟[۳۶]
" قرآن کریم دعوت به وحدت می کند، و شما دعوت به تفرقه و مقابله با هم. باید عقل را پیشوای خودتان قرار بدهید و اسلام را مقتدای خودتان قرار بدهید و در مقابل اسلام همه خاضع باشید و به حکم عقل عمل کنید، عقل و اسلام می گوید شما باید با هم متحد باشید....اسلام از شما وحدت می‌خواهد،..، اعتصام به حبل الله می‌خواهد.چرا با هم اعتصام به حبل الله نمی کنید؟[۳۶]
ایشان در بخش دیگری از پیامشان می فرماید : مشکل عمدة مسلمین همان دوری از اسلام و قرآن است و اگر مسلمین به حسب امری که خدای تبارک و تعالی فر موده است "واعتصموا بحبل الله جمیعاً و لاتفرقوا" اگر به همین یک امر و نهی عمل می کردند تمام مشکلا تشان، مشکلات سیاسی، اجتماعی و اقتصاد ی شان رفع می شد و هیچ قدرتی نمی توانست با آن مقابله کند لکن مع الاسف به واسطه غفلت بعضی و عدم توجه بعضی و تغافل بعضی از این امر محروم ماندند و تا این امر الهی تحقق پیدا نکند باید مسلمین انتظار گرفتاریهای بیشتر داشته باشند. [۳۷]-
ایشان در بخش دیگری از پیامشان می فرماید : مشکل عمدة مسلمین همان دوری از اسلام و قرآن است و اگر مسلمین به حسب امری که خدای تبارک و تعالی فر موده است "واعتصموا بحبل الله جمیعاً و لاتفرقوا" اگر به همین یک امر و نهی عمل می کردند تمام مشکلا تشان، مشکلات سیاسی، اجتماعی و اقتصاد ی شان رفع می شد و هیچ قدرتی نمی توانست با آن مقابله کند لکن مع الاسف به واسطه غفلت بعضی و عدم توجه بعضی و تغافل بعضی از این امر محروم ماندند و تا این امر الهی تحقق پیدا نکند باید مسلمین انتظار گرفتاریهای بیشتر داشته باشند. [۳۷]-
امام ره روز قدس را نیز نماد وحدت جهان اسلام دانسته و انرا مقدمه تشکیل حزب مستضعفین در سراسر جهان می داند :
امام ره روز قدس را نیز نماد وحدت جهان اسلام دانسته و انرا مقدمه تشکیل حزب مستضعفین در سراسر جهان می داند :
خط ۳۰۳: خط ۳۰۳:
باید گفت متاسفانه این اصل بنیادی و محوری اسلام و نیز اصل جهاد که از مراتب عالی امربمعروف و نهی از منکر می باشد همانند بسیاری از اصول اسلام همچنان در جوامع اسلامی مهجور مانده است .
باید گفت متاسفانه این اصل بنیادی و محوری اسلام و نیز اصل جهاد که از مراتب عالی امربمعروف و نهی از منکر می باشد همانند بسیاری از اصول اسلام همچنان در جوامع اسلامی مهجور مانده است .
اما م ره در اسیب شناسی جوامع اسلامی بخوبی می دید که یکی از عوامل اصلی انحطاط مسلمین و سلطه کفار بر انان مهجور ماندن این دو اصل بزرگ قرآنی در بین انان است، از اینرو با احیاء این دو اصل بنیادین توانست بار دیگر عزت و اقتدار اسلامی را به رخ جهانیان بگشاید.
اما م ره در اسیب شناسی جوامع اسلامی بخوبی می دید که یکی از عوامل اصلی انحطاط مسلمین و سلطه کفار بر انان مهجور ماندن این دو اصل بزرگ قرآنی در بین انان است، از اینرو با احیاء این دو اصل بنیادین توانست بار دیگر عزت و اقتدار اسلامی را به رخ جهانیان بگشاید.
در همین راستا ایشان ضمن همراهی  با ملت مظلوم و مبارز فلسطین در برابر صهیونیستها  از مسلمانان جهان می خواهد که به یاری انان بر خیزند :
در همین راستا ایشان ضمن همراهی  با ملت مظلوم و مبارز فلسطین در برابر صهیونیستها  از مسلمانان جهان می‌خواهد که به یاری انان بر خیزند :
- قرآن - در احکام سیاسی، دستور قتال می دهد با کسانی که با‏‎ ‎‏مسلمین مقاتله می کنند و امروز اسرائیل در مقابل مسلمین ایستاده‏‎ ‎‏و مقاتله می کند، امریکا در مقابل مسلمین ایستاده و مقاتله می کند،‏‎... خدا دستور داده است به اینکه با این اشخاصی که بر ضد‏‎ ‎‏مسلمین، بر ضد طایفه ای از مسلمین قیام کرده اند، با آنها مقاتله‏‎ ‎‏کنید .[۵۶]
- قرآن - در احکام سیاسی، دستور قتال می دهد با کسانی که با‏‎ ‎‏مسلمین مقاتله می کنند و امروز اسرائیل در مقابل مسلمین ایستاده‏‎ ‎‏و مقاتله می کند، امریکا در مقابل مسلمین ایستاده و مقاتله می کند،‏‎... خدا دستور داده است به اینکه با این اشخاصی که بر ضد‏‎ ‎‏مسلمین، بر ضد طایفه ای از مسلمین قیام کرده اند، با آنها مقاتله‏‎ ‎‏کنید .[۵۶]
ایشان با تمسک به ایه "قُلْ اِنْ کٰانَ اٰبٰاؤُکُم وَ اَبناؤکُمْ وَ اِخوٰانُکُمْ وَ اَزْوٰاجُکُم وَ عَشیرَتُکُم وَ اَمْواٰلٌ اقْتَرَفْتُمُوهٰا وَ تِجارَةٌ تَخْشَوْنَ کَسادها وَ  ‏‏‏مَساکنٰ تَرْضَوْنَهاٰ اَحَبَّ اِلَیکُم مِنَ الله ِ وَ رَسُولِهِ وَ جِهٰادٍ فی سَبیلِهِ فَتَربَّصُوا حَتّیٰ یَأتِیَ الله ُ بِاَمْرِهِ" (توبه(۹) : ۲۴) می فرماید :
ایشان با تمسک به ایه "قُلْ اِنْ کٰانَ اٰبٰاؤُکُم وَ اَبناؤکُمْ وَ اِخوٰانُکُمْ وَ اَزْوٰاجُکُم وَ عَشیرَتُکُم وَ اَمْواٰلٌ اقْتَرَفْتُمُوهٰا وَ تِجارَةٌ تَخْشَوْنَ کَسادها وَ  ‏‏‏مَساکنٰ تَرْضَوْنَهاٰ اَحَبَّ اِلَیکُم مِنَ الله ِ وَ رَسُولِهِ وَ جِهٰادٍ فی سَبیلِهِ فَتَربَّصُوا حَتّیٰ یَأتِیَ الله ُ بِاَمْرِهِ" (توبه(۹) : ۲۴) می فرماید :
Writers، confirmed، مدیران
۸۶٬۴۲۳

ویرایش