پرش به محتوا

اباضیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ نوامبر ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
|زبان مقاله
|زبان مقاله
| data-type="authorfatherName" |فارسی
| data-type="authorfatherName" |فارسی
|-
|منبع
| data-type="authorfatherName" |دانشنامه ی اسلامی
|-
|-
|}
|}
</div>
</div>


منبع : دانشنامه ی اسلامی


== اباضیه ==
=اباضیه =


تاسيس مذهب اباضيه منسوب به عبد الله اباض تميمي است عده اي از محققان مذهب اباضي نسبت مذهب خود را به عبد الله اباضي نفي نمي کنند، ولي انتساب آنرا به جابر ابن زيد(ابوشعثاء) ترجيح مي دهند، وبرآنند که عبد الله در آراء و اعمال خود طبق فتاواي جابر تصميم مي گرفته است. وي در سال 18 هجري در نزديکي شهر نزوي، مرکز حکومت عمان، به دنيا آمد ودر سال 93 هجري در بصره وفات کرد.
تاسيس مذهب اباضيه منسوب به عبد الله اباض تميمي است عده اي از محققان مذهب اباضي نسبت مذهب خود را به عبد الله اباضي نفي نمي کنند، ولي انتساب آنرا به جابر ابن زيد(ابوشعثاء) ترجيح مي دهند، وبرآنند که عبد الله در آراء و اعمال خود طبق فتاواي جابر تصميم مي گرفته است. وي در سال 18 هجري در نزديکي شهر نزوي، مرکز حکومت عمان، به دنيا آمد ودر سال 93 هجري در بصره وفات کرد.
خط ۲۸: خط ۳۰:




== چند تن از شخصيت هاي اباضي عمان ==
=چند تن از شخصيت هاي اباضي عمان =


1- الامام جابر ابن زيد، قواعد و اصول مذهبي فرقه اباضيه را ايشان پي ريزي کرده است. 2- ابو عبيده مسلم ابن ابي کريمه تميمي؛ تکميل صورت نهايي مذهب اباضي به لحاظ فکري و عقيدتي و تحرير آراء و اقوال آن در زمان وي انجام شد. 3- ربيع ابن حبيب فراهيدي؛ او محدث و فقيهي بزرگ بود.
1- الامام جابر ابن زيد، قواعد و اصول مذهبي فرقه اباضيه را ايشان پي ريزي کرده است.  


== ويژگي هاي فقهي اين مذهب ==
2- ابو عبيده مسلم ابن ابي کريمه تميمي؛ تکميل صورت نهايي مذهب اباضي به لحاظ فکري و عقيدتي و تحرير آراء و اقوال آن در زمان وي انجام شد.
 
3- ربيع ابن حبيب فراهيدي؛ او محدث و فقيهي بزرگ بود.
 
=ويژگي هاي فقهي اين مذهب =


مصادر تشريع اباضي قرآن،سنت ، اجماع،قياس و استدلال مي باشد،
مصادر تشريع اباضي قرآن،سنت ، اجماع،قياس و استدلال مي باشد،
خط ۴۷: خط ۵۳:




== مميزات فقهي اباضيه ==
= مميزات فقهي اباضيه =


1- شهادت به يکتايي خدا، نبوت، حقانيت قرآن، عباداتي مثل نماز و روزه را جزء ايمان مي دانند.
1- شهادت به يکتايي خدا، نبوت، حقانيت قرآن، عباداتي مثل نماز و روزه را جزء ايمان مي دانند.
خط ۵۸: خط ۶۴:




== مسائل فقهي اباضيه ==
= مسائل فقهي اباضيه =


1- طعام اهل کتاب را حرام مي دانند ولي اگر تحت ذمه بيايند طعامشان حلال است.
1- طعام اهل کتاب را حرام مي دانند ولي اگر تحت ذمه بيايند طعامشان حلال است.
خط ۷۵: خط ۸۱:




== چند نمونه از کتابهاي احکام اباضيه ==
= چند نمونه از کتابهاي احکام اباضيه =


اجوبه ابي نبهان
اجوبه ابي نبهان
خط ۸۹: خط ۹۵:
رساله" في احکام الزکات" مسلم ابن ابي کريمه
رساله" في احکام الزکات" مسلم ابن ابي کريمه


== موسس مذهب اباضيه ==
= موسس مذهب اباضيه =


آن روايتي که بين مورخان ملل ونحل مشهور است اين است که موسس مذهب اباضي عبدالله بن اباض تميمي است، مشهور است که ايشان عصر معاويه ابن ابي سفيان را درک کرده است.البته عده ديگري موسس اين فرقه را جابر ابن زيد مي دانند، جابر از بسياري از صحابه کسب دانش کرده . در فقه و حديث متبحر بود و از علي ابن ابي طالب، ابن عباس و عايشه حديث نقل کرده است. جابر اهل عمان بود و به همين دليل بررسي تحولات تاريخي عمان ما را در شناخت جابر و مذهبش مي تواند کمک کند.
آن روايتي که بين مورخان ملل ونحل مشهور است اين است که موسس مذهب اباضي عبدالله بن اباض تميمي است، مشهور است که ايشان عصر معاويه ابن ابي سفيان را درک کرده است.البته عده ديگري موسس اين فرقه را جابر ابن زيد مي دانند، جابر از بسياري از صحابه کسب دانش کرده . در فقه و حديث متبحر بود و از علي ابن ابي طالب، ابن عباس و عايشه حديث نقل کرده است. جابر اهل عمان بود و به همين دليل بررسي تحولات تاريخي عمان ما را در شناخت جابر و مذهبش مي تواند کمک کند.


== تحولات تاريخي اباضيه ==
= تحولات تاريخي اباضيه =


انديشه اباضيه از سال 132 مذهب رسمي عمان شد. البته اولين تاريخ رسمي ورود اباضيه به عمان بين سالهاي 75 تا 95 ميباشد، وقتي جابر ابن زيد توسط حجاج ابن يوسف ثقفي از بصره به عمان تبعيد شد. چند دليل اجابت اهل عمان به دعوت اباضيه عبارتند از؛ اولا اينکه جابر خود اهل ازد است و قبيله غالب در عمان هم همين قبيله بوده است. علاوه بر اين افکار معتدل و آراء رهبر اباضي يعني جابر ابن زيد نيز در اين مساله نقش مهمي داشته است. در اواخر دوران اموي، اباضيان به صورت غير رسمي و در مرحله کتمان در جبال و کوهستانهاي عمان زندگي مي کردند و آنها عمر ابن عبدالعزيز را امير المومنين مي خواندند.در زمان عباسيان هم که جناح ابن عباده و محمد ابن جناح حاکم عباسي بودند ودر قدرت يابي اباضيه نقش موثري داشتند. پس از سالها دعوت مخفيانه و کتماني اباضيه توسط داعيان ورهبران اين فرقه بالاخره تمامي تلاشهاي گذشتگان براي اقامه امامت و حاکميت اباضيه در عمان به ثمر نشست.
انديشه اباضيه از سال 132 مذهب رسمي عمان شد. البته اولين تاريخ رسمي ورود اباضيه به عمان بين سالهاي 75 تا 95 ميباشد، وقتي جابر ابن زيد توسط حجاج ابن يوسف ثقفي از بصره به عمان تبعيد شد. چند دليل اجابت اهل عمان به دعوت اباضيه عبارتند از؛ اولا اينکه جابر خود اهل ازد است و قبيله غالب در عمان هم همين قبيله بوده است. علاوه بر اين افکار معتدل و آراء رهبر اباضي يعني جابر ابن زيد نيز در اين مساله نقش مهمي داشته است. در اواخر دوران اموي، اباضيان به صورت غير رسمي و در مرحله کتمان در جبال و کوهستانهاي عمان زندگي مي کردند و آنها عمر ابن عبدالعزيز را امير المومنين مي خواندند.در زمان عباسيان هم که جناح ابن عباده و محمد ابن جناح حاکم عباسي بودند ودر قدرت يابي اباضيه نقش موثري داشتند. پس از سالها دعوت مخفيانه و کتماني اباضيه توسط داعيان ورهبران اين فرقه بالاخره تمامي تلاشهاي گذشتگان براي اقامه امامت و حاکميت اباضيه در عمان به ثمر نشست.
 
=امامان اباضيه=


امامان اباضيه به ترتيب عبارتند از؛  
امامان اباضيه به ترتيب عبارتند از؛  
خط ۱۰۲: خط ۱۰۸:
جلندي بن مسعود، محمد ابن عبدالله ابن ابي عفان، وارث ابن کعب خروصي، غسان ابن عبدالله يحمدي، عبدالملک ابن حميد، مهنا ابن جيفر، راشد ابن نظر. حضور استعمارگران در منطقه و بالخصوص در عمان و عدم اقتدا ر ا رگان امامت در جامعه ديني و سياسي قرن نهم و دهم هجري ، باعث استقرار دو لت هاي غربي در اين کشور مي شود.
جلندي بن مسعود، محمد ابن عبدالله ابن ابي عفان، وارث ابن کعب خروصي، غسان ابن عبدالله يحمدي، عبدالملک ابن حميد، مهنا ابن جيفر، راشد ابن نظر. حضور استعمارگران در منطقه و بالخصوص در عمان و عدم اقتدا ر ا رگان امامت در جامعه ديني و سياسي قرن نهم و دهم هجري ، باعث استقرار دو لت هاي غربي در اين کشور مي شود.


== عقايد کلامي اباضيه ==
= عقايد کلامي اباضيه =


دسته اي اين عقيده را دارند که اباضيه تنها در مساله تخطئه حکميت و شرط ندانستن قرشي بودن امام با ساير فرق تفاوت دارند اما در ساير مسائل نهايتا با يکي از فرق موافق هستند چنانچه مثلا در مساله صفات خدا، رويت، تنزيه، تاويل و حدوث قرآن با معتزله و شيعه توافق دارند راي آنها در مساله شفاعت به معتزله نزديک است. چند مورد از تفاوتها و توافق هاي آنها را با مذاهب ديگر ذکر مي کنيم،
دسته اي اين عقيده را دارند که اباضيه تنها در مساله تخطئه حکميت و شرط ندانستن قرشي بودن امام با ساير فرق تفاوت دارند اما در ساير مسائل نهايتا با يکي از فرق موافق هستند چنانچه مثلا در مساله صفات خدا، رويت، تنزيه، تاويل و حدوث قرآن با معتزله و شيعه توافق دارند راي آنها در مساله شفاعت به معتزله نزديک است. چند مورد از تفاوتها و توافق هاي آنها را با مذاهب ديگر ذکر مي کنيم،




== تفاوتهاي آنها با اهل سنت و اشاعره ==
= تفاوتهاي آنها با اهل سنت و اشاعره =


مرتکبان گناه کبيره ممکن است شفاعت يابند، صفات خدا زائد بر ذات او هستند، مرتکبان گناه کبيره الزاما به دوزخ نمي روند،اثبات صفات خبريه بدون تاويل، رويت بصري خدا در قيامت براي مومنان.
مرتکبان گناه کبيره ممکن است شفاعت يابند، صفات خدا زائد بر ذات او هستند، مرتکبان گناه کبيره الزاما به دوزخ نمي روند،اثبات صفات خبريه بدون تاويل، رويت بصري خدا در قيامت براي مومنان.
خط ۱۳۳: خط ۱۳۹:




== منبع ==
= منبع =


اباضیه، سایت رحماء.
اباضیه، سایت رحماء.
خط ۱۳۹: خط ۱۴۵:




== رده: ==
[[رده: مذاهب اسلامی]]
 
    مذاهب اسلامی
۸٬۱۴۴

ویرایش