۸۸٬۱۷۷
ویرایش
تفویضیه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'فرقه ها' به 'فرقه‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'بزرگ تر' به 'بزرگ‌تر') |
جز (جایگزینی متن - 'فرقه ها' به 'فرقه‌ها') |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
تفویضیه عنوان عام گروه ها و | تفویضیه عنوان عام گروه ها و فرقه‌های شیعی و غیرشیعی معتقد به فضیلت و برتری [[امام علی|امام علی (ع)]] بر دیگر [[صحابه]] و [[خلفای راشدین|خلفا]] است. آنان حضرت علی علیه السلام را بعد از [[محمد (ص) خاتم الانبیاء|پیامبر اکرم (ص)]] برترین فرد می‌دانند و او را شایستگی بر مقام امامت و خلافت بر دیگران ترجیح و تفضیل می‌دهند. البته این اعتقاد مخصوص شیعه نیست، بلکه گروه هایی از [[اهل سنّت]] نیز چنین اعتقادی دارند. هر چند آن ها امامت مفضول را با وجود افضل جایز می‌دانند. این سخن [[ابن ابی الحدید]] به عنوان شارح [[نهج البلاغه (کتاب)|نهج البلاغه]] است که می گوید عموم بغدادیان و عده ای از بصریان معتقدند که حضرت علی (ع) بر دیگران برتری دارد و خود او نیز معتقد به برتری علی (ع) است. [[زیدیه]]، [[تبریه]]، [[صالحیه]] و [[جارودیه]] از تفضیلیه به شمار می روند. | ||
عبدالجلیل رازی می گوید: « شیعه را مفوضه نامیده اند، چرا که ایشان می گویند خداوند در قیامت، کارها را به [[علی علیه السلام]] تفویض می کند». <ref>رازی عبدالجلیل، النقض، ص 538</ref> | عبدالجلیل رازی می گوید: « شیعه را مفوضه نامیده اند، چرا که ایشان می گویند خداوند در قیامت، کارها را به [[علی علیه السلام]] تفویض می کند». <ref>رازی عبدالجلیل، النقض، ص 538</ref> | ||
میر سید شریف جرجانی، به فرقه ای با این عنوان اشاره می کند و می‌نویسد: ایشان معتقدند خداوند خلق دنیا را به [[محمد صلی الله علیه و آله]] تفویض کرده است. <ref>میر سید شریف جرجانی، تعریفات العلوم و تحدیدات الرسوم، ص183</ref> | میر سید شریف جرجانی، به فرقه ای با این عنوان اشاره می کند و می‌نویسد: ایشان معتقدند خداوند خلق دنیا را به [[محمد صلی الله علیه و آله]] تفویض کرده است. <ref>میر سید شریف جرجانی، تعریفات العلوم و تحدیدات الرسوم، ص183</ref> | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
[[سید محسن امین]] نیز با اشاره به این کتاب می‌نویسد: «هرکسی به حدیث مشهور مفضل از امام صادق (علیه السلام) نگاه کند، می فهمد که این خطاب بلیغ و معانی عجیب و الفاظ غریب را امام جز برای مردی عظیم و جلیل که علم بسیار داشته، باهوش بوده و می‌توانسته اسرار رفیع و دقایقی بدیع را تحمل کند، بیان نمی‌داشته است. »<ref>امین سید مسحن، اعیان الشیعة، ج10، ص 132</ref> | [[سید محسن امین]] نیز با اشاره به این کتاب می‌نویسد: «هرکسی به حدیث مشهور مفضل از امام صادق (علیه السلام) نگاه کند، می فهمد که این خطاب بلیغ و معانی عجیب و الفاظ غریب را امام جز برای مردی عظیم و جلیل که علم بسیار داشته، باهوش بوده و می‌توانسته اسرار رفیع و دقایقی بدیع را تحمل کند، بیان نمی‌داشته است. »<ref>امین سید مسحن، اعیان الشیعة، ج10، ص 132</ref> | ||
مدرسی طباطبایی در حاشیه این کتاب همچنین به نقل از [[شیخ مفید]] در اوائل المقالات به تفاوت غلاة و مفوضه اشاره کرده و در بحث از عدم علم امام به غیب می‌نویسد: « و علی ذلک جماعة أهل الامامة إلّا من شذّ عنهم من المفوضة و من إنتمی إلیهم من الغلاة. این تعبیر دقیقی است که موضوع درون گروهی بودن مفوضه را در برابر جدایی کامل غلاة ملحد ـ که فقط دعوی انتساب به تشیع را می‌نمودند ـ نشان می‌دهد. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی،چاپ اول، ص 123 و 423</ref> <ref>فخر رازی، اعتقادات، ص 74</ref> <ref>ابن جوزی، تلبیس ابلیس، ص 142</ref> <ref>اقبال آشتیانی عباس، خاندان نوبختی ص 264</ref> <ref>حنفی عبدالمنعم، موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة، ص 616 | مدرسی طباطبایی در حاشیه این کتاب همچنین به نقل از [[شیخ مفید]] در اوائل المقالات به تفاوت غلاة و مفوضه اشاره کرده و در بحث از عدم علم امام به غیب می‌نویسد: « و علی ذلک جماعة أهل الامامة إلّا من شذّ عنهم من المفوضة و من إنتمی إلیهم من الغلاة. این تعبیر دقیقی است که موضوع درون گروهی بودن مفوضه را در برابر جدایی کامل غلاة ملحد ـ که فقط دعوی انتساب به تشیع را می‌نمودند ـ نشان می‌دهد. <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی،چاپ اول، ص 123 و 423</ref> <ref>فخر رازی، اعتقادات، ص 74</ref> <ref>ابن جوزی، تلبیس ابلیس، ص 142</ref> <ref>اقبال آشتیانی عباس، خاندان نوبختی ص 264</ref> <ref>حنفی عبدالمنعم، موسوعة الفرق و الجماعات و المذاهب و الاحزاب و الحرکات الاسلامیة، ص 616 | ||
</ref> <ref>مقریزی احمد بن علی،المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار،ج2، ص351</ref> <ref>شریف یحیی الامین، فرهنگ نامه | </ref> <ref>مقریزی احمد بن علی،المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار،ج2، ص351</ref> <ref>شریف یحیی الامین، فرهنگ نامه فرقه‌های اسلامی، ص 262</ref> <ref>صلاح ابوسعود، الفرق و الجماعات و المذاهب الاسلامیة، ص61</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||