پرش به محتوا

امام صادق پایه‌گذار علوم و حوزه‌های اسلامی (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مى‏گفتند' به 'می‌گفتند'
جز (جایگزینی متن - 'مى‏شدند ' به 'می‌شدند')
جز (جایگزینی متن - 'مى‏گفتند' به 'می‌گفتند')
خط ۳۹: خط ۳۹:
مدینه خودش یکى از مراکز بود، کوفه یکى از مراکز بود که ابوحنیفه در کوفه بود. بصره مرکز دیگرى بود. بعدها که در همان زمانِ امام صادق اندلس فتح شد یک مراکزى هم به تدریج در آن نواحى تشکیل شد، و هر شهرى از شهرهاى اسلامى خودش مرکزى بود.
مدینه خودش یکى از مراکز بود، کوفه یکى از مراکز بود که ابوحنیفه در کوفه بود. بصره مرکز دیگرى بود. بعدها که در همان زمانِ امام صادق اندلس فتح شد یک مراکزى هم به تدریج در آن نواحى تشکیل شد، و هر شهرى از شهرهاى اسلامى خودش مرکزى بود.


مى‏گفتند فلان فقیه نظرش این است، فلان فقیه دیگر نظرش آن است. اینها شاگرد این مکتب بودند، آنها شاگرد آن مکتب؛ و یک جنگ عقایدى هم در زمینه مسائل فقهى پیدا شده بود.
می‌گفتند فلان فقیه نظرش این است، فلان فقیه دیگر نظرش آن است. اینها شاگرد این مکتب بودند، آنها شاگرد آن مکتب؛ و یک جنگ عقایدى هم در زمینه مسائل فقهى پیدا شده بود.




خط ۵۱: خط ۵۱:




جریان دیگرى که مربوط به این زمان است (همه، جریانهاى افراط و تفریطى است) جریان خشکه‏مقدسى متصوفه است. متصوفه هم در زمان امام صادق طلوع کردند، یعنى ما طلوع متصوفه را به طورى که اینها یک طبقه‏اى را به وجود آوردند و طرفداران زیادى پیدا کردند و در کمال آزادى حرفهاى خودشان را مى‏گفتند در زمان امام صادق مى‏بینیم. اینها باز از آن طرفِ خشکه‏مقدسى افتاده بودند. اینها به عنوان نحله‏اى در مقابل اسلام سخن نمى‏گفتند، بلکه اصلًا مى‏گفتند حقیقت اسلام آن است که ما مى‏گوییم.
جریان دیگرى که مربوط به این زمان است (همه، جریانهاى افراط و تفریطى است) جریان خشکه‏مقدسى متصوفه است. متصوفه هم در زمان امام صادق طلوع کردند، یعنى ما طلوع متصوفه را به طورى که اینها یک طبقه‏اى را به وجود آوردند و طرفداران زیادى پیدا کردند و در کمال آزادى حرفهاى خودشان را می‌گفتند در زمان امام صادق مى‏بینیم. اینها باز از آن طرفِ خشکه‏مقدسى افتاده بودند. اینها به عنوان نحله‏اى در مقابل اسلام سخن نمی‌گفتند، بلکه اصلًا می‌گفتند حقیقت اسلام آن است که ما مى‏گوییم.




اینها یک روش خشکه‏مقدسى عجیبى پیشنهاد مى‏کردند و مى‏گفتند اسلام نیز همین را مى‏گوید و همین، یک زاهدمآبى غیر قابل تحملى!.
اینها یک روش خشکه‏مقدسى عجیبى پیشنهاد مى‏کردند و می‌گفتند اسلام نیز همین را مى‏گوید و همین، یک زاهدمآبى غیر قابل تحملى!.


خوارج و مُرجئه نیز هر یک نحله‏ اى بودند.
خوارج و مُرجئه نیز هر یک نحله‏ اى بودند.
خط ۲۱۴: خط ۲۱۴:
برخى مسأله تسامح و تساهل نسبت به اهل کتاب را به حساب خلفا گذاشته‏ اند که «سعه صدر خلفا ایجاب مى‏کرد که در دربار آنها مسلمان و مسیحى و یهودى و مجوسى و غیره با همدیگر بجوشند و از یکدیگر استفاده کنند» ولى این سعه صدر خلفا نبود، دستور خود پیغمبر بود.  
برخى مسأله تسامح و تساهل نسبت به اهل کتاب را به حساب خلفا گذاشته‏ اند که «سعه صدر خلفا ایجاب مى‏کرد که در دربار آنها مسلمان و مسیحى و یهودى و مجوسى و غیره با همدیگر بجوشند و از یکدیگر استفاده کنند» ولى این سعه صدر خلفا نبود، دستور خود پیغمبر بود.  


حتى جرجى زیدان این مسأله را به حساب سعه صدر خلفا مى‏گذارد. داستان سید رضى را نقل می‌کند که سید رضى- که مردى است در ردیف مراجع تقلید و مرد فوق‏العاده‏اى است و برادر سید مرتضى است- وقتى که دانشمند معاصرش «ابواسحاق صابى»  <ref>ابواسحاق صابى مسلمان نبود، صابئى بود( درباره مذهب صابئین خیلى حرف است. برخى گفته‏اند مذهب صابئى ریشه مجوسى داشته ولى یک نحله مسیحى است. امروز راجع به این مذهب خیلى بحثهاست که ریشه آن چیست) و بسیار دانشمند و مرد مؤدبى بود، و چون ادیب بود خیلى علاقه‏مند به ادبیّت قرآن بود و خیلى هم به آیات قرآن استشهاد مى‏کرد. ماه رمضان چیزى نمى‏خورد. مى‏گفتند تو که مسلمان نیستى چرا چیزى نمى‏خورى؟ مى‏گفت: ادب اقتضا می‌کند که من با مردم زمان خودم هماهنگى داشته باشم.</ref>  وفات یافت قصیده‏اى در مدح او گفت‏:
حتى جرجى زیدان این مسأله را به حساب سعه صدر خلفا مى‏گذارد. داستان سید رضى را نقل می‌کند که سید رضى- که مردى است در ردیف مراجع تقلید و مرد فوق‏العاده‏اى است و برادر سید مرتضى است- وقتى که دانشمند معاصرش «ابواسحاق صابى»  <ref>ابواسحاق صابى مسلمان نبود، صابئى بود( درباره مذهب صابئین خیلى حرف است. برخى گفته‏اند مذهب صابئى ریشه مجوسى داشته ولى یک نحله مسیحى است. امروز راجع به این مذهب خیلى بحثهاست که ریشه آن چیست) و بسیار دانشمند و مرد مؤدبى بود، و چون ادیب بود خیلى علاقه‏مند به ادبیّت قرآن بود و خیلى هم به آیات قرآن استشهاد مى‏کرد. ماه رمضان چیزى نمى‏خورد. می‌گفتند تو که مسلمان نیستى چرا چیزى نمى‏خورى؟ مى‏گفت: ادب اقتضا می‌کند که من با مردم زمان خودم هماهنگى داشته باشم.</ref>  وفات یافت قصیده‏اى در مدح او گفت‏:
أَ رَأَیْتَ مَنْ حَمَلوا عَلَى الأَعْوادِ أَ رَأَیْتَ کَیْفَ خَبا ضِیاءُ النّادى‏
أَ رَأَیْتَ مَنْ حَمَلوا عَلَى الأَعْوادِ أَ رَأَیْتَ کَیْفَ خَبا ضِیاءُ النّادى‏
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۸۱۰

ویرایش