پرش به محتوا

نقش وهابیت در افغانستان (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'تاثیر گذار' به ' تاثیر‌گذار')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
''' نقش وهابیت در افغانستان''' عنوان مدخلی است که به بررسی اجمالی نقش جریان و تفکر وهابیت در مسائل اجتماعی و جریانات فکری افغانستان می‌پردازد. این مقاله بریده و گزیده ای با تلخیص و تصرف از مقاله‌ای با عنوان « تاثیر جریان‌های فکری و اجتماعی معاصر شبه قاره در تحولات اجتماعی افغانستان» است که توسط آقایان اسماعیل جهان بین و سیدآصف کاظمی نوشته شده و در شماره 17 فصل نامه علمی تخصصی سخن تاریخ به چاپ رسیده است.
''' نقش وهابیت در افغانستان''' عنوان مدخلی است که به بررسی اجمالی نقش جریان و تفکر وهابیت در مسائل اجتماعی و جریانات فکری افغانستان می‌پردازد. این مقاله بریده و گزیده‌ای با تلخیص و تصرف از مقاله‌ای با عنوان « تاثیر جریان‌های فکری و اجتماعی معاصر شبه قاره در تحولات اجتماعی افغانستان» است که توسط آقایان اسماعیل جهان بین و سیدآصف کاظمی نوشته شده و در شماره 17 فصل نامه علمی تخصصی سخن تاریخ به چاپ رسیده است.
=مقدمه=
=مقدمه=
[[وهابیت]] به عنوان یک طرز فکر و یک اندیشه سیاسی نقش مهمی در کشورهای مسلمان نشین پیرو سنت و جماعت داشته و تاثیر‌گذاری آن در کشورهای پاکستان و افغانستان انکار ناپذیر است. حمایت‌های سعودی‌ها از گروه‌های افراطی و تروربستی یکی از سیاست‌های مهم این حکومت سلفی است.
[[وهابیت]] به عنوان یک طرز فکر و یک اندیشه سیاسی نقش مهمی در کشورهای مسلمان نشین پیرو سنت و جماعت داشته و تاثیر‌گذاری آن در کشورهای پاکستان و افغانستان انکار ناپذیر است. حمایت‌های سعودی‌ها از گروه‌های افراطی و تروربستی یکی از سیاست‌های مهم این حکومت سلفی است.


از زمانی که عربستان به دست [[آل‌سعود]] و وهابیت افتاده حمایت از این نوع گروه‌ها به یک نوع سیاست کلی و عمومی آل‌سعود تبدیل شده است. نفوذ تفکر وهابی در افغانستان از طریق گروهای افراطی شبه قاره وارد شده است. رگه‌های تفکر [[دیوبندی]] به تدریج وارد افغانستان گردید؛ اما بیگانگی آن با دین رسمی افغانستان, مانع از مقبولیت آن در سطح وسیع می‌شد.
از زمانی که عربستان به دست [[آل‌سعود]] و وهابیت افتاده حمایت از این نوع گروه‌ها به یک نوع سیاست کلی و عمومی آل‌سعود تبدیل شده است. نفوذ تفکر وهابی در افغانستان از طریق گروهای افراطی شبه قاره وارد شده است. رگه‌های تفکر [[دیوبندی]] به تدریج وارد افغانستان گردید؛ اما بیگانگی آن با دین رسمی افغانستان, مانع از مقبولیت آن در سطح وسیع می‌شد.
خط ۱۰: خط ۱۰:
عربستان سعودی مدارس دینی بسیاری در پاکستان نزدیک مرز افغانستان ایجاد کرد و این مدارس تحت اشراف دو حزب اسلامی پاکستان یعنی جماعت اسلامی به ریاست قاری حسین احمد و جماعت‌العلمای اسلامی به رپاست مولوی فضل‌الرحمن قرار داشت. این احزاب تحت تأثیر [[اخوان المسلمین]] و افکار وهابیان سعودی بودند.
عربستان سعودی مدارس دینی بسیاری در پاکستان نزدیک مرز افغانستان ایجاد کرد و این مدارس تحت اشراف دو حزب اسلامی پاکستان یعنی جماعت اسلامی به ریاست قاری حسین احمد و جماعت‌العلمای اسلامی به رپاست مولوی فضل‌الرحمن قرار داشت. این احزاب تحت تأثیر [[اخوان المسلمین]] و افکار وهابیان سعودی بودند.


هواداران افغانی اهل حدیث در ولایت‌های کنر و بدخشان و مناطق نورستان شمالی امارت‌هایی به سبک دولت وهابی عربستان تأسیس نمودند. مولوی افضل که ابتدا در دیوبند و سپس در اکوره(ایالت سرحد پاکستان) تحصیل کرده بوده پس از بازگشت درمنطقه اصلی خود بارگ متل, دولت اسلامی تأسیس کرد و قبیله کانی را به وهابیت سوق داد.
هواداران افغانی اهل حدیث در ولایت‌های کنر و بدخشان و مناطق نورستان شمالی امارت‌هایی به سبک دولت وهابی عربستان تأسیس نمودند. مولوی افضل که ابتدا در دیوبند و سپس در اکوره(ایالت سرحد پاکستان) تحصیل کرده بوده پس از بازگشت درمنطقه اصلی خود بارگ متل, دولت اسلامی تأسیس کرد و قبیله کانی را به وهابیت سوق داد.


یکی از شاگردان مولوی افضل به نام مولوی شریفی, امارت وهابی خود را در اطراف ارگو در استان بدخشان ایجاد کرد. و مولوی جمیل‌الرحمان تحصیل کرده مدرسه پیشاور, دولت «وهابی» را در دره پیچ بنیان نهاد. این افراده هم‌زمان با فعالیت‌های نظامی- سیاسی به فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی نیز اشتغال داشتند؛ اما رقابت‌های سیاسی با دیگر فرماندهان محلی که به احزاب دیگر مجاهدین وابسته بودند مجال زیادی به این مولوی‌ها ندادند و سرانجام دو نفر اخیر به قتل رسیدند.
یکی از شاگردان مولوی افضل به نام مولوی شریفی, امارت وهابی خود را در اطراف ارگو در استان بدخشان ایجاد کرد. و مولوی جمیل‌الرحمان تحصیل کرده مدرسه پیشاور, دولت «وهابی» را در دره پیچ بنیان نهاد. این افراده هم‌زمان با فعالیت‌های نظامی- سیاسی به فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی نیز اشتغال داشتند؛ اما رقابت‌های سیاسی با دیگر فرماندهان محلی که به احزاب دیگر مجاهدین وابسته بودند مجال زیادی به این مولوی‌ها ندادند و سرانجام دو نفر اخیر به قتل رسیدند.
خط ۲۸: خط ۲۸:
5- مخالفت با جامعه تشیع
5- مخالفت با جامعه تشیع
=وهابیت و دیوبندیه=
=وهابیت و دیوبندیه=
گروه دیوبندی شباهت‌های زیادی به گروه سلفی وهابی دارد مثل این فتوا: پرداخت پول به بانک شرعی نیست؛ هر چند برای زمین‌دار مسلمان شرعی نیست که حتی به قصد کارهای خیر مثل حفر چاه از بانک وام بگیرد. دیوبندیه با طواف دور قبره سجده تعظیم در وقت ورود به زیارتگاه بزرگان و اولیا؛ سجده در جلو مرشد, مراسم تعزیه شیعیان هندوستان و اعتقاد به نزول روح پیامبر (صلی الله علیه و آله) از عالم ارواح به عالم شهادت در زمان مجالس بزرگداشت میلاد پیامبر (صلی الله علیه و آله) مخالفت می‌کنند و آن‌ها را بدعت در دین معرفی می‌نمایند علمای دیوبند به خود می‌بالند و هنوز هم افتخار می‌کنند که اهل سنت و جماعت و با تعلیمات سر سید احمدخان و با شیعه و احمدیه مخالف بودند.
گروه دیوبندی شباهت‌های زیادی به گروه سلفی وهابی دارد مثل این فتوا: پرداخت پول به بانک شرعی نیست؛ هر چند برای زمین‌دار مسلمان شرعی نیست که حتی به قصد کارهای خیر مثل حفر چاه از بانک وام بگیرد. دیوبندیه با طواف دور قبره سجده تعظیم در وقت ورود به زیارتگاه بزرگان و اولیا؛ سجده در جلو مرشد, مراسم تعزیه شیعیان هندوستان و اعتقاد به نزول روح پیامبر (صلی الله علیه و آله) از عالم ارواح به عالم شهادت در زمان مجالس بزرگداشت میلاد پیامبر (صلی الله علیه و آله) مخالفت می‌کنند و آن‌ها را بدعت در دین معرفی می‌نمایند علمای دیوبند به خود می‌بالند و هنوز هم افتخار می‌کنند که اهل سنت و جماعت و با تعلیمات سر سید احمدخان و با شیعه و احمدیه مخالف بودند.


دیوبندی‌ها از نظر اعتقادی شباهت کلی به وهابیت یافته اند. آن‌ها مانند وهابیت. در برابر سایر فرقه‌های اسلامی حساسیت زیادی نشان داده و از توحید و شرک تفسیر ویژه ای ارائه می‌دهند؛ اما بریلویها حالت انعطاف پذیری بیش‌تری دارند و از توحبد و شرک هیچ گاه تفسیر سخت‌گیرانه ندارند. بریلوی‌ها تا حدودی گرایش‌های صوفیانه دارند. طرفداران دیوبندی در این کشور همواره در حال افزایش بوده است؛ به ویژه در دو دهه اخیه رشد دیوبندی‌ها به دلیل رشد بنیادگرایی اسلامی در منطقه و سرمایه گذاری‌های وسیع عربستان و همچنین حمایت‌های دولت ضیاءالحق و جناج او از آن‌هه سرعت بیش‌تری یافته است.
دیوبندی‌ها از نظر اعتقادی شباهت کلی به وهابیت یافته‌اند. آن‌ها مانند وهابیت. در برابر سایر فرقه‌های اسلامی حساسیت زیادی نشان داده و از توحید و شرک تفسیر ویژه‌ای ارائه می‌دهند؛ اما بریلویها حالت انعطاف پذیری بیش‌تری دارند و از توحبد و شرک هیچ گاه تفسیر سخت‌گیرانه ندارند. بریلوی‌ها تا حدودی گرایش‌های صوفیانه دارند. طرفداران دیوبندی در این کشور همواره در حال افزایش بوده است؛ به ویژه در دو دهه اخیه رشد دیوبندی‌ها به دلیل رشد بنیادگرایی اسلامی در منطقه و سرمایه گذاری‌های وسیع عربستان و همچنین حمایت‌های دولت ضیاءالحق و جناج او از آن‌هه سرعت بیش‌تری یافته است.


[[رده: مقالات]]
[[رده: مقالات]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۸۱۰

ویرایش