confirmed
۵٬۹۱۷
ویرایش
سنت پیامبر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''سنت پیامبر''' . به معنای قول، فعل و تقریر پیامبر اسلام(ص) است.<ref>مظفر، محمد رضا، أصول الفقه، قم، نشر مولف(شارح)، ۱۳۸۷ش.</ref><ref>بحر العلوم، محمد، الاجتهاد اصوله و احکامه، بیروت، نشر دار الزهرا، ص۶۸؛</ref> <ref>جناتی محمد ابراهیم، منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی، تهران، نشریه کیهان، سال ۱۳۷۰ش، ص۷۷؛</ref> <ref>موسوی بجنوردی محمد، مقالات اصولی، تهران، ص۲۵؛</ref> <ref>ابو زهره محمد، اصول الفقه، بیروت، نشر دارالفکر العربی، سال ۱۹۵۷م، ص۹۷</ref> <ref>مظفر محمد رضا، اصول الفقه، قم، سال ۱۳۸۷ش، ج ۲، ص۶۳</ref>. معنای سنت در این قالب، | '''سنت پیامبر''' . به معنای قول، فعل و تقریر [[پیامبر اسلام(ص)]] است.<ref>مظفر، محمد رضا، أصول الفقه، قم، نشر مولف(شارح)، ۱۳۸۷ش.ج ۲، ص۶۳ </ref><ref>بحر العلوم، محمد، الاجتهاد اصوله و احکامه، بیروت، نشر دار الزهرا، ص۶۸؛</ref> <ref>جناتی محمد ابراهیم، منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی، تهران، نشریه کیهان، سال ۱۳۷۰ش، ص۷۷؛</ref> <ref>موسوی بجنوردی محمد، مقالات اصولی، تهران، ص۲۵؛</ref> <ref>ابو زهره محمد، اصول الفقه، بیروت، نشر دارالفکر العربی، سال ۱۹۵۷م، ص۹۷</ref> <ref>مظفر محمد رضا، اصول الفقه، قم، سال ۱۳۸۷ش، ج ۲، ص۶۳</ref>. معنای سنت در این قالب، مورد قبول تمامی علمای اسلامی بوده و به عنوان یکی از منابع اجتهاد شناخته می‌شود.علاوه، در مذهب [[شیعه]]، رفتار و گفتار تمامی معصومان نیز جزء سنت دانسته شده است. | ||
=معناشناسی سنت= | =معناشناسی سنت= | ||
برای سنت به طور کلی معانی گوناگونی برشمرده‌اند که عبارت است از: دوام و استمرار، راه و روش پسندیده، راه و روش کلی. | برای سنت به طور کلی معانی گوناگونی برشمرده‌اند که عبارت است از: دوام و استمرار، راه و روش پسندیده، راه و روش کلی. | ||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
<ref>موسى، حسین یوسف، الإفصاح فى فقه اللغة، قم، نشر مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ چهارم، سال ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۱۲۸۰.</ref> | <ref>موسى، حسین یوسف، الإفصاح فى فقه اللغة، قم، نشر مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ چهارم، سال ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۱۲۸۰.</ref> | ||
==معنای سنت در اصطلاح== | ==معنای سنت در اصطلاح== | ||
در اصطلاح دینی، | سنت در اصطلاح دینی، به قول، فعل و تقریر معصوم گفته می‌شود. این امر در باره پیامبر، مورد اتفاق [[مسلمانان]] است. اما [[شیعیان]] گفتار، رفتار و تقریر سایر معصومان را نیز در دایره سنت قرار دادند. <ref>مظفر، أصول الفقه، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۶۴-۶۵.</ref> | ||
با این‌حال سنت بسته به موارد استفاده، دارای معانی مختلفی است از جمله: | |||
=== سنت به معنای مستحب=== | === سنت به معنای مستحب=== | ||
سنت | سنت به معنای مستحب یعنی اینکه عمل به آن ثواب دارد و ترکش عقاب ندارد. | ||
===سنت به معنای پیروی از عمل صاحب شرع=== | ===سنت به معنای پیروی از عمل صاحب شرع=== | ||
سنت در این قالب به عملی می‌گویند که مطابق عمل صاحب شرع باشد. در برابر این لفظ، بدعت قرار دارد. | سنت در این قالب به عملی می‌گویند که مطابق عمل صاحب [[شرع]] باشد. در برابر این لفظ، [[بدعت]] قرار دارد. | ||
===سنت به معنای قول، عمل و تقریر=== | ===سنت به معنای قول، عمل و تقریر=== | ||
سنت در این قالب شامل: سخن، عمل و تقریر پیامبر(ص) می‌شود. اهل سنت این تعریف را قبول دارند. اما نزد شیعیان، سخن، عمل و تقریر معصوم نیز سنت بوده و یکی از منابع استنباط احکام شرعی به حساب می‌آید.<ref>رک: فرمانیان مهدی، فرق تسنن، قم، نشر ادیان، سال ۱۳۸۶ش، ص۱۸.</ref> | سنت در این قالب شامل: سخن، عمل و تقریر پیامبر(ص) می‌شود. اهل سنت این تعریف را قبول دارند. اما نزد شیعیان، سخن، عمل و تقریر معصوم نیز سنت بوده و یکی از منابع استنباط احکام شرعی به حساب می‌آید.<ref>رک: فرمانیان مهدی، فرق تسنن، قم، نشر ادیان، سال ۱۳۸۶ش، ص۱۸.</ref> | ||
===مفهوم تقریر=== | ===مفهوم تقریر=== | ||
مقصود از تقریر آن است که شخصی در حضور پیامبر یا معصوم کاری را انجام دهد و آن حضرت از آن نهی | مقصود از تقریر آن است که شخصی در حضور پیامبر یا معصوم کاری را انجام دهد و آن حضرت از آن نهی نکند، با اینکه متوجه کار آن شخص بوده و نسبت به آن آگاهی داشته ولی سکوت کرده است. بنابراین، سکوت ایشان به معنای رضایت از کار آن شخص و تایید آن است. زیرا اگر آن کار را خلاف می‌دانستند (چون وظیفه اشان هدایت امت از گمراهی است) پس نباید سکوت می‌کردند، بلکه می‌بایستی تذکر می‌دادند. | ||
==حجیت شرعی سنت پیامبر== | ==حجیت شرعی سنت پیامبر== | ||
گذشته از دلیل عقلی مبنی بر حجیت سنت نبوی، آیات متعددی از | گذشته از دلیل عقلی مبنی بر حجیت سنت نبوی، آیات متعددی از [[قرآن‌كريم]] گواه بر حجیت شرعی سنت است که از جمله می‌توان به آيات ذيل اشاره کرد: | ||
1.«وَ أَنْزَلْنٰا إِلَيْكَ اَلذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنّٰاسِ مٰا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ» <ref>سوره نحل آیه 44</ref> قرآن را بر تو فرو فرستاديم تا آنچه براى آنان نازل شده است (يعنى قرآن كريم) را براى مردم بيان كنى، شايد آنان تفكر نمايند. | 1.«وَ أَنْزَلْنٰا إِلَيْكَ اَلذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنّٰاسِ مٰا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ» <ref>سوره نحل آیه 44</ref> قرآن را بر تو فرو فرستاديم تا آنچه براى آنان نازل شده است (يعنى قرآن كريم) را براى مردم بيان كنى، شايد آنان تفكر نمايند. | ||
مطابق اين آيه، احاديث نبوى بیان‌کننده معانى و مقاصد آيات قرآنى است. روشن است كه هدف از تبيين مقاصد و معانى قرآن، چيزى جز هدف نزول قرآن، يعنى هدايت بشر نيست. پس سنّت | مطابق اين آيه، احاديث نبوى بیان‌کننده معانى و مقاصد آيات قرآنى است. روشن است كه هدف از تبيين مقاصد و معانى قرآن، چيزى جز هدف نزول قرآن، يعنى هدايت بشر نيست. پس سنّت نيز همچون قرآن، حجت شرعى است. | ||
2. «لَقَدْ كٰانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اَللّٰهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كٰانَ يَرْجُوا اَللّٰهَ وَ اَلْيَوْمَ اَلْآخِرَ وَ ذَكَرَ اَللّٰهَ كَثِيراً» <ref>سوره احزاب آیه 21</ref> | 2. «لَقَدْ كٰانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اَللّٰهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كٰانَ يَرْجُوا اَللّٰهَ وَ اَلْيَوْمَ اَلْآخِرَ وَ ذَكَرَ اَللّٰهَ كَثِيراً» <ref>سوره احزاب آیه 21</ref> | ||
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله براى آنان كه به خدا و قيامت دل بسته‌اند (رضوان الهى و رستگارى اخروى را مى‌خواهند) اسوه‌اى پسنديده است. | رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله براى آنان كه به خدا و قيامت دل بسته‌اند (رضوان الهى و رستگارى اخروى را مى‌خواهند) اسوه‌اى پسنديده است. | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
پيامبر (ص) نه گمراه شده و نه به خطا رفته است، او از روى هواى نفس سخن نمى‌گويد، آنچه او مى‌گويد جز وحى الهى نيست. | پيامبر (ص) نه گمراه شده و نه به خطا رفته است، او از روى هواى نفس سخن نمى‌گويد، آنچه او مى‌گويد جز وحى الهى نيست. | ||
==تفاوت سنت با حدیث== | ==تفاوت سنت با حدیث== | ||
حدیث یا | [[حدیث]] یا روایات صادره از معصومان، حاکی از سخن، رفتار و تقریر معصوم است، اما سنت، علاوه بر آن که شامل سخن، رفتار و تقریر معصوم می‌شود، شامل فعل و تقریر ایشان نیز می‌شود. به بیان دیگر، حدیث نقش حکایت‌گری از سنت را دارد. <ref>شیخ بهایی، محمد بن حسین، مشرق الشمسین، تحقیق مهدی رجایی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال ۱۳۸۷ش، چاپ دوم، ص۲۲ و ۲۴.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
[[رده:مفاهیم دینی]] | [[رده:مفاهیم دینی]] | ||
[[رده:تفسیر قرآن]] | [[رده:تفسیر قرآن]] | ||