حسینه واجد

حسینه واجد
نام کامل	حسینه واجد
اطلاعات شخصی
سال تولد	1947 م، ۱۳۲۵ ش‌، ۱۳۶۵ ق
محل تولد	تونگیپارا شرق پاکستان
فعالیت‌ها	رهبرفعلی حزب لیگ عوامی

شیخ حَسینه واجد دهمین نخست‌وزیر بنگلادش است. او دختر شیخ مجیب الرحمن اولین رئیس‌جمهور بنگلادش است. وی از سال 1996 تا 2001م، و از سال 2009 تا 2014 نخست‌وزیر بنگلادش بود. او از سال 1981م، رهبری حزب لیگ عوامی بنگلادش را بر عهده دارد. وی در انتخابات عمومی 2014م، برای سومین بار به عنوان نخست‌وزیر انتخاب شد. او یکی از قدرتمندترین زنان جهان است. مجله فوربس او را در رتبه 30 در فهرست قدرتمندترین زنان سال 2017م، قرار داد .

زندگی‌نامه

حَسینه واجد در تاریخ 28 سپتامبر سال 1947م، در منطقه تونگیپارا در شرق پاکستان متولد شد. او بزرگ‌ترین فرزند شیخ مجیب‌الرحمن بنیان‌ گذار کشور بنگلادش و نخستین رئیس‌جمهور این کشور است. او در بسیاری از مصاحبه‌هایش گفته با توجه به فعالیت‌های سیاسی پدرش، با ترس بزرگ شد. در اوج خشونت‌ها در دوره انتخابات‌های 1970م در پاکستان همزمان با بازداشت پدرش، او با پدربزرگش در کمپ پناهجویان زندگی می‌کرد.
او همچنین می‌گوید: اجازه نداشتم به مدرسه بروم زیرا باید از طریق یک پل چوبی از یک کانال عبور می‌کردم و از این می‌ترسیدم که داخل رودخانه بیافتم.

فعالیت‌های سیاسی

وی از نوجوانی وارد فعالیت‌های سیاسی دانش آموزی و دانشجویی شد. او در رشته حقوق تحصیل کرد و سال 1973م از دانشگاه داکا فارغ‌التحصیل گردید. در اوت 1975 که وی به همراه خواهرش ریحانه در حال بازدید از آلمان غربی بود، تمام اعضای خانواده‌اش در یک ترور بی‌رحمانه کشته شدند و به این ترتیب این دو خواهر به عنوان تنها نجات یافتگان از آن حادثه، مجبور به سپری کردن تبعیدی شش ساله در هند شدند.

رهبری حزب لیگ عوامی

حسینه واجد همراه با پدرش مجیب الرحمن در کودکی

او در سال 1981م، به عنوان رهبر حزب عوامی لیگ انتخاب شد. عوامی لیگ به عنوان یک حزب چپ محسوب می‌شد. او در دهه 1980م زمانی در حبس و زمانی آزاد بود. در فوریه و نوامبر سال 1984م تحت بازداشت خانگی قرار گرفت. در مارس 1985م، هم به مدت سه ماه در حبس خانگی به سر می‌برد.

انتخابات

حزب او، هم‌ ردیف با حزب ملی‌گرای بنگلادش به رهبری خالده ضیاء همسر ضیاء الرحمن به فعالیت برای انتخاب یک دولت دموکراتیک ادامه می‌داد و آنها با برگزاری انتخاباتی دموکراتیک در سال 1991م که به پیروزی حزب ملی‌گرای بنگلادش منتهی شد به این هدف دست یافتند. او و حزبش در انتخابات‌های پارلمانی 1986م که تحت ریاست‌جمهوری ارشاد برگزار شد، شرکت کردند. تصمیم وی برای شرکت در انتخابات توسط مخالفان او مورد انتقاد قرار گرفت زیرا دیگر گروه مخالف به رهبری خالده ضیا این رای گیری را تحریم کرده بود. با این حال حامیان او تاکید داشتند که او از این موقعیت برای به چالش کشیدن حکومت وقت بهره می‌برد. ارشاد در دسامبر 1987م پارلمان را ملغی اعلام کرد. او این کار را زمانی انجام داد که حسینه واجد و حزبش در تلاش برای برگزاری یک انتخابات آزاد تحت دولت بی طرف از پارلمان استعفا داده بودند.

انتخابات 1991م

پس از چند سال حکومت ارشاد اعتراضات و اعتصابات گسترده تا حدی بی‌ثباتی ایجاد کرد که اقتصاد کشور فلج شد. اعتراضات گسترده در دسامبر 1990م ارشاد را که به نفع شهاب‌الدین معاونش استعفا داده بود، مجبور به کناره‌گیری از قدرت کرد. دولت موقت به ریاست شهاب‌الدین احمد انتخابات سراسری پارلمانی را برگزار کرد. حزب ملی‌گرای بنگلادش به رهبری خالده ضیا اکثریت را به دست آورد و لیگ عوامی به رهبری او به بزرگ‌ترین حزب مخالف تبدیل شد.
او در سه حوزه انتخاباتی مبارزه کرد که در دو حوزه شکست خورد و در یکی به پیروزی رسید. او شکستش را پذیرفت و از ریاست حزب استعفا داد اما به درخواست رهبران باقی ماند.

حسینه واجد همراه با خالده ضیاء رهبر حزب ملی‌گرای بنگلادش

انتخابات 1994م

سیاست در بنگلادش در سال 1994م و پس از انتخابات میان دوره‌ای دگرگونی چشمگیری را شاهد بود. این انتخابات پس از مرگ یکی از نمایندگان مجلس که یکی از اعضای حزب لیگ عوامی بود، برگزار شد. انتظار می‌رفت عوامی لیگ مجددا کرسی را در اختیار بگیرد اما حزب ملی‌گرا این کرسی را در دست گرفت.
او و حزبش به همراه سایر احزاب اپوزیسیون خواستار برگزاری انتخابات سراسری بعدی تحت سرپرستی یک دولت بی‌طرف و گنجانده شدن این درخواست در قانون اساسی شد. حزب حاکم وقت این خواست‌ها را رد کرد. احزاب اپوزیسیون یک مبارزه بی‌سابقه‌ای را آغاز کردند و خواستار اعتصاب برای چند هفته شدند. دولت آنها را متهم کرد که اقتصاد را از بین می‌برد، در حالی که مخالفان تاکید داشتند حزب حاکم می‌تواند این مشکل را با برآورده کردن تقاضای آنها حل کند. در اواخر 1995م، نمایندگان عوامی لیگ و سایر احزاب از پارلمان استعفا دادند. پارلمان دوره خود را به پایان رساند و انتخابات سراسری در 15 فوریه سال 1996م برگزار شد.
انتخابات توسط تمام احزاب اصلی به جز حزب حاکم ملی‌گرا تحریم شد. پارلمان جدید که عمدتا از اعضای حزب حاکم تشکیل شده بود، قانون اساسی را اصلاح کرد تا مفادی را در مورد دولت سرپرست بر انتخابات به آن بیافزاید. انتخابات پارلمانی بعدی در تاریخ 30 ژوئن سال 1996 تحت سرپرستی یک حکومت بی‌طرف برگزار شد.

دوران نخست‌وزیری

او از سال 1996 تا 2001م، به عنوان نخست‌وزیر بنگلادش انتخاب شد. او اولین نخست‌وزیر بنگلادشی بود که از زمان استقلال این کشور دوره نخست‌وزیری‌اش را کامل بر سر کار بود. او معاهده شراکت آب رود گنگ را با هند امضا کرد. دولت او صنعت مخابرات را به بخش خصوصی واگذار کرد. در سال 1999م، دولت بنگلادش سیاست صنعت جدید را آغاز کرد که هدف آن تقویت بخش خصوصی و تقویت رشد بود. این سیاست به شرکت‌های خارجی اجازه می‌داد شرکت‌های با مالکیت 100 درصد را تاسیس کنند.
در انتخابات 2001م حزب حسینه تنها 62 کرسی پارلمانی را به دست آورد. در حالی که ائتلاف چهار حزبی به رهبری حزب ملی‌گرای بنگلادش 234 کرسی را به دست آورد. واجد و حزبش نتیجه را نپذیرفتند و مدعی تقلب شدند. اما جامعه بین‌الملل از نتیجه انتخابات راضی بود و ائتلاف چهار حزبی دولتش را تشکیل داد.
در این دوره اعضای حزب عوامی لیگ به طور منظم در جلسات پارلمانی شرکت نمی‌کردند. در اواخر 2003م این حزب نخستین جنبش بزرگ ضد دولتی خود را راه‌اندازی کرد و بیانیه داد که دولت پیش از 30 آوریل 2004 سرنگون خواهد شد. این اتفاق نیفتاد و ضربه جدی‌ای به او و حزب‌اش وارد شد.

سوء‌قصدها و دستگیری

در سال 2004م یکی از اعضای مجلس کشته شد. سپس در 21 اوت به یکی از گردهمایی حزب با نارنجک حمله شد و به مرگ 24 تن از هواداران حزب از جمله سخنگوی زنان در حزب منتهی شد.
در پی پایان دولت خالده ضیا در اواخر اکتبر 2006م اعتراضات و اعتصاب‌هایی صورت گرفت که طی آن 40 نفر در ماه بعد کشته شدند. مشخص نبود چه کسی سرپرست دولت خواهد شد. دولت موقت در آوردن تمامی احزاب پای میز مذاکرات دچار مشکل شد. حزب عوامی لیگ و متحدانش اعتراض کردند و دولت موقت را اجیر ملی‌گراها خواندند. مشاور رئیس‌جمهور با همه احزاب گفت و گو کردند تا در انتخابات 22 ژانویه 2007 حضور یابند. فخرالدین احمد با حمایت ارتش بنگلادش رئیس دولت شد.
در 16 ژوئیه 2007م او توسط پلیس محلی در خانه‌اش بازداشت شد و به دادگاه محلی داکا برده شد. او به اخاذی متهم شد و از وثیقه محروم شد و در یک ساختمان زندانی شد. حزبش این اقدامی را با انگیزه سیاسی دانست. در ژوئیه 2007م دیوان عالی داکا فرمان آزادی او را با وثیقه داد. در 2 سپتامبر همان سال اتهام دیگری علیه وی توسط کمیسیون ضد فساد مطرح شد که رشوه‌گیری بود. در11 ژوئن 2008م به دلایل پزشکی آزاد شد. روز بعد او برای درمان مشکلات شنوایی، بینایی و فشار خون بالا که در دوره حبس به وجود آمده بود، به آمریکا رفت. در انتخابات شهرداری‌ها حزب او در 12 شهرداری از 13 شهرداری پیروز شدند. دوره آزادی درمانی وی که دو ماه بود، یک ماه دیگر تمدید شد.

پیروزی در انتخابات و بازگشت به قدرت

گردهمایی بعد رسیدن به قدرت در سال 2008م

در نوامبر 2008م او برای شرکت در نهمین انتخابات پارلمانی در 29 دسامبر به کشورش بازگشت و تصمیم گرفت تحت عنوان ائتلاف بزرگ با حزب جاتیا به رهبری حسین محمد ارشاد به عنوان شریک اصلی‌اش در انتخابات شرکت کند. حزب عوامی و ائتلاف بزرگ او (متشکل از 14 حزب) در انتخاب پیروز شدند و دو سوم کرسی‌های پارلمان را به دست آوردند. در نهایت حسینه واجد در 6 ژانویه 2009 برای دومین دور به عنوان نخست‌وزیر سوگند یاد کرد.
در سال 2012 کودتای افسران ارتش علیه او توسط آژانس اطلاعاتی هند لو رفت و ناکام ماند. دولت او در این دوره موفق به تحقیق در مورد مظنونان جنایات صورت گرفته توسط ارتش پاکستان و مزدوران داخلی آن شد.

انتخابات 2014م

انتخابات سراسری در ژانویه 2014 برگزار شد که توسط احزاب اصلی ائتلاف اپوزیسیون از جمله ملی‌گراها تحریم شده بود. عوامی لیگ 234 کرسی را در دست گرفت. حسینه دولت را با حزب جاتیا که 34 کرسی به دست آورده بود، دولت را تشکیل داد. وی پس از پیروزی در انتخابات ژانویه 2014م که توسط اپوزیسیون تحریم شده بود، برای سومین دور نخست‌وزیر شد. در مارس 2017م دو زیر دریایی نخست بنگلادش آغاز به کار کرد. در سپتامبر دولت او سرپناه‌های موقت و کمک به مهاجران روهینگیایی داد و از دولت میانمار خواست خشونت علیه مسلمانان روهینگیا را پایان دهد.

انتخابات 2018م

حزب وابسته به او برای چهارمین بار پیاپی در انتخابات پارلمانی این کشور در تاریخ 30 دسامبر 2018م به پیروزی قاطعی رسید و 288 کرسی از 300 کرسی را به دست آورد. طبق معمول اتهام تقلب از سوی مخالفان مطرح شد. اما او به دلیل تلاش برای پیشرفت صنعتی بنگلادش محبوبیت خوبی در این کشور دارد.

سفر به ایران

دیدار با رهبر جمهوری اسلامی ایران

دیدار با رهبر ایران سید علی خامنه‌ای در سال 1391 ه. ج

حسینه واجد همراه با هیات همراه در سال 1391 ه. ج، به ایران سفر کرد و دیداری با رهبر ایران سید علی خامنه‌ای داشت. در این دیدار این مطالب گفته شد: رهبر ایران گفت: ارتباطات عمیق فرهنگی، زمینه‌ بسیار مناسبی برای همکاری‌های سیاسی، بین‌المللی، اقتصادی و اجتماعی است. همچنین گفت با اشاره به جایگاه تأثیرگذار بنگلادش در سازمان کنفرانس اسلامی، جنبش عدم تعهد و گروه D8 و همکاری‌های کشورهای اسلامی و استفاده از ظرفیت‌های یکدیگر، قطعاً در جهت منافع ملت‌های مسلمان و قدرت روزافزون آنها خواهد بود.
تنها راه مقابله با سیاست‌های قدرت‌های زورگو را نزدیکی و همکاری کشورهای مستقل و اسلامی است. ‌اگر این اتحاد و همکاری به صورت جدی وجود داشت، اکنون نباید شاهد مسائل تأسف‌بار در سوریه و بحرین می‌بودیم.
وی در تایید حرف رهبر ایران این مطالب را گفته است: کشورهای اسلامی و کشورهای مستقل باید با بسیج امکانات و ظرفیت‌های خود مانع از تصمیم‌گیری قدرت‌ها برای دیگر کشورها شوند. بنگلادش خواهان گسترش روابط خود با ایران در زمینه‌های مختلف به‌ویژه در بخش‌های اقتصادی و تجاری است.

مخالفت با سفره های بزرگ برای افطاری ماه رمضان 1445

شیخ حسینه دستور داد برای جلوگیری از اسراف در مصرف مواد غذایی در ماه رمضان پیش رو هیچ مهمانی افطاری در مقیاس بزرگ برگزار نشود. حسینه واجد از عملکرد موسسات خصوصی در این زمینه افطاری اظهار گلایه و دلسردی کرد. او به رئیس دولت دستور داد که هزینه‌های افطار به مردم فقیر اهدا شود. وی این دستور را در جلسه کابینه وزیران که در 28 فوریه با ریاست او تشکیل شد، صادر کرد.

استعفا و فرار به هند

مقامات نظامی و وزارت خارجه بنگلادش تایید کردند که پس از هجوم هزاران معترض از مقررات حکومت نظامی سرپیچی به اقامتگاه رسمی "شیخ حسینه" نخست‌وزیر بنگلادش، او از مقام خود استعفا داد. "وکرالزمان" فرمانده ارتش بنگلادش، بلافاصله اعلام کرد که پس از استعفای نخست‌وزیر و فرار او از پایتخت، دولت موقت تشکیل خواهد داد. او در یک سخنرانی تلویزیونی با تایید استعفای نخست‌وزیر گفت: "ما یک دولت موقت تشکیل خواهیم داد". فرمانده ارتش بنگلادش گفت که «کشور آسیب‌های زیادی دیده، اقتصاد ضربه خورده است، بسیاری از مردم کشته شده‌اند و زمان برای توقف خشونت فرا رسیده است». او اظهار داشت که برای تشکیل دولت موقت با رئیس‌جمهور و احزاب اصلی مخالف گفتگو کرده است.

وکرالزمان که نزدیک به چهار دهه است در ارتش خدمت می‌کند، افزود: "اگر وضعیت بهتر شود، نیازی به شرایط اضطراری نیست"، و متعهد شد که مقامات جدید پس از هفته‌ها اعتراضات مرگبار، "تمام قتل‌ها را تحت پیگرد قانونی قرار خواهند داد". بنگلادش از ماه ژوئیه صحنه اعتراضاتی گسترده و خشونت‌آمیز است. این اعتراضات در پی صدور حکم یک دادگاه برای بازگرداندن نظام سهمیه‌بندی قدیمی در کالج‌ها، دانشگاه‌ها و ادارات دولتی این کشور به جریان افتاد که در سال ۲۰۱۸ در پی اعتراضات گسترده دانشجویان لغو شده بود.

طبق این سهمیه‌بندی تا ۳۰ درصد از سهمیه‌ها به خانواده‌ها و بستگان کسانی تعلق می‌گیرند که در جنگ استقلال‌طلبانه بنگلادش با پاکستان در سال ۱۹۷۱ میلادی جنگیده بودند.

منتقدان می‌گویند که این سهمیه‌بندی به نوعی اولویت و امتیاز برای هواداران حزب "عوامی لیگ بنگلادش" محسوب می‌شود که جنبش استقلال‌طلبانه را در آن زمان رهبری می‌کرد. شیخ حسینه از سال ۲۰۰۹ میلادی نخست‌وزیر بنگلادش بود.

پیوند به بیرون

1. محکوم شدن 14 تن به برنامه‌ریزی برای ترور حسینه واجد
2. حسینه واجد: کشتار به نام اسلام را پایان دهید.
3. پاکستان نمی‌خواهد بنگلادش پیشرفت داشته باشد.
4. می‌خواهم انسان‌ها را انسان ببینم.
5. پس از انتخابات بحث برانگیز شیخ حسینه واجد برای سومین بار به عنوان نخست‌وزیر بنگلادش سوگند یاد کرد.
6. حسینه واجد: بنگلادش سوگلی شرکت‌های آمریکایی است.
7. پایان حکومت ۱۵ ساله شیخ حسینه در بنگلادش؛ نخست‌‌وزیر از کشور گریخت.