۸۷٬۸۱۰
ویرایش
حسن حسن زاده آملی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ى' به 'ی'
جز (جایگزینی متن - 'رده: عالمان مسلمان' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'ى' به 'ی') |
||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
| | | | ||
* تکمله منهاج البراعه | * تکمله منهاج البراعه | ||
* | * رساله‌ای در ولایت و امامت. | ||
* | * رساله‌ای در رؤیت و عدم آن، بر مشرب حکمت و کلام. | ||
* | * رساله‌ای در لقاء اللّه، بر منهل عرفان. | ||
* الهی نامه. | * الهی نامه. | ||
* تعلیقات بر اکرثاوذوسیوس. | * تعلیقات بر اکرثاوذوسیوس. | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
جونی برهانی، حسن حسن زاده آملی (خرداد 1327 ش)]] | جونی برهانی، حسن حسن زاده آملی (خرداد 1327 ش)]] | ||
==دیدار با امام رضا علیه‌السلام در عالم رؤیا== | ==دیدار با امام رضا علیه‌السلام در عالم رؤیا== | ||
استاد حسن‌زاده خود در این رابطه | استاد حسن‌زاده خود در این رابطه می‌فرمایند: در عنفوان جوانی و آغاز درس زندگانی که در مسجد جامع آمل سرگرم بصرف ایام در اسم و فعل و حرف بودم، و محو در فرا گرفتن صرف و نحو، در سحرخیزی و تهجّد عزمی راسخ و ارادتی ثابت داشتم؛ در رؤیای مبارک سحری به ارض اقدس رضوی تشرف حاصل کردم و بزیارت جمال دلآرای ولی اللّه اعظم ثامن الحجج علی بن موسی الرضا -علیه و علی آبائه و ابنائه آلاف التحیة و الثنا- نائل شدم. | ||
در آن لیله مبارکه قبل از آنکه به‌حضور باهرُالنور امام- علیه‌السلام- مشرف شوم مرا به | در آن لیله مبارکه قبل از آنکه به‌حضور باهرُالنور امام- علیه‌السلام- مشرف شوم مرا به مسجدی بردند که در آن مزار حبیبی از احبّاءاللّه بود و به من فرمودند در کنار این تربت دو رکعت نماز حاجت بخوان و حاجت بخواه که برآورده است، من از روی عشق و علاقه مفرطی که به علم داشتم نماز خواندم و از خداوند سبحان علم خواستم. | ||
سپس به پیشگاه | سپس به پیشگاه والای امام هشتم سلطان دین رضا -روحی لتربته الفداء، و خاک درش تاج سرم- رسیدم و عرض ادب نمودم بدون اینکه سخنی بگویم امام که آگاه به سرّ من بود و اشتیاق و التهاب و تشنگی مرا برای تحصیل آب حیات علم میدانست فرمود نزدیک بیا، نزدیک رفتم و چشم به روی امام گشودم دیدم با دهانش آب دهانش را جمع کرد و بر لب آورد و بمن اشارت فرمود که بنوش، امام خم شد و من زبانم را درآوردم و با تمام حرص و ولع که خواستم لبهای امام را بخورم، از کوثر دهانش آن آب حیات را نوشیدم و در همان حال به قلبم خطور کرد که امیر المؤمنین علی -علیه‌السلام- فرمود: پیغمبر اکرم(ص) آب دهانش را به لبش آورد و من آنرا بخوردم که هزار در علم و از هر دری هزار در دیگری به روی من گشوده شد. | ||
پس از آن امام- علیه‌السلام- | پس از آن امام- علیه‌السلام- طی الارض را عملا به من بنمود، که از آن خواب نوشین شیرین که از هزاران سال بیداری من بهتر بود بدر آمدم، به آن نوید سحرگاهی امیدوارم که روزی بگفتار حافظ شیرین سخن بترنّم آیم که: | ||
دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند * واندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند | دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند * واندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند | ||
چه مبارک | چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی * آن شب قدر که این تازه براتم دادند | ||
من اگر کامروا گشتم و خوشدل چه عجب * مستحق بودم و اینها به زکاتم دادند | من اگر کامروا گشتم و خوشدل چه عجب * مستحق بودم و اینها به زکاتم دادند | ||
| خط ۱۲۹: | خط ۱۲۹: | ||
=مهاجرت به قم= | =مهاجرت به قم= | ||
ایشان در ۲۲ مهر ۱۳۴۲ | ایشان در ۲۲ مهر ۱۳۴۲ شمسی به قصد اقامت در [[قم]]، تهران را ترک گفته‌اند. بعد از ورود به قم، تدریس معارف حقّه الهی و تعلیم فنون ریاضی را شروع کردند. | ||
==کسب دانش از علامه طباطبایی== | ==کسب دانش از علامه طباطبایی== | ||
ایشان به مدت ۱۷ سال از محضر قدسی علامه [[سید محمد حسین طباطبائی]] (ره) بهره بردند و در خدمت ایشان کتابهای زیر را خواندند: | ایشان به مدت ۱۷ سال از محضر قدسی علامه [[سید محمد حسین طباطبائی]] (ره) بهره بردند و در خدمت ایشان کتابهای زیر را خواندند: | ||
| خط ۱۴۸: | خط ۱۴۸: | ||
همچنین به مدت چهار سال یا بیشتر جهت تعلم علوم ارثماطیقی در محضر [[سید مهدی قاضی طباطبایی]] فرزند عالم کامل، آیت الله [[سید علی قاضی تبریزی]]، مشرف بوده اند. به فرمایش حضرت آقا: «ایشان در تعلیم من بذل جهد فرمود و او را بر من حقی است عظیم.» | همچنین به مدت چهار سال یا بیشتر جهت تعلم علوم ارثماطیقی در محضر [[سید مهدی قاضی طباطبایی]] فرزند عالم کامل، آیت الله [[سید علی قاضی تبریزی]]، مشرف بوده اند. به فرمایش حضرت آقا: «ایشان در تعلیم من بذل جهد فرمود و او را بر من حقی است عظیم.» | ||
و نیز | و نیز سالیانی در قم به محضر مبارک تنی چند از آیات عظام در دروس فقه افتخار تشرف داشتند. خود می‌فرمایند: «به خداوند سوگند قلم و زبان به ادای شکر محشار نیکی‌هایی که این مشایخ عظام در حقّ ما نموده‌اند وافی نیست؛ اگر چه علة العلل و مفیض علی الاطلاق، الله ربّ العالمین است.» | ||
=تدریس= | =تدریس= | ||
| خط ۱۷۹: | خط ۱۷۹: | ||
=آثار و تألیفات= | =آثار و تألیفات= | ||
علامه حسن‌زادۀ | علامه حسن‌زادۀ آملی خود در این رابطه می‌گوید: برای اینکه نفس را مشغول باید داشت که حکما فرمودهاند: «نفس را مشغول بدار وگرنه او تو را مشغول می کند»، تعلیقات و حواشی بر کتب درسی از معقول و منقول و رسائل و جزوات در موضوعات و فنون گوناگون نوشته‌ام: | ||
{{پانویس رنگی}} | {{پانویس رنگی}} | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
* ۱- تکمله منهاج البراعه، شرح نهج البلاغة به | * ۱- تکمله منهاج البراعه، شرح نهج البلاغة به عربی در پنج جلد، که تکمیل «منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة» میرزا حبیب اللّه خویی است و مقدمه آن بقلم استاد علامه، میرزا ابو الحسن شعرانی -رضوان اللّه تعالی علیه- در تقریظ کتاب مزّین است. | ||
* ۲- | * ۲- رساله‌ای در ولایت و امامت. | ||
* ۳- | * ۳- رساله‌ای در رؤیت و عدم آن، بر مشرب حکمت و کلام. | ||
* ۴- | * ۴- رساله‌ای در لقاء اللّه، بر منهل عرفان. | ||
* ۵- | * ۵- رساله‌ای به نام «فصل الخطاب فی عدم تحریف کتاب رب الأرباب»، که با عنوان «قرآن هرگز تحریف نشده»، ترجمه شده است. | ||
* ۶- | * ۶- رساله‌ای در صبح و شفق و تحقیق در صبح صادق و کاذب و بیان طایفه ای از آیات و روایات در این موضوع. | ||
* ۷- تصحیح و اعراب اصول | * ۷- تصحیح و اعراب اصول کافی ثقةالاسلام شیخ کلینی که در دو جلد طبع شده است. | ||
* ۸- اضبط المقال | * ۸- اضبط المقال فی ضبط اسماءالرجال، رساله‌ای در ضبط اسماء روات احادیث که در آخر جلد اول کافی بطبع رسیده است. | ||
* ۹- تصحیح خلاصه منهج الصادقین در تفسیر [[قرآن]] تألیف مرحوم ملافتح اللّه | * ۹- تصحیح خلاصه منهج الصادقین در تفسیر [[قرآن]] تألیف مرحوم ملافتح اللّه کاشانی. | ||
* ۱۰- رساله | * ۱۰- رساله ای در قرائت حفص بن سلیمان و ابوبکر بن عیاش، راویان عاصم ابن ابی النجود بهدلة که در آخر تفسیر منهج مذکور بطبع رسیده است. | ||
* ۱۱- تصحیح «خزائن» [[ملا احمد | * ۱۱- تصحیح «خزائن» [[ملا احمد نراقی]] با مقدمه و حواشی و تعلیقات اینجانب به عربی و فارسی. | ||
* ۱۲- تصحیح کلیله و دمنه | * ۱۲- تصحیح کلیله و دمنه فارسی بقلم ابوالمعالی نصراللّه منشی با مقدمه و حواشی و مآخذ اشعار و امثال و ترجمه دو باب آخر آن بفارسی بقلم اینجانب. | ||
* ۱۳- انسان کامل از دیدگاه [[نهج البلاغه]]. | * ۱۳- انسان کامل از دیدگاه [[نهج البلاغه]]. | ||
* ۱۴- خلاصه رساله «انسان کامل از نظر نهج البلاغه». این دو رساله بمناسبت هزاره نهج البلاغه بساحت مبارک اهل ولایت آن بنیاد خیر نهاد اهدا شد و بطبع رسید. | * ۱۴- خلاصه رساله «انسان کامل از نظر نهج البلاغه». این دو رساله بمناسبت هزاره نهج البلاغه بساحت مبارک اهل ولایت آن بنیاد خیر نهاد اهدا شد و بطبع رسید. | ||
* ۱۵- تصحیح نصاب الصبیان با مقدمه و تحشیه آن، مزین به تقریظ مرحوم استاد | * ۱۵- تصحیح نصاب الصبیان با مقدمه و تحشیه آن، مزین به تقریظ مرحوم استاد شعرانی. | ||
* ۱۶- دروس معرفة الوقت و القبله، به | * ۱۶- دروس معرفة الوقت و القبله، به عربی. (بر مبنای ریاضی بوجوه و طرق عدیده آورده ایم و بسیاری از آیات و روایات درباره آنها را شرح کرده‌ایم). | ||
* ۱۷- شرح زیج | * ۱۷- شرح زیج بهادری بفارسی. | ||
* ۱۸- تعلیقات بر اسفار صدر المتالهین بخصوص از اول جواهر و اعراض تا آخر آن بتفصیل. | * ۱۸- تعلیقات بر اسفار صدر المتالهین بخصوص از اول جواهر و اعراض تا آخر آن بتفصیل. | ||
* ۱۹- تعلیقات بر اول تا آخر شرح خواجه | * ۱۹- تعلیقات بر اول تا آخر شرح خواجه طوسی بر حکمت اشارات ابن سینا. (و تصحیح کامل آن از روی چندین نسخه شرح اشارات) | ||
* ۲۰- تعلیقات بر دوره منطق منظومه متأله | * ۲۰- تعلیقات بر دوره منطق منظومه متأله سبزواری. | ||
* ۲۱- | * ۲۱- رساله‌ای در مناسک حج و پاره ای از مسائل فقهیه در موضوعات عدیده. | ||
* ۲۲- تعلیقات بر هشت باب | * ۲۲- تعلیقات بر هشت باب معانی شرح مطول تفتازانی. | ||
* ۲۳- شرح فصوص | * ۲۳- شرح فصوص فارابی یکدوره کامل آن بفارسی. | ||
* ۲۴- | * ۲۴- رساله‌ای در تجرد نفس ناطقه که در اثبات این مدّعی تاکنون بیش از هفتاد دلیل از کتب پیشینیان نقل کرده ایم و به ذکر آیات و روایات و مطالب مفید بسیار در این باب تبرّک جسته ایم. | ||
* ۲۵- | * ۲۵- رساله‌ای در توقیفیت اسماء. | ||
* ۲۶- | * ۲۶- رساله‌ای در ردّ جبر و تفویض و اثبات امر بین الامرین بر مبنای حکمت متعالیه. | ||
* ۲۷- | * ۲۷- رساله‌ای در مراتب و درجات قرآن مجید. | ||
* ۲۸- دیوان اشعارم که | * ۲۸- دیوان اشعارم که ابتدای آن مزین به تقریظ استاد حکیم میرزا مهدی الهی قمشه ای -قدّس سرّه- بخطّ خود آنجناب است. | ||
* ۲۹- تعلیقات و | * ۲۹- تعلیقات و حواشی بر دوره اصول اقلیدس و شرح صدور آن بتحریر خواجه طوسی. (تصحیح این کتاب از روی چندین نسخه خطّی). | ||
* ۳۰- تعلیقات و | * ۳۰- تعلیقات و حواشی (شرح) بر تمام اکرمانالاؤوس بتحریر خواجه طوسی. (این کتاب در مثلثات کروی و بخصوص در شکل قطاع کرّی (شکل مانالاوس) بحث کرده است). | ||
* ۳۱- تعلیقات بر اکرثاوذوسیوس از بدو تا ختم آن. | * ۳۱- تعلیقات بر اکرثاوذوسیوس از بدو تا ختم آن. | ||
* ۳۲- تعلیقات بر مساکن از اول تا آخر آن. | * ۳۲- تعلیقات بر مساکن از اول تا آخر آن. | ||
* ۳۳- | * ۳۳- رساله‌ای در میل کلّی و مسائل متعدد هندسی و نجومی که در اقبال و ادبار معدل النهار و منطقة البروج در بیان بعض از آیات قرآنی بحث کرده‌ایم. | ||
* ۳۴- | * ۳۴- رساله‌ای در علم اوفاق، که بیش از هفتاد درس است. | ||
* ۳۵- | * ۳۵- رساله‌ای در ظلّ (تانژانت). | ||
* ۳۶- | * ۳۶- رساله‌ای در تفسیر «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ». | ||
* ۳۷- | * ۳۷- رساله‌ای در سیر و سلوک. | ||
* ۳۸- | * ۳۸- الهی نامه. | ||
* ۳۹- | * ۳۹- کتابی در نکات علمیه به نام هزار و یک نکته. | ||
* ۴۰- | * ۴۰- رساله‌ای در تکسیر دائره و بیان نسبت محیط بقطر دائره یعنی بحث از پی. | ||
* ۴۱- | * ۴۱- رساله‌ای در تحصیل بعد بین المرکزین که شرح مقالهای از مجسطی بطلیموس است. | ||
* ۴۲- دروس معرفت نفس | * ۴۲- دروس معرفت نفس بفارسی که تاکنون در حدود یکصد و پنجاه و پنج درس نوشته شده است. | ||
* ۴۳- | * ۴۳- رساله‌ای مفصل و مبسوط در اتحاد عقل و عاقل و معقول. | ||
* ۴۴- | * ۴۴- رساله‌ای در مثل (مثل افلاطونی) و عالم مثال و مثل معلقه. | ||
* ۴۵- | * ۴۵- وجیزه‌ای در تجدد امثال عارف و حرکت جوهری حکیم. | ||
* ۴۶- تعلیقات بر آغاز تا انجام «تحفة الأجلّة | * ۴۶- تعلیقات بر آغاز تا انجام «تحفة الأجلّة فی معرفة القبلة»، تالیف مرحوم سردار کابلی. | ||
* ۴۷- | * ۴۷- رساله‌ای در تضاد. | ||
* ۴۸- | * ۴۸- رساله‌ای در علم. | ||
* ۴۹- | * ۴۹- رساله‌ای در جعل. | ||
* ۵۰- تعلیقات بر شرح | * ۵۰- تعلیقات بر شرح قیصری بر «فصوص» محیی الدین عربی. | ||
* ۵۱- تعلیقات بر قبله ملا مظفر. | * ۵۱- تعلیقات بر قبله ملا مظفر. | ||
* ۵۲- مآخذ و مصادر نهج البلاغة و استدراکات بر آن. | * ۵۲- مآخذ و مصادر نهج البلاغة و استدراکات بر آن. | ||
* ۵۳- تعلیقات بر شرح علامه | * ۵۳- تعلیقات بر شرح علامه حلی بر تجرید خواجه طوسی قدس سرهما. | ||
* ۵۴- | * ۵۴- رساله‌ای به نام مفاتیح المخازن که در حقیقت تکمله مقدمات دوازدهگانه علامه قیصری بر شرح فصوص شیخ اکبر است. | ||
* ۵۵- شرح فصوص | * ۵۵- شرح فصوص محیی الدین بفارسی یکدوره کامل آن. | ||
* ۵۶- رسالۀ (انه الحق). | * ۵۶- رسالۀ (انه الحق). | ||
* ۵۷- نهج الولایه. | * ۵۷- نهج الولایه. | ||
* ۵۸- دروس اتحاد عاقل بمعقول. | * ۵۸- دروس اتحاد عاقل بمعقول. | ||
* ۵۹- وحدت از دیدگاه عارف و حکیم. | * ۵۹- وحدت از دیدگاه عارف و حکیم. | ||
* ۶۰- | * ۶۰- سی فصل در معرفت وقت و قبله. | ||
* ۶۱- شرح باب توحید حدیقه | * ۶۱- شرح باب توحید حدیقه سنائی غزنوی، و شرح ابیاتی از غزلیات خواجه حافظ، و حواشی بر شرح نیشابوری بر مجسطی و رسائل و جزوات و تعلیقات دیگر. | ||
</div> | </div> | ||