۸۷٬۸۱۰
ویرایش
جهنم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ى' به 'ی'
جز (جایگزینی متن - 'آنها' به 'آنها') |
جز (جایگزینی متن - 'ى' به 'ی') |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''جَهَنَّم''' معروفترین نام جایگاه مجازات مجرمان در قیامت است. دار مکافات و کیفر بدکاران در آخرت و وعده‌گاه [[کفار]] و منافقان و ستمگران است که در آن عذاب قهر الهی را بچشند. | '''جَهَنَّم''' معروفترین نام جایگاه مجازات مجرمان در قیامت است. دار مکافات و کیفر بدکاران در آخرت و وعده‌گاه [[کفار]] و منافقان و ستمگران است که در آن عذاب قهر الهی را بچشند. | ||
=واژه | =واژه شناسی «جهنّم»= | ||
واژه‌شناسان درباره ریشه واژه «جهنّم» اختلاف نظر دارند. | واژه‌شناسان درباره ریشه واژه «جهنّم» اختلاف نظر دارند. برخی براین باورند که این واژه عبرانی است و اصل آن «کِهِنّام» بوده و با تعریب «جهنّم» شده است.<ref>ر . ک: تاج العروس: ج ۱۶ ص ۱۲۶ و لسان العرب: ج ۱۲ ص ۱۱۲ و النهایة: ج ۱ ص ۳۲۳ و الإتقان فی علوم القرآن: ج ۱ ص ۳۹۸ و تفسیر الآلوسی: ج ۲ ص ۹۶ .</ref> برخی ریشه عبرانی آن را «جهینوم» یا «جحینوم» دانسته‌اند که محلّی در چهار کیلومتری قدس بوده و زباله‌های شهر و لاشه‌های حیوانات را در آنجا می‌ریختند و می‌سوزاندند.<ref> المفصّل فی تاریخ العرب: ج ۶ ص ۶۷۹</ref>. برخی این کلمه را فارسی معرّب می‌دانند.<ref> ر . ک: الصحاح: ج ۵ ص ۱۸۹۲ (مادّه «جهنّم») .</ref> به تونل زیر حمّام که حرارت در آن می‌دمند تا زمین حمّام را گرم کند نیز جهنّم می‌گویند.<ref> ر . ک: لغت نامه دهخدا: ج ۵ ص ۶۹۶۶ (واژه «جهنّم») .</ref> شاید به دلیل مشکوک بودن عربیت این واژه، ابن فارس آن را در مقاییس اللغة نیاورده<ref> لسان العرب: ج ۱۲ ص ۱۱۲ (ماده «جهنم»)</ref>. اما ابن‌منظور در وجه تسمیه آن می‌گوید: الجهنام: القعر البعید، و بئر جهنّم و جهنام، بکسر الجیم و الهاء: بعیدة القعر، و به سمّیت جهنّم لبعد قعرها. ۴ جهنام: عمق زیاد. چاه جَهْنَم و جِهْنام، چاهی که ژرف باشد. جهنّم را به خاطر عمقش به این نام نامیده‌اند. | ||
=جهنم در قرآن= | =جهنم در قرآن= | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
=برخی از اوصاف جهنم در آیات قرآن= | =برخی از اوصاف جهنم در آیات قرآن= | ||
جهنم جای همه شرور و کثافات و زشتی‌ها است: «لِیَمِیزَ اللّهُ الْخَبِیثَ مِنَ الطَّیِّبِ وَیَجْعَلَ الْخَبِیثَ بَعْضَهُ | جهنم جای همه شرور و کثافات و زشتی‌ها است: «لِیَمِیزَ اللّهُ الْخَبِیثَ مِنَ الطَّیِّبِ وَیَجْعَلَ الْخَبِیثَ بَعْضَهُ عَلَیَ بَعْضٍ فَیَرْکُمَهُ جَمِیعاً فَیَجْعَلَهُ فِی جَهَنَّمَ<ref> سوره انفال/آیه39</ref>؛ تا خداوند جدا سازد پلید را از پاکیزه و پلیدها را بر هم نهد و همه را انباشته و در جهنم قرار دهد.» | ||
بت‌ها و معبودان باطل نیز در جهنم می‌روند: «إِنَّکُمْ وَمَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنتُمْ لَهَا وَارِدُونَ؛ (سوره انبیاء/آیه 98) شما و آنچه را که غیر خدا می پرستید هیزم دوزخید شما در آن وارد می‌شوید.» | بت‌ها و معبودان باطل نیز در جهنم می‌روند: «إِنَّکُمْ وَمَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنتُمْ لَهَا وَارِدُونَ؛ (سوره انبیاء/آیه 98) شما و آنچه را که غیر خدا می پرستید هیزم دوزخید شما در آن وارد می‌شوید.» | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
رئیس جهنم مالک است و زیردستانی دارد که نگهبانان دوزخند. «وَنَادَوْا یَا مَالِکُ لِیَقْضِ عَلَیْنَا رَبُّکَ...؛(سوره زخرف/آیه 77) دوزخیان گفتند: ای مالک پروردگار تو بر ما حکم کند و جان ما بستاند و مالک در جواب گوید شما جاوید زنده مانید.» «وَقَالَ الَّذِینَ فِی النَّارِ لِخَزَنَةِ جَهَنَّمَ...؛ (سوره غافر/آیه 49) آنها که در دوزخند با خازنان گفتند: از پروردگارتان بخواهید یک روز عذاب ما را سبک کند». اینها فرشتگانی هستند که نمی گذارند دوزخیان از جهنم بیرون آیند و فضای وجود را آلوده و پلید کنند چنانکه در دنیا می‌کردند. | رئیس جهنم مالک است و زیردستانی دارد که نگهبانان دوزخند. «وَنَادَوْا یَا مَالِکُ لِیَقْضِ عَلَیْنَا رَبُّکَ...؛(سوره زخرف/آیه 77) دوزخیان گفتند: ای مالک پروردگار تو بر ما حکم کند و جان ما بستاند و مالک در جواب گوید شما جاوید زنده مانید.» «وَقَالَ الَّذِینَ فِی النَّارِ لِخَزَنَةِ جَهَنَّمَ...؛ (سوره غافر/آیه 49) آنها که در دوزخند با خازنان گفتند: از پروردگارتان بخواهید یک روز عذاب ما را سبک کند». اینها فرشتگانی هستند که نمی گذارند دوزخیان از جهنم بیرون آیند و فضای وجود را آلوده و پلید کنند چنانکه در دنیا می‌کردند. | ||
همه مردم وارد جهنم می‌شوند اما نیکان زود بیرون می آیند و بدکاران می‌مانند: «وَإِن مِّنکُمْ إِلَّا وَارِدُهَا کَانَ | همه مردم وارد جهنم می‌شوند اما نیکان زود بیرون می آیند و بدکاران می‌مانند: «وَإِن مِّنکُمْ إِلَّا وَارِدُهَا کَانَ عَلَیٰ رَبِّکَ حَتْمًا مَقْضِیًّا * ثُمَّ نُنَجِّی الَّذِینَ اتَّقَوْا وَنَذَرُ الظَّالِمِینَ فِیهَا جِثِیًّا؛ (سوره مریم/آیه 71) و هیچ یک از شما (نوع بشر) باقی نماند جز آنکه به دوزخ وارد شود؛ این حکم حتمی پروردگار توست. آنگاه نجات می دهیم پرهیزکاران را و می گذاریم ستمگران را در آنجا به زانو درآمده.» | ||
از این آیه بر می‌آید که همه مردم وارد جهنم می‌شوند نیکان زود بیرون می آیند و بدکاران می‌مانند. | از این آیه بر می‌آید که همه مردم وارد جهنم می‌شوند نیکان زود بیرون می آیند و بدکاران می‌مانند. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
=جهنم در روایات= | =جهنم در روایات= | ||
جهنم دارای هفت در است که هر گروه از آنها را | جهنم دارای هفت در است که هر گروه از آنها را دربی خاص باشد. از امیرالمؤمنین علیه‌السلام روایت شده که فرمود: دوزخ را هفت در باشد و آن طبقاتی است، هر طبقه بر زیر طبقه دیگر و حضرت یک دست خویش بر دست دیگر خود نهاد و فرمود: این چنین و فرمود: خداوند طبقات بهشت را در کنار هم قرار داد ولی طبقات دوزخ را برخی بر روی برخی دیگر که زیرین همه «جهنم» و بالای آن لظّی و فوق آن حُطَمه و فوق آن سَقَر و فوق آن جحیم و فوق آن سعیر و فوق سعیر، هاویه است.<ref>مجمع البیان</ref> | ||
در نامه | در نامه ای که آن حضرت به محمد بن ابی بکر برای مردم مصر نوشت چنین آمده: پس بترسید از آتشی که ژرفای آن زیاد، و حرارتش شدید، و عذابش نو به نو وارد می شود، در جایگاهی که رحمت در آن وجود ندارد، و سخن کسی را نمی شنوند، و گشایشی برای نا راحتی ها در آن نیست.<ref> نهج البلاغه، نامه 27</ref> | ||
از امام صادق علیه‌السلام نقل است که فرمود: این آتش شما یک هفتادم آتش جهنم است و اگر چنین | از امام صادق علیه‌السلام نقل است که فرمود: این آتش شما یک هفتادم آتش جهنم است و اگر چنین نمی بود امکان بهره برداری از آن نبود و چون روز قیامت فرارسد حرارت همین آتش نیز بر آن افزوده شود که در آن هنگام جهنم چنان صیحه بکشد که هر ملک مقرب و هر پیامبر مرسل از هول آن صیحه به زانو درآید.<ref>بحارالانوار، ج8، ص286</ref> | ||
در بسیاری از روایات چیزهای بد و منکر را از آن دوزخ شمردند مثلا تب از لهیب دوزخ است و شهوت یا حسد از آتش دوزخ است. | در بسیاری از روایات چیزهای بد و منکر را از آن دوزخ شمردند مثلا تب از لهیب دوزخ است و شهوت یا حسد از آتش دوزخ است. | ||