۸۸٬۰۰۹
ویرایش
حوزه علمیه قم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'مجله ها' به 'مجله‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'بهره مند' به 'بهره‌مند') |
جز (جایگزینی متن - 'مجله ها' به 'مجله‌ها') |
||
| خط ۱۶۹: | خط ۱۶۹: | ||
مقطع زمانی ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۷خورشیدی سیاسی‌ترین دوره فعالیت و حیات حوزه علمیه قم محسوب می‌شود، بدین ترتیب با رحلت آیت‌الله بروجردی بار دیگر وحدت مدیریت و مرجعیت در حوزه قم از هم گسیخت و مدیریت آن برعهده [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]]، سیدکاظم شریعتمداری و [[سیدشهاب‌الدین مرعشی‌نجفی]] و امام(ره) قرار گرفت اما نقطه شروع درگیری حوزه علمیه قم با دولت پس از درگذشت بروجردی، وقتی بود که محمد رضا پهلوی به جای دادن پیام تسلیت به علمای قم، به [[آیت‌اللّه سیدمحسن حکیم]] در نجف پیام تسلیت فرستاد و این امر در میان علمای داخل ایران این‌گونه تلقی شد که هدف وی بیرون بردن مرجعیت شیعه از ایران است. در این برهه، علمای طراز اول از نظر سیاسی به سه گروه عمده تقسیم می‌شدند: گروهی که از دخالت در سیاست پرهیز داشتند و آیت‌اللّه سیداحمد خوانساری (از شاگردان حائری که در تهران ساکن شد و مرجعیت یافت) نمونه بارز این طرز فکر و عمل بود. گروه دوم روحانیان میانه‌رو بودند که در عین مخالفت با رژیم پهلوی از مبارزه تند با آن پرهیز می‌کردند و عالمانی چون گلپایگانی، شریعتمداری و مرعشی نجفی این خط مشی را داشتند. گروه سوم علمایی چون امام خمینی(ره) و طرفداران ایشان چون سیدمحمد محقق داماد را شامل می‌شد که به‌جدّ وارد صحنه سیاست می‌شدند.<ref>www.tabnak.ir › tags</ref> | مقطع زمانی ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۷خورشیدی سیاسی‌ترین دوره فعالیت و حیات حوزه علمیه قم محسوب می‌شود، بدین ترتیب با رحلت آیت‌الله بروجردی بار دیگر وحدت مدیریت و مرجعیت در حوزه قم از هم گسیخت و مدیریت آن برعهده [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]]، سیدکاظم شریعتمداری و [[سیدشهاب‌الدین مرعشی‌نجفی]] و امام(ره) قرار گرفت اما نقطه شروع درگیری حوزه علمیه قم با دولت پس از درگذشت بروجردی، وقتی بود که محمد رضا پهلوی به جای دادن پیام تسلیت به علمای قم، به [[آیت‌اللّه سیدمحسن حکیم]] در نجف پیام تسلیت فرستاد و این امر در میان علمای داخل ایران این‌گونه تلقی شد که هدف وی بیرون بردن مرجعیت شیعه از ایران است. در این برهه، علمای طراز اول از نظر سیاسی به سه گروه عمده تقسیم می‌شدند: گروهی که از دخالت در سیاست پرهیز داشتند و آیت‌اللّه سیداحمد خوانساری (از شاگردان حائری که در تهران ساکن شد و مرجعیت یافت) نمونه بارز این طرز فکر و عمل بود. گروه دوم روحانیان میانه‌رو بودند که در عین مخالفت با رژیم پهلوی از مبارزه تند با آن پرهیز می‌کردند و عالمانی چون گلپایگانی، شریعتمداری و مرعشی نجفی این خط مشی را داشتند. گروه سوم علمایی چون امام خمینی(ره) و طرفداران ایشان چون سیدمحمد محقق داماد را شامل می‌شد که به‌جدّ وارد صحنه سیاست می‌شدند.<ref>www.tabnak.ir › tags</ref> | ||
فعالیت‌های سیاسی امام(ره) در ۱۳۴۳ خورشیدی و سخنرانی بر ضد کاپیتولاسیون سبب شد تا ایشان ابتدا به ترکیه و بعد نجف تبعید شوند و پس از این اتفاق، اداره این حوزه برعهده سه تن دیگر قرار بگیرد. مبارزه روحانیان حوزه علمیه قم با رژیم را پس از تبعید امام خمینی(ره)، دیگر مراجع و به خصوص یاران و شاگردان وی ادامه دادند و این مبارزه به جز جنبه سیاسی، ابعاد علمی و فرهنگی گسترده‌ای پیدا کرد. در این زمینه به ایجاد مدارس و مؤسسات و انتشار | فعالیت‌های سیاسی امام(ره) در ۱۳۴۳ خورشیدی و سخنرانی بر ضد کاپیتولاسیون سبب شد تا ایشان ابتدا به ترکیه و بعد نجف تبعید شوند و پس از این اتفاق، اداره این حوزه برعهده سه تن دیگر قرار بگیرد. مبارزه روحانیان حوزه علمیه قم با رژیم را پس از تبعید امام خمینی(ره)، دیگر مراجع و به خصوص یاران و شاگردان وی ادامه دادند و این مبارزه به جز جنبه سیاسی، ابعاد علمی و فرهنگی گسترده‌ای پیدا کرد. در این زمینه به ایجاد مدارس و مؤسسات و انتشار مجله‌هایی با این رویکرد می‌توان اشاره کرد. | ||
از جمله مهم‌ترین وقایع حوزه علمیه قم بعد از تبعید امام (ره) می‌توان به این موارد اشاره کرد: تبعید ۲۵ تن از روحانیان و مدرّسان قم به مدت سه سال از طرف رژیم؛ هجوم کماندوهای رژیم در خرداد ۱۳۵۴ به مراسم بزرگداشت شهدای ۱۳۴۲ در مدرسه فیضیه که به دستگیری و زندانی شدن و تبعید عده‌ای از آنان انجامید؛ مخالفت حوزه با تغییر تقویم هجری خورشیدی به تقویم شاهنشاهی، همچنین از جمله رخدادهایی که عکس‌العمل شدید مراجع و علمای قم را موجب شد، انتشار مقاله‌ای توهین‌آمیز به امام خمینی(ره) در ۱۷ دی ۱۳۵۶ در روزنامه اطلاعات بود که مایه اعتراض حوزه و سخنرانی برخی علما و مدرّسان برجسته بر ضد رژیم شد و به هجوم ماموران در ۱۹ دی و دستگیری و شهادت برخی از طلاب منجر شد. جمعی از مدرّسان نیز تبعید شدند. بدین گونه فعالیت حوزه علمیه قم به عنوان مرکز تجمع شاخص‌ترین قشر روحانی تا پیروزی انقلاب ادامه یافت<ref>www.tabnak.ir › tags</ref> | از جمله مهم‌ترین وقایع حوزه علمیه قم بعد از تبعید امام (ره) می‌توان به این موارد اشاره کرد: تبعید ۲۵ تن از روحانیان و مدرّسان قم به مدت سه سال از طرف رژیم؛ هجوم کماندوهای رژیم در خرداد ۱۳۵۴ به مراسم بزرگداشت شهدای ۱۳۴۲ در مدرسه فیضیه که به دستگیری و زندانی شدن و تبعید عده‌ای از آنان انجامید؛ مخالفت حوزه با تغییر تقویم هجری خورشیدی به تقویم شاهنشاهی، همچنین از جمله رخدادهایی که عکس‌العمل شدید مراجع و علمای قم را موجب شد، انتشار مقاله‌ای توهین‌آمیز به امام خمینی(ره) در ۱۷ دی ۱۳۵۶ در روزنامه اطلاعات بود که مایه اعتراض حوزه و سخنرانی برخی علما و مدرّسان برجسته بر ضد رژیم شد و به هجوم ماموران در ۱۹ دی و دستگیری و شهادت برخی از طلاب منجر شد. جمعی از مدرّسان نیز تبعید شدند. بدین گونه فعالیت حوزه علمیه قم به عنوان مرکز تجمع شاخص‌ترین قشر روحانی تا پیروزی انقلاب ادامه یافت<ref>www.tabnak.ir › tags</ref> | ||
| خط ۱۷۷: | خط ۱۷۷: | ||
=حوزه قم بعد از تبعید امام خمینی= | =حوزه قم بعد از تبعید امام خمینی= | ||
مبارزه روحانیان حوزه علمیه قم با رژیم را پس از تبعید امام خمینی، دیگر مراجع و خصوصاً یاران و شاگردان وی ادامه دادند و این مبارزه به جز جنبه سیاسی، ابعاد علمی و فرهنگی گسترده ای پیدا کرد. در این زمینه به ایجاد مدارس و مؤسسات و انتشار | مبارزه روحانیان حوزه علمیه قم با رژیم را پس از تبعید امام خمینی، دیگر مراجع و خصوصاً یاران و شاگردان وی ادامه دادند و این مبارزه به جز جنبه سیاسی، ابعاد علمی و فرهنگی گسترده ای پیدا کرد. در این زمینه به ایجاد مدارس و مؤسسات و انتشار مجله‌هایی با این رویکرد می‌توان اشاره کرد. پس از تبعید امام خمینی زعامت حوزه قم به عهده مراجع سه گانه ـ گلپایگانی، شریعتمداری و نجفی مرعشی ـ افتاد. این مراجع و استادان و طلاب در موارد مقتضی در برابر حوادث روز موضع‌گیری می‌کردند. از زمره وقایع این دوره به این موارد می‌توان اشاره کرد: | ||
تأکید دوازده تن از مدرّسان قم، پس از درگذشت آیت‌الله سید محسن حکیم در ۱۳۴۹ش، بر مرجعیت امام خمینی؛ تبعید ۲۵ تن از روحانیان و مدرّسان قم به مدت سه سال از سوی رژیم؛ هجوم کماندوهای رژیم در خرداد ۱۳۵۴ به مراسم بزرگداشت شهدای ۱۳۴۲ در مدرسه فیضیه که به دستگیری و زندانی شدن و تبعید عده ای از آنان انجامید. | تأکید دوازده تن از مدرّسان قم، پس از درگذشت آیت‌الله سید محسن حکیم در ۱۳۴۹ش، بر مرجعیت امام خمینی؛ تبعید ۲۵ تن از روحانیان و مدرّسان قم به مدت سه سال از سوی رژیم؛ هجوم کماندوهای رژیم در خرداد ۱۳۵۴ به مراسم بزرگداشت شهدای ۱۳۴۲ در مدرسه فیضیه که به دستگیری و زندانی شدن و تبعید عده ای از آنان انجامید. | ||