۸۷٬۷۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'قرن ها' به 'قرنها') |
جز (جایگزینی متن - 'گزاره ها' به 'گزارهها') |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
به کارشناس و متخصص علم کلام متکلم گفته می شود. | به کارشناس و متخصص علم کلام متکلم گفته می شود. | ||
رویکرد برخی از متکلمان قدیم به مسایل کلامی صرفاً نظری بود و آنان به پی آمدهای عملی | رویکرد برخی از متکلمان قدیم به مسایل کلامی صرفاً نظری بود و آنان به پی آمدهای عملی گزارههای دینی چندان توجهی نداشتند. امّا امروزه پاره ای از شبهات و اشکالاتی که متوجه باورهای اعتقادی، اخلاقی و حقوقی دین است، ناظر به پی آمدهای عملی آنهاست. | ||
امروز متکلمان جدید دریافته اند که نزاع بین ادیان پایان ناپذیر است. پس باید به دنبال کشف نقاط قوت و ضعف یکدیگر بود. از سوی دیگر آنان دریافته اند که امروزه اصل [[دین]] مورد هجوم است و گسترش روزافزون الحاد و بی دینی ایجاب می کند که پیروان ادیان آسمانی و بلکه همه کسانی که به نوعی به معنویت در جهان قائلند، همدلی و همسنخی داشته باشند. | امروز متکلمان جدید دریافته اند که نزاع بین ادیان پایان ناپذیر است. پس باید به دنبال کشف نقاط قوت و ضعف یکدیگر بود. از سوی دیگر آنان دریافته اند که امروزه اصل [[دین]] مورد هجوم است و گسترش روزافزون الحاد و بی دینی ایجاب می کند که پیروان ادیان آسمانی و بلکه همه کسانی که به نوعی به معنویت در جهان قائلند، همدلی و همسنخی داشته باشند. | ||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
[[فارابی]] در تعریف علم کلام مینویسد: «صناعت کلام، ملکه ای است که انسان به کمک آن می تواند از راه گفتار، به یاری آرا و افعال محدود و معینی که صاحب شریعت، آنها را به صراحت بیان کرده است بپردازد؛ و هر چه را مخالف آن است باطل نماید».<ref>ابونصر محمد بن محمد فارابی، احصاء العلوم(انتشارات علمی و فرهنگی)، ص 114.</ref> | [[فارابی]] در تعریف علم کلام مینویسد: «صناعت کلام، ملکه ای است که انسان به کمک آن می تواند از راه گفتار، به یاری آرا و افعال محدود و معینی که صاحب شریعت، آنها را به صراحت بیان کرده است بپردازد؛ و هر چه را مخالف آن است باطل نماید».<ref>ابونصر محمد بن محمد فارابی، احصاء العلوم(انتشارات علمی و فرهنگی)، ص 114.</ref> | ||
از مجموع تعاریف، این گونه می توان استنباط نمود که علم کلام دانشی است که به استنباط، تنظیم، تبیین معارف و مفاهیم دینی پرداخته و بر اساس شیوه های مختلف استدلال، اعم از برهان، جدل، خطابه و ... | از مجموع تعاریف، این گونه می توان استنباط نمود که علم کلام دانشی است که به استنباط، تنظیم، تبیین معارف و مفاهیم دینی پرداخته و بر اساس شیوه های مختلف استدلال، اعم از برهان، جدل، خطابه و ... گزارههای اعتقادی را اثبات و توجیه می کند و به اعتراض ها و شبهات مخالفان دینی پاسخ میدهد. | ||
=موضوع علم کلام= | =موضوع علم کلام= | ||
خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
بین کلام قدیم و کلام جدید تفاوتی که موجب تشخیص و جدایی این دو به عنوان دو علم شود وجود ندارد، امّا در عین حال تفاوت های دیگری در این بین به چشم می خورد که در حد خود شایان توجه است، پاره ای از مهمترین آنها به شرح زیر است: | بین کلام قدیم و کلام جدید تفاوتی که موجب تشخیص و جدایی این دو به عنوان دو علم شود وجود ندارد، امّا در عین حال تفاوت های دیگری در این بین به چشم می خورد که در حد خود شایان توجه است، پاره ای از مهمترین آنها به شرح زیر است: | ||
==الف) توجیه | ==الف) توجیه گزارههای دینی با توجه به مشکلات علمی== | ||
رویکرد متکلمان قدیم به مسایل کلامی صرفاً نظری بود و آنان به پی آمدهای عملی | رویکرد متکلمان قدیم به مسایل کلامی صرفاً نظری بود و آنان به پی آمدهای عملی گزارههای دینی چندان توجهی نداشتند. امّا امروزه پاره ای از شبهات و اشکالاتی که متوجه باورهای اعتقادی، اخلاقی و حقوقیِ دین است، ناظر به پی آمدهای عملی آنهاست. | ||
==ب) نحوه برخورد با متکلمان ادیان دیگر== | ==ب) نحوه برخورد با متکلمان ادیان دیگر== |