پرش به محتوا

علی بن محمد (هادی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹: خط ۹:
|-
|-
|لقب ها
|لقب ها
|هادی، نقی، نجیب، مرتضی، عالم، فقیه، امین و طیب
|هادی، نقی • نجیب • مرتضی • عالم، فقیه • امین و طیب
|-
|-
|ولادت
|ولادت
|۱۵ ذی‌الحجه، سال ۲۱۲ق.
|۱۵ [[ذی‌الحجه]] • سال ۲۱۲ق
|-
|-
|محل زندگی
|محل زندگی
|مدینه، سامرا
|[[مدینه]] • [[سامرا]]
|-
|-
|زادگاه
|زادگاه
|صریا، مدینه
|صریا • مدینه
|-
|-
|مدت امامت
|مدت امامت
خط ۲۷: خط ۲۷:
|-
|-
|پدر
|پدر
|امام جوادعلیه السلام
|[[امام جواد ‌علیه‌السلام|امام جوادعلیه السلام]]
|-
|-
|مادر
|مادر
خط ۳۳: خط ۳۳:
|-
|-
|شهادت
|شهادت
رجب، ۲۵۴ق.
[[رجب]] • ۲۵۴ق
|-
|-
|نقش
|نقش
خط ۳۹: خط ۳۹:
|-
|-
|مدفن
|مدفن
|سامرا، عراق
|سامرا • [[عراق]]
|-
|-
|}
|}
خط ۴۶: خط ۴۶:
'''امام هادی علیه السلام''' امام دهم [[شیعیان]] است. آن حضرت در سال 212 هجری قمری دیده به جهان گشود و در سال 220 هجری قمری امامت [[شیعه]] از پدر بزرگوارشان به آن حضرت منتقل شد. مدت [[امامت]] آن حضرت حدود 34 سال بود و در سال 254 هجری قمری به دست [[معتمد عباسی]] به شهادت رسیدند.
'''امام هادی علیه السلام''' امام دهم [[شیعیان]] است. آن حضرت در سال 212 هجری قمری دیده به جهان گشود و در سال 220 هجری قمری امامت [[شیعه]] از پدر بزرگوارشان به آن حضرت منتقل شد. مدت [[امامت]] آن حضرت حدود 34 سال بود و در سال 254 هجری قمری به دست [[معتمد عباسی]] به شهادت رسیدند.


شیعیان امام هادی و فرزندشان [[امام حسن عسکری]]علیه السلام را به دلیل اینکه در [[سامرا]] در منطقه‌ای به نام عسکر ساکن بودند، [[امامین عسکریین]] می‌خوانند.
شیعیان امام هادی و فرزندشان [[امام حسن عسکری علیه السلام]] را به دلیل اینکه در [[سامرا]] در منطقه‌ای به نام عسکر ساکن بودند، [[امامین عسکریین]] می‌خوانند.


=ولادت امام هادی علیه السلام=
=ولادت امام هادی علیه السلام=
خط ۷۱: خط ۷۱:
حضرت هادی دارای خصال پسندیده و [[زهد]] و دانش فراوان بودند که بر مسائل فقهی و اسلامی تسلط کامل داشتند. شبها اوقات امام علیه السلام پیوسته به [[نماز]] و طاعت و تلاوت قرآن و راز و نیاز با معبود می‌گذشت.
حضرت هادی دارای خصال پسندیده و [[زهد]] و دانش فراوان بودند که بر مسائل فقهی و اسلامی تسلط کامل داشتند. شبها اوقات امام علیه السلام پیوسته به [[نماز]] و طاعت و تلاوت قرآن و راز و نیاز با معبود می‌گذشت.


=امامت امام هادیعلیه السلام=
=امامت امام هادی علیه السلام=


پس از شهادت امام جوادعلیه السلام در سال ۲۲۰هـ.ق فرزندش امام هادیعلیه السلام که هنوز بیش از هشت سال نداشت، به امامت رسید. از آنجا که شیعیان به استثنای معدودی مشکل بلوغ امام دربارۀ امام جوادعلیه السلام را پشت سر گذاشته بودند، در زمینۀ امامت امام هادیعلیه السلام تردید خاصی برای بزرگان آنها به وجود نیامد.<ref>حیات فکری و سیاسی ائمه‏، ص ۵۰۱</ref>
پس از شهادت امام جوادعلیه السلام در سال ۲۲۰هـ.ق فرزندش امام هادی علیه السلام که هنوز بیش از هشت سال نداشت، به امامت رسید. از آنجا که شیعیان به استثنای معدودی مشکل بلوغ امام دربارۀ امام جوادعلیه السلام را پشت سر گذاشته بودند، در زمینۀ امامت امام هادی علیه السلام تردید خاصی برای بزرگان آنها به وجود نیامد.<ref>حیات فکری و سیاسی ائمه‏، ص ۵۰۱</ref>


==دلائل امامت==
==دلائل امامت==
خط ۸۱: خط ۸۱:
۲. در احادیث متعدّدی نیز به صورت خاص به امامت آن حضرت تصریح شده است؛ مانند احادیث زیر:
۲. در احادیث متعدّدی نیز به صورت خاص به امامت آن حضرت تصریح شده است؛ مانند احادیث زیر:


امام جوادعلیه السلام فرمود: «[پس از من] امر امامت به امام علی النقیعلیه السلام واگذار خواهد شد، در صورتی که او پسر بچه‌ای است. دوباره فرمود: آری و کمتر از هفت‏ ساله، چنان که [[حضرت عیسی|حضرت عیسی بن مریم علیه السلام]] نیز چنین بود». <ref>مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیّة، ص ۲۲۸ و ۲۲۹، انصاریان، قم‏، چاپ سوم، ۱۳۶۲ش‏؛ شیخ حر عاملی، إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ج ۴، ص  ۴۱۷، اعلمی، بیروت، چاپ  اول، ۱۴۲۵ق</ref>
امام جوادعلیه السلام فرمود: «[پس از من] امر امامت به امام علی النقی علیه السلام واگذار خواهد شد، در صورتی که او پسر بچه‌ای است. دوباره فرمود: آری و کمتر از هفت‏ ساله، چنان که [[حضرت عیسی|حضرت عیسی بن مریم علیه السلام]] نیز چنین بود». <ref>مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیّة، ص ۲۲۸ و ۲۲۹، انصاریان، قم‏، چاپ سوم، ۱۳۶۲ش‏؛ شیخ حر عاملی، إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ج ۴، ص  ۴۱۷، اعلمی، بیروت، چاپ  اول، ۱۴۲۵ق</ref>


همچنین آن حضرت فرمود: «امام بعد از من پسرم علی است. دستور او دستور من و سخنش سخن من است. فرمان‌برداری از او فرمان‌برداری از من است و امامت پس از او در فرزندش حسن خواهد بود...». <ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج ۲، ص ۳۷۸، دار الکتب الاسلامیة، تهران، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق</ref>
همچنین آن حضرت فرمود: «امام بعد از من پسرم علی است. دستور او دستور من و سخنش سخن من است. فرمان‌برداری از او فرمان‌برداری از من است و امامت پس از او در فرزندش حسن خواهد بود...». <ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج ۲، ص ۳۷۸، دار الکتب الاسلامیة، تهران، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق</ref>
خط ۸۷: خط ۸۷:
==علم امام هادیعلیه السلام==
==علم امام هادیعلیه السلام==


علم و دانش امام هادیعلیه السلام همانند آباء و اجداد گرامی‌اش، [[علم لدنی|علم لدنّی]] بود؛ یعنی مستقیماً از طریق غیب و همچنین از علوم و معارف [[قرآن]] و سنّت رسول الله(ص) و پدران بزرگوارش دریافت می‌نمود. <ref>نمایه‌های «علم اولیای خدا»، سؤال ۱۸۹؛ «رابطۀ علم خدا و معصومین به غیب با تکلیف»، سؤال ۲۱۷۸؛ «منابع علم امام علیه السلام»، سؤال ۳۰۲۴</ref>
علم و دانش امام هادی علیه السلام همانند آباء و اجداد گرامی‌اش، [[علم لدنی|علم لدنّی]] بود؛ یعنی مستقیماً از طریق غیب و همچنین از علوم و معارف [[قرآن]] و سنّت رسول الله(ص) و پدران بزرگوارش دریافت می‌نمود. <ref>نمایه‌های «علم اولیای خدا»، سؤال ۱۸۹؛ «رابطۀ علم خدا و معصومین به غیب با تکلیف»، سؤال ۲۱۷۸؛ «منابع علم امام علیه السلام»، سؤال ۳۰۲۴</ref>


سید محسن امین(ره) تألیفاتی برای امام هادیعلیه السلام بر می‌شمرد: <ref>امین عاملی، سید محسن، أعیان الشیعة، ج‏۲، ص ۳۹، دار التعارف للمطبوعات‏، بیروت‏، ۱۴۰۳ق</ref>
سید محسن امین(ره) تألیفاتی برای امام هادی علیه السلام بر می‌شمرد: <ref>امین عاملی، سید محسن، أعیان الشیعة، ج‏۲، ص ۳۹، دار التعارف للمطبوعات‏، بیروت‏، ۱۴۰۳ق</ref>


=مدت امامت امام علی النقی علیه السلام=
=مدت امامت امام علی النقی علیه السلام=
خط ۹۵: خط ۹۵:
علی بن محمد در سال 220ق در 8 سالگی به امامت رسید اما به امامت رسیدن امام جواد(ع ) در سن کم باعث شد که شیعیان تردیدی در [[امامت]] امام هادی (ع ) نداشته باشند.
علی بن محمد در سال 220ق در 8 سالگی به امامت رسید اما به امامت رسیدن امام جواد(ع ) در سن کم باعث شد که شیعیان تردیدی در [[امامت]] امام هادی (ع ) نداشته باشند.


شیعیان پس از امام نهم به استثنای عده اندکی، امامت امام هادیعلیه السلام را پذیرفتند و آن عده اندک، موسی بن محمد معروف به [[موسی مبرقع]] را امام دانستند. <ref>نوبختی، فرق الشیعه، 1361ش، ص134</ref> اما پس از مدتی این عده نیز امامت امام هادی را پذیرفتند.
شیعیان پس از امام نهم به استثنای عده اندکی، امامت امام هادی علیه السلام را پذیرفتند و آن عده اندک، موسی بن محمد معروف به [[موسی مبرقع]] را امام دانستند. <ref>نوبختی، فرق الشیعه، 1361ش، ص134</ref> اما پس از مدتی این عده نیز امامت امام هادی را پذیرفتند.


دوران امامت علی بن محمد، امام دهم شیعیان 33 سال بود که 7 سال از امامت خود را در دوره خلافت [[معتصم عباسی]] سپری کرد. پنج سال از دوران امامت خود را با خلافت واثق، چهارده سال با خلافت متوکل، شش ماه با خلافت مستنصر، دو سال و نه ماه با خلافت مستعین و هشت سال و اندی با خلافت معتز سپری نمود.
دوران امامت علی بن محمد، امام دهم شیعیان 33 سال بود که 7 سال از امامت خود را در دوره خلافت [[معتصم عباسی]] سپری کرد. پنج سال از دوران امامت خود را با خلافت واثق، چهارده سال با خلافت متوکل، شش ماه با خلافت مستنصر، دو سال و نه ماه با خلافت مستعین و هشت سال و اندی با خلافت معتز سپری نمود.
خط ۱۱۱: خط ۱۱۱:
=اصحاب و یاران امام دهم علیه السلام=
=اصحاب و یاران امام دهم علیه السلام=


از میان یاران و اصحاب امام دهم می‌توان به [[علی بن جعفر میناوی]]، ابن سکیت، [[عبدالعظیم حسنی|حضرت عبدالعظیم حسنی]] اشاره نمود. شمار اصحاب امام هادیعلیه السلام را حدود 190 تن گفته‌اند. بر اساس رجال شیخ طوسی، تعداد کسانی که از آن حضرت حدیث نقل کرده‌اند بالغ بر 185 نفر می‌شود. <ref>طوسی، رجال، 1415ق، ص378</ref>
از میان یاران و اصحاب امام دهم می‌توان به [[علی بن جعفر میناوی]]، ابن سکیت، [[عبدالعظیم حسنی|حضرت عبدالعظیم حسنی]] اشاره نمود. شمار اصحاب امام هادی علیه السلام را حدود 190 تن گفته‌اند. بر اساس رجال شیخ طوسی، تعداد کسانی که از آن حضرت حدیث نقل کرده‌اند بالغ بر 185 نفر می‌شود. <ref>طوسی، رجال، 1415ق، ص378</ref>


[[ابن شهر آشوب]] از افرادی همچون احمد بن حمزة بن یسع، صالح بن محمد همدانی، محمد بن جزک الجمال، یعقوب بن یزید الکاتب، [[ابوحسین بن هلال]]، ابراهیم بن اسحاق، خیران خادم و نضر بن محمد همدانی به عنوان افراد مورد اطمینان وی یاد کرده است.
[[ابن شهر آشوب]] از افرادی همچون احمد بن حمزة بن یسع، صالح بن محمد همدانی، محمد بن جزک الجمال، یعقوب بن یزید الکاتب، [[ابوحسین بن هلال]]، ابراهیم بن اسحاق، خیران خادم و نضر بن محمد همدانی به عنوان افراد مورد اطمینان وی یاد کرده است.
خط ۱۱۹: خط ۱۱۹:
افرادی چون بشر بن بشار نیشابوری، فتح بن یزید جرجانی، حسین بن سعید اهوازی، حمدان بن اسحاق خراسانی، علی بن ابراهیم طالقانی، محمد بن علی کاشانی، ابراهیم بن شیبه اصفهانی، و ابومقاتل دیلمی از اصحاب آن حضرت در ایران بوده‌اند. <ref>جعفریان، حیات فکری -سیاسی امامان شیعه، ص658</ref>
افرادی چون بشر بن بشار نیشابوری، فتح بن یزید جرجانی، حسین بن سعید اهوازی، حمدان بن اسحاق خراسانی، علی بن ابراهیم طالقانی، محمد بن علی کاشانی، ابراهیم بن شیبه اصفهانی، و ابومقاتل دیلمی از اصحاب آن حضرت در ایران بوده‌اند. <ref>جعفریان، حیات فکری -سیاسی امامان شیعه، ص658</ref>


=شاگردان مکتب امام هادیعلیه السلام=
=شاگردان مکتب امام هادی علیه السلام=


دوران زندگی امام هادیعلیه السلام، هرچند عصر اختناق و استبداد بود و امامعلیه السلام برای فعالیت فرهنگی، علمی و سیاسی، آزادی عمل نداشت و از این نظر فضای جامعه با عصر [[امام باقرعلیه السلام]] و [[امام صادقعلیه السلام]] تفاوت فراوان داشت، اما آن حضرت در همان شرایط نامساعد، علاوه بر فعالیت‌های فرهنگی؛ نظیر مناظرات، مکاتبات، پاسخ‌گویی به شبهات و...، راویان و محدّثان و بزرگانی از شیعه را تربیت کرد، علوم و معارف اسلامی را به آنان آموزش داد تا آنان، هم جامعۀ زمان خود را از آسیب‌های فرهنگی اعتقادی حفظ نمایند و هم این میراث بزرگ را به نسل‌های بعدی منتقل کنند.
دوران زندگی امام هادی علیه السلام، هرچند عصر اختناق و استبداد بود و امامعلیه السلام برای فعالیت فرهنگی، علمی و سیاسی، آزادی عمل نداشت و از این نظر فضای جامعه با عصر [[امام باقرعلیه السلام]] و [[امام صادق علیه السلام]] تفاوت فراوان داشت، اما آن حضرت در همان شرایط نامساعد، علاوه بر فعالیت‌های فرهنگی؛ نظیر مناظرات، مکاتبات، پاسخ‌گویی به شبهات و...، راویان و محدّثان و بزرگانی از شیعه را تربیت کرد، علوم و معارف اسلامی را به آنان آموزش داد تا آنان، هم جامعۀ زمان خود را از آسیب‌های فرهنگی اعتقادی حفظ نمایند و هم این میراث بزرگ را به نسل‌های بعدی منتقل کنند.


[[شیخ طوسی]](ره)، دانشمند نامدار اسلامی، تعداد شاگردان و اصحاب آن حضرت را در زمینه‌های مختلف [[علوم اسلامی]]، بیش از ۱۸۰ نفر می‌داند. <ref>شیخ طوسی، رجال الطوسی، تحقیق: قیّومی اصفهانی، جواد، ص ۳۸۳ - ۳۹۴، جامعه مدرسین‏، قم‏، چاپ اول، ۱۴۱۵ق</ref>
[[شیخ طوسی]](ره)، دانشمند نامدار اسلامی، تعداد شاگردان و اصحاب آن حضرت را در زمینه‌های مختلف [[علوم اسلامی]]، بیش از ۱۸۰ نفر می‌داند. <ref>شیخ طوسی، رجال الطوسی، تحقیق: قیّومی اصفهانی، جواد، ص ۳۸۳ - ۳۹۴، جامعه مدرسین‏، قم‏، چاپ اول، ۱۴۱۵ق</ref>


در میان شاگردان امام هادیعلیه السلام، چهره‌های درخشان علمی و معنوی و شخصیت‌های برجسته‌ای مانند: [[فضل بن شاذان]]، [[حسین بن سعید اهوازی]]، [[علی بن مهزیار]] اهوازی دورقی‏، ایوب بن نوح، حسن بن راشد (مکنّی به ابوعلی غلام آل هلب بغدادی)، [[احمد بن محمد بن عیسی اشعری قمی]] و عثمان بن سعید عمری، به چشم می‌خورند که برخی از ایشان شاگرد ائمه دیگر نیز بوده و دارای آثار و تألیفات ارزشمند در زمینه‌های مختلف علوم اسلامی هستند.
در میان شاگردان امام هادی علیه السلام، چهره‌های درخشان علمی و معنوی و شخصیت‌های برجسته‌ای مانند: [[فضل بن شاذان]]، [[حسین بن سعید اهوازی]]، [[علی بن مهزیار]] اهوازی دورقی‏، ایوب بن نوح، حسن بن راشد (مکنّی به ابوعلی غلام آل هلب بغدادی)، [[احمد بن محمد بن عیسی اشعری قمی]] و عثمان بن سعید عمری، به چشم می‌خورند که برخی از ایشان شاگرد ائمه دیگر نیز بوده و دارای آثار و تألیفات ارزشمند در زمینه‌های مختلف علوم اسلامی هستند.


=شهادت و آرامگاه امام هادی علیه السلام=
=شهادت و آرامگاه امام هادی علیه السلام=
خط ۱۳۵: خط ۱۳۵:
امام حسن عسکری در تشییع جنازه پدر شرکت کرد و قبل از آنکه خلیفه عباسی در تشییع شرکت نماید، بر جنازه پدر نماز خواند. سپس امام دهم را در خانه‌ای که در آن بیست سال زندانی و تحت نظر بود، به خاک سپردند.
امام حسن عسکری در تشییع جنازه پدر شرکت کرد و قبل از آنکه خلیفه عباسی در تشییع شرکت نماید، بر جنازه پدر نماز خواند. سپس امام دهم را در خانه‌ای که در آن بیست سال زندانی و تحت نظر بود، به خاک سپردند.


از آن سال به بعد امام حسن عسکری پیشوای حق شد و بار تعهد امامت را بر دوش گرفت. محل دفن امام هادیعلیه السلام و فرزندش امام حسن عسکریعلیه السلام در سامرا به حرم عسکریین شناخته می‌شود.
از آن سال به بعد امام حسن عسکری پیشوای حق شد و بار تعهد امامت را بر دوش گرفت. محل دفن امام هادی علیه السلام و فرزندش امام حسن عسکری علیه السلام در سامرا به حرم عسکریین شناخته می‌شود.


== پانویس ==
== پانویس ==
confirmed، مدیران
۳۷٬۲۰۱

ویرایش