پرش به محتوا

اسرافیل: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۶۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' گری ' به '‌گری ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:
=اسرافیل و وظایفش=
=اسرافیل و وظایفش=


اسرافیل، نام فرشته‌ای از ملائکه مقرب که بیشترین شهرت او به دمیدن در صور به هنگام برپایی قیامت است. نام او را به صورت «اسرافین»، «سرافیل» و «سرافین» هم نوشته‌اند. برخی هم با قرار دادن نام اسرافیل در کنار [[جبرئیل]] و [[میکائیل]]، این نام را ترکیبی با ریشه عبرانی، مرکب از اسراف یا سراف به معنی «بنده» و ایل به معنی «[[خداوند]]» دانسته‌اند. طبق روایاتی از [[پیغمبر اکرم(ص)]] و [[امام سجاد(ع)]]، از نام اسرافیل به «عبدالله» تعبیر شده است و از دیگر نامها و القاب اسرافیل می‌توان به عبدالرحمان، عبدالخالق و ابوالمناقح اشاره کرد.
اسرافیل، نام فرشته‌ای از ملائکه مقرب که بیشترین شهرت او به دمیدن در صور به هنگام برپایی قیامت است. نام او را به صورت «اسرافین»، «سرافیل» و «سرافین» هم نوشته‌اند. برخی هم با قرار دادن نام اسرافیل در کنار [[جبرئیل]] و [[میکائیل]]، این نام را ترکیبی با ریشه عبرانی، مرکب از اسراف یا سراف به معنی «بنده» و ایل به معنی «[[خداوند]]» دانسته‌اند. طبق روایاتی از [[پیغمبر اکرمصلی الله علیه وآله وسلم]] و [[امام سجادعلیه السلام]]، از نام اسرافیل به «عبدالله» تعبیر شده است و از دیگر نامها و القاب اسرافیل می‌توان به عبدالرحمان، عبدالخالق و ابوالمناقح اشاره کرد.


از حیث ریشه شخصیت، از اسرافیل به طور مستقیم در [[قرآن کریم]] یادی نشده است و سخن از این فرشته، تنها در روایات دیده می‌شود. یکی از سرچشمه‌های اساسی در‌این‌باره، روایتی نقل شده از زبان [[عایشه]] درباره دعای [[پیامبر(ص)]] پیش یا پس از [[نماز]] است که به دو گونه متفاوت ضبط شده است: در گونه نخست که روایت عکرمه بن عمار با دو واسطه از عایشه است، چنین آمده که پیامبر(ص) در افتتاح [[نماز شب]]، همواره دعایی را می‌خواند که سرآغاز آن عبارت «اللهم رب جبرائیل و میکائیل و اسرافیل...» بوده است. در گونه دوم که روایت جسره از عایشه است، در پاسخ سؤال یک زن یهودی درباره [[عذاب قبر]]، چنین آمده است که پیامبر(ص) در سال‌های پایانی از عمر خود، پس از انجام هر [[نماز]] بر ذکر «رب جبرئیل و میکائیل و اسرافیل» مداومت داشته، پس از این عبارات از آتش [[جهنم]] و عذاب قبر استعاذه می‌کرد.  
از حیث ریشه شخصیت، از اسرافیل به طور مستقیم در [[قرآن کریم]] یادی نشده است و سخن از این فرشته، تنها در روایات دیده می‌شود. یکی از سرچشمه‌های اساسی در‌این‌باره، روایتی نقل شده از زبان [[عایشه]] درباره دعای [[پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم]] پیش یا پس از [[نماز]] است که به دو گونه متفاوت ضبط شده است: در گونه نخست که روایت عکرمه بن عمار با دو واسطه از عایشه است، چنین آمده که پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم در افتتاح [[نماز شب]]، همواره دعایی را می‌خواند که سرآغاز آن عبارت «اللهم رب جبرائیل و میکائیل و اسرافیل...» بوده است. در گونه دوم که روایت جسره از عایشه است، در پاسخ سؤال یک زن یهودی درباره [[عذاب قبر]]، چنین آمده است که پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم در سال‌های پایانی از عمر خود، پس از انجام هر [[نماز]] بر ذکر «رب جبرئیل و میکائیل و اسرافیل» مداومت داشته، پس از این عبارات از آتش [[جهنم]] و عذاب قبر استعاذه می‌کرد.  


=اوصاف اسرافیل=
=اوصاف اسرافیل=
خط ۲۳: خط ۲۳:
   
   
به هنگام سخن از ملائکه مقرب، نام اسرافیل به عنوان فرشته سوم می‌آید؛ چه آن زمان که نام او در کنار جبرئیل و میکائیل به عنوان [[فرشته]] برگزیده برده شده و چه آن وقتی که با یادکردی از ملک الموت [[عزرائیل]]، از فرشته سخن آمده است.
به هنگام سخن از ملائکه مقرب، نام اسرافیل به عنوان فرشته سوم می‌آید؛ چه آن زمان که نام او در کنار جبرئیل و میکائیل به عنوان [[فرشته]] برگزیده برده شده و چه آن وقتی که با یادکردی از ملک الموت [[عزرائیل]]، از فرشته سخن آمده است.
اگرچه در مقام شهرت، جبرئیل اولین و میکائیل دومین فرشته صاحب نام نزد [[مسلمانان]] هستند، اما گاهی در برخی روایات، اسرافیل بلندپایه تر از آن دو دانسته شده است. از جمله این روایات، سخنانی به نقل از [[تابعین]] چون [[حسن بصری]] و [[وهب بن منبه]]، به نقل از پیامبر(ص) است که در آنها اسرافیل نزدیکترین فرشته به بارگاه الهی معرفی شده است. برای نمونه در روایتی جبرئیل را، در قرب، هم پای اسرافیل آورده‌اند. همچنین در حدیثی نبوی، جبرئیل و میکائیل یاران دست راست و چپ اسرافیل شمرده شده‌اند و گاه سخن از آن است که اسرافیل در مواردی میان آن دو داوری کرده است.
اگرچه در مقام شهرت، جبرئیل اولین و میکائیل دومین فرشته صاحب نام نزد [[مسلمانان]] هستند، اما گاهی در برخی روایات، اسرافیل بلندپایه تر از آن دو دانسته شده است. از جمله این روایات، سخنانی به نقل از [[تابعین]] چون [[حسن بصری]] و [[وهب بن منبه]]، به نقل از پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم است که در آنها اسرافیل نزدیکترین فرشته به بارگاه الهی معرفی شده است. برای نمونه در روایتی جبرئیل را، در قرب، هم پای اسرافیل آورده‌اند. همچنین در حدیثی نبوی، جبرئیل و میکائیل یاران دست راست و چپ اسرافیل شمرده شده‌اند و گاه سخن از آن است که اسرافیل در مواردی میان آن دو داوری کرده است.


در تبیین مقام قرب اسرافیل به خداوند، چنین آمده است که او مقرب عرش خداوند و گمارده او بر «لوح محفوظ» است و هرگاه که خداوند را اراده بر امری قرار گیرد، با واسطه لوح محفوظ، اسرافیل از آن فرمان آگاه می‌شود. در [[تفسیر قمی]] در ذیل آیه «بل هو قران مجید فی لوح محفوظ»<ref>بروج/21و22.</ref> آمده که: لوح محفوظ دو طرف دارد، یک طرفش بر سمت راست عرش بر پیشانی اسرافیل است که هروقت خدای تعالی سخن از [[وحی]] می‌کند، لوح به پیشانی اسرافیل می‌زند، و اسرافیل در لوح نظر می‌کند و آنچه را در لوح می‌بیند به جبرئیل وحی می‌کند.
در تبیین مقام قرب اسرافیل به خداوند، چنین آمده است که او مقرب عرش خداوند و گمارده او بر «لوح محفوظ» است و هرگاه که خداوند را اراده بر امری قرار گیرد، با واسطه لوح محفوظ، اسرافیل از آن فرمان آگاه می‌شود. در [[تفسیر قمی]] در ذیل آیه «بل هو قران مجید فی لوح محفوظ»<ref>بروج/21و22.</ref> آمده که: لوح محفوظ دو طرف دارد، یک طرفش بر سمت راست عرش بر پیشانی اسرافیل است که هروقت خدای تعالی سخن از [[وحی]] می‌کند، لوح به پیشانی اسرافیل می‌زند، و اسرافیل در لوح نظر می‌کند و آنچه را در لوح می‌بیند به جبرئیل وحی می‌کند.
خط ۳۱: خط ۳۱:
=صور اسرافیل=
=صور اسرافیل=
   
   
به هنگام بیان وظیفه، هر یک از فرشتگان چهارگانه، بنابر آنچه نزد مسلمانان شهرت دارد، جبرئیل آورنده وحی، میکائیل موکل رزق و باران، اسرافیل دمنده در صور و عزرائیل فرشته مرگ است. در [[قرآن کریم]]، بدون یادی از نام این «دمنده»، از دمیدن در صور هنگام به سرآمدن زندگی آفریدگان و بر پا شدن قیامت، خبر داده شده است. در یک مورد (زمر/8) در کنار دمیدن اول در صور که پایان بخش جهان نخستین است، از دمیدن دیگری در صور یاد شده که موجب زنده شدن و برخاستن مردگان است. در بعضی از [[احادیث نبوی]]، از این دمنده با عنوان «صاحب الصور» یا «صاحب القرن» (قرن: بوقی از شاخ یاد شده) و بعضا بر تطبیق آن با اسرافیل تأکید شده است. تفصیل جریان دمیدن در صور و برپایی قیامت، در روایات وارد شده و یکی از بلندترین روایات در این مورد، نقل اسماعیل بن رافع، قصاص مدینه از [[ابوهریره]] و او از پیغمبر اسلام(ص) است. در بعضی از روایات آمده است که در زمان امر خداوند به نفخ در صور، اسرافیل بر «صخره [[بیت المقدس]]» می‌ایستد و در صور می‌دمد، و به همین دلیل است که باب از در «قبه الصخره»، «باب اسرافیل» و «باب الصور» نام گرفته‌اند. در مقام مقایسه باید به روایاتی اشاره کرد که به هنگام سخن از داستان ذوالقرنین و آمدن او به سرزمین ظلمات، از دیدار او با «صاحب الصور» یاد کرده‌اند که در آنجا به انتظار امر خداوند بر دمیدن در صور ایستاده بود.  
به هنگام بیان وظیفه، هر یک از فرشتگان چهارگانه، بنابر آنچه نزد مسلمانان شهرت دارد، جبرئیل آورنده وحی، میکائیل موکل رزق و باران، اسرافیل دمنده در صور و عزرائیل فرشته مرگ است. در [[قرآن کریم]]، بدون یادی از نام این «دمنده»، از دمیدن در صور هنگام به سرآمدن زندگی آفریدگان و بر پا شدن قیامت، خبر داده شده است. در یک مورد (زمر/8) در کنار دمیدن اول در صور که پایان بخش جهان نخستین است، از دمیدن دیگری در صور یاد شده که موجب زنده شدن و برخاستن مردگان است. در بعضی از [[احادیث نبوی]]، از این دمنده با عنوان «صاحب الصور» یا «صاحب القرن» (قرن: بوقی از شاخ یاد شده) و بعضا بر تطبیق آن با اسرافیل تأکید شده است. تفصیل جریان دمیدن در صور و برپایی قیامت، در روایات وارد شده و یکی از بلندترین روایات در این مورد، نقل اسماعیل بن رافع، قصاص مدینه از [[ابوهریره]] و او از پیغمبر اسلامصلی الله علیه وآله وسلم است. در بعضی از روایات آمده است که در زمان امر خداوند به نفخ در صور، اسرافیل بر «صخره [[بیت المقدس]]» می‌ایستد و در صور می‌دمد، و به همین دلیل است که باب از در «قبه الصخره»، «باب اسرافیل» و «باب الصور» نام گرفته‌اند. در مقام مقایسه باید به روایاتی اشاره کرد که به هنگام سخن از داستان ذوالقرنین و آمدن او به سرزمین ظلمات، از دیدار او با «صاحب الصور» یاد کرده‌اند که در آنجا به انتظار امر خداوند بر دمیدن در صور ایستاده بود.  


=مرگ اسرافیل=
=مرگ اسرافیل=
خط ۳۹: خط ۳۹:
=ارتباط با پیامبران=
=ارتباط با پیامبران=
   
   
بر اساس پاره‌ای از روایات، اسرافیل اولین فرشته‌ای بود که فرمان خداوند را اطاعت کرد و بر [[آدم]] [[سجده]] کرد. در روایتی غیرمشهور آمده است که در جریان مؤاخات فرشته با پیامبر(ع)، اسرافیل با [[آدم(ع)]]، میکائیل با [[ابراهیم(ع)]] و جبرئیل با پیامبر اسلام(ص) پیمان برادری بستند. به روایتی، زمانی که [[ابراهیم خلیل(ع)]] در آتش افکنده شد، این اسرافیل بود که در یاری او از فرشتگان دیگر پیشی گرفت روایاتی مشابه حاکی از چنین سبقتی از سوی جبرئیل یا فرشته باران است. مأموران هلاک قوم سرکش لوط که ابتدا نزد ابراهیم(ع) میهمان شدند و سپس به نزد [[لوط(ع)]] آمده، قومش را نابود کردند، جبرئیل و میکائیل و اسرافیل بودند که در پاره‌ای از روایات داستان، نام فرشته چهارمی هم در کنار آنان آمده است. در داستان قوم [[یونس(ع)]] نیز چنین آمده است که پس از توبه آنان، خداوند به اسرافیل فرمود تا فرود آید و عذاب را از ایشان بازگرداند. در سده‌های نخست هجری، نزد عالمان عراقی چنین شهرت داشت که پیامبر اسلام(ص) در سال آغازین از [[رسالت]] خود، وحی از اسرافیل می‌گرفت و از آن پس بود که جبرئیل بر این امر گمارده شد.
بر اساس پاره‌ای از روایات، اسرافیل اولین فرشته‌ای بود که فرمان خداوند را اطاعت کرد و بر [[آدم]] [[سجده]] کرد. در روایتی غیرمشهور آمده است که در جریان مؤاخات فرشته با پیامبرعلیه السلام، اسرافیل با [[آدمعلیه السلام]]، میکائیل با [[ابراهیمعلیه السلام]] و جبرئیل با پیامبر اسلامصلی الله علیه وآله وسلم پیمان برادری بستند. به روایتی، زمانی که [[ابراهیم خلیلعلیه السلام]] در آتش افکنده شد، این اسرافیل بود که در یاری او از فرشتگان دیگر پیشی گرفت روایاتی مشابه حاکی از چنین سبقتی از سوی جبرئیل یا فرشته باران است. مأموران هلاک قوم سرکش لوط که ابتدا نزد ابراهیمعلیه السلام میهمان شدند و سپس به نزد [[لوطعلیه السلام]] آمده، قومش را نابود کردند، جبرئیل و میکائیل و اسرافیل بودند که در پاره‌ای از روایات داستان، نام فرشته چهارمی هم در کنار آنان آمده است. در داستان قوم [[یونسعلیه السلام]] نیز چنین آمده است که پس از توبه آنان، خداوند به اسرافیل فرمود تا فرود آید و عذاب را از ایشان بازگرداند. در سده‌های نخست هجری، نزد عالمان عراقی چنین شهرت داشت که پیامبر اسلامصلی الله علیه وآله وسلم در سال آغازین از [[رسالت]] خود، وحی از اسرافیل می‌گرفت و از آن پس بود که جبرئیل بر این امر گمارده شد.


در تفصیل مضمون آیه مربوط به امداد پیامبر(ص) با لشکریان غیبی در سوره توبه، در روایات چنین آمده است که در جنگ بدر، اسرافیل با هزار تن از فرشتگان، در کنار لشکریان تحت فرمان جبرئیل و میکائیل به یاری پیامبر(ص) حاضر شدند. همچنین در برخی از گونه‌های حدیث معراج، از دیدار پیامبر(ص) با اسرافیل در آسمان هفتم یاد شده است. از طرف دیگر روایتی با این مضمون وجود دارد که به هنگام درگذشت پیامبر(ص) نخست جبرئیل، سپس میکائیل و آنگاه اسرافیل بر او نماز گزاردند. روایتی حکایت از آن دارد که به هنگام برخاستن پیامبر (ص) از خاک در روز قیامت، جبرئیل و میکائیل و اسرافیل بر مدفن آن حضرت فرود می‌آیند. درباره حضرت [[امیرالمومنین]] [[امام علی(ع)]] در برخی روایات چنین آمده است که او در [[جنگ بدر]]، شب هنگام برای طلب آب بیرون رفت و جبرئیل و میکائیل و اسرافیل به کمک او شتافتند؛ و در روایتی دیگر آمده که فرشتگانی در [[جنگ خیبر]]، امام علی(ع) را یاری رساندند که از آن میان اسرافیل پشت سر او بود. در روایاتی هم آمده است که در آخرالزمان، اسرافیل همراه دیگر فرشتگان به یاری سپاه مسلمانان خواهد آمد؛ و گاهی به صراحت از یاری رساندن او به [[حضرت صاحب الامر(عج)]] سخن آمده است.  
در تفصیل مضمون آیه مربوط به امداد پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم با لشکریان غیبی در سوره توبه، در روایات چنین آمده است که در جنگ بدر، اسرافیل با هزار تن از فرشتگان، در کنار لشکریان تحت فرمان جبرئیل و میکائیل به یاری پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم حاضر شدند. همچنین در برخی از گونه‌های حدیث معراج، از دیدار پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم با اسرافیل در آسمان هفتم یاد شده است. از طرف دیگر روایتی با این مضمون وجود دارد که به هنگام درگذشت پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم نخست جبرئیل، سپس میکائیل و آنگاه اسرافیل بر او نماز گزاردند. روایتی حکایت از آن دارد که به هنگام برخاستن پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم از خاک در روز قیامت، جبرئیل و میکائیل و اسرافیل بر مدفن آن حضرت فرود می‌آیند. درباره حضرت [[امیرالمومنین]] [[امام علیعلیه السلام]] در برخی روایات چنین آمده است که او در [[جنگ بدر]]، شب هنگام برای طلب آب بیرون رفت و جبرئیل و میکائیل و اسرافیل به کمک او شتافتند؛ و در روایتی دیگر آمده که فرشتگانی در [[جنگ خیبر]]، امام علیعلیه السلام را یاری رساندند که از آن میان اسرافیل پشت سر او بود. در روایاتی هم آمده است که در آخرالزمان، اسرافیل همراه دیگر فرشتگان به یاری سپاه مسلمانان خواهد آمد؛ و گاهی به صراحت از یاری رساندن او به [[حضرت صاحب الامر(عج)]] سخن آمده است.  


=منبع=
=منبع=
confirmed، مدیران
۳۷٬۸۸۵

ویرایش