۴٬۹۳۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[رده: ' به '[[رده:') |
جز (تمیزکاری) |
||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|سالونیک | |سالونیک •[[امپراتوری عثمانی]] | ||
|- | |- | ||
|[[دین]] | |[[دین]] | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
</div> | </div> | ||
'''مصطفی کمال آتاتورک'''، گازی مصطفی کمال پاشا (تور. مصطفی کمال | '''مصطفی کمال آتاتورک'''، گازی مصطفی کمال پاشا (تور. مصطفی کمال آتاتورک؛ 1881 - 10 نوامبر 1938) - اصلاحطلب، سیاستمدار، دولتمرد و رهبر نظامی عثمانی و ترک؛ بنیانگذار و رهبر اول حزب جمهوری خواه خلق [[ترکیه]]؛ اولین رئیسجمهور جمهوری ترکیه، بنیانگذار دولت مدرن ترکیه. | ||
پس از شکست (اکتبر 1918) از [[امپراتوری عثمانی]] در [[جنگ جهانی اول]]، او رهبری جنبش انقلابی ملی و جنگ برای استقلال در آناتولی را به دست آورد، به انحلال دولت بزرگ سلطان و رژیم اشغالگر دست یافت، یک دولت جمهوری جدید مبتنی بر ملیگرایی ("حاکمیت ملت") ایجاد کرد، تعدادی از اصلاحات جدی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، از جمله: انحلال سلطنت (اول نوامبر 1922)، اعلام جمهوری (29 اکتبر 1923)، لغو خلافت (3 مارس 1924)، مقدمه آموزش سکولار، تعطیل دستورات [[دراویش]]، اصلاح لباس (1925)، تصویب کد جدید کیفری و مدنی بر اساس مدل اروپایی (1926)، [[رومانی]] شدن الفبا، پاکسازی زبان ترکی از قرضهای عربی و فارسی، جدا شدن [[دین]] از دولت (1928)، اعطای حق رأی به زنان، لغو عناوین و اشکال فئودالی رفتار، معرفی نام خانوادگی (1934)، ایجاد بانکهای ملی و صنایع ملی. وی به عنوان رئیس مجمع ملی بزرگ (1920-1923) و سپس (از 29 اکتبر 1923) به عنوان رئیسجمهور جمهوری، که هر چهار سال دوباره به این سمت انتخابمیشد و همچنین به عنوان رئیس بی بدیل حزب جمهوری خواه خلق که ایجاد کرد، اقتدار مسلم و قدرتهای دیکتاتوری را در ترکیه بدست آورد. | پس از شکست (اکتبر 1918) از [[امپراتوری عثمانی]] در [[جنگ جهانی اول]]، او رهبری جنبش انقلابی ملی و جنگ برای استقلال در آناتولی را به دست آورد، به انحلال دولت بزرگ سلطان و رژیم اشغالگر دست یافت، یک دولت جمهوری جدید مبتنی بر ملیگرایی ("حاکمیت ملت") ایجاد کرد، تعدادی از اصلاحات جدی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، از جمله: انحلال سلطنت (اول نوامبر 1922)، اعلام جمهوری (29 اکتبر 1923)، لغو خلافت (3 مارس 1924)، مقدمه آموزش سکولار، تعطیل دستورات [[دراویش]]، اصلاح لباس (1925)، تصویب کد جدید کیفری و مدنی بر اساس مدل اروپایی (1926)، [[رومانی]] شدن الفبا، پاکسازی زبان ترکی از قرضهای عربی و فارسی، جدا شدن [[دین]] از دولت (1928)، اعطای حق رأی به زنان، لغو عناوین و اشکال فئودالی رفتار، معرفی نام خانوادگی (1934)، ایجاد بانکهای ملی و صنایع ملی. وی به عنوان رئیس مجمع ملی بزرگ (1920-1923) و سپس (از 29 اکتبر 1923) به عنوان رئیسجمهور جمهوری، که هر چهار سال دوباره به این سمت انتخابمیشد و همچنین به عنوان رئیس بی بدیل حزب جمهوری خواه خلق که ایجاد کرد، اقتدار مسلم و قدرتهای دیکتاتوری را در ترکیه بدست آورد. | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
=اقدامات آتاتورک= | =اقدامات آتاتورک= | ||
مبارزه با روحانیون، [[کشف حجاب]]، و اجباری کردن پوشاک اروپایی از کارهای دیکتاتورمآبانه وی بود. او همچنین به سرکوب عشایر دست زد؛ ولی دیری نپایید که باور قلبیِ آتاترک به لزوم مدرنیزاسیون، سبب خشم [[روحانیون]] ترکیه شد و خشم روحانیون باعث بروز اعتراضاتی در برخی نقاط ترکیه شد (ازجملهٔ آنها میتوان به قیام شیخ سعید در سال ۱۹۲۵ اشاره کرد که بهدلیل لغو خلافت و مغایرت آن با [[اسلام]] به دیاربکر حمله کردهبود).همچنین از دیگر اقدامات وی میتوان به ترویج ملیگرایی ترک، جدا کردن دین از سیاست، قانونی کردن حق رأی زنان و تغییر خط عربی زبان ترکی به خط لاتین اشاره کرد. | مبارزه با روحانیون، [[کشف حجاب]]، و اجباری کردن پوشاک اروپایی از کارهای دیکتاتورمآبانه وی بود. او همچنین به سرکوب عشایر دست زد؛ ولی دیری نپایید که باور قلبیِ آتاترک به لزوم مدرنیزاسیون، سبب خشم [[روحانیون]] ترکیه شد و خشم روحانیون باعث بروز اعتراضاتی در برخی نقاط ترکیه شد (ازجملهٔ آنها میتوان به قیام شیخ سعید در سال ۱۹۲۵ اشاره کرد که بهدلیل لغو خلافت و مغایرت آن با [[اسلام]] به دیاربکر حمله کردهبود). همچنین از دیگر اقدامات وی میتوان به ترویج ملیگرایی ترک، جدا کردن دین از سیاست، قانونی کردن حق رأی زنان و تغییر خط عربی زبان ترکی به خط لاتین اشاره کرد. | ||
در سفارشهای آتاتورک به جوانان ترکیه آمدهاست: | در سفارشهای آتاتورک به جوانان ترکیه آمدهاست: | ||
خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
[https://www.bartarinha.ir/fa/news/205854/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C-%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84-%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF برگرفته از سایت مصطفی کمال پاشاکه بود-سایت برترینها] | [https://www.bartarinha.ir/fa/news/205854/%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C-%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84-%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF برگرفته از سایت مصطفی کمال پاشاکه بود-سایت برترینها] | ||
[[رده:تاریخ ]] | [[رده:تاریخ]] | ||
[[رده:ترکیه]] | [[رده:ترکیه]] | ||
[[رده:سران کشورهای اسلامی]] | [[رده:سران کشورهای اسلامی]] |