۴٬۹۳۳
ویرایش
اخوان المسلمین سودان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - 'اخوان المسلمین' به 'اخوانالمسلمین') |
جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
<br /> | <br /> | ||
===علت پیداش=== | === علت پیداش === | ||
بعد از تسلط مجدد انگلیس و مصر بر سودان و شکست [[جنبش مهدیه سودان|جنبش مهدیه]] در سال 1899، از میزان فعالیت حرکت‌های اسلام‌گرایانه تا حدودی در [[سودان]] کاسته شد، اما از اواسط قرن بیستم بار دیگر شاهد رشد و نمو حرکت‌های اسلام‌گرایانه و جنبشهای اسلامی در [[سودان]] بودیم.<br> | بعد از تسلط مجدد انگلیس و مصر بر سودان و شکست [[جنبش مهدیه سودان|جنبش مهدیه]] در سال 1899، از میزان فعالیت حرکت‌های اسلام‌گرایانه تا حدودی در [[سودان]] کاسته شد، اما از اواسط قرن بیستم بار دیگر شاهد رشد و نمو حرکت‌های اسلام‌گرایانه و جنبشهای اسلامی در [[سودان]] بودیم.<br> | ||
نقاط عطف این جنبش‌ها را نیز باید در شکل‌گیری و حرکت گروه‌های اسلام‌گرایی در [[سودان]] مانند '''اخوانالمسلمین سودان''' و [[جبهه ملی سودان]] در نظر گرفت.<br> | نقاط عطف این جنبش‌ها را نیز باید در شکل‌گیری و حرکت گروه‌های اسلام‌گرایی در [[سودان]] مانند '''اخوانالمسلمین سودان''' و [[جبهه ملی سودان]] در نظر گرفت.<br> | ||
علاوه بر این در اوایل دهه 80 میلادی به دلیل محبوبیت اسلام‌گرایان، گروه‌ها و احزاب اسلامی و رهبران آنها توانستند نفوذ زیادی در سلسله مراتب قدرت کسب نمایند که این امر با به قدرت رسیدن [[صادق المهدی]] در سال 1985 و بعد از آن با گسترش فعالیت‌ها و نفوذ [[حسن الترابی]] در دولت به اوج خود رسید. | علاوه بر این در اوایل دهه 80 میلادی به دلیل محبوبیت اسلام‌گرایان، گروه‌ها و احزاب اسلامی و رهبران آنها توانستند نفوذ زیادی در سلسله مراتب قدرت کسب نمایند که این امر با به قدرت رسیدن [[صادق المهدی]] در سال 1985 و بعد از آن با گسترش فعالیت‌ها و نفوذ [[حسن الترابی]] در دولت به اوج خود رسید. | ||
===شکل‌گیری=== | === شکل‌گیری === | ||
در دوره معاصر ظهور جنبشهای اسلامی تأثیرگذار در عرصه سیاسی [[سودان]] را باید با پایان جنگ جهانی دوم همزمان دانست.<br> | در دوره معاصر ظهور جنبشهای اسلامی تأثیرگذار در عرصه سیاسی [[سودان]] را باید با پایان جنگ جهانی دوم همزمان دانست.<br> | ||
هر چند استعمارگران [[انگلیس|انگلیسی]] در دوران جنگ جهانی اول نیز به شدت نگران جنبشهای اسلامی به سبک جدید همانند احزاب بودند ولی گروه‌های اسلامی متعددی فعالیت‌های زیادی در دهه‌های 20 و 30 قرن بیستم علیه استعمار اجرا نمودند ولی این در دهه 40 بود که شاهد جدی‌تر شدن فعالیت‌های اسلام‌گرایانه در سودان به شکل سازماندهی شده بودیم.<br> | هر چند استعمارگران [[انگلیس|انگلیسی]] در دوران جنگ جهانی اول نیز به شدت نگران جنبشهای اسلامی به سبک جدید همانند احزاب بودند ولی گروه‌های اسلامی متعددی فعالیت‌های زیادی در دهه‌های 20 و 30 قرن بیستم علیه استعمار اجرا نمودند ولی این در دهه 40 بود که شاهد جدی‌تر شدن فعالیت‌های اسلام‌گرایانه در سودان به شکل سازماندهی شده بودیم.<br> | ||
در این دوره زمانی دانشجویان سودانی با [[اخوانالمسلمین مصر]] در ارتباط بودند و با حمایت آن گروه‌هایی را در [[سودان]] شکل دادند.<br> | در این دوره زمانی دانشجویان سودانی با [[اخوانالمسلمین مصر]] در ارتباط بودند و با حمایت آن گروه‌هایی را در [[سودان]] شکل دادند.<br> | ||
همزمان با این فعالیت‌ها گروهی از دانشجویان دانشگاه خارطوم « '''جنبش آزادی‌بخش اسلامی'''»را تأسیس کردند که البته مستقل از اخوان مصر عمل می‌نمود.(34)<br> | همزمان با این فعالیت‌ها گروهی از دانشجویان دانشگاه خارطوم «'''جنبش آزادی‌بخش اسلامی'''»را تأسیس کردند که البته مستقل از اخوان مصر عمل می‌نمود. (34)<br> | ||
در این شرایط شاهد شکل‌گیری گروه‌های نزدیک به اخوان و این گروه دانشجویی که همگی در پی اجرای برنامه‌های اسلام‌گرایانه بودند. در این شرایط با تداخل برنامه‌ها و اختلافات رهبران این گروه‌ها نهایتاً در سال 1954 کنگره‌ای توسط اسلام‌گرایان سودانی تشکیل شد و جبهه‌ای به نام اخوانالمسلمین شکل گرفت.<br> | در این شرایط شاهد شکل‌گیری گروه‌های نزدیک به اخوان و این گروه دانشجویی که همگی در پی اجرای برنامه‌های اسلام‌گرایانه بودند. در این شرایط با تداخل برنامه‌ها و اختلافات رهبران این گروه‌ها نهایتاً در سال 1954 کنگره‌ای توسط اسلام‌گرایان سودانی تشکیل شد و جبهه‌ای به نام اخوانالمسلمین شکل گرفت.<br> | ||
که مستقل اما در ارتباط با اخوان مصر بود،<br> | که مستقل اما در ارتباط با اخوان مصر بود،<br> | ||
این گروه سیاسی جدید هدف خود را اصلاحات کاملاً اسلامی در [[سودان]] اعلام نمود و در سال 1995 نیز به عنوان جبهه متحد اسلام‌گرایان در آستانه استقلال سودان عمل نمود. در واقع هر چند قبل از تشکیل اخوان گروه‌ها و احزاب اسلام‌گرا در سودان فعالیت داشتند اما نقطه عطف حرکت‌های جدید اسلام‌گرایانه را می‌توان با شکل‌گیری اخوانالمسلمین موازی دانست به نحوی که حتی برخی معتقدند اسلام‌گرایی و حرکت‌های اسلامی در [[سودان]] به طور حقیقی با شکل‌گیری اخوان در دهه 50 میلادی در سودان ظهور کرد.<ref>Fuller, 2004: 9</ref> | این گروه سیاسی جدید هدف خود را اصلاحات کاملاً اسلامی در [[سودان]] اعلام نمود و در سال 1995 نیز به عنوان جبهه متحد اسلام‌گرایان در آستانه استقلال سودان عمل نمود. در واقع هر چند قبل از تشکیل اخوان گروه‌ها و احزاب اسلام‌گرا در سودان فعالیت داشتند اما نقطه عطف حرکت‌های جدید اسلام‌گرایانه را می‌توان با شکل‌گیری اخوانالمسلمین موازی دانست به نحوی که حتی برخی معتقدند اسلام‌گرایی و حرکت‌های اسلامی در [[سودان]] به طور حقیقی با شکل‌گیری اخوان در دهه 50 میلادی در سودان ظهور کرد.<ref>Fuller, 2004: 9</ref> | ||
===مخالفت باحکومت در تاثیر پذیری از مصر=== | === مخالفت باحکومت در تاثیر پذیری از مصر === | ||
اخوانالمسلمین در سال‌های نخست استقلال [[سودان]] که امکان اسلامی‌کردن کشور وجود نداشت به شدت مخالف تأثیرپذیری دولت سودان از رژیم ناصر در [[مصر]] بود و برقراری نظام اسلامی را هدف نهایی خود تعقیب می‌نمود.<br> | اخوانالمسلمین در سال‌های نخست استقلال [[سودان]] که امکان اسلامی‌کردن کشور وجود نداشت به شدت مخالف تأثیرپذیری دولت سودان از رژیم ناصر در [[مصر]] بود و برقراری نظام اسلامی را هدف نهایی خود تعقیب می‌نمود.<br> | ||
در این راستا اولین اقدام سیاسی این گروه ایجاد یک «'''جبهه اسلامی برای قانون اساسی'''» بود که با ایجاد آن در پی حمایت از تصویب قانون اساسی اسلامی برای کشور بودکه بر عدالت اجتماعی و اقتصادی نیز تأکید داشت.<br> | در این راستا اولین اقدام سیاسی این گروه ایجاد یک «'''جبهه اسلامی برای قانون اساسی'''» بود که با ایجاد آن در پی حمایت از تصویب قانون اساسی اسلامی برای کشور بودکه بر عدالت اجتماعی و اقتصادی نیز تأکید داشت.<br> | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
<div class="wikiInfo"> | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:حسن_الترابی.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|'''حسن الترابی''' ]] | [[پرونده:حسن_الترابی.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|'''حسن الترابی''']] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |<br> | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |<br> | ||
|- | |- | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
</div> | </div> | ||
'''اهداف سیاسی اخوانالمسلمین سودان''' را می‌توان در سه مورد تببین نمود. | '''اهداف سیاسی اخوانالمسلمین سودان''' را می‌توان در سه مورد تببین نمود. | ||
==اهداف سیاسی اخوانالمسلمین سودان== | == اهداف سیاسی اخوانالمسلمین سودان == | ||
===تأسیس حکومت اسلامی=== | === تأسیس حکومت اسلامی === | ||
ایجاد حکومت اسلامی از اهداف اخوانالمسلمین در همه جهان بوده است و ضرورت حکومت اسلامی از نوع تلقی اخوان از اسلام ناشی می‌شود.<br> | ایجاد حکومت اسلامی از اهداف اخوانالمسلمین در همه جهان بوده است و ضرورت حکومت اسلامی از نوع تلقی اخوان از اسلام ناشی می‌شود.<br> | ||
'''اخوان المسلمین سودان''' نیز به مانند شاخه اصلی آن در [[مصر]] چه در قالب یک گروه فعالی در صحنه سیاسی و چه در قالب یک حزب سیاسی هدف نهایی خود را تأسیس حکومت اسلامی برای اجرای شریعت اسلامی تعقیب نموده است هر چند در طول زمان تاکتیک‌های مختلفی اتخاذ کرده است.<br> | '''اخوان المسلمین سودان''' نیز به مانند شاخه اصلی آن در [[مصر]] چه در قالب یک گروه فعالی در صحنه سیاسی و چه در قالب یک حزب سیاسی هدف نهایی خود را تأسیس حکومت اسلامی برای اجرای شریعت اسلامی تعقیب نموده است هر چند در طول زمان تاکتیک‌های مختلفی اتخاذ کرده است.<br> | ||
===اصلاحات اجتماعی=== | === اصلاحات اجتماعی === | ||
با توجه به این امر که جنبشهای اسلامی از جمله اخوان ایجاد حکومت اسلامی را نتیجه جامعه اسلامی می‌دانستند، در کنار تعقیب هدف ایجاد حکومت اسلامی اجرای اصلاحات اجتماعی را نیز در جامعه تعقیب کرده‌اند.<br> | با توجه به این امر که جنبشهای اسلامی از جمله اخوان ایجاد حکومت اسلامی را نتیجه جامعه اسلامی می‌دانستند، در کنار تعقیب هدف ایجاد حکومت اسلامی اجرای اصلاحات اجتماعی را نیز در جامعه تعقیب کرده‌اند.<br> | ||
بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی مسلمانان و گسترش فرهنگ اسلامی در مقابل فرهنگ غربی از مهم‌ترین دغدغه‌های اخوان در حوزه اجتماعی به شمار می‌رود.<br> | بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی مسلمانان و گسترش فرهنگ اسلامی در مقابل فرهنگ غربی از مهم‌ترین دغدغه‌های اخوان در حوزه اجتماعی به شمار می‌رود.<br> | ||
===مخالفت شدید با استعمار و حمایت از کشورهای اسلامی=== | === مخالفت شدید با استعمار و حمایت از کشورهای اسلامی === | ||
این هدف از مهم‌ترین اهداف اخوانالمسلمین و دیگر جنبش‌ها و حرکت‌های اسلام‌گرایانه در سودان و دیگر نقاط جهان اسلام به شمار رفته و می‌رود.<br> | این هدف از مهم‌ترین اهداف اخوانالمسلمین و دیگر جنبش‌ها و حرکت‌های اسلام‌گرایانه در سودان و دیگر نقاط جهان اسلام به شمار رفته و می‌رود.<br> | ||
[[حسن البنّا|حسن‌البنا]] پایه‌گذار [[اخوانالمسلمین مصر|اخوانالمسلمین مصر]] نیز این امر را به اهمیت ایجاد حکومت اسلامی حیاتی تلقی کرده است. این موضوع در میان فعالان اخوان در [[سودان]] نیز نشان داده شده است به طوری که به شدت در جهت کاهش نفوذ قدرت‌های خارجی در کشور مبارزه می‌کرد و در کنار آن زدودن فرهنگ غربی را در صدر برنامه‌های خود قرار داده بود.<ref>آقایی و صفوی، 1365: 241 –</ref> 242<br> | [[حسن البنّا|حسن‌البنا]] پایه‌گذار [[اخوانالمسلمین مصر|اخوانالمسلمین مصر]] نیز این امر را به اهمیت ایجاد حکومت اسلامی حیاتی تلقی کرده است. این موضوع در میان فعالان اخوان در [[سودان]] نیز نشان داده شده است به طوری که به شدت در جهت کاهش نفوذ قدرت‌های خارجی در کشور مبارزه می‌کرد و در کنار آن زدودن فرهنگ غربی را در صدر برنامه‌های خود قرار داده بود.<ref>آقایی و صفوی، 1365: 241 –</ref> 242<br> | ||
در سال‌های آغازین دهه 60 با بازگشت [[حسن الترابی|حسن‌الترابی]] به [[سودان]] هم تغییراتی در فعالیت اخوان صورت گرفت و هم با تلاش او برای نزدیکی اخوان به دیگر گروه‌ها و متحد نمودن گروه‌های اسلام‌گرا به عنوان اجزا جنبش اسلامی معاصر در [[سودان]]، شاهد شکل گرفتن بلوک جدیدی از اسلام‌گرایان سودان تحت عنوان « [[جبهه اسلامی سودان|جبهه ملی سودان]] » بودیم.<br> | در سال‌های آغازین دهه 60 با بازگشت [[حسن الترابی|حسن‌الترابی]] به [[سودان]] هم تغییراتی در فعالیت اخوان صورت گرفت و هم با تلاش او برای نزدیکی اخوان به دیگر گروه‌ها و متحد نمودن گروه‌های اسلام‌گرا به عنوان اجزا جنبش اسلامی معاصر در [[سودان]]، شاهد شکل گرفتن بلوک جدیدی از اسلام‌گرایان سودان تحت عنوان «[[جبهه اسلامی سودان|جبهه ملی سودان]]» بودیم.<br> | ||
بازگشت [[حسن الترابی|حسن‌الترابی]] به [[سودان]] در سپتامبر 1964 شاهد دوره جدیدی از فعالیت اسلام‌گرایانه اخوان نیز هستیم.<br> | بازگشت [[حسن الترابی|حسن‌الترابی]] به [[سودان]] در سپتامبر 1964 شاهد دوره جدیدی از فعالیت اسلام‌گرایانه اخوان نیز هستیم.<br> | ||
[[حسن الترابی|حسن‌الترابی]] که با بازگشت مجدد به [[سودان]] نقش مهمی در پایان دادن به رژیم نظامی ژنرال «'''عبود'''» در اکتبر 1964 ایفا کرد،<br> | [[حسن الترابی|حسن‌الترابی]] که با بازگشت مجدد به [[سودان]] نقش مهمی در پایان دادن به رژیم نظامی ژنرال «'''عبود'''» در اکتبر 1964 ایفا کرد،<br> | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
<ref>Esposito, John L. and Voll, John O. (1996) Islam and Democracy, Oxford: Oxford</ref><br> | <ref>Esposito, John L. and Voll, John O. (1996) Islam and Democracy, Oxford: Oxford</ref><br> | ||
==جعفر نمیری و جریان‌های اسلام‌گرایی و اخوانالمسلمین== | == جعفر نمیری و جریان‌های اسلام‌گرایی و اخوانالمسلمین == | ||
با روی کارآمدن [[جعفر نمیری]] با اجرای کودتا در سال 1969 عرصه برای فعالیت حرکت‌های اسلام‌گرایانه گروه‌های اسلامی‌مانند '''اخوانالمسلمین''' در سودان تنگ شد تا جایی که فعالیت برخی از آنها نیز ممنوع گشت. جعفر نمیری [[حرکت‌های اسلام‌گرایانه سودان]] رو در روی هم قرار گرفتند.<br> | با روی کارآمدن [[جعفر نمیری]] با اجرای کودتا در سال 1969 عرصه برای فعالیت حرکت‌های اسلام‌گرایانه گروه‌های اسلامی‌مانند '''اخوانالمسلمین''' در سودان تنگ شد تا جایی که فعالیت برخی از آنها نیز ممنوع گشت. جعفر نمیری [[حرکت‌های اسلام‌گرایانه سودان]] رو در روی هم قرار گرفتند.<br> | ||
اما در این شرایط، رهبران '''اخوانالمسلمین''' در همراهی با احزابی مانند [[حزب امت]] اجازه ندادند حرکت جنبش اسلامی در سودان متوقف شود و با ایجاد جبهه ملی در تبعید برای هماهنگی مخالفان اسلام‌گرا دولت نظامی برآمد. | اما در این شرایط، رهبران '''اخوانالمسلمین''' در همراهی با احزابی مانند [[حزب امت]] اجازه ندادند حرکت جنبش اسلامی در سودان متوقف شود و با ایجاد جبهه ملی در تبعید برای هماهنگی مخالفان اسلام‌گرا دولت نظامی برآمد. | ||
==منابع== | == منابع == | ||
[[رده:اخوانالمسلمین]] | |||
[[رده: اخوانالمسلمین]] | |||
[[رده:سودان]] | [[رده:سودان]] | ||