اصول کافی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

# نیاز به حجت

# طبقات انبیای رسل، ائمه اطهار

# تفاوت میان رسول، نبی و محدث

# شناخت امام و لزوم اطاعت از او

# صفات ائمه (والیان امر، خازنان علم، نور الهی، ارکان زمین و..)

# عرضه اعمال بر ائمه

# ائمه، وارثان علم انبیا

# آنچه نزد ائمه است (علم کامل قرآن، کتب انبیا، صحیفه فاطمة، جفر، جامعه و..)

# دانش ائمه و افزونی جهات مختلف آن

# نصوص دالِ بر امامت یکایک ائمه دوازده گانه

# گزیده‌هایی از تاریخ زندگانی معصومان

# کتاب الایمان والکفر، گسترده‌ترین بخش اصول کافی و مشتمل بر بیش از دویست باب است. مباحث اصلی این کتاب عبارت‌اند از: «خلقت مؤمن و کافر»، «معنی اسلام و ایمان»، «صفات مؤمن و حقایق ایمان»، «اصول و فروع کفر»، «گناهان و آثار، درجات و انواع آنها» و «انواع کفر.

# کتاب الدعاء در دو بخش تنظیم شده است: قسم اول در بیان فضیلت دعا و آداب آن است. در این بخش، ابتدا به «آثار دعا»، «تغییر قضای الهی به وسیله دعا»، «شفای همه دردها» و استجابت آن پرداخته شده، سپس آداب دعا همانند: «تقدم در دعا»، «رو به قبله نشستن و یاد خدا در هنگام دعا»، «دعای پنهان»، «اوقات مناسب دعا» و «اجتماع افراد در دعا» تبیین شده است. در بخش دوم، متن برخی ادعیه و اذکار کوتاه که به صورت مطلق یا ویژه برخی از حالات است، گردآوری شده است. نظیر: دعا هنگام بیدار شدن و خروج از منزل، به دنبال نمازها، هنگام بیماری‌ها، و یا هنگام قرائت قرآن.

# کتاب فضل القرآن در چهارده باب، فضیلت حاملان قرآن، و نیز فضیلت تعلم، حفظ، قرائت و‌ ترتیل آن را تبیین کرده است. همچنین مقدار فضیلت خواندن قرآن در هر روز نیز در این کتاب معین شده است.

# در آخرین عنوان از بخش «اصول» کافی، (کتاب العشرة)، لزوم معاشرت، معاشرت نیک، معاشران خوب و بد و نیز برخی از آداب و وظایف معاشرت و روابط اجتماعی نظیر: سلام گفتن به یکدیگر، احترام بزرگسالان، احترام کریمان، رعایت امانت در جلسات، حق همسایه، حق همسر، نامه نگاری و... بررسی شده است.

# کتاب الطهارة

# کتاب الحیض

# کتاب الجنائز

# کتاب الصلاة

# کتاب الزکاة و[[الصدقه]]

# کتاب [[الصیام]]

# کتاب [[الحج]]

# کتاب [[الجهاد]]

# کتاب المعیشة

# کتاب النکاح

# کتاب العقیقه

# کتاب الطلاق

# کتاب العتق والتدبیر والمکاتبه

# کتاب الصید

# کتاب الذبائح

# کتاب الاطعمه

# کتاب الاشربة

# کتاب الزی والتجمل والمروة

# کتاب الدواجن

# کتاب الوصایا

# کتاب المواریث

# کتاب الحدود

# کتاب الدیات

# کتاب الشهادات

# کتاب القضا والاحکام

# کتاب الایمان والنذور والکفارات.

# تأویل و تفسیر برخی آیات [[قرآن مجید]]

# توصیه‌ها و اندرزهای [[ائمه اطهار علیهم السلام]]

# رؤیا و انواع آن

# دردها و درمان‌ها

# کیفیت آفرینش جهان هستی و برخی از پدیده‌های آن

# تاریخ بعضی از پیامبران بزرگ

# فضیلت شیعه و وظایف آن

# برخی مسائل تاریخ صدر اسلام و زمان [[خلافت]] [[امیرمؤمنان]]

# [[مهدی ‌علیه‌السلام]] و صفات او و نیز اصحاب و ویژگی‌های زمان حضور او

# تاریخ زندگی برخی [[اصحاب]] و اشخاص، نظیر [[ابوذر]]، ثمامة بن أثال، [[زید بن علی]]، [[سلمان]]، [[جعفر بن ابی طالب]].

# راویاتی که در آغاز سند کافی و از جمله روضه از آنان نام برده شده و کلینی مستقیما از آنان نقل می‌کند جزء طبقه هشتم یا نهم روایت اند و کلینی خود از طبقه نهم است. در حالی که ابن ادریس جزء طبقه پانزدهم است. چگونه ممکن است ابن ادریس که خود در طبقه پانزدهم است بدون واسطه از اشخاصی روایت کند که در طبقه هشتم، یا نهم اند.

# اساتید روایات روضه با اساتید روایات در اصول و فروع کافی یکسان است، که این امر نشان از یکی بودن مولف آنهاست.

# [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] که سال‌ها پیش از ابن ادریس بوده‌اند، روضه را جزئی از کافی و تألیف کلینی دانسته است. اگر ادعای تالیف روضه از سوی ابن ادریس (م 598) صحیح باشد، چگونه ممکن است نجاشی و شیخ سال‌ها پیش از وجود و انتساب این کتاب مطلع باشند.

# کلام خود کلینی در خطبه کتاب [[طهارت]] است که می‌گوید: این کتاب، برای همه فنون علم دین کافی است.

# نام کتاب برگرفته از کلامی است که به [[امام زمان(عج)]] نسبت داده شده که فرمود: این کتاب، برای [[شیعیان]] ما کافی است. این جمله زمانی صادر گشته که کافی بر امام(ع) عرضه شده و ایشان آن را تحسین کرده است (البته چنین حدیثی وجود ندارد و صرفاً یک ادعا است).

* نویسنده این کتاب، دوران [[نواب اربعه]] و بخشی از زمان [[امام حسن عسکری ‌علیه‌السلام]] را درک کرده است.

* نویسنده این کتاب، به جهت نزدیکی زمانی با نویسندگان اصول، توانسته روایاتی را با واسطه‌های کمتر نقل کند؛ از همین رو بخشی از روایات کافی با سه واسطه نقل شده است.

* دارای عناوینی کوتاه و گویا است که محتوای روایات باب را نشان می دهد.

* روایات بدون دخل و تصرف نقل شده و توضیحات مصنف با روایت‌ها مشتبه نمی شود.

* مصنف سعی می کند حدیث درست‌تر و روشن‌تر را، در اول باب قرار داده و سپس احادیث مبهم و مجمل را ذکر کند.

* یکی از امتیازات کافی این است که کلینی سلسله سند را تا به امام، در هر حدیث نقل می‌کند، و آن جا که صدر سند را حذف کرده است، جایی است که از کتاب دیگر نقل کرده و سلسله سند را به آن کتاب حواله می‌دهد. تمام سند حدیث در آن ذکر شده و از این جهت با تهذیب و استبصار و [[من لایحضره الفقیه]] متفاوت است.

* روایاتی را نقل می کند که با عنوان باب سازگار است و از نقل احادیث معارض خودداری کرده است.

* روایات را در غیر ابواب خود قرار نداده است.

* از تنظیم و تبویب دقیق و منطقی برخوردار است؛ از عقل و جهل و سپس علم و آن گاه [[توحید]] شروع می کند؛ در واقع برخی از مباحث معرفت شناسی را در مرحله نخست قرار داده و سپس به مباحث توحید و [[امامت]] می رسد، آنگاه روایات اخلاقی را نقل کرده تا به فروع و احکام می رسد و در پایان جُنگی متنوع از احادیث را جمع نموده است.

* جامعیت کافی نسبت به مباحث عقیدتی، اخلاقی و فقهی از دیگر امتیازهای آن است.

[[رده:کتاب‌ها]]

[[رده:کتاب‌های شیعه]]

[[رده:کتاب‌های حدیثی]]