۴٬۹۳۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هی' به 'ه') |
جز (تمیزکاری) |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
!نام | !نام | ||
!اَوِستا | !اَوِستا Avesta | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
ثالثاً: عقیده اخیر که غالبا بر آن صحه گذاردهاند این است که مرکب از دو لفظ میباشد. اول حرف اَ (A) که کلمه نفی است و به معنی نه، نا، نی میباشد. دوم وستا (vesta) به معنی دانسته و آشکار و معنی آن روی هم چنین میشود: نادانسته یعنی آنچه که قبل از آن نادانسته و نامعلوم بود آشکار شد<ref> شاهرخ، ارباب کیخسرو؛ زرتشت پیامبری که از نو باید شناخت، تهران، انتشارات جامی، 1380ش، اول، 53و54.</ref>. | ثالثاً: عقیده اخیر که غالبا بر آن صحه گذاردهاند این است که مرکب از دو لفظ میباشد. اول حرف اَ (A) که کلمه نفی است و به معنی نه، نا، نی میباشد. دوم وستا (vesta) به معنی دانسته و آشکار و معنی آن روی هم چنین میشود: نادانسته یعنی آنچه که قبل از آن نادانسته و نامعلوم بود آشکار شد<ref> شاهرخ، ارباب کیخسرو؛ زرتشت پیامبری که از نو باید شناخت، تهران، انتشارات جامی، 1380ش، اول، 53و54.</ref>. | ||
با ترکیب اوستا- زَند، و با واژه زند- پازند نیز به کار رفته است. اما زند و یا پازند به هیچ وجه خود اوستا نیست . زَند عبارت بوده از تفسیری به پَهلَوی که بر اوستا مینوشتند. چون دریافت و فهم اوستا مشکل بود و اغلب معنی و مفهوم آن دریافت نمیشد تفسیر یا ترجمهای آزاد به پهلوی زیر هر سطر اوستایی مینوشتند که دریافت معنی اوستا برای خواننده حاصل شود<ref> رضی، هاشم، زرتشت پیامبر ایران باستان، تهران، بهجت، 1381ش، سوم، 176.</ref>. در اوستا از دو زبان گاهانی و اوستایی استفاده شده است. | با ترکیب اوستا- زَند، و با واژه زند- پازند نیز به کار رفته است. اما زند و یا پازند به هیچ وجه خود اوستا نیست. زَند عبارت بوده از تفسیری به پَهلَوی که بر اوستا مینوشتند. چون دریافت و فهم اوستا مشکل بود و اغلب معنی و مفهوم آن دریافت نمیشد تفسیر یا ترجمهای آزاد به پهلوی زیر هر سطر اوستایی مینوشتند که دریافت معنی اوستا برای خواننده حاصل شود<ref> رضی، هاشم، زرتشت پیامبر ایران باستان، تهران، بهجت، 1381ش، سوم، 176.</ref>. در اوستا از دو زبان گاهانی و اوستایی استفاده شده است. | ||
=خط اوستایی= | =خط اوستایی= | ||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
به عقیده بسیاری از محققان خط اوستایی در دوره ساسانیان یعنی بین سالهای 226 تا 641 میلادی پدید آمد و اوستا که قبلاً در سینهها بود به آن خط کتابت شد و به قولی این کار پس از ظهور [[اسلام]] صورت گرفته است. البته برخی نیز معتقد هستند زمان [[زرتشت]] میان 6500 سال پیش از [[مسیح]] تا 600 سال پیش از مسیح روایت دارد که هیچ یک درست نیست بلکه زمان زرتشت و اوستا به حدود 2500 سال پیش از میلاد میرسد<ref>راهنمای دین زرتشت، پیشین، 14و15.</ref>. | به عقیده بسیاری از محققان خط اوستایی در دوره ساسانیان یعنی بین سالهای 226 تا 641 میلادی پدید آمد و اوستا که قبلاً در سینهها بود به آن خط کتابت شد و به قولی این کار پس از ظهور [[اسلام]] صورت گرفته است. البته برخی نیز معتقد هستند زمان [[زرتشت]] میان 6500 سال پیش از [[مسیح]] تا 600 سال پیش از مسیح روایت دارد که هیچ یک درست نیست بلکه زمان زرتشت و اوستا به حدود 2500 سال پیش از میلاد میرسد<ref>راهنمای دین زرتشت، پیشین، 14و15.</ref>. | ||
به نظر میرسد زبان اوستا خیلی زود به زبان محض ادعیه و زبان مراسم عبادی تبدیل شده باشد آنقدر که دیگر گویش نداشت و به طوری ناقص فهم و درک میشده است. بنابراین در حالی که احساس میکنیم آنچه را که در کاثاها قادر به تفسیرش نیستیم به جهل و ناآگاهی خود ما بر میگردد در عین حال میتوانیم در وندیداد پیرامون اشتباهات فاحش دستوری، یقین حاصل کنیم. در حقیقت در وندیداد، ما به این برداشت میرسیم که کاتبان نه تها با زبانی مینگاشتهاند که زبان خود آنها نبوده است بلکه با زبانی سر و کار داشتهاند که بر قوانین دستوریاش مسلط نبودهاند و این مسئله در نوع خود حیرت آور است<ref>زنر، آر.سی، تیمور قادری(ترجمه)، طلوع و غروب زردشتی گردی، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1384ش، اول، 27</ref>. | به نظر میرسد زبان اوستا خیلی زود به زبان محض ادعیه و زبان مراسم عبادی تبدیل شده باشد آنقدر که دیگر گویش نداشت و به طوری ناقص فهم و درک میشده است. بنابراین در حالی که احساس میکنیم آنچه را که در کاثاها قادر به تفسیرش نیستیم به جهل و ناآگاهی خود ما بر میگردد در عین حال میتوانیم در وندیداد پیرامون اشتباهات فاحش دستوری، یقین حاصل کنیم. در حقیقت در وندیداد، ما به این برداشت میرسیم که کاتبان نه تها با زبانی مینگاشتهاند که زبان خود آنها نبوده است بلکه با زبانی سر و کار داشتهاند که بر قوانین دستوریاش مسلط نبودهاند و این مسئله در نوع خود حیرت آور است<ref>زنر، آر. سی، تیمور قادری(ترجمه)، طلوع و غروب زردشتی گردی، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1384ش، اول، 27</ref>. | ||
=تدوین اوستا= | =تدوین اوستا= | ||
خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
اوستای کنونی به پنج بخش تقسیم شده است که عبارتند از: | اوستای کنونی به پنج بخش تقسیم شده است که عبارتند از: | ||
==یسنا (yasna)== | == یسنا (yasna)== | ||
این بخش مهمترین قسمت اوستا میباشد. این کلمه به معنی ستایش و نیایش و جشن آمده است. یسنا دارای هفتاد و دو فصل یا "هائی تی" (Haiti) است که این واژه را «ها-یا-هات» نیز میگویند. هر چند فصل یاهاتی برای خود عنوانی دارد و این عنوان بر حسب موضوع به آن اطلاق میشود که منشا و ریشهی کهن دارد. | این بخش مهمترین قسمت اوستا میباشد. این کلمه به معنی ستایش و نیایش و جشن آمده است. یسنا دارای هفتاد و دو فصل یا "هائی تی" (Haiti) است که این واژه را «ها-یا-هات» نیز میگویند. هر چند فصل یاهاتی برای خود عنوانی دارد و این عنوان بر حسب موضوع به آن اطلاق میشود که منشا و ریشهی کهن دارد. | ||
گاتا قسمتی از یسناها است که کهن ترین قسمت اوستا به حساب میآید. در اوستا این کلمه "گاث" (gatha) آمده است. این اصطلاح به معنی سرود را با آوای خوش خواندن میباشد که تا کنون نیز رسمی رایج است. | گاتا قسمتی از یسناها است که کهن ترین قسمت اوستا به حساب میآید. در اوستا این کلمه "گاث" (gatha) آمده است. این اصطلاح به معنی سرود را با آوای خوش خواندن میباشد که تا کنون نیز رسمی رایج است. | ||
==یشتها (yasht)== | == یشتها (yasht)== | ||
واژه اوستایی یشتی (yashti) از ریشه کلمه اوستایی "یسن" (yasna) میباشد که به معانی نیایش و فدیه بکار میرود. یسنا در مواقع ستایش و عبادت خوانده میشود. یشتها در آغاز ترکیب شعری داشته و مفصل نبوده است اما بعدها کم کم به تدریج مطالبی به آنها الحاق شده و از صورت شعر خارج شده است. بررسیها نشان میدهد که این سرودهها از خود پیامبر نیست بلکه سرودهایی در مورد خدایان دوره آریایی است که بعدها به رنگ زرتشتیگری در آمد. شماره یشتها، بنابر قول مشهور بیست و یک یشت است که اغلب به شماره خوانده میشوند. | واژه اوستایی یشتی (yashti) از ریشه کلمه اوستایی "یسن" (yasna) میباشد که به معانی نیایش و فدیه بکار میرود. یسنا در مواقع ستایش و عبادت خوانده میشود. یشتها در آغاز ترکیب شعری داشته و مفصل نبوده است اما بعدها کم کم به تدریج مطالبی به آنها الحاق شده و از صورت شعر خارج شده است. بررسیها نشان میدهد که این سرودهها از خود پیامبر نیست بلکه سرودهایی در مورد خدایان دوره آریایی است که بعدها به رنگ زرتشتیگری در آمد. شماره یشتها، بنابر قول مشهور بیست و یک یشت است که اغلب به شماره خوانده میشوند. | ||
==ویسپَرد (visparad)== | == ویسپَرد (visparad)== | ||
بخشی دیگر از اوستا ویسپرد نام دارد. این واژه به معنی "همه ردان" یا "همه سران و بزرگان" است. اغلب نقل قول و برداشتی از یسنا میباشد و سرودهایی درباره ایزدان است و دارای بیست و سه "کرده" یا فصل میباشد. | بخشی دیگر از اوستا ویسپرد نام دارد. این واژه به معنی "همه ردان" یا "همه سران و بزرگان" است. اغلب نقل قول و برداشتی از یسنا میباشد و سرودهایی درباره ایزدان است و دارای بیست و سه "کرده" یا فصل میباشد. | ||
==خرده اوستا== | == خرده اوستا == | ||
خرده اوستا یا اوستای کوچک در پَهلَوی " خورتک اپستاک" نام داشته. این کتاب در زمان شاپور دوم به وسیله آذربادمهر اسپند که از موبدان بزرگ بود فراهم گشت. | خرده اوستا یا اوستای کوچک در پَهلَوی " خورتک اپستاک" نام داشته. این کتاب در زمان شاپور دوم به وسیله آذربادمهر اسپند که از موبدان بزرگ بود فراهم گشت. | ||
منظور از تهیه و تدوین این کتاب بر اساس اوستای بزرگ، آن بود که مزدیسنان برای انجام آداب و نمازها و جشنها و رسوم شادی و سوگ راهنمایی داشته باشند. | منظور از تهیه و تدوین این کتاب بر اساس اوستای بزرگ، آن بود که مزدیسنان برای انجام آداب و نمازها و جشنها و رسوم شادی و سوگ راهنمایی داشته باشند. | ||
==وندیداد (vandidad)== | == وندیداد (vandidad)== | ||
پنجمین جزء اوستا، وندیداد یا "وی-داو-دات" (vi-daeva-data) به معنی قانون ضد دیو میباشد. | پنجمین جزء اوستا، وندیداد یا "وی-داو-دات" (vi-daeva-data) به معنی قانون ضد دیو میباشد. | ||
خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
[[رده:کتابها]] | |||
[[رده: کتابها]] | [[رده:ادیان و آیینها]] | ||
[[رده: ادیان و آیینها]] |