۴٬۹۳۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هی' به 'ه') |
جز (تمیزکاری) |
||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
=حجاب پیش از اسلام= | =حجاب پیش از اسلام= | ||
پوشیده بودن زنان در ادیان و اقوام پیش از اسلام وجود داشته است. <ref>سفر پیدایش،:۲۴ ۶۴ـ۶۵؛ کتاب اشعیاء نبی،:۳ ۱۶ـ۲۴؛ نامه اول پولس به قرنطیان،:۱۱ ۴ـ ۱۵؛ د. ایرانیکا، ذیل "Cador.l-II"؛ دایرةالمعارف جهان اسلام آکسفورد، ذیل واژه؛ برای موجبات این پوشیدگی ر.ک: مطهری، ص۳۱ـ ۳۳</ref> [[مسیحیان]] و [[یهودیان]] به پوشیده بودن موی زنان اهمیت میدادند و آن را از نشانههای عفت زنان برمیشمردند. متأله مسیحی، | پوشیده بودن زنان در ادیان و اقوام پیش از اسلام وجود داشته است. <ref>سفر پیدایش، :۲۴ ۶۴ـ۶۵؛ کتاب اشعیاء نبی، :۳ ۱۶ـ۲۴؛ نامه اول پولس به قرنطیان، :۱۱ ۴ـ ۱۵؛ د. ایرانیکا، ذیل "Cador.l-II"؛ دایرةالمعارف جهان اسلام آکسفورد، ذیل واژه؛ برای موجبات این پوشیدگی ر. ک: مطهری، ص۳۱ـ ۳۳</ref> [[مسیحیان]] و [[یهودیان]] به پوشیده بودن موی زنان اهمیت میدادند و آن را از نشانههای عفت زنان برمیشمردند. متأله مسیحی، تِرتولیانوس، <ref>از آباء کلیسا، متوفی ۲۲۵ میلادی</ref> در اثرش درباره پوشش زنان، زنان مسیحی را ملزم میکرد در لباس پوشیدن، آرایش مو، راه رفتن و استفاده از زیورآلات، همانند زنان مشرک نباشند. در قرن بیستم، گروهی از یهودیان راستکیش (ارتدوکس) همچنان بر لزوم پوشیده بودن موی زنان پافشاری میکنند. <ref>جودائیکا، ذیل "Head, covering of the"؛ >دایرةالمعارف دین<، ذیل "Clothing", "Tertullian"</ref> | ||
=فلسفه حجاب چیست چرا اسلام فقط زنان را محدود میکند= | =فلسفه حجاب چیست چرا اسلام فقط زنان را محدود میکند= | ||
زن و مرد از جهاتی؛ مانند خلقت از یک ذات و گوهر و بهرهمندی از حقوق اجتماعی؛ مانند تحصیل علم، آزادی قلم و بیان و...، مساوی هستند. | زن و مرد از جهاتی؛ مانند خلقت از یک ذات و گوهر و بهرهمندی از حقوق اجتماعی؛ مانند تحصیل علم، آزادی قلم و بیان و... ، مساوی هستند. | ||
اما از لحاظ فیزیکی و روحی تفاوتهای فراوانی با هم دارند که همین تفاوتها باعث میشود تا احکامی، نظیر حفظ و رعایت حجاب در جامعه، قانونی مخصوص به خود را داشته باشند. زن مظهر جمال و مرد مظهر شیفتگی است، قهراً به زن باید بگویند خود را در معرض نمایش قرار نده، نه به مرد.البته، اینگونه هم نیست که پوشش مخصوص خانم باشد و بر مردان اصلا حجابی لازم نباشد. | اما از لحاظ فیزیکی و روحی تفاوتهای فراوانی با هم دارند که همین تفاوتها باعث میشود تا احکامی، نظیر حفظ و رعایت حجاب در جامعه، قانونی مخصوص به خود را داشته باشند. زن مظهر جمال و مرد مظهر شیفتگی است، قهراً به زن باید بگویند خود را در معرض نمایش قرار نده، نه به مرد. البته، اینگونه هم نیست که پوشش مخصوص خانم باشد و بر مردان اصلا حجابی لازم نباشد. | ||
برای روشن شدن پاسخ توجه به چند نکته ضروی است: | برای روشن شدن پاسخ توجه به چند نکته ضروی است: | ||
# | # | ||
#نان و مردان از جهاتی؛ مانند خلقت از یک ذات و گوهر، <ref>نساء، 1. "یا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمُ الَّذی خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْها زَوْجَها وَ بَثَّ مِنْهُما رِجالاً کَثیراً وَ نِساءً وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذی تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلَیْکُمْ رَقیبا"</ref> و در بهرهمندی از حقوق اجتماعی؛ نظیر ازدواج، تعلیم و تربیـت، احقاق حقوق، آزادی اندیشه، بیان و قلم و ... مساوی هستند. | # نان و مردان از جهاتی؛ مانند خلقت از یک ذات و گوهر، <ref>نساء، 1. "یا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمُ الَّذی خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْها زَوْجَها وَ بَثَّ مِنْهُما رِجالاً کَثیراً وَ نِساءً وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذی تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلَیْکُمْ رَقیبا"</ref> و در بهرهمندی از حقوق اجتماعی؛ نظیر ازدواج، تعلیم و تربیـت، احقاق حقوق، آزادی اندیشه، بیان و قلم و ... مساوی هستند. | ||
# | # | ||
#زن و مرد در عین اینکه از جهات متعدد مساویاند، اما از جهات دیگر با هم اختلاف دارند. | # زن و مرد در عین اینکه از جهات متعدد مساویاند، اما از جهات دیگر با هم اختلاف دارند. | ||
#«زن در عین دارا بودن مشترکات، از جهاتی با مرد اختلاف دارد؛ چون ویژگیهای ساختمانی متوسط زنان؛ نظیر مغز، قلب، شریانها، اعصاب، قامت و وزن، طبق آنچه که در کالبدشناسی توضیح داده شده است، از متوسط مردان در همان ویژگیها مؤخرتر است و این مسئله موجب شده است که جسم زن لطیفتر و نرمتر از مرد باشد و در مقابل، جسم مرد درشتتر و سختتر باشد. و احساساتی لطیف؛ نظیر دوستی، رقت قلب، زیباگرایی و آرایشجویی در زن بیشتر و اندیشهگرایی در مرد فزونتر شود. بنابر این؛ زندگی زن «احساسگرا» و زندگی مرد «اندیشهگرا» است». <ref>طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه، موسوی همدانی، سید محمد باقر، ج 2، ص 414- 415، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1374ش</ref> | #«زن در عین دارا بودن مشترکات، از جهاتی با مرد اختلاف دارد؛ چون ویژگیهای ساختمانی متوسط زنان؛ نظیر مغز، قلب، شریانها، اعصاب، قامت و وزن، طبق آنچه که در کالبدشناسی توضیح داده شده است، از متوسط مردان در همان ویژگیها مؤخرتر است و این مسئله موجب شده است که جسم زن لطیفتر و نرمتر از مرد باشد و در مقابل، جسم مرد درشتتر و سختتر باشد. و احساساتی لطیف؛ نظیر دوستی، رقت قلب، زیباگرایی و آرایشجویی در زن بیشتر و اندیشهگرایی در مرد فزونتر شود. بنابر این؛ زندگی زن «احساسگرا» و زندگی مرد «اندیشهگرا» است». <ref>طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه، موسوی همدانی، سید محمد باقر، ج 2، ص 414- 415، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1374ش</ref> | ||
# | # | ||
#اصل پوشش مخصوص خانمها نیست و بر مردان نیز تا حدودی لازم است. <ref> مثلا پوشش عورت واجب است و پوشش بقیه بدن در صورتی که در معرض نگاه نامحرم و سبب فتنه و فساد شود نیز واجب است، مگر آن مقداری که به صورت متعارف(مثل سر و صورت) آشکار است. مسائل جدید، ج 3، ص 227 و 228.</ref>به نظر ما فلسفه پوشش برای بانوان به چند چیز برمیگردد. بعضی از آنها جنبه روانی دارد و بعضی جنبه خانوادگی و بعضی دیگر جنبه اجتماعی.الف) از جنبه روانی حجاب به بهداشت روانی اجتماع کمک میکند.ب) از جنبه خانوادگی حجاب سبب تحکیم روابط افراد خانواده و برقراری صمیمیت کامل بین زن و مرد میگردد.ج) از جنبه اجتماعی حجاب موجب حفظ و استیفای نیروی کار و فعالیت اجتماع میگردد.به عبارت دیگر، اسلام میخواهد.انواع لذتهای جنسی، چه بصری و لمسی و ...، به محیط خانوادگی و در کادر ازدواج قانونی اختصاص یابد، و اجتماع منحصرا برای کار و فعالیت باشد. برخلاف سیستم غربی عصر حاضر که کار و فعالیت را با لذت جوییهای جنسی به هم میآمیزد، اسلام میخواهد این دو محیط را کاملا از یکدیگر تفکیک کند. <ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج 19، ص 432، صدرا</ref> | # اصل پوشش مخصوص خانمها نیست و بر مردان نیز تا حدودی لازم است. <ref> مثلا پوشش عورت واجب است و پوشش بقیه بدن در صورتی که در معرض نگاه نامحرم و سبب فتنه و فساد شود نیز واجب است، مگر آن مقداری که به صورت متعارف(مثل سر و صورت) آشکار است. مسائل جدید، ج 3، ص 227 و 228.</ref>به نظر ما فلسفه پوشش برای بانوان به چند چیز برمیگردد. بعضی از آنها جنبه روانی دارد و بعضی جنبه خانوادگی و بعضی دیگر جنبه اجتماعی. الف) از جنبه روانی حجاب به بهداشت روانی اجتماع کمک میکند. ب) از جنبه خانوادگی حجاب سبب تحکیم روابط افراد خانواده و برقراری صمیمیت کامل بین زن و مرد میگردد. ج) از جنبه اجتماعی حجاب موجب حفظ و استیفای نیروی کار و فعالیت اجتماع میگردد. به عبارت دیگر، اسلام میخواهد. انواع لذتهای جنسی، چه بصری و لمسی و ... ، به محیط خانوادگی و در کادر ازدواج قانونی اختصاص یابد، و اجتماع منحصرا برای کار و فعالیت باشد. برخلاف سیستم غربی عصر حاضر که کار و فعالیت را با لذت جوییهای جنسی به هم میآمیزد، اسلام میخواهد این دو محیط را کاملا از یکدیگر تفکیک کند. <ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج 19، ص 432، صدرا</ref> | ||
# | # | ||
#دلیل لزوم پوشش بیشتر و کامل برای زنان، علاوه بر نکات گفته شده، ویژگیهای خاصی است که در خانمها وجود دارد؛ زیرا زن مظهر جمال و مرد مظهر شیفتگی است. قهراً به زن باید بگویند خود را در معرض نمایش قرار نده، نه به مرد؛ لذا با اینکه دستور پوشیدن برای مردان(مثل زنان) مقرر نشده است، اما عملاً مردان پوشیدهتر از زنان از منزل بیرون میروند؛ زیرا تمایل مرد به نگاه کردن و چشمچرانی است، نه به خودنمایی، در حالیکه تمایل زن بیشتر به خودنمایی است، نه به چشم چرانی. | # دلیل لزوم پوشش بیشتر و کامل برای زنان، علاوه بر نکات گفته شده، ویژگیهای خاصی است که در خانمها وجود دارد؛ زیرا زن مظهر جمال و مرد مظهر شیفتگی است. قهراً به زن باید بگویند خود را در معرض نمایش قرار نده، نه به مرد؛ لذا با اینکه دستور پوشیدن برای مردان(مثل زنان) مقرر نشده است، اما عملاً مردان پوشیدهتر از زنان از منزل بیرون میروند؛ زیرا تمایل مرد به نگاه کردن و چشمچرانی است، نه به خودنمایی، در حالیکه تمایل زن بیشتر به خودنمایی است، نه به چشم چرانی. | ||
# | # | ||
#تمایل مرد به چشمچرانی، بیشتر زن را تحریک به خودنمایی میکند و به همین جهت «تبرج» (بزک نمودن) از مختصات زنان است». <ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج 19، ص 432، صدرا مسئله حجاب، ستر عورت</ref> | # تمایل مرد به چشمچرانی، بیشتر زن را تحریک به خودنمایی میکند و به همین جهت «تبرج» (بزک نمودن) از مختصات زنان است». <ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج 19، ص 432، صدرا مسئله حجاب، ستر عورت</ref> | ||
گفتنی است که پوشش بیشتر زن، سبب میگردد تا ارزش زن در برابر مرد بالا رود. حریم نگهداشتن زن میان خود و مرد، یکی از وسائل مرموزی بوده است که زن برای حفظ مقام و موقعیت خود در برابر مرد از آن استفاده کرده است. اسلام زن را تشویق کرده است که از این وسیله استفاده کند. اگر اسلام تأکید کرده است که زن متینتر و با وقارتر و عفیفتر حرکت کند و خود را در معرض نمایش برای مردان نگذارد؛ برای آن است که بر احترام زن افزوده شود و مانند کالای بیارزشی تلقی نگردد که به راحتی در اختیار همگان است. | گفتنی است که پوشش بیشتر زن، سبب میگردد تا ارزش زن در برابر مرد بالا رود. حریم نگهداشتن زن میان خود و مرد، یکی از وسائل مرموزی بوده است که زن برای حفظ مقام و موقعیت خود در برابر مرد از آن استفاده کرده است. اسلام زن را تشویق کرده است که از این وسیله استفاده کند. اگر اسلام تأکید کرده است که زن متینتر و با وقارتر و عفیفتر حرکت کند و خود را در معرض نمایش برای مردان نگذارد؛ برای آن است که بر احترام زن افزوده شود و مانند کالای بیارزشی تلقی نگردد که به راحتی در اختیار همگان است. | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
=ابعاد مختلف فواید حجاب= | =ابعاد مختلف فواید حجاب= | ||
==فایده حجاب در بُعد فردی== | == فایده حجاب در بُعد فردی == | ||
ایجاد آرامش روانی در جامعه که یکی از نتایج آن عدم تهییج جنسی است؛ غریزه جنسی، غریزهای نیرومند است که هرچه اطاعت شود سرکشتر میگردد؛ بهترین شاهد بر این مطلب آمار بالای تجاوز جنسی در غرب است و جستجوهای اینترنتی سایتهای مستهجن در کشورهایی که آزادی جنسی وجود دارد. برخی بر این باورند که گرفتاریهایی که در کشورهای اسلامی و شرقی بر سر مسائل جنسی وجود دارد، ناشی از محدودیتهاست؛ و اگر به کلی هرگونه محدودیتی برداشته شود و روابط جنسی آزاد شود، حرص و ولع نسبت به آن از بین میرود. <ref>جلال رفیع، یادداشتها و رهآوردهای سفر نیویورک، در بهشت شدّاد آمریکای متمدن، آمریکای متوحش</ref> | ایجاد آرامش روانی در جامعه که یکی از نتایج آن عدم تهییج جنسی است؛ غریزه جنسی، غریزهای نیرومند است که هرچه اطاعت شود سرکشتر میگردد؛ بهترین شاهد بر این مطلب آمار بالای تجاوز جنسی در غرب است و جستجوهای اینترنتی سایتهای مستهجن در کشورهایی که آزادی جنسی وجود دارد. برخی بر این باورند که گرفتاریهایی که در کشورهای اسلامی و شرقی بر سر مسائل جنسی وجود دارد، ناشی از محدودیتهاست؛ و اگر به کلی هرگونه محدودیتی برداشته شود و روابط جنسی آزاد شود، حرص و ولع نسبت به آن از بین میرود. <ref>جلال رفیع، یادداشتها و رهآوردهای سفر نیویورک، در بهشت شدّاد آمریکای متمدن، آمریکای متوحش</ref> | ||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
وضعیت جامعه غرب در مواجهه با مسائل جنسی از زبان زنی غربی، اینگونه توصیف شده است: «کسانی میگویند مسئله غریزه جنسی و مشکل زن و حجاب در جوامع غربی حل شده است؛ آری، اگر از زن رویگرداندن و به بچه و سگ یا همجنس روی آوردن حل مسئله است، بله مدتی است این راه حل صورت گرفته است.» <ref>احمد صبوری اردوباری، آیین بهزیستی اسلام، ج۳، ص۳۰۲.</ref> | وضعیت جامعه غرب در مواجهه با مسائل جنسی از زبان زنی غربی، اینگونه توصیف شده است: «کسانی میگویند مسئله غریزه جنسی و مشکل زن و حجاب در جوامع غربی حل شده است؛ آری، اگر از زن رویگرداندن و به بچه و سگ یا همجنس روی آوردن حل مسئله است، بله مدتی است این راه حل صورت گرفته است.» <ref>احمد صبوری اردوباری، آیین بهزیستی اسلام، ج۳، ص۳۰۲.</ref> | ||
==فایده حجاب در بُعد خانوادگی== | == فایده حجاب در بُعد خانوادگی == | ||
لذتهای جنسی، به محیط خانواده اختصاص یافته و در چهارچوب ازدواج مشروع قرار میگیرد. این مسئله موجب پیوند قویتر زن و شوهر و در نتیجه استحکام بیشتر کانون خانواده میگردد؛ در طرف مقابل فقدان حجاب باعث انهدام نهاد خانواده است. در جامعهای که برهنگی بر آن حاکم است، هر زن و مردی، همواره در حال مقایسه است؛ مقایسه آنچه دارد با آنچه ندارد؛ و آنچه ریشه خانوده را میسوزاند این است که این مقایسه آتش هوس را در زن و شوهر و مخصوصاً در وجود شوهر دامن میزند. <ref>غلامعلی حداد عادل، فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی، ص۶۹–۷۰</ref> | لذتهای جنسی، به محیط خانواده اختصاص یافته و در چهارچوب ازدواج مشروع قرار میگیرد. این مسئله موجب پیوند قویتر زن و شوهر و در نتیجه استحکام بیشتر کانون خانواده میگردد؛ در طرف مقابل فقدان حجاب باعث انهدام نهاد خانواده است. در جامعهای که برهنگی بر آن حاکم است، هر زن و مردی، همواره در حال مقایسه است؛ مقایسه آنچه دارد با آنچه ندارد؛ و آنچه ریشه خانوده را میسوزاند این است که این مقایسه آتش هوس را در زن و شوهر و مخصوصاً در وجود شوهر دامن میزند. <ref>غلامعلی حداد عادل، فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی، ص۶۹–۷۰</ref> | ||
==فایده حجاب در بُعد اجتماعی== | == فایده حجاب در بُعد اجتماعی == | ||
حفظ نیروی کار در سطح جامعه؛ بیحجابی و بدحجابی باعث کشاندن لذتهای جنسی از خانواده به اجتماع، و در نتیجه، تضعیف نیروی کاری افراد جامعه میگردد. وجود جذابیتهای جنسی در محیط اجتماعی و کاری باعث کم شدن تمرکز نیروی کار و در نتیجه افت شدید بازدهی کاری میشوذ. <ref>محمدتقی فلسفی، کودک از نظر وراثت و تربیت، ج۲، و روحالله حسینیان، حریم عفاف</ref> اسلام با سفارش به رعایت حجاب و پوشش، خواستار آرامش محیط اجتماع از لذتجوییهای نامتعارف بوده و اینکه لذتهای جنسی، فقط در چهارچوب خانواده و با ازدواج مشروع انجام شود. <ref>مسئله حجاب، استاد مطهری، ص۸۴–۹۴</ref> | حفظ نیروی کار در سطح جامعه؛ بیحجابی و بدحجابی باعث کشاندن لذتهای جنسی از خانواده به اجتماع، و در نتیجه، تضعیف نیروی کاری افراد جامعه میگردد. وجود جذابیتهای جنسی در محیط اجتماعی و کاری باعث کم شدن تمرکز نیروی کار و در نتیجه افت شدید بازدهی کاری میشوذ. <ref>محمدتقی فلسفی، کودک از نظر وراثت و تربیت، ج۲، و روحالله حسینیان، حریم عفاف</ref> اسلام با سفارش به رعایت حجاب و پوشش، خواستار آرامش محیط اجتماع از لذتجوییهای نامتعارف بوده و اینکه لذتهای جنسی، فقط در چهارچوب خانواده و با ازدواج مشروع انجام شود. <ref>مسئله حجاب، استاد مطهری، ص۸۴–۹۴</ref> | ||
خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
علاوه بر فواید یاد شده، فواید و آثار دیگری نیز به صورت فهرستوار برای حجاب و پوشش میتوان نام برد، که مهمترین آنها عبارتند از: | علاوه بر فواید یاد شده، فواید و آثار دیگری نیز به صورت فهرستوار برای حجاب و پوشش میتوان نام برد، که مهمترین آنها عبارتند از: | ||
#حفظ ارزشهای انسانی؛ مانند عفت، حیا و متانت در جامعه و کاهش مفاسد اجتماعی | # حفظ ارزشهای انسانی؛ مانند عفت، حیا و متانت در جامعه و کاهش مفاسد اجتماعی | ||
# | # | ||
#پیشگیری از مدپرستی و رقابتهای ناشی از آن | # پیشگیری از مدپرستی و رقابتهای ناشی از آن | ||
# | # | ||
# | # هدایت، کنترل و بهرهمندی صحیح و مطلوب از امیال و غرایز انسانی | ||
# | # | ||
#تأمین و تضمین سلامت نسل افراد جامعه. <ref>نگاه کنید به مجموعه مقالات پوشش و عفاف، دومین نمایشگاه تشخص و منزلت زن در نظام اسلامی؛ نگاه کنید به اسدالله محمدینیا، آنچه باید یک زن بداند، بخشهای ۳، ۴ و ۵</ref> | # تأمین و تضمین سلامت نسل افراد جامعه. <ref>نگاه کنید به مجموعه مقالات پوشش و عفاف، دومین نمایشگاه تشخص و منزلت زن در نظام اسلامی؛ نگاه کنید به اسدالله محمدینیا، آنچه باید یک زن بداند، بخشهای ۳، ۴ و ۵</ref> | ||
=پانویس= | =پانویس= | ||
خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
[[رده: مفاهیم اسلامی]] | [[رده:مفاهیم اسلامی]] |