۴٬۹۳۳
ویرایش
حمله آمریکا به افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - '=پانویس=↵{{پانویس|1}}↵↵[[رده:' به '== پانویس == {{پانویس}} [[رده:') |
جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
رئیس‌جمهور آمریکا جورج دابلیو. بوش خواستار تحویل [[اسامه بن لادن]] و اخراج القاعده بود. بن لادن از سال ۱۹۹۸ تحت تعقیب اف‌بی‌آی بود. طالبان از استرداد او مگر با نشان دادن آنچه را که آنها شواهد قانع کننده‌ای از دست داشتن وی در حملات ۱۱ سپتامبر می‌دانستند خودداری می‌کرد<ref>[https://www.theguardian.com/world/2001/oct/14/afghanistan.terrorism5 سایت گاردین]</ref>و درخواست‌ها برای تعطیل کردن پایگاه‌های تروریست‌ها و تحویل سایر مظنونان تروریست به غیر از بن لادن را نادیده می‌گرفت <ref>[https://www.theguardian.com/world/2001/oct/14/afghanistan.terrorism5 سایت گاردین]</ref>. این درخواست توسط ایالات متحده به دلیل تاکتیک تأخیر بی‌معنی رد شد و این کشور همراه با [[انگلستان]] عملیات آزادی بلندمدت را در ۷ اکتبر ۲۰۰۱ آغاز کرد. بعداً نیروهای دیگری از جمله نیروهای ائتلاف شمال در زمین به این دو پیوستند<ref>[https://www.theguardian.com/world/2001/oct/07/politics.september11 سایت گاردین]</ref>. ایالات متحده و متحدانش تا ۱۷ دسامبر ۲۰۰۱ به سرعت طالبان را از قدرت رانده و پایگاه‌های نظامی در نزدیکی شهرهای بزرگ کشور ایجاد کردند. بیشتر اعضای القاعده و طالبان دستگیر نشدند یا به [[پاکستان]] همسایه فرار کردند یا در طی نبرد تورا بورا به مناطق کوهستانی روستایی یا دور افتاده عقب‌نشینی کردند. | رئیس‌جمهور آمریکا جورج دابلیو. بوش خواستار تحویل [[اسامه بن لادن]] و اخراج القاعده بود. بن لادن از سال ۱۹۹۸ تحت تعقیب اف‌بی‌آی بود. طالبان از استرداد او مگر با نشان دادن آنچه را که آنها شواهد قانع کننده‌ای از دست داشتن وی در حملات ۱۱ سپتامبر می‌دانستند خودداری می‌کرد<ref>[https://www.theguardian.com/world/2001/oct/14/afghanistan.terrorism5 سایت گاردین]</ref>و درخواست‌ها برای تعطیل کردن پایگاه‌های تروریست‌ها و تحویل سایر مظنونان تروریست به غیر از بن لادن را نادیده می‌گرفت <ref>[https://www.theguardian.com/world/2001/oct/14/afghanistan.terrorism5 سایت گاردین]</ref>. این درخواست توسط ایالات متحده به دلیل تاکتیک تأخیر بی‌معنی رد شد و این کشور همراه با [[انگلستان]] عملیات آزادی بلندمدت را در ۷ اکتبر ۲۰۰۱ آغاز کرد. بعداً نیروهای دیگری از جمله نیروهای ائتلاف شمال در زمین به این دو پیوستند<ref>[https://www.theguardian.com/world/2001/oct/07/politics.september11 سایت گاردین]</ref>. ایالات متحده و متحدانش تا ۱۷ دسامبر ۲۰۰۱ به سرعت طالبان را از قدرت رانده و پایگاه‌های نظامی در نزدیکی شهرهای بزرگ کشور ایجاد کردند. بیشتر اعضای القاعده و طالبان دستگیر نشدند یا به [[پاکستان]] همسایه فرار کردند یا در طی نبرد تورا بورا به مناطق کوهستانی روستایی یا دور افتاده عقب‌نشینی کردند. | ||
در دسامبر ۲۰۰۱، شورای امنیت [[سازمان ملل متحد]] برای نظارت بر عملیات نظامی در این کشور و آموزش نیروهای امنیت ملی | در دسامبر ۲۰۰۱، شورای امنیت [[سازمان ملل متحد]] برای نظارت بر عملیات نظامی در این کشور و آموزش نیروهای امنیت ملی افغانستان، نیروی بین‌المللی کمک به امنیت (ISAF) را تأسیس کرد. در کنفرانس بن در دسامبر ۲۰۰۱، حامد کرزی به عنوان سرپرست دولت موقت افغانستان برگزیده شد، که پس از یک جلسه لویه جرگه (گردهمایی بزرگ) در سال ۲۰۰۲ در کابل به عنوان دولت انتقالی افغانستان درآمد. در انتخابات مردمی سال ۲۰۰۴، کرزی به عنوان رئیس‌جمهور کشور انتخاب شد که اکنون جمهوری اسلامی افغانستان نامیده می‌شود<ref>[https://www.stabilityjournal.org/articles/10.5334/sta.af/ نام جدید حکومت افغانستان]</ref>. در اوت ۲۰۰۳ ناتو نیز به عنوان یک متحد وارد درگیری شد و سکان ISAF را به دست گرفت<ref>[https://www.nytimes.com/2009/12/23/world/asia/23afghan.html نیویورک تایمز]</ref>. بخشی از نیروهای آمریکایی در افغانستان تحت فرماندهی ناتو فعالیت می‌کردند و سایرین تحت فرماندهی مستقیم ایالات متحده قرار داشتند. ملا عمر رهبر طالبان این جنبش را دوباره سازماندهی کرد و در سال ۲۰۰۲ شورشی علیه دولت و ISAF به راه انداخت که تا سال سقوط کابل در ۲۰۲۱ به طول انجامید. | ||
=تاریخچه جنگ‌های ابرقدرت‌های جهان در افغانستان= | =تاریخچه جنگ‌های ابرقدرت‌های جهان در افغانستان= | ||
مرزهای تاریخی افغانستان پیش از دوره [[استعمار]] به پایان دوره امپراتوری تیموری برمی‌گردد. این مرزبندی به صورت تاریخی به این نحو بوده‌است که افغانستان بین سه دولت [[صفویان]] در غرب و بخش‌هایی از جنوب، شیبانیان در شمال و گورکانیان در شرق و جنوب تقسیم شده بود<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/02/01/1705301/%D8%AC%D8%AF%D8%A7-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%BA%D9%84%D8%B7-%D9%85%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C خبرگزاری تسنیم]</ref>. | مرزهای تاریخی افغانستان پیش از دوره [[استعمار]] به پایان دوره امپراتوری تیموری برمی‌گردد. این مرزبندی به صورت تاریخی به این نحو بوده‌است که افغانستان بین سه دولت [[صفویان]] در غرب و بخش‌هایی از جنوب، شیبانیان در شمال و گورکانیان در شرق و جنوب تقسیم شده بود<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/02/01/1705301/%D8%AC%D8%AF%D8%A7-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D8%B5%D8%B1-%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%BA%D9%84%D8%B7-%D9%85%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C خبرگزاری تسنیم]</ref>. | ||
=موقعیت افغانستان بین روسیه و مستعمرات بریتانیا در هندوستان تا جنگ جهانی دوم= | =موقعیت افغانستان بین روسیه و مستعمرات بریتانیا در هندوستان تا جنگ جهانی دوم= | ||
در قرن نوزدهم محدوده جغرافیایی افغانستان کنونی به صحنه درگیری دو قدرت زمان یعنی امپراطوری [[روسیه]] و بریتانیا مبدل شد. در اوایل این سده بریتانیا برای ایجاد منطقه حائل بین [[هندوستان]] و روسیه، اقدام به تأسیس کشور افغانستان به شکل کنونی آن نمود. در این راستا دو جنگ با حاکمان محلی افغانستان انجام داد و حکومت [[قاجار]] را نیز طی دو تهدید نظامی وادار به دست کشیدن از هرات و به رسمیت شناختن استقلال افغانستان کرد. | در قرن نوزدهم محدوده جغرافیایی افغانستان کنونی به صحنه درگیری دو قدرت زمان یعنی امپراطوری [[روسیه]] و بریتانیا مبدل شد. در اوایل این سده بریتانیا برای ایجاد منطقه حائل بین [[هندوستان]] و روسیه، اقدام به تأسیس کشور افغانستان به شکل کنونی آن نمود. در این راستا دو جنگ با حاکمان محلی افغانستان انجام داد و حکومت [[قاجار]] را نیز طی دو تهدید نظامی وادار به دست کشیدن از هرات و به رسمیت شناختن استقلال افغانستان کرد. | ||
بریتانیا در طی جنگ نخست متحمل خسارت‌های بزرگی شد که با عنوان «فاجعه در افغانستان» نیز یاد می‌شود. جنگ دوم که با امضای معاهده گندمک پایان یافت منجر به ازدست رفتن استقلال افغانستان گردید تا این که سرانجام در جنگ سوم مجدداً استقلال افغانستان بازیابی شد. | بریتانیا در طی جنگ نخست متحمل خسارت‌های بزرگی شد که با عنوان «فاجعه در افغانستان» نیز یاد می‌شود. جنگ دوم که با امضای معاهده گندمک پایان یافت منجر به ازدست رفتن استقلال افغانستان گردید تا این که سرانجام در جنگ سوم مجدداً استقلال افغانستان بازیابی شد. | ||
| خط ۵۱: | خط ۴۹: | ||
این تخمین همچنین شامل ۲۴۳ هزار نفر که به طور مستقیم در این جنگ کشته شده‌اند، نمی‌شود. از طرف دیگر هیچ تخمینی از کشته شده‌هایی که بر اثر بیماری، کمبود غذا و آب، زیرساخت و دیگر نتایج مستقیم جنگ باشد، وجود ندارد. | این تخمین همچنین شامل ۲۴۳ هزار نفر که به طور مستقیم در این جنگ کشته شده‌اند، نمی‌شود. از طرف دیگر هیچ تخمینی از کشته شده‌هایی که بر اثر بیماری، کمبود غذا و آب، زیرساخت و دیگر نتایج مستقیم جنگ باشد، وجود ندارد. | ||
=اوج‌گیری مهاجران از افغانستان با تشدید جنگ علیه طالبان= | =اوج‌گیری مهاجران از افغانستان با تشدید جنگ علیه طالبان= | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۶: | ||
=خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان= | =خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان= | ||
==نتایج جنگ== | == نتایج جنگ == | ||
همه جنگ‌ها دارای عواقب و نتایج خواسته و ناخواسته‌ای هستند. جنگ آمریکا در افغانستان نیز از این قاعده مستثنی نیست. این جنگ برای آمریکا، [[چین]] مردم افغانستان، مردم و دولت‌های خاورمیانه و تاریخ دارای نتایج قابل بحثی است. بخشی از این نتایج از همین حالا رویت پذیر هستند و برخی دیگر برای آشکار شدن زمان خواهد برد. | همه جنگ‌ها دارای عواقب و نتایج خواسته و ناخواسته‌ای هستند. جنگ آمریکا در افغانستان نیز از این قاعده مستثنی نیست. این جنگ برای آمریکا، [[چین]] مردم افغانستان، مردم و دولت‌های خاورمیانه و تاریخ دارای نتایج قابل بحثی است. بخشی از این نتایج از همین حالا رویت پذیر هستند و برخی دیگر برای آشکار شدن زمان خواهد برد. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۲: | ||
=رشد اقتصادی چین= | =رشد اقتصادی چین= | ||
ملموس‌ترین نتیجه جنگ افغانستان برای دولت چین اتفاق افتاد. هزاران میلیارد دلاری که ایالات متحده در جهت منافع شرکت‌های اسلحه سازی با راهنمایی لابی‌های کشورهای خاورمیانه در افغانستان خرج کرد، خود را در جهش اقتصادی چین نشان داده‌است. هنوز برای نتیجه‌گیری از این اتفاق زود است ولی این نمودار وضعیت تجاری ایالات متحده را در رقابت با اقتصاد دوم جهان در ابتدای دهه سوم این هزاره میلادی و پس از همه‌گیری جهانی کووید ۱۹ نشان می‌دهد.یکی از مهم‌ترین دلایل خروج زود، شتاب زده و بی‌برنامه ایالات متحده آمریکا از افغانستان در همین امر قرار دارد. از طرفی شتاب دولت چین در برقراری رابطه با طالبان نیز در راستای همین اتفاقات اقتصادی و تجاری است. | ملموس‌ترین نتیجه جنگ افغانستان برای دولت چین اتفاق افتاد. هزاران میلیارد دلاری که ایالات متحده در جهت منافع شرکت‌های اسلحه سازی با راهنمایی لابی‌های کشورهای خاورمیانه در افغانستان خرج کرد، خود را در جهش اقتصادی چین نشان داده‌است. هنوز برای نتیجه‌گیری از این اتفاق زود است ولی این نمودار وضعیت تجاری ایالات متحده را در رقابت با اقتصاد دوم جهان در ابتدای دهه سوم این هزاره میلادی و پس از همه‌گیری جهانی کووید ۱۹ نشان می‌دهد. یکی از مهم‌ترین دلایل خروج زود، شتاب زده و بی‌برنامه ایالات متحده آمریکا از افغانستان در همین امر قرار دارد. از طرفی شتاب دولت چین در برقراری رابطه با طالبان نیز در راستای همین اتفاقات اقتصادی و تجاری است. | ||
=دوستان و دشمنان ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه= | =دوستان و دشمنان ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه= | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۴: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: افغانستان]] | [[رده:افغانستان]] | ||
[[رده: طالبان]] | [[رده:طالبان]] | ||