۴٬۹۳۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ']]↵<references />' به ']]') |
جز (تمیزکاری) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''سادات افغانستان''' افرادی از نسل [[محمد (ص) خاتم الانبیاء|پیامبر(ص)]] که ساکن در [[افغانستان]] هستند. [[یحیی بن زید]] (درگذشت:۱۲۵ق) نوه [[امام سجاد|امام سجاد علیهالسلام]] از اولین ساداتی بود که به بلخ آمد. ورود اولین سادات به افغانستان فعلی، به دلیل تهدید و سرکوب [[بنی امیه|بنیامیه]] و علاقه مردم خراسان بود. در اسفند ۱۳۹۷ش | '''سادات افغانستان''' افرادی از نسل [[محمد (ص) خاتم الانبیاء|پیامبر(ص)]] که ساکن در [[افغانستان]] هستند. [[یحیی بن زید]] (درگذشت:۱۲۵ق) نوه [[امام سجاد|امام سجاد علیهالسلام]] از اولین ساداتی بود که به بلخ آمد. ورود اولین سادات به افغانستان فعلی، به دلیل تهدید و سرکوب [[بنی امیه|بنیامیه]] و علاقه مردم خراسان بود. در اسفند ۱۳۹۷ش در پی درخواست گروهی از سیدها و موافقت اشرف غنی رئیسجمهور افغانستان سادات به عنوان یک قوم مستقل در این کشور به ثبت رسید. | ||
برای شناسایی سادات و فرزندان واقعی امام علی از مدعیان؛ افرادی که ''نسابه'' نمیده میشدند وجود داشتند و کتبی نیز دراینباره تألیف کرده بودند. از نسابههای معروف در افغانستان واطراف آن میتوان به ابونصر بخاری و سیدعبدالعزیزالمروزی الازورقانی و حسین سمرقندی نام برد.<ref> http://ensani.ir/file/download/article </ref> | برای شناسایی سادات و فرزندان واقعی امام علی از مدعیان؛ افرادی که ''نسابه'' نمیده میشدند وجود داشتند و کتبی نیز دراینباره تألیف کرده بودند. از نسابههای معروف در افغانستان واطراف آن میتوان به ابونصر بخاری و سیدعبدالعزیزالمروزی الازورقانی و حسین سمرقندی نام برد.<ref> http://ensani.ir/file/download/article </ref> | ||
==نسب سادات افغانستان== | == نسب سادات افغانستان == | ||
سادات افغانستان، خود را از فرزندان امام سجاد(ع) و [[امام کاظم|امام موسی کاظم(ع)]] معرفی میکنند؛<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۶۶.</ref> اما برخی این انحصار به دو امام را نپذیرفته و آنان را از سادات حسنی، علوی، موسوی و رضوی میدانند.<ref>نژاد نامه افغانستان، ص۹۹–۱۰۰</ref> همچنین در نقلها آمدهاست که عبدالله بن [[محمد نفس زکیه]] معروف به [[عبدالله اشتر]] به کابل رفت.<ref>اختران تابناک، ج۲ص ۹۴</ref> | سادات افغانستان، خود را از فرزندان امام سجاد(ع) و [[امام کاظم|امام موسی کاظم(ع)]] معرفی میکنند؛<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۶۶.</ref> اما برخی این انحصار به دو امام را نپذیرفته و آنان را از سادات حسنی، علوی، موسوی و رضوی میدانند.<ref>نژاد نامه افغانستان، ص۹۹–۱۰۰</ref> همچنین در نقلها آمدهاست که عبدالله بن [[محمد نفس زکیه]] معروف به [[عبدالله اشتر]] به کابل رفت.<ref>اختران تابناک، ج۲ص ۹۴</ref> | ||
==علل ورود سادات به افغانستان== | == علل ورود سادات به افغانستان == | ||
*ظلم و ستم و فشار خاندان اموی و عباسی | * ظلم و ستم و فشار خاندان اموی و عباسی | ||
*علاقه شدید به مذهب [[شیعه|تشیع]] از سوی [[هزارهها]] | * علاقه شدید به مذهب [[شیعه|تشیع]] از سوی [[هزارهها]] | ||
*جهت ترویج مذهب اهل بیت پس از استقرار مغول | * جهت ترویج مذهب اهل بیت پس از استقرار مغول | ||
*مهاجرت وسیع پس از انحلال [[سربداران]]<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۶۶؛ انجنیر علی دادلعلی، ص۴۳</ref> | * مهاجرت وسیع پس از انحلال [[سربداران]]<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۶۶؛ انجنیر علی دادلعلی، ص۴۳</ref> | ||
*دعوت شدن توسط برخی حکومتها بر مهاجرت به افغانستان<ref> http://ensani.ir/file/download/article/20130616104010-9619-34.pdf | * دعوت شدن توسط برخی حکومتها بر مهاجرت به افغانستان<ref> http://ensani.ir/file/download/article/20130616104010-9619-34.pdf </ref> | ||
<ref> http://ensani.ir/file/download/article/20130616104010-9619-34.pdf | <ref> http://ensani.ir/file/download/article/20130616104010-9619-34.pdf </ref> | ||
سادات امور مذهبی مردم را در اختیار گرفته و در ترویج تشیع و تعلیم آن به مردم خدمات انجام دادند.<ref>یزدانی، ص۵۰</ref> | سادات امور مذهبی مردم را در اختیار گرفته و در ترویج تشیع و تعلیم آن به مردم خدمات انجام دادند.<ref>یزدانی، ص۵۰</ref> | ||
==پس از مغول== | == پس از مغول == | ||
علاوه بر ساداتی که قبل از حمله مغول وارد افغانستان شدند عده زیادی از آنان بعد از این حمله به این سرزمین مهاجرت کردند. معروفترین آنها عبارتند از: سیداحمد معروف به کبیر و شاه برهنه، سیدعلی سبزواری، معروف به پوستپوش و یخسوز، سیدعلی ولی، سیدجلال، سیدعلی و سیدحسن. اینان وارد هزارستان، مناطق مرکزی افغانستان شده، و به تبلیغ تشیع پرداختند.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۶۷.</ref> سیداحمد کبیر در این مورد سروده: | علاوه بر ساداتی که قبل از حمله مغول وارد افغانستان شدند عده زیادی از آنان بعد از این حمله به این سرزمین مهاجرت کردند. معروفترین آنها عبارتند از: سیداحمد معروف به کبیر و شاه برهنه، سیدعلی سبزواری، معروف به پوستپوش و یخسوز، سیدعلی ولی، سیدجلال، سیدعلی و سیدحسن. اینان وارد هزارستان، مناطق مرکزی افغانستان شده، و به تبلیغ تشیع پرداختند.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۶۷.</ref> سیداحمد کبیر در این مورد سروده: | ||
کمر بست اخوان به ما شش نفر | کمر بست اخوان به ما شش نفر ز ایران رسیدیم اینجا نگر | ||
از جمله سه تن علی نام داشت | از جمله سه تن علی نام داشت یکی بود اعرج به خود کام داشت | ||
یکی پوست پوشیده اندر بدن | یکی پوست پوشیده اندر بدن دگر دان تو مجنون یاوه سخن | ||
چهارم جلال است و پنجم حسن | چهارم جلال است و پنجم حسن ششم کمترین عبدالله من | ||
به سه ماه و ده روز و پنج دگر | به سه ماه و ده روز و پنج دگر رسیدیم ز خاور سوی باختر <ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۶۸.</ref> | ||
===سیداحمد کبیر=== | === سیداحمد کبیر === | ||
سیداحمد یکی از ۶ نفر ساداتی است که از عراق هجرت نمود و وارد [[افغانستان]] شد. از تألیفات وی کتاب قصص الانبیاء است. او در غار شمشیر سنگ با یک لنگ بهصورت نیمهبرهنه زندگی میکرد و این کتاب را در آنجا تألیف نمود. از وی کرامات زیادی نقل کردهاند. سیداحمد کبیر با امیر تیمور نیز ملاقات داشتهاست.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۶۷–۷۱.</ref> امروزه تبار وی در افغانستان به اولاد شاه قباد معروفاند.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۷۵.</ref> از نوادگان وی شاه قلندر مدفون در وردک میباشد. مردم قبر وی را زیارت و قبر دشمن وی شخصی به نام بوکول را به نشانه اعتراض رجم میکنند.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۷۷.</ref> سادات مسجدی در سرخآباد، برخی سادات در گرماب و اجرستان از نوادگان سید احمد کبیر و فرزندش یحیی هستند.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۷۸.</ref> | سیداحمد یکی از ۶ نفر ساداتی است که از عراق هجرت نمود و وارد [[افغانستان]] شد. از تألیفات وی کتاب قصص الانبیاء است. او در غار شمشیر سنگ با یک لنگ بهصورت نیمهبرهنه زندگی میکرد و این کتاب را در آنجا تألیف نمود. از وی کرامات زیادی نقل کردهاند. سیداحمد کبیر با امیر تیمور نیز ملاقات داشتهاست.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۶۷–۷۱.</ref> امروزه تبار وی در افغانستان به اولاد شاه قباد معروفاند.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۷۵.</ref> از نوادگان وی شاه قلندر مدفون در وردک میباشد. مردم قبر وی را زیارت و قبر دشمن وی شخصی به نام بوکول را به نشانه اعتراض رجم میکنند.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۷۷.</ref> سادات مسجدی در سرخآباد، برخی سادات در گرماب و اجرستان از نوادگان سید احمد کبیر و فرزندش یحیی هستند.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۷۸.</ref> | ||
===سیدعلی سبزواری=== | === سیدعلی سبزواری === | ||
سیدعلی معروف به پوستپوش و یخسوز، سرسلسله عدهای از سادات موسوی افغانستان بوده و خود از اولاد و اعقاب موسی ابوسبحه بن سید ابراهیم بن سید مرتضی بن امام موسی کاظم است. مدفن سیدعلی در بامیان است.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۷۲.</ref> | سیدعلی معروف به پوستپوش و یخسوز، سرسلسله عدهای از سادات موسوی افغانستان بوده و خود از اولاد و اعقاب موسی ابوسبحه بن سید ابراهیم بن سید مرتضی بن امام موسی کاظم است. مدفن سیدعلی در بامیان است.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۷۲.</ref> | ||
===سیدحسین جلالالدین بخارایی=== | === سیدحسین جلالالدین بخارایی === | ||
وی در بخارا میزیسته و پدرش سیدهاشم مدتی به [[هند|هندوستان]] سفر کرد و در آنجا به سید قاسم بتشکن معروف شد. سیدحسین جد سادات بلخاب بوده و با امیر تیمور ملاقات داشته و کرامتی دراینباره نقل شدهاست.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۷۴.</ref> پسرش میرعلی ولی نیز در بلخاب میزیسته که همزمان با فوت وی سیدنعمت الله ولی در [[هرات]] بوده و اشعاری در سوگ او سرودهاست. | وی در بخارا میزیسته و پدرش سیدهاشم مدتی به [[هند|هندوستان]] سفر کرد و در آنجا به سید قاسم بتشکن معروف شد. سیدحسین جد سادات بلخاب بوده و با امیر تیمور ملاقات داشته و کرامتی دراینباره نقل شدهاست.<ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص۷۴.</ref> پسرش میرعلی ولی نیز در بلخاب میزیسته که همزمان با فوت وی سیدنعمت الله ولی در [[هرات]] بوده و اشعاری در سوگ او سرودهاست. | ||
آن انیس و مونس و غمخوار رفت | آن انیس و مونس و غمخوار رفت <ref>عادلی، ص۷۵</ref> | ||
هماکنون مزارش در بلخاب زیارتگاه است. <ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص ۷۵</ref>. | هماکنون مزارش در بلخاب زیارتگاه است. <ref>عادلی، کوثر النبی، ۱۳۸۹ش، ص ۷۵</ref>. | ||
==تأسیس قوم سادات در افغانستان== | == تأسیس قوم سادات در افغانستان == | ||
در ۲۴ اسفند (حوت)۱۳۹۷ش، اشرف غنی احمدزی، رئیسجمهور افغانستان دستور داد که نام قوم سادات در شناسنامههای الکترونیکی درج گردد تا بدین ترتیب نام سادات رسماً به اقوام ساکن افغانستان اضافه شود.<ref>[https://af.sputniknews.com/world/201903163212451/ خبرگزاری اسپوتنیک، «رئیسجمهور فرمان درج اسم قوم سادات در شناسنامه الکترونیکی را صادر کرد»]</ref> در این فرمان آمدهاست که اسم «قوم سادات» بر اساس تقاضای این قوم و با توجه به قرار قضایی شورای عالی دادگاه عالی در تذکره الکترونیکی درج خواهد شد.<ref>[https://af.sputniknews.com/world/201903163212451/ خبرگزاری اسپوتنیک، «رئیسجمهور فرمان درج اسم قوم سادات در شناسنامه الکترونیکی را صادر کرد»]</ref> | در ۲۴ اسفند (حوت)۱۳۹۷ش، اشرف غنی احمدزی، رئیسجمهور افغانستان دستور داد که نام قوم سادات در شناسنامههای الکترونیکی درج گردد تا بدین ترتیب نام سادات رسماً به اقوام ساکن افغانستان اضافه شود.<ref>[https://af.sputniknews.com/world/201903163212451/ خبرگزاری اسپوتنیک، «رئیسجمهور فرمان درج اسم قوم سادات در شناسنامه الکترونیکی را صادر کرد»]</ref> در این فرمان آمدهاست که اسم «قوم سادات» بر اساس تقاضای این قوم و با توجه به قرار قضایی شورای عالی دادگاه عالی در تذکره الکترونیکی درج خواهد شد.<ref>[https://af.sputniknews.com/world/201903163212451/ خبرگزاری اسپوتنیک، «رئیسجمهور فرمان درج اسم قوم سادات در شناسنامه الکترونیکی را صادر کرد»]</ref> | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
==منابع== | == منابع == | ||
*عادلی، سید جعفر (حسینی)، کوثر النبی، مؤسسه فرهنگی صبح امید، کابل، شهرنو، زمستان ۱۳۸۹. | * عادلی، سید جعفر (حسینی)، کوثر النبی، مؤسسه فرهنگی صبح امید، کابل، شهرنو، زمستان ۱۳۸۹. | ||
*کاتب، ملا فیض محمد، نشریه الازهر، پیشاور. | * کاتب، ملا فیض محمد، نشریه الازهر، پیشاور. | ||
*موسوی، سید عسکر، تاریخ هزارهها، مترجم اسدالله شفایی، طبع تهران. | * موسوی، سید عسکر، تاریخ هزارهها، مترجم اسدالله شفایی، طبع تهران. | ||
*خبرگزاری اسپوتنیک، «رئیسجمهور فرمان درج اسم قوم سادات در شناسنامه الکترونیکی را صادر کرد»، نشر، ۱۳۹۷/۱۲/۲۵ش، بازدید:۱۳۹۸/۱/۸ش. | * خبرگزاری اسپوتنیک، «رئیسجمهور فرمان درج اسم قوم سادات در شناسنامه الکترونیکی را صادر کرد»، نشر، ۱۳۹۷/۱۲/۲۵ش، بازدید:۱۳۹۸/۱/۸ش. | ||
[[رده: سادات ]] | [[رده:سادات]] | ||
[[رده: اقوام ]] | [[رده:اقوام]] |