عبدالجبار نفری: تفاوت میان نسخه‌ها

وی در شهر نِفَّر (نیپور سابق) بین [[کوفه]] و [[بصره]] به دنیا آمد.<ref>یاقوت حموی، معجم الادباء، ج۴، ص۷۹۸</ref><ref>زرکلی، ج۶، ص۱۸۴</ref> از زندگی وی اطلاع چندانی در دست نیست و در نخستین تذکره‌ها ذکری از وی به میان نیامده است.

354<ref>حاجی خلیفه، ج ۲، ستون ۱۸۹۱</ref> و 366 ذکر کرده‌اند.

برخی محققان مولف اصلی المواقف و المخاطبات را محمدبن عبدالله نفّری (متوفی ۳۵۴) دانسته و بر این نظر بوده‌اند که محمد بن عبدالجبار، مصاحب یا نوۀ وی بوده و آرا و احوال عرفانی او را نوشته است <ref>عفیف الدین التلمسانی، شرح مواقف النفری، چاپ جمال المرزوقی، (قاهره)، ۲۰۰۰</ref>.

مهم‌ترین ویژگی [[عرفان]] نفّری طرح اصطلاح «وقفه» یا «موقف» است و مفهوم آن اشاره به موضعی است که واقف در معرض شهود خدا و شنیدن خطاب الهی است<ref>بولس نویا، نصوص صوفیه غیر منشوره لشقیق البلخی، ص۳۵۸-۳۵۹، ابن عطاء الآدمی، النفّری، بیروت، ۱۹۷۳</ref>؛

به گفتۀ مرزوقی<ref>جمال المرزوقی، ص۱۱، النصوص الکامله للنفری، (قاهره)، ۲۰۰۵</ref>[[تصوف]] نفّری مبتنی بر فنای افعال و ارادۀ سالک و بقای به افعال خدای تعالی و عدم شهود غیر خدا و نهایتاً شهود احدیت است. پس او تأکید دارد که حال فنا نباید موجب ترک (فنا) اعمال شرعی شود؛ ازاین‌رو صوفی باید پس از فنا به حال بقا برگردد و حق عبودیت را به جا آورد و به اوامر شرعی عمل نماید. اصطلاحی که نفّری برای فنا و فانی به کار می‌برد وقوف و واقف است. از نظر نفّری وقفه بالاتر از معرفت و معرفت نیز بالاتر از علم است. واقف از هرچیز و هرکس به خدا نزدیک‌تر است و از بشریت و اوامر و نواهی فراتر رفته است. در چنین مقامی واقف به مجرای اراده و فیض‌ الهی بدل گشته و حتی قدرت خلق و ایجاد می‌یابد.

== اسلوب نگارش ==

اسلوب نفّری در نگارش آثارش کاملاً رمزی، غامض و مشتمل بر صور خیال است و درک آن بسیار دشوار است<ref>جمال المرزوقی، ص۱۰، النصوص الکامله للنفری، (قاهره)، ۲۰۰۵</ref>.

بنابه نظر مرزوقی<ref>جمال المرزوقی، ص۱۳، النصوص الکامله للنفری، (قاهره)، ۲۰۰۵</ref> نفّری انسان را فاقد اراده و تمام افعال او را، از طاعت و معصیت مخلوق خدا می‌دانست.

وی می‌کوشید کلامش با [[شریعت]] متعارض نباشد اما عباراتی دارد که مغایر کتاب و [[سنّت]] است<ref>جمال المرزوقی، ص۱۸، النصوص الکامله للنفری، (قاهره)، ۲۰۰۵</ref>.

نفّری یکی از بزرگان صاحب سبک در تاریخ زبان [[عربی]] است واز اسلوب و الفاظ خاص او، افراد دیگری از جمله [[ابن قضیب البان]] (متوفی ۱۰۴۰)، مولف المواقف الالهیه، استفاده کرده‌اند<ref>جمال المرزوقی، ص۴۴-۴۵، النصوص الکامله للنفری، (قاهره)، ۲۰۰۵</ref>.

ابن سبعین نیز در الرساله الفقیریه، هنگام نقد مذاهب فلسفی [[صوفیه]] به نفّری و مواقف او اشاره کرده است<ref>ابوالوفا الغنیمی التفتازانی، ابن سبعین و فلسفته الصوفیه، ص۲۶۷، بیروت، ۱۹۷۳</ref>.عفیف الدین تلمسانی نیز بر مواقف نفّری شرح نوشته است<ref>حاجی خلیفه، ج ۲، ستون ۱۸۹۱</ref>.

[[رده:تصوف]]