۸۷٬۷۸۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'رده:جنبش ها' به 'رده:جنبشها') |
جز (Hadifazl صفحهٔ جنبش جدیدی در آسیای مرکزی را به جنبش جدیدی منتقل کرد) |
||
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
[[پرونده:سیدخان.jpg|بندانگشتی|چپ|سرسیدخان رهبر جنبش جدیدی در هند]] | [[پرونده:سیدخان.jpg|بندانگشتی|چپ|سرسیدخان رهبر جنبش جدیدی در هند]] | ||
در نیمه دوم قرن نوزدهم، برخلاف گذشته که رهبران مسلمانان در پی پاسداری از اندیشههای دینی در برابر نفوذهای بیرونی بودند<br> | در نیمه دوم قرن نوزدهم، برخلاف گذشته که رهبران مسلمانان در پی پاسداری از اندیشههای دینی در برابر نفوذهای بیرونی بودند<br> | ||
آنان در برابر پیشرفتهای چشمگیر و | آنان در برابر پیشرفتهای چشمگیر و همهجانبه جوامع غربی در پی حفظ باورهای دینی و پاسداری از کیان اسلام به تلاشهای جدیدی روی آوردند.<br> | ||
در این دوره نوسازی دینی و زدودن زنگارهای تاریخی از چهره اسلام مورد توجه جدی قرار گرفت. جنبش اصلاحخواهی دینی که در سراسر جوامع اسلامی گسترش مییافت.<br> | در این دوره نوسازی دینی و زدودن زنگارهای تاریخی از چهره اسلام مورد توجه جدی قرار گرفت. جنبش اصلاحخواهی دینی که در سراسر جوامع اسلامی گسترش مییافت.<br> | ||
[[سیدجمالالدین اسدآبادی]] در [[ایران]]، نامق کمال در امپراتوری عثمانی، [[محمد عبده]] در جهان عرب و '''سرسیدخان''' در [[هند]] در شمار افرادی بودند که این جنبش را شکل دادند.<br> | [[سیدجمالالدین اسدآبادی]] در [[ایران]]، نامق کمال در امپراتوری عثمانی، [[محمد عبده]] در جهان عرب و '''سرسیدخان''' در [[هند]] در شمار افرادی بودند که این جنبش را شکل دادند.<br> | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
و در دفاع از بلشویکها حتی حاضر شدند از دیدگاههای ملیگرایانه خود چشمپوشی کنند. | و در دفاع از بلشویکها حتی حاضر شدند از دیدگاههای ملیگرایانه خود چشمپوشی کنند. | ||
<ref>گلندا فریزر، انقلاب و ضد انقلاب در آسیای میانه، شورش باسماچیان 1933 – 1917، ترجمه: کاوه بیات، تهران: شیراز، 1385، ص 25.</ref><br> | <ref>گلندا فریزر، انقلاب و ضد انقلاب در آسیای میانه، شورش باسماچیان 1933 – 1917، ترجمه: کاوه بیات، تهران: شیراز، 1385، ص 25.</ref><br> | ||
'''جدیدیها''' حضور [[روسیه]] در آسیای مرکزی را فرصتی برای پیشرفت برآورد میکردند. از دید آنها آسیای مرکزی در کنار و همراه با [[روسیه]] میتوانست برای پیشرفت | '''جدیدیها''' حضور [[روسیه]] در آسیای مرکزی را فرصتی برای پیشرفت برآورد میکردند. از دید آنها آسیای مرکزی در کنار و همراه با [[روسیه]] میتوانست برای پیشرفت گامهای عملی بردارد، بنابراین جدایی از [[روسیه]] را دنبال نمیکردند.<br> | ||
به هر حال این گرایشها بیشتر در سطح روشنفکران کم شمار منطقه بود و در میان توده مردم چندان تأثیری نداشت. برخی از رهبران مهم آنها '''احمد دانش، محمود خواجه بهبودی، عبدالرئوف، منور قاری''' بودند. <ref>صدرالدین عینی، یادداشتها، علیاکبر سعیدی سیرجانی، تهران: آگاه، 1362، صص. 352 – 342</ref><br> | به هر حال این گرایشها بیشتر در سطح روشنفکران کم شمار منطقه بود و در میان توده مردم چندان تأثیری نداشت. برخی از رهبران مهم آنها '''احمد دانش، محمود خواجه بهبودی، عبدالرئوف، منور قاری''' بودند. <ref>صدرالدین عینی، یادداشتها، علیاکبر سعیدی سیرجانی، تهران: آگاه، 1362، صص. 352 – 342</ref><br> | ||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
در آستانه انقلاب اکتبر در بهار 1917، '''جدیدیها''' با حضور 350 نماینده از مناطق مسلماننشین همایشی را برگزار کردند که در مورد جهتگیری و رفتار خود در برابر مسایل انقلابی، از جمله نوع رابطه با بلشویکها بحث و بررسی کنند.<br> | در آستانه انقلاب اکتبر در بهار 1917، '''جدیدیها''' با حضور 350 نماینده از مناطق مسلماننشین همایشی را برگزار کردند که در مورد جهتگیری و رفتار خود در برابر مسایل انقلابی، از جمله نوع رابطه با بلشویکها بحث و بررسی کنند.<br> | ||
در اولین کنگره مسلمانان که در مه 1917 در مسکو تشکیل شد، آرمانهای پان ترکی و پان اسلامی مورد توافق بود، اما موضوع دولت اسلامی مورد بحث قرار گرفت.<br> | در اولین کنگره مسلمانان که در مه 1917 در مسکو تشکیل شد، آرمانهای پان ترکی و پان اسلامی مورد توافق بود، اما موضوع دولت اسلامی مورد بحث قرار گرفت.<br> | ||
گروهی از مسلمان | گروهی از مسلمان شرکتکننده خواستار استقرار یک ملت مسلمان بدون دولت اسلامی خاص بودند. این کنگره تشکیل شورای مسلمانان را تصویب کرد.<br> | ||
تشکیل واحدهای نظامی نیز تصویب شد و نیز نظام آموزشی بر پایه زبان واحد برای آنان را توصیه کرد. کنگره دوم مسلمانان تشکیل مجلس ملی آنان را تصویب کرد. | تشکیل واحدهای نظامی نیز تصویب شد و نیز نظام آموزشی بر پایه زبان واحد برای آنان را توصیه کرد. کنگره دوم مسلمانان تشکیل مجلس ملی آنان را تصویب کرد. | ||
<ref>بنیگسن و براکس آپ، مسلمانان شوروی، گذشته، حال و آینده، ص 69</ref><br> | <ref>بنیگسن و براکس آپ، مسلمانان شوروی، گذشته، حال و آینده، ص 69</ref><br> | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
ولی سیاستهای روسها سبب شد بسیاری از آنها سرخورده شده به باسماچیان بپیوندند. نیروهای انقلابی روسیه هم در این زمان برای مبارزه با جنبش باسماچی خود را سازماندهی کردند. | ولی سیاستهای روسها سبب شد بسیاری از آنها سرخورده شده به باسماچیان بپیوندند. نیروهای انقلابی روسیه هم در این زمان برای مبارزه با جنبش باسماچی خود را سازماندهی کردند. | ||
== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | |||
[[رده:جنبشها]] | [[رده:جریانها و جنبشها]] |