سوره یس: تفاوت میان نسخه‌ها

=يس=

* يادآورى [[توحيد]]؛  

* چگونگى [[رستاخيز]] و پاسخ گويى؛

* [[رسالت]] پيامبر اسلام؛  

* اعجازهاى علمى قرآن در زوجيت عمومى و حركت هاى خورشيد؛

* سرگذشت حبيب نجار و مردم انطاکيه<ref>تفسير قرآن مهر، ج 17، ص 143.</ref>.

* «سوره معمّه»؛ بيهقى از ابو بكر مرفوعا روايت كرده كه «سوره يس در [[تورات]] المعمّه خوانده مى شود چونكه به خير دنيا و آخرت عموميت مى دهد<ref>همان.</ref>.

* «سوره قاضیه»؛ به خاطر اینکه این سوره حوائج شخص قاری و مصاحبش را بر مى آورد به این نام نام‌گذاری شده است<ref>همان.</ref>.

# سوره یس هفتصدوبیست‌ونه کلمه دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره های قرآن مختلف است)

# سوره یس سه‌هزار حرف دارد<ref>همان.</ref>. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره های قرآن مختلف است)

هدف‌هاى اساسى سوره يس عبارت‌اند از:

# ياد آورى [[توحيد]]؛

#  

# ياد آورى [[معاد]]؛

#  

# تأكيد بر مسأله‌ى [[رسالت]] و [[قرآن]].

سوره یس در [[مكه]] نازل شده است، بنا بر اين محتواى آن از نظر كلى همان محتواى عمومى سوره هاى مكى است كه از توحيد و معاد و وحى و قرآن و انذار و بشارت سخن مى گويد، در اين سوره چهار بخش عمده ديده مى شود:

نخست سخن از رسالت [[پيامبر اسلام(ص)]] و [[قرآن مجيد]] و هدف از نزول اين كتاب بزرگ آسمانى و گروندگان به آن است و تا آيه يازده آن را ادامه مى دهد؛

بخش ديگرى از اين سوره از رسالت سه نفر از [[پيامبران الهى]]، و چگونگى دعوت آنها به سوى توحيد و مبارزه پى‌گير و طاقت فرساى آنها با [[شرك]] سخن مى گويد كه در حقيقت يك نوع تسلى و دلدارى به [[پيامبر(ص)]] و ارائه طريق در انجام رسالت بزرگ او است؛

بخشى از اين سوره كه از آيه سی و دو شروع مى شود و تا آيه چهل و چهارم ادامه دارد مملو از نكات جالب توحيدى، و بيان گويا از آيات و نشانه هاى عظمت پروردگار در عالم هستى است، در قسمت‌هاى اخير سوره نيز مجددا به همين بحث توحيدى و آيات الهى باز مى گردد؛

بخش مهم ديگرى از اين سوره در مسائل مربوط به معاد و دلائل گوناگون آن و چگونگى حشر و نشر، و سؤال و جواب در روز قيامت، و پايان جهان، و [[بهشت]] و [[دوزخ]] سخن مى گويد، كه در اين قسمت نكته هاى بسيار مهم و دقيقى نهفته شده است؛

و در لابلاى اين بحثهاى چهارگانه آياتى تكان دهنده براى بيدارى و هشيارى غافلان و بي‌خبران آمده است كه اثرى نيرومند در دلها و جانها دارد.

'''خلاصه اينكه:''' در اين سوره انسان با صحنه هاى مختلفى از آفرينش و قيامت و زندگى و مرگ و انذار و بشارت روبرو مى شود كه مجموعه اى بيدار كننده و نسخه اى شفابخش را تشكيل مى دهد<ref>تفسير نمونه، ج 18، ص 310-309.</ref>.

'''حدیث [[ابى‌بن‌كعب]] از [[پیامبر(ص)]] که فرمودند:'''  

هر كس سوره يس را براى خداى عزّ و جل قرائت كند [[خداوند]] او را آمرزيده و اعطاء كند از اجر و پاداش به او اجر كسى كه دوازده مرتبه قرآن را تلاوت كرده، و هر مريض و بيمارى كه نزد او پس قرائت شود به عدد هر حرفى از آن ده [[فرشته]] نازل شود و بر او كه در جلوى او به صف‌ها مى ايستند و براى او [[استغفار]] كنند و در موقع قبض روح او حاضر باشند، و جنازه او را تشييع و بر آن [[نماز]] بخوانند و به دفنش نيز حاضر باشند، و هر بيمارى كه آن را قرائت كند و يا در نزد او قرائت شود رضوان خازن [[بهشت]] با يك جام از آبهاى بهشتى نزد او آيد و به او بياشامد و حال آنكه او در بستر بيمارى است، پس مي‌نوشد و سيرآب مي‌ميرد و سيرآب برانگيخته شود و ديگر نيازى به حوضى از حوضهاى پيامبران ندارد تا داخل بهشت شود و سيرآب شود.

'''[[ابوبكر]] از پيامبر(ص) روايت كرده كه فرمود:'''  

سوره يس در [[تورات]] معمه خوانده مي‌شود، گفتند معمه چيست، فرمود صاحبش را خير دنيا و آخرت فرا گيرد، و تحمّل كند از او بلاى دنيا را و دفع كند از او هراسهاى آخرت را و به آن مدافعه و قاضيه هم گفته مي‌شود كه از صاحبش دفع مي‌كند هر بدى را و آورده كند براى او هر حاجتى را، و هر كس آن را قرائت كند براى او بيست [[حج]] نوشته شود و كسى كه آن را بشنود براى او محسوب شود [[ثواب]] هزار دينارى كه در سبيل اللَّه بدهد، و كسى كه بنويسد آنگاه بياشامد داخل جوف او شود هزار دواء و هزار نور و هزار يقين و هزار بركت و هزار رحمت و از او برطرف شود هر درد و بيمارى.

از [[انس‌بن‌مالك]] از پيامبر(ص) روايت شده كه فرمود: «البتّه براى هر چيزى قلبى است و قلب قرآن سوره يس است».

از انس‌بن‌مالک از پيامبر(ص) رسيده كه فرمود: «كسى كه به گورستانى وارد شود و سوره يس را بخواند خدا در آن روز از عذاب ايشان تخفيف و براى او به عدد امواتى كه در آنجاست حسناتى نوشته شود».

[[ابوبصير]] از [[حضرت صادق(ع)]] روايت كرده كه فرمود: «البته براى هر چيزى قلبى است و قلب قرآن سوره يس است پس هر كس در روز پيش از آنكه شام كند بخواند در روز آن از حفظ شدگان و روزى داده شدگان باشد تا شب كند و هر كس در شب بخواند پيش از آنكه بخوابد خدا بر او هزار فرشته مأمور كند تا او را از هر شيطانى پليدى و از هر آفتى حفظ نمايد، و اگر در خوابش بميرد خدا او را در بهشت داخل كند و سى‌هزار فرشته براى [[غسل]] او حاضر و همگى براى او استغفار مي‌كنند و او را تا قبرش تشييع مي‌نمايند به استغفار كردن براى او، پس چون او را داخل قبرش مي‌نمايند آنها در قبر او خدا را عبادت مي‌كنند و ثواب عبادتشان براى اوست و قبرش تا ديدگاه چشم گشاد و وسيع مي‌شود و از فشار قبر ايمن خواهد بود و همواره از قبرش نورى ساطع است تا فضاء آسمان تا آنكه خدا او را از قبرش بيرون آورد، پس چون از قبرش بيرون آمد فرشته‌ها پيوسته با او هستند و او را مشايعت نموده و با او گفتگو مي‌كنند و در روى او خنديده و او را به هر خيرى مژده مي‌دهند تا او را از صراط و ميزان عبور دهند و او را در مكانى از بهشت خدا اقامت دهند كه نباشد نزد خدا خلقى كه نزديك تر از او باشد مگر فرشتگان مقرب و پيامبران مرسل و او با پيامبران در مقابل خدا ايستاده و محزون نيستند با كسانى كه در غم و غصه به سر مي‌برند و با مهمومين مهموم نيستند و جزع و ناراحتى ندارند با مردمى كه در ناراحتى و جزع مي‌باشند، سپس خداوند تعالى به او مي‌گويد: بنده من [[شفاعت]] كن در تمام آنچه مي‌خواهى كه شفاعت كنى من شفاعت تو را مى پذيرم و از من بخواه به تو عطا كنم تمام چيزهايى كه تو مي‌خواهى، پس سؤال مي‌كند و به او عطا مي‌شود و شفاعت مي‌كند، پس، قبول مي‌شود و او را محاسبه نمي‌شود در ميان كسانى كه محاسبه مي‌شوند و ذليل و خوار نمي‌گردد، و ملامت به گناهى و نه به چيزى از اعمال بدش نمي‌شود و از رفقاء [[محمد(ص)]] مي‌باشد».

[[محمدبن‌مسلم]] از حضرت [[امام محمد باقر(ع)]] روايت كرده كه «براى رسول خدا(ص) دوازده اسم است، پنج اسم آن در قرآن است: محمد، احمد، عبد اللَّه، يس و نون»<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 20، ص 361.</ref>.

# سوره یس نزد تمام مفسّرين [[مكى]] است، [[ابن عباس]] گويد، مگر يك آيه و آن آيه وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ كه در [[مدينه]] نازل شده است<ref>همان.</ref>.

#  

# تاريخ نزول سوره یس در ما بين [[هجرت]] مسلمين به [[حبشه]] و اسراء است و بعد از [[سوره جن]] نازل شده است<ref>حجة التفاسير و بلاغ الإكسير، مقدمه اول، ص 24.</ref>.

سوره یس از [[سور مثانی]] می‌باشد [[مثانی]] سوره هایی هستند که بعد از سور مئین قرار گرفته‌اند و زیر صد آیه دارند مانند اینکه سور مئین مبادی باشند و توالی آن مثانی آن فرض شده اند<ref>زاد المسير فى علم التفسير، ج 4، ص 141.</ref>.

سوره های مثانی عبارتند از: احزاب و حجّ و قصص و نمل و نور و انفال و مریم و عنکبوت و روم و یس و فرقان و حجر و رعد و سبأ و فاطر و إبراهیم و ص و محمد و لقمان و زمر<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص 313.</ref>.

روايتى است كه از رسول خدا(ص) نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى [[تورات]] و سوره هاى مئين را به جاى [[انجيل]] و سوره هاى مثانى را به جاى [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره هاى مفصّل فزونى بخشيد<ref>جامع البيان فى تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>.

سوره یس با حروف مقطعه آغاز شده است و ابتدای آن با قسم به قرآن می‌باشد محور مطالب سوره یس، نبوت، توحيد و معاد است، اين سه اصل با الفاظ بسيار رسايى بيان شده و بلاغت تا آنجا پيش رفته كه اين سوره به زبان رسالت، قلب‌القرآن ناميده شده است<ref>تفسير احسن‌الحديث، ج 9، ص 55.</ref>.