پرش به محتوا

سوره دخان: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۱۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۴ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۴: خط ۴۴:
== علت نام‌گذاری ==
== علت نام‌گذاری ==
#«سوره دخان»؛ سبب این نام‌گذاری آیۀ دهم آن است که واژۀ «دخان» در آن به عنوان یکی از نشانه‌های قیامت آمده است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 19، ص 25.</ref>.
#«سوره دخان»؛ سبب این نام‌گذاری آیۀ دهم آن است که واژۀ «دخان» در آن به عنوان یکی از نشانه‌های قیامت آمده است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 19، ص 25.</ref>.
#«سوره حم دخان»؛ این اسم در ضمن روایتی از [[پیامبر(ص)]] آمده است البته اضافه شدن حم به اول سور حوامیم در همه سوره‌های حم دار مرسوم است و مختص این سوره نیست<ref>التحریر و التنویر، ج 25، ص 306.</ref>.
#«سوره حم دخان»؛ این اسم در ضمن روایتی از [[پیامبر(صلی الله علیه)]] آمده است البته اضافه شدن حم به اول سور حوامیم در همه سوره‌های حم دار مرسوم است و مختص این سوره نیست<ref>التحریر و التنویر، ج 25، ص 306.</ref>.


== تعداد آیات و کلمات و حروف ==
== تعداد آیات و کلمات و حروف ==
خط ۶۶: خط ۶۶:
# در بخش دیگری از توحید و یگانگی خدا و بیان بعضی از نشانه‌های عظمت او در جهان هستی است؛
# در بخش دیگری از توحید و یگانگی خدا و بیان بعضی از نشانه‌های عظمت او در جهان هستی است؛
# بخش مهمی از آن از سرنوشت [[كفار|کفار]] و انواع کیفرهای دردناک آنها سخن می‌گوید؛
# بخش مهمی از آن از سرنوشت [[كفار|کفار]] و انواع کیفرهای دردناک آنها سخن می‌گوید؛
# در بخش دیگری برای بیدار ساختن این غافلان قسمتی از سرگذشت [[موسی(ع)]] و [[بنى‌اسرائیل|بنی‌اسرائیل]] در مقابل فرعونیان و شکست سخت آنها و نابودی و هلاکشان، گفتگو می‌کند؛
# در بخش دیگری برای بیدار ساختن این غافلان قسمتی از سرگذشت [[موسی(علیه السلام)]] و [[بنى‌اسرائیل|بنی‌اسرائیل]] در مقابل فرعونیان و شکست سخت آنها و نابودی و هلاکشان، گفتگو می‌کند؛
# مساله قیامت و عذاب‌های دردناک دوزخیان و پاداش‌های جالب و روح‌پرور پرهیزکاران قسمت دیگری از آیات این سوره را تشکیل می‌دهد؛
# مساله قیامت و عذاب‌های دردناک دوزخیان و پاداش‌های جالب و روح‌پرور پرهیزکاران قسمت دیگری از آیات این سوره را تشکیل می‌دهد؛
# موضوع هدف آفرینش و بیهوده نبودن خلقت آسمان و زمین از موضوعات دیگری است که در آیات این سوره مطرح شده است؛
# موضوع هدف آفرینش و بیهوده نبودن خلقت آسمان و زمین از موضوعات دیگری است که در آیات این سوره مطرح شده است؛
خط ۷۲: خط ۷۲:


== فضائل، خواص و ثواب قرائت ==
== فضائل، خواص و ثواب قرائت ==
[[ابى‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] از پیامبر خدا(ص) روایت می‌کند که فرمودند: «هر کس شب جمعه سوره دخان را بخواند آمرزیده خواهد شد».
[[ابى‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] از پیامبر خدا(صلی الله علیه) روایت می‌کند که فرمودند: «هر کس شب جمعه سوره دخان را بخواند آمرزیده خواهد شد».


[[ابوامامه]] از پیامبر خدا(ص) روایت می‌کند که فرمودند: «هر کس سوره دخان را شب و روز جمعه بخواند خداوند در [[بهشت]] خانه ای برایش بنا خواهد نمود».
[[ابوامامه]] از پیامبر خدا(صلی الله علیه) روایت می‌کند که فرمودند: «هر کس سوره دخان را شب و روز جمعه بخواند خداوند در [[بهشت]] خانه ای برایش بنا خواهد نمود».


[[ابوحمزه ثمالى|ابوحمزه ثمالی]] از [[حضرت باقر(ع)]] روایت می‌کند که فرمود: «هر کس سوره دخان را در نمازهای فریضه و نافله خود بخواند خداوند او را روز قیامت جزء امان‌یافتگان مبعوث خواهد فرمود و او را زیر سایه عرش خود جا داده، حسابی آسان از او می‌کند و نامه عملش را به دست راستش می‌دهد»<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان، ج 22، ص 282.</ref>.
[[ابوحمزه ثمالى|ابوحمزه ثمالی]] از [[حضرت باقر(علیه السلام)]] روایت می‌کند که فرمود: «هر کس سوره دخان را در نمازهای فریضه و نافله خود بخواند خداوند او را روز قیامت جزء امان‌یافتگان مبعوث خواهد فرمود و او را زیر سایه عرش خود جا داده، حسابی آسان از او می‌کند و نامه عملش را به دست راستش می‌دهد»<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان، ج 22، ص 282.</ref>.


== محل و زمان نزول ==
== محل و زمان نزول ==
سوره دخان در مکه بر پیامبر اسلام(ص) نازل شده است<ref>همان، ص 281.</ref>.
سوره دخان در مکه بر پیامبر اسلام(صلی الله علیه) نازل شده است<ref>همان، ص 281.</ref>.


به نظر می‌رسد سوره دخان در اواخر حضور پیامبر(ص) در [[مکه]] و در حدود سال نهم و دهم [[بعثت]] نازل شده باشد<ref>تفسیر احسن‌الحدیث، ج 10، ص 60 با اندکی تصرف.</ref>.
به نظر می‌رسد سوره دخان در اواخر حضور پیامبر(صلی الله علیه) در [[مکه]] و در حدود سال نهم و دهم [[بعثت]] نازل شده باشد<ref>تفسیر احسن‌الحدیث، ج 10، ص 60 با اندکی تصرف.</ref>.


== محل و زمان نزول ==
== محل و زمان نزول ==


سوره دخان در [[مكه|مکه]] بر پیامبر اسلام(ص) نازل شده است<ref>همان، ص 281.</ref>.
سوره دخان در [[مكه|مکه]] بر پیامبر اسلام(صلی الله علیه) نازل شده است<ref>همان، ص 281.</ref>.


به نظر می‌رسد سوره دخان در اواخر حضور پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله در مکه و در حدود سال نهم و دهم بعثت نازل شده باشد<ref>تفسیر احسن‌الحدیث، ج 10، ص 60 با اندکی تصرف.</ref>.
به نظر می‌رسد سوره دخان در اواخر حضور پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله در مکه و در حدود سال نهم و دهم بعثت نازل شده باشد<ref>تفسیر احسن‌الحدیث، ج 10، ص 60 با اندکی تصرف.</ref>.
خط ۹۵: خط ۹۵:
سوره دخان از سور " حوامیم" است (حوامیم هفت سوره از قرآن است که با" حم" شروع می‌شود و پشت سر هم قرار گرفته و همه از سوره‌های مکی است)<ref>تفسیر نمونه، ج 20، ص 3.</ref>. سور حوامیم عبارتند از: [[سوره مؤمن]]، [[سوره فصلت]]، [[سوره شوری]]، [[سوره زخرف]]، [[سوره دخان]]، [[سوره جاثیه]] و سوره احقاف<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج1، ص 313.</ref>.
سوره دخان از سور " حوامیم" است (حوامیم هفت سوره از قرآن است که با" حم" شروع می‌شود و پشت سر هم قرار گرفته و همه از سوره‌های مکی است)<ref>تفسیر نمونه، ج 20، ص 3.</ref>. سور حوامیم عبارتند از: [[سوره مؤمن]]، [[سوره فصلت]]، [[سوره شوری]]، [[سوره زخرف]]، [[سوره دخان]]، [[سوره جاثیه]] و سوره احقاف<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج1، ص 313.</ref>.


پیامبر اسلام(ص) می‌فرمایند: هر چیزی را میوه‌ایست و میوه قرآن حوامیم است چه این سوره‌ها روضه‌های زیبا و معمورند که متصلند بیکدیگر هر که خواهد در مرغزار [[بهشت]] چرا کند باید که حوامیم بخواند<ref>منهج الصادقین فى إلزام المخالفین، ج 8، ص 123.</ref>. و حاکم از [[ابن مسعود]] آورده که گفت: حوامیم دیبای قرآن است<ref>ترجمه الإتقان فى علوم القرآن، ج 1، ص 200.</ref>. پیامبر اسلام(ص) در حدیثی فرمود: مَثَل سوره‌های حم دار در قرآن، مثل لباس حریر در میان لباس‌ها است<ref>روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، ج 17، ص2.</ref>.
پیامبر اسلام(صلی الله علیه) می‌فرمایند: هر چیزی را میوه‌ایست و میوه قرآن حوامیم است چه این سوره‌ها روضه‌های زیبا و معمورند که متصلند بیکدیگر هر که خواهد در مرغزار [[بهشت]] چرا کند باید که حوامیم بخواند<ref>منهج الصادقین فى إلزام المخالفین، ج 8، ص 123.</ref>. و حاکم از [[ابن مسعود]] آورده که گفت: حوامیم دیبای قرآن است<ref>ترجمه الإتقان فى علوم القرآن، ج 1، ص 200.</ref>. پیامبر اسلام(صلی الله علیه) در حدیثی فرمود: مَثَل سوره‌های حم دار در قرآن، مثل لباس حریر در میان لباس‌ها است<ref>روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، ج 17، ص2.</ref>.


سوره دخان نیز همانند [[سوره زخرف]] با [[قسم]] به کتاب مبین آغاز شده است سوره‌ای که [[مسلمانان]] اهتمام ویژه‌ای برای قرائت آن دارند خصوصا شب [[نیمه شعبان]]، شب قدر [[ماه رمضان]] و شب‌های جمعه و ... .
سوره دخان نیز همانند [[سوره زخرف]] با [[قسم]] به کتاب مبین آغاز شده است سوره‌ای که [[مسلمانان]] اهتمام ویژه‌ای برای قرائت آن دارند خصوصا شب [[نیمه شعبان]]، شب قدر [[ماه رمضان]] و شب‌های جمعه و ... .
confirmed، مدیران
۳۷٬۲۳۶

ویرایش