پرش به محتوا

سوره نجم: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۴ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
|}
|}
</div>
</div>
'''سوره نجم''' سوره ۵۳ از [[قرآن]] است، ۶۲ آیه دارد و سوره‌ای مکی است. این سوره جزو چهار سوره‌ای است که [[سجده واجب]] دارند و به [[سوره‌های عزائم]] معروف‌اند. از موضوعات مطرح در این سوره، داستان [[معراج]] رفتن [[پیامبر(صلی الله علیه)]]، نکوهش [[مشرکان]] به سبب پرستش بت‌ها و سخن از [[معاد]] است.
'''سوره نجم''' سوره ۵۳ از [[قرآن]] است، ۶۲ آیه دارد و سوره‌ای مکی است. این سوره جزو چهار سوره‌ای است که [[سجده واجب]] دارند و به [[سوره‌های عزائم]] معروف‌اند. از موضوعات مطرح در این سوره، داستان [[معراج]] رفتن [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(صلی الله علیه)]]، نکوهش [[مشرکان]] به سبب پرستش بت‌ها و سخن از [[معاد]] است.
برخی گفته‌اند که این سوره اولین سوره پس از شروع دعوت آشکار پیامبر اسلام است و پس از خوانده‌شدن سوره توسط او، همهٔ مومنان و [[مشرکان]] [[سجده]] کردند. محتوای این سوره پیرامون [[نبوت]] و معاد است و دربارهٔ مباحثی مانند [[وحی]]، معراج، نهی از [[بت‌پرستی‌|بت‌پرستی]] و سرنوشت اقوام پیشین سخن گفته شده‌است. نامگذاری سوره به دلیل آیهٔ نخست آن است.
برخی گفته‌اند که این سوره اولین سوره پس از شروع دعوت آشکار پیامبر اسلام است و پس از خوانده‌ شدن سوره توسط او، همهٔ مومنان و [[مشرکان]] [[سجده]] کردند. محتوای این سوره پیرامون [[نبوت]] و معاد است و دربارهٔ مباحثی مانند [[وحی]]، معراج، نهی از [[بت‌پرستی‌|بت‌پرستی]] و سرنوشت اقوام پیشین سخن گفته شده‌است. نامگذاری سوره به دلیل آیهٔ نخست آن است.


== نجم ==
== نجم ==
خط ۳۷: خط ۳۷:


== موضوعات مطرح شده ==
== موضوعات مطرح شده ==
# حجیت و سندیت اخبار و [[احادیث]] [[رسول خدا(صلی الله علیه)]]  
# حجیت و سندیت اخبار و [[احادیث]] [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه)]]
# شرح [[معراج]] و سفرآسمانی [[پیامبر(صلی الله علیه)]]  
# شرح [[معراج]] و سفرآسمانی [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(صلی الله علیه)]]
# اعمال و افکار [[بت پرستان]] و بطلان آنها به [[توبه]] و مغفرت و رحمت واسعه الهی
# اعمال و افکار [[بت پرستان]] و بطلان آنها به [[توبه]] و مغفرت و رحمت واسعه الهی
# احاطه علمی [[خداوند]] به خلقت – به دوش کشیدن گناه هرانسان با خود  
# احاطه علمی [[خداوند]] به خلقت – به دوش کشیدن گناه هرانسان با خود  
خط ۴۵: خط ۴۵:
== فضیلت قرائت و خواص سوره نجم ==
== فضیلت قرائت و خواص سوره نجم ==
نجم؛ پنجاه و سومین سوره [[قرآن]] است که [[مکی]] و62 آیه دارد. واز سوره‌های سجده دار است.  
نجم؛ پنجاه و سومین سوره [[قرآن]] است که [[مکی]] و62 آیه دارد. واز سوره‌های سجده دار است.  
[[رسول خدا(صلی الله علیه)]] در فضیلت این سوره شریفه فرموده است: هر کس سوره نجم را قرائت کند ده برابر تعداد تصدیق کنندگان و تکذیب کنندگان پیامبر(صلی الله علیه) به او پاداش داده می‌شود  
[[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه)]] در فضیلت این سوره شریفه فرموده است: هر کس سوره نجم را قرائت کند ده برابر تعداد تصدیق کنندگان و تکذیب کنندگان پیامبر(صلی الله علیه) به او پاداش داده می‌شود  
<ref>مجمع البیان، ج 9، ص 270.</ref>.
<ref>مجمع البیان، ج 9، ص 270.</ref>.


از [[امام صادق(علیه السلام)]] نیز روایت شده: هر که بر قرائت سوره نجم مداومت داشته باشد در بین مردم زندگی خواهد کرد در حال که او را می‌ستایند و [[خداوند]] گناهان او را می‌بخشد و مردم او را دوست دارند <ref>ثواب الاعمال، ص 116.</ref>.
از [[امام جعفر صادق|امام صادق(علیه السلام)]] نیز روایت شده: هر که بر قرائت سوره نجم مداومت داشته باشد در بین مردم زندگی خواهد کرد در حال که او را می‌ستایند و [[خداوند]] گناهان او را می‌بخشد و مردم او را دوست دارند <ref>ثواب الاعمال، ص 116.</ref>.


== شأن نزول و محتوای سوره ==
== شأن نزول و محتوای سوره ==
'''محتوای آیات 1-24'''
'''محتوای آیات 1-24'''


در ابتدای این سوره، صحت دریافت و ابلاغ [[وحی]] بوسیله [[رسول اکرم(صلی الله علیه)]] تایید شده و تهمت‌هایی مانند دروغ گویی، انحراف از مسیر حق، سخن گفتن از روی هوا و هوس و... از [[رسول الله(صلی الله علیه)]] نفی می‌شود ساحت آن بزرگوار از این افتراها پاک شمرده می‌شود. سپس به ماجرای [[معراج]] اشاره شده و مکاشفات آن حضرت در شب معراج مورد تایید قرار می‌گیرد- و در ضمن اشاره کوچکی به آنچه در برخی مراحل معراج رخ داده می‌شود- در آیات بعدی [[بت]]<nowiki/>‌های مهم عرب یعنی - لات -، - عزی - و - منات - و عناوین آنها، نام‌هایی بی‌محتوا و اشیایی بی‌اعتبار شمرده شده و به این حقیقت که آنها ساخته دست بشر هستند و به خودی خود اعتباری ندارند اشاره می‌شود. بعد از این آیات سخن از سیطره جهانی خداوند به میان آمده و احاطه او به تمام عوالم گوشزد می‌شود. در ادامه اشاره‌ای به اعتقاد سخیف [[مشرکان]] که [[ملائکه]] را دختران خدا می‌دانند شده و این ظن موهون ایشان رد می‌شود.  
در ابتدای این سوره، صحت دریافت و ابلاغ [[وحی]] بوسیله [[حضرت محمد (ص)|رسول اکرم(صلی الله علیه)]] تایید شده و تهمت‌هایی مانند دروغ گویی، انحراف از مسیر حق، سخن گفتن از روی هوا و هوس و... از رسول الله(صلی الله علیه) نفی می‌شود ساحت آن بزرگوار از این افتراها پاک شمرده می‌شود. سپس به ماجرای [[معراج]] اشاره شده و مکاشفات آن حضرت در شب معراج مورد تایید قرار می‌گیرد- و در ضمن اشاره کوچکی به آنچه در برخی مراحل معراج رخ داده می‌شود- در آیات بعدی [[بت]]<nowiki/>‌های مهم عرب یعنی - لات -، - عزی - و - منات - و عناوین آنها، نام‌هایی بی‌محتوا و اشیایی بی‌اعتبار شمرده شده و به این حقیقت که آنها ساخته دست بشر هستند و به خودی خود اعتباری ندارند اشاره می‌شود. بعد از این آیات سخن از سیطره جهانی خداوند به میان آمده و احاطه او به تمام عوالم گوشزد می‌شود. در ادامه اشاره‌ای به اعتقاد سخیف [[مشرکان]] که [[ملائکه]] را دختران خدا می‌دانند شده و این ظن موهون ایشان رد می‌شود.  


'''موضوعات تاریخی:'''  
'''موضوعات تاریخی:'''  


در این سوره به معراج [[پیامبر اکرم(صلی الله علیه)]] اشاره شده و در برخی [[روایات]] عامه آمده است که وقتی رسول الله(صلی الله علیه) از معراج بازگشت و سوره نجم نازل شد، هنگامی که خبر معراج به - [[عتبه ابن ابولهب]] - رسید، نزد آن حضرت آمد و دختر آن جناب را [[طلاق]] داد و آب دهان به روی حضرتش ریخت و گفت: - به رب نجم سوگند که به نجم [[کافر]] شده‌ای - رسول الله(صلی الله علیه) (با دیدن این صحنه ناراحت شده و) او را نفرین کرد و عرضه داشت: - بارالها سگسانی از سگسانان خود را بر او مسلط کن - این ماجرا ماند تا اینکه عتبه به [[شام]] سفر کرد، (وقتی) در یکی از توقف گاه‌ها پیاده شد و خداوند متعال وحشتی در دلش انداخت، به رفقایش گفت: - شب هنگام مرا در وسط خود بخوابانید - آنان هم این کار را کردند ولی با همه این مراقبت‌ها در نیمه شب شیری آمد و او را پاره پاره کرد. روایات دیگری نیز در [[شان نزول]] این آیات آمده که لُب آنها را در بیان ماجرای معراج بازگو کردیم.  
در این سوره به معراج [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اکرم(صلی الله علیه)]] اشاره شده و در برخی [[روایات]] عامه آمده است که وقتی رسول الله(صلی الله علیه) از معراج بازگشت و سوره نجم نازل شد، هنگامی که خبر معراج به - [[عتبه ابن ابولهب]] - رسید، نزد آن حضرت آمد و دختر آن جناب را [[طلاق]] داد و آب دهان به روی حضرتش ریخت و گفت: - به رب نجم سوگند که به نجم [[کافر]] شده‌ای - رسول الله(صلی الله علیه) (با دیدن این صحنه ناراحت شده و) او را نفرین کرد و عرضه داشت: - بارالها سگسانی از سگسانان خود را بر او مسلط کن - این ماجرا ماند تا اینکه عتبه به [[شام]] سفر کرد، (وقتی) در یکی از توقف گاه‌ها پیاده شد و خداوند متعال وحشتی در دلش انداخت، به رفقایش گفت: - شب هنگام مرا در وسط خود بخوابانید - آنان هم این کار را کردند ولی با همه این مراقبت‌ها در نیمه شب شیری آمد و او را پاره پاره کرد. روایات دیگری نیز در [[نزول قرآن|شان نزول]] این آیات آمده که لُب آنها را در بیان ماجرای معراج بازگو کردیم.  


'''محتوای آیات 24 الی 32:'''  
'''محتوای آیات 24 الی 32:'''  
خط ۷۰: خط ۷۰:
در کشاف [[زمخشری]]: ذیل آیه - افرایت الذی تولی... - آمده است که [[عثمان]] مال خود را در راه خیر انفاق می‌کرد (و در این راه زیاده روی می‌نمود) عبدالله ابن سعد ابن ابی سرح برادر رضاعیش به او گفت: - اینطور که تو پیش می‌روی بیم آن هست که مالی برایت نماند - عثمان گفت: - من خطایا و گناهانی دارم، می‌خواهم با این عمل، رضای خدا را جلب نمایم (و) امید عفو او را دارم - عبدالله گفت: - تو این ماده شتر خود و بارش را به من بده، من همه گناهانت را به عهده می‌گیریم - عثمان این کار را کرد و چند نفر را شاهد این معامله گرفت و از آن پس دیگر در راه خیر چیزی نداد. بدین مناسبت بود که آیه محل بحث نازل شد.  
در کشاف [[زمخشری]]: ذیل آیه - افرایت الذی تولی... - آمده است که [[عثمان]] مال خود را در راه خیر انفاق می‌کرد (و در این راه زیاده روی می‌نمود) عبدالله ابن سعد ابن ابی سرح برادر رضاعیش به او گفت: - اینطور که تو پیش می‌روی بیم آن هست که مالی برایت نماند - عثمان گفت: - من خطایا و گناهانی دارم، می‌خواهم با این عمل، رضای خدا را جلب نمایم (و) امید عفو او را دارم - عبدالله گفت: - تو این ماده شتر خود و بارش را به من بده، من همه گناهانت را به عهده می‌گیریم - عثمان این کار را کرد و چند نفر را شاهد این معامله گرفت و از آن پس دیگر در راه خیر چیزی نداد. بدین مناسبت بود که آیه محل بحث نازل شد.  
عده‌ای دیگر نیز گفته‌اند که این آیه راجع به ولید ابن مغیره است که نزد رسول خدا و [[ابوبکر]] می‌آمد و به گفتگوی آن دو گوش می‌داد و منظور از - اعطا -، همین گوش دادن است و منظور از جمله - و اکدی - این است که ولید عطای خود را ترک کرد. [[علامه طباطبایی]] در [[تفسیر المیزان]] می‌فرمایند که - ظاهر آیات با این روایت اخیر سازگار نیست - بنابراین بهتر است قائل شویم که این آیه در مورد [[عثمان]] و انفاق او نازل شده است.  
عده‌ای دیگر نیز گفته‌اند که این آیه راجع به ولید ابن مغیره است که نزد رسول خدا و [[ابوبکر]] می‌آمد و به گفتگوی آن دو گوش می‌داد و منظور از - اعطا -، همین گوش دادن است و منظور از جمله - و اکدی - این است که ولید عطای خود را ترک کرد. [[علامه طباطبایی]] در [[تفسیر المیزان]] می‌فرمایند که - ظاهر آیات با این روایت اخیر سازگار نیست - بنابراین بهتر است قائل شویم که این آیه در مورد [[عثمان]] و انفاق او نازل شده است.  
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
خط ۷۵: خط ۷۶:
== منابع ==
== منابع ==
[http://www.hajij.com/fa/moral/quranic-sayings/item/2513-2015-04-29-07-52-30 برگرفته از سایت آشنایی اجمالی با سوره نجمhttp://www.hajij.com]
[http://www.hajij.com/fa/moral/quranic-sayings/item/2513-2015-04-29-07-52-30 برگرفته از سایت آشنایی اجمالی با سوره نجمhttp://www.hajij.com]
[[رده:قرآن]]
[[رده:قرآن]]
[[رده:سوره‌های قرآن]]
[[رده:سوره‌های قرآن]]
confirmed
۳۷٬۹۷۲

ویرایش