۸۷٬۷۷۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '=منبع=' به '== منابع ==') |
جز (جایگزینی متن - ' سوء ظن' به ' سوءظن') |
||
خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
== دوره صفوی == | == دوره صفوی == | ||
با اینهمه، در سدههای بعد و در جریان روی کار آمدن صفویان در ایران، اخیان و فتیان، در کنار صوفیان قزلباش نقش مهمی را در سیاست آن روزگار ایفا کردند و نخستین پادشاهان صفوی از نیروی نظامی آنان بهرۀ فراوان بردند. | با اینهمه، در سدههای بعد و در جریان روی کار آمدن صفویان در ایران، اخیان و فتیان، در کنار صوفیان قزلباش نقش مهمی را در سیاست آن روزگار ایفا کردند و نخستین پادشاهان صفوی از نیروی نظامی آنان بهرۀ فراوان بردند. | ||
اما با استقرار دولت صفوی، عوامل گوناگونی که موجب | اما با استقرار دولت صفوی، عوامل گوناگونی که موجب سوءظن شاهان صفوی نسبت به صوفیه، و سرانجام تضعیف و سرکوب آنان گردید، موجبات بدگمانی آنان را نسبت به فتیان نیز فراهم آورد، به ویژه آنکه جریان فتوت خود در این دوره دستخوش انحطاط و انحرافات متعدد نیز گشته بود. | ||
این چنین بود که دستور شاه عباس اول مبنی بر بسته شدن زوایا، لنگرها و دیگر مراکز فتیان به سیر نزولی فتوت در ایران شدت بخشید و همان افولی را که برای تصوف رقم زده بود، برای فتوت نیز محتوم ساخت. | این چنین بود که دستور شاه عباس اول مبنی بر بسته شدن زوایا، لنگرها و دیگر مراکز فتیان به سیر نزولی فتوت در ایران شدت بخشید و همان افولی را که برای تصوف رقم زده بود، برای فتوت نیز محتوم ساخت. | ||
پس از آن، کارکرد گسترده و نفوذ اجتماعی تصوف تا حد اجتماعات محدود خانقاهی کاهش یافت و جریان فتوت نیز بخش بزرگی از معنویت خود را از دست داد و به تدریج تا مرتبۀ نوعی ورزش زورخانهای تنزل پیدا کرد. <ref>نفیسی، سعید، ج۱، ص۱۳۲-۱۳۳، سرچشمۀ تصوف در ایران، تهران، ۱۳۴۳ش.</ref><ref>زرینکوب، ص۳۵۶، ج۱، ص۱۱۵-۱۱۹، ریاض، محمد، فتوتنامه، به کوشش عبدالکریم جربزهدار، تهران، ۱۳۸۲ش.</ref>" | پس از آن، کارکرد گسترده و نفوذ اجتماعی تصوف تا حد اجتماعات محدود خانقاهی کاهش یافت و جریان فتوت نیز بخش بزرگی از معنویت خود را از دست داد و به تدریج تا مرتبۀ نوعی ورزش زورخانهای تنزل پیدا کرد. <ref>نفیسی، سعید، ج۱، ص۱۳۲-۱۳۳، سرچشمۀ تصوف در ایران، تهران، ۱۳۴۳ش.</ref><ref>زرینکوب، ص۳۵۶، ج۱، ص۱۱۵-۱۱۹، ریاض، محمد، فتوتنامه، به کوشش عبدالکریم جربزهدار، تهران، ۱۳۸۲ش.</ref>" |