پرش به محتوا

زهد: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
== ارزش زهد ==
== ارزش زهد ==
نگاهی گذرا به تعابیری که نسبت به زهدورزی در [[آیات]] و [[روایات]] وارد شده است و آثاری که برای این صفت نفسانی بیان گردیده همگی بیانگر جایگاهی رفیع برای وارستگی و زهدورزی نسبت به دنیا در نظام اخلاقی اسلام است.
نگاهی گذرا به تعابیری که نسبت به زهدورزی در [[آیات]] و [[روایات]] وارد شده است و آثاری که برای این صفت نفسانی بیان گردیده همگی بیانگر جایگاهی رفیع برای وارستگی و زهدورزی نسبت به دنیا در نظام اخلاقی اسلام است.
از جمله [[پیامبر خدا(ص)]] فرمود: «زهدورزی در دنیا موجب راحتی دل وبدن است<ref> شیخ صدوق: خصال، ص 73، ح 114. </ref>.» و فرمود: «کسی که نسبت به دنیا زهد ورزد مصیبت‌ها بر او آسان گردد<ref>شیخ طبرسی: مکارم الاخلاق، ج 2، ص 341، ح 2660. </ref>».
از جمله [[حضرت محمد (ص)|پیامبر خدا(صلی الله علیه)]] فرمود: «زهدورزی در دنیا موجب راحتی دل وبدن است<ref> شیخ صدوق: خصال، ص 73، ح 114. </ref>.» و فرمود: «کسی که نسبت به دنیا زهد ورزد مصیبت‌ها بر او آسان گردد<ref>شیخ طبرسی: مکارم الاخلاق، ج 2، ص 341، ح 2660. </ref>».
[[امام جعفر صادق|امام صادق(علیه السلام)]] نیز فرمود: «بی رغبتی به دنیا باعث فراغت قلب جهت پرداختن به آخرت می‌‌گردد<ref>کلینی: ج 2، ص 16، ح 5. </ref>».
[[امام جعفر صادق|امام صادق(علیه السلام)]] نیز فرمود: «بی رغبتی به دنیا باعث فراغت قلب جهت پرداختن به آخرت می‌‌گردد<ref>کلینی: ج 2، ص 16، ح 5. </ref>».
و سرانجام آنکه [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اکرم(صلی الله علیه)]] اعلام می‌‌دارد: «بدون بی رغبتی به دنیا، چشیدن شیرینی ایمان بر دل‌های شما [[حرام]] خواهد بود<ref>همان، ص 128، ح 2. </ref>».
و سرانجام آنکه [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اکرم(صلی الله علیه)]] اعلام می‌‌دارد: «بدون بی رغبتی به دنیا، چشیدن شیرینی ایمان بر دل‌های شما [[حرام]] خواهد بود<ref>همان، ص 128، ح 2. </ref>».
خط ۳۴: خط ۳۴:
# زهد ورزیدن نسبت به مقدار بیشتر از نیاز از چیزهای [[حلال]]؛ یعنی خوراک، پوشاک، مسکن، اثاثیه زندگی و امثال آن و ابزارهای دستیابی به آنها از قبیل مال و جاه، به مقدار ضروری اکتفا کردن.
# زهد ورزیدن نسبت به مقدار بیشتر از نیاز از چیزهای [[حلال]]؛ یعنی خوراک، پوشاک، مسکن، اثاثیه زندگی و امثال آن و ابزارهای دستیابی به آنها از قبیل مال و جاه، به مقدار ضروری اکتفا کردن.
# زهد ورزیدن نسبت به همه آنچه که موجب لذت نفس می‌شود، حتی نسبت به مقدار لازم و ضروری از دنیا. به این معنا که بهره‌مندی و استفاده او از مقدار ضروری نیز برای لذت آن نباشد، نه این که حتی قدر ضروری از دنیا را هم ترک نماید که اصولاً چنین چیزی امکان ندارد. این درجه از زهد و نوع ما قبل آن، زهدورزی در حلال است.
# زهد ورزیدن نسبت به همه آنچه که موجب لذت نفس می‌شود، حتی نسبت به مقدار لازم و ضروری از دنیا. به این معنا که بهره‌مندی و استفاده او از مقدار ضروری نیز برای لذت آن نباشد، نه این که حتی قدر ضروری از دنیا را هم ترک نماید که اصولاً چنین چیزی امکان ندارد. این درجه از زهد و نوع ما قبل آن، زهدورزی در حلال است.
 
#
[[رسول خدا(صلی الله علیه)]] فرمود:
# [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه)]] فرمود:
خوشا به حال آنان که در مقابل خداوند فروتنی می‌کنند و در آنچه برایشان حلال شده است، زهد می‌ورزند، بدون آنکه از سیره من روی بگردانند<ref> همان، ج 8، ص 169، ح 190؛ حرّانی: تحف العقول، ص 30. هم چنین ر. ک: صدوق: فقیه، ج 4، ص 400، ح 5861 و تفسیر عیاشی، ج 2، ص 211، ح 42.</ref>.
# خوشا به حال آنان که در مقابل خداوند فروتنی می‌کنند و در آنچه برایشان حلال شده است، زهد می‌ورزند، بدون آنکه از سیره من روی بگردانند<ref> همان، ج 8، ص 169، ح 190؛ حرّانی: تحف العقول، ص 30. هم چنین ر. ک: صدوق: فقیه، ج 4، ص 400، ح 5861 و تفسیر عیاشی، ج 2، ص 211، ح 42.</ref>.
5. روی گردانیدن از هر آنچه غیر خدا است، حتی از خودش. البته توجه به بعضی از اشیا مانند خوراک و پوشاک و معاشرت با مردم در حدّ ضرورت منافاتی با این درجه از زهد ندارد؛ زیرا توجه کامل به خداوند جز با بقا و زنده ماندن انسان ممکن نیست و زندگی انسان هم در گرو برخورداری از ضروریات زندگی است. چنان که از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است:
# روی گردانیدن از هر آنچه غیر خدا است، حتی از خودش. البته توجه به بعضی از اشیا مانند خوراک و پوشاک و معاشرت با مردم در حدّ ضرورت منافاتی با این درجه از زهد ندارد؛ زیرا توجه کامل به خداوند جز با بقا و زنده ماندن انسان ممکن نیست و زندگی انسان هم در گرو برخورداری از ضروریات زندگی است. چنان که از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است:
زهد کلید درِ [[بهشت]] و برائت از [[جهنم]] است و آن ترک کردن هر چیزی است که آدمی را از خداند غافل گرداند، و افسوس نخوردن بر از دست دادن دنیا و دچار خودپسندی نشدن از ترک آن<ref>گیلانی، عبدالرزاق: مصباح الشریعه، ص 137. </ref>.
# زهد کلید درِ [[بهشت]] و برائت از [[جهنم]] است و آن ترک کردن هر چیزی است که آدمی را از خداند غافل گرداند، و افسوس نخوردن بر از دست دادن دنیا و دچار خودپسندی نشدن از ترک آن<ref>گیلانی، عبدالرزاق: مصباح الشریعه، ص 137. </ref>.


[[علی بن ابی طالب|امام علی(علیه السلام)]] در پاسخ پرسش از ماهیت زهد می‌فرماید:
[[علی بن ابی طالب|امام علی(علیه السلام)]] در پاسخ پرسش از ماهیت زهد می‌فرماید:
confirmed، مدیران
۳۷٬۲۰۱

ویرایش