۸۶٬۲۵۵
ویرایش
Wikivahdat (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '{{جعبه اطلاعات اشخاص' به '{{جعبه اطلاعات شخصیت') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''سعید بن قیس هَمْدانی''' از صحابۀ [[ | '''سعید بن قیس هَمْدانی''' از صحابۀ امام [[علی بن ابیطالب|علی (ع)]] و [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن]] علیهماالسلام میباشد<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF%D8%A8%D9%86_%D9%82%DB%8C%D8%B3_%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C سعید بن قیس همدانی]</ref> | ||
==تیره و قبیله== | ==تیره و قبیله== | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
==از یاران امام علی(ع)== | ==از یاران امام علی(ع)== | ||
[[محمد بن حسن طوسی|طوسی]] به روایت [[فضل بن شاذان]]، سعید بن قیس را در شمار یاران نزدیک [[علی بن ابیطالب|علی بن ابی طالب]] و بزرگان و زهاد [[تابعین]] ذکر کرده است <ref>طوسی، رجال طوسی، ص ۶۹</ref>. | |||
==فعالیتها== | |||
== | |||
===حضور در جنگ نهاوند=== | ===حضور در جنگ نهاوند=== | ||
خط ۴۴: | خط ۴۳: | ||
===حضور در جنگ صفین=== | ===حضور در جنگ صفین=== | ||
در [[جنگ صفین]] نیز، [[علی بن | در [[جنگ صفین]] نیز، [[علی بن ابیطالب|علی علیهالسلام]] وی را به ریاست قبیلۀ همدان و گروهی از حِمیریان گمارد<ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص۱۱۷، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref>. | ||
در این جنگ، سعید از امرای سوارهنظام سپاه امام بود <ref>احمد بن اعثمکوفی، کتاب الفتوح، ج۳، ص۲۵، چاپ علی شیری، بیورت ۱۴۱۱/ ۱۹۹۱</ref> و فرماندهی گروه رَجْراجه(سپاه موجآسا)، شامل چهار هزار سپاهی زرهپوش از قبیله همدان، را برعهده داشت<ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص۴۵۳، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref><ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص ۵۲۰، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref>. همچنین، سعید از کسانی بود که در همین جنگ، امام علی نزد [[معاویه]] فرستاد تا او را به پیروی از کتاب خدا و فرمان او و پیوستن به جماعت دعوت نمایند<ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص۱۸۷، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref><ref>احمد بن اعثمکوفی، کتاب الفتوح، ج۳، ص۱۹ـ۲۰، چاپ علی شیری، بیورت ۱۴۱۱/ ۱۹۹۱</ref>. | در این جنگ، سعید از امرای سوارهنظام سپاه امام بود <ref>احمد بن اعثمکوفی، کتاب الفتوح، ج۳، ص۲۵، چاپ علی شیری، بیورت ۱۴۱۱/ ۱۹۹۱</ref> و فرماندهی گروه رَجْراجه (سپاه موجآسا)، شامل چهار هزار سپاهی زرهپوش از قبیله همدان، را برعهده داشت<ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص۴۵۳، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref><ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص ۵۲۰، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref>. همچنین، سعید از کسانی بود که در همین جنگ، امام علی نزد [[معاویه]] فرستاد تا او را به پیروی از کتاب خدا و فرمان او و پیوستن به جماعت دعوت نمایند<ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص۱۸۷، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref><ref>احمد بن اعثمکوفی، کتاب الفتوح، ج۳، ص۱۹ـ۲۰، چاپ علی شیری، بیورت ۱۴۱۱/ ۱۹۹۱</ref>. | ||
سعید بن قیس به همراه قومش (هَمدان) در جنگ صفّین رشادت و فداکاری بسیار نمود و برخی از نامداران سپاه معاویه را به هلاکت رساند؛ بهگونهای که علی علیهالسلام اشعاری در ستایش او و قبیلۀ همدان خواند<ref>ابنشهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، ج۲، ص۳۵۵، نجف ۱۳۷۶/۱۹۵۶</ref><ref>ابن ابیالحدید، شرح نهجالبلاغه، ج۵، ص۲۱۶، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، قاهره ۱۳۷۸/۱۹۵۹</ref><ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص۲۷۳۲۷۴، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref><ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ص۲۲۲، چاپ محمود فردوس عظم، دمشق، ۱۹۹۷</ref>. | سعید بن قیس به همراه قومش (هَمدان) در جنگ صفّین رشادت و فداکاری بسیار نمود و برخی از نامداران سپاه معاویه را به هلاکت رساند؛ بهگونهای که علی علیهالسلام اشعاری در ستایش او و قبیلۀ همدان خواند<ref>ابنشهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، ج۲، ص۳۵۵، نجف ۱۳۷۶/۱۹۵۶</ref><ref>ابن ابیالحدید، شرح نهجالبلاغه، ج۵، ص۲۱۶، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، قاهره ۱۳۷۸/۱۹۵۹</ref><ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص۲۷۳۲۷۴، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref><ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ص۲۲۲، چاپ محمود فردوس عظم، دمشق، ۱۹۹۷</ref>. | ||
به زحمت افتادن سپاه معاویه از سعید بن قیس و همدانیان بهگونهای بود که معاویه ناگزیر خود به جنگ با سعید و همدانیان رفت، اما کاری از پیش نبرد و فرار کرد.آنگاه، یمانیان و عَکّیان را به جنگ با همدانیان فرستاد که | به زحمت افتادن سپاه معاویه از سعید بن قیس و همدانیان بهگونهای بود که معاویه ناگزیر خود به جنگ با سعید و همدانیان رفت، اما کاری از پیش نبرد و فرار کرد.آنگاه، یمانیان و عَکّیان را به جنگ با همدانیان فرستاد که آنها نیز شکست خوردند<ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص۴۲۶۴۲۷، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref><ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص۴۳۲۴۳۸، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref>. سعید بن قیس پس از آنکه معاویه با نیرنگ، سپاه [[عراق]] را به متارکه جنگ و پذیرش حکمیت [[قرآن]] دعوت کرد، خطاب به سپاه شام گفت که تاکنون سپاه امام علی برای داوری قرآن با شامیان جنگیده بود و اکنون شامیان، سپاه او را به آن میخوانند. | ||
اگرچه از روایت نصر بن مزاحم<ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص۴۸۳۴۸۴، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref> <ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص۵۲۰، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref> برمیآید که سعید بن قیس در قبول یا رد پیشنهاد متارکه جنگ مردد بوده است، اما پس از قرار صلح میان دو سپاه (چند ماه پیش از اعلام نتیجه حکمیت)، سعید بار دیگر آمادگی خود و قبیله هَمْدان را به فرمانبرداری از [[علی بن ابی طالب|علی]] و ادامه جنگ اعلام نمود. | اگرچه از روایت نصر بن مزاحم<ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص۴۸۳۴۸۴، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref> <ref>نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین، ج۱، ص۵۲۰، چاپ عبدالسلام هارون، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۰</ref> برمیآید که سعید بن قیس در قبول یا رد پیشنهاد متارکه جنگ مردد بوده است، اما پس از قرار صلح میان دو سپاه (چند ماه پیش از اعلام نتیجه حکمیت)، سعید بار دیگر آمادگی خود و قبیله هَمْدان را به فرمانبرداری از [[علی بن ابی طالب|علی]] و ادامه جنگ اعلام نمود. | ||
خط ۵۸: | خط ۵۷: | ||
===او و خوارج=== | ===او و خوارج=== | ||
هنگامی که [[خوارج]] سر برآوردند نیز، سعید بن قیس از کسانی بود که امام علی ایشان را برای گفتگو با خوارج فرستاد<ref>ابنبابویه، الخصال، ج۱، ص۳۸۲، چاپ علیاکبر غفاری، قم ۱۴۰۳ق/۱۳۶۲</ref>. | هنگامی که [[خوارج]] سر برآوردند نیز، سعید بن قیس از کسانی بود که امام علی ایشان را برای گفتگو با خوارج فرستاد<ref>ابنبابویه، الخصال، ج۱، ص۳۸۲، چاپ علیاکبر غفاری، قم ۱۴۰۳ق/۱۳۶۲</ref>. | ||
خط ۶۷: | خط ۶۵: | ||
==همراهی باامام حسن در جنگ با معاویه== | ==همراهی باامام حسن در جنگ با معاویه== | ||
پس از شهادت امام علی، سعید بن قیس در کنار امام حسن علیهالسلام و مورد توجه خاص او بود. | پس از شهادت امام علی، سعید بن قیس در کنار امام حسن علیهالسلام و مورد توجه خاص او بود. | ||
هنگامی که | هنگامی که امام حسن سپاه دوازده هزار نفری خود را، به فرماندهی [[عبیداللّه بن عباس]]، برای رویارویی با معاویه به سمت [[شام]] فرستاد، سعید بن قیس را از مشاوران وی و دومین (به روایتی سومین) جانشین پس از عبیداللّه قرار داد<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۲، ص۳۸۱، چاپ محمود فردوس عظم، دمشق، ۱۹۹۷</ref><ref>ابوالفرج اصفهانی؛ مقاتل الطالبین، ج۱، ص۶۲، چاپ احمد صقر، قاهره ۱۳۶۸ق/ ۱۹۴۹م</ref>. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
تاریخ درگذشت سعید روشن نیست و اگرچه زرکلی<ref>خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۱۰۰، بیروت ۱۹۹۹</ref>. آن را حدود سال ۵۰ دانسته، از روایت ابنکلبی برمیآید که سعید تا | تاریخ درگذشت سعید روشن نیست و اگرچه زرکلی<ref>خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۱۰۰، بیروت ۱۹۹۹</ref>. آن را حدود سال ۵۰ دانسته، از روایت ابنکلبی برمیآید که سعید تا مدتها پس از آن زنده بوده است. | ||
به روایت ابنکلبی، [[حجاج بن یوسف|حَجاج]]، والی [[بصره]] و کوفه، سعید بن قیس را وادار کرد تا دختر خود را به ازدواج مردی از بنیأود درآورد، که از یاران حجّاج و دشمن امام علی بود<ref>ابن ابیالحدید، شرح نهجالبلاغه، ج۴، ص۶۱، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، قاهره ۱۳۷۸/۱۹۵۹</ref>. | به روایت ابنکلبی، [[حجاج بن یوسف|حَجاج]]، والی [[بصره]] و کوفه، سعید بن قیس را وادار کرد تا دختر خود را به ازدواج مردی از بنیأود درآورد، که از یاران حجّاج و دشمن امام علی بود<ref>ابن ابیالحدید، شرح نهجالبلاغه، ج۴، ص۶۱، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، قاهره ۱۳۷۸/۱۹۵۹</ref>. | ||
==خصوصیات اخلاقی== | ==خصوصیات اخلاقی== | ||
سعید بن قیس دلیر و جنگجو و از یاران وفادار امام علی بود. | سعید بن قیس دلیر و جنگجو و از یاران وفادار امام علی بود. همْدانی، سعید بن قیس را از دلیران و «دُهات عرب» و بخشنده دانسته است. [۴۶] | ||
سعید شعر میگفت و در | سعید شعر میگفت و در جنگهای جمل و صفّین اشعاری بهرجز میخواند. [۴۷][۴۸] | ||
او سخنور نیز بود و در جنگ صفّین، خطبه و سخنانی بلیغ در تحریض یارانش به پیروی از امام علی و ستایش از آن حضرت و در ذم معاویه ایراد کرد. | او سخنور نیز بود و در جنگ صفّین، خطبه و سخنانی بلیغ در تحریض یارانش به پیروی از امام علی و ستایش از آن حضرت و در ذم معاویه ایراد کرد. | ||
==راوی حدیث== | ==راوی حدیث== | ||
سعید از امام علی روایت کرده است. [۴۹][۵۰] | سعید از امام علی روایت کرده است. [۴۹][۵۰] | ||
خط ۹۹: | خط ۹۵: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:شخصیتها]] | |||
[[رده:شخصیتهای شیعه]] | [[رده:شخصیتهای شیعه]] | ||
[[رده: | [[رده:شخصیتهای تاریخی]] |