۸۷٬۶۵۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
'''بیروت''' (عربی: بیروت؛ آوایش: بَیْروت، فرانسوی: Beyrouth) بزرگترین شهر و پایتخت [[لبنان]]، از بندرهای برجستهٔ شرق دریای مدیترانه است که در شبه جزیرهای از کوهپایههای لبنان در میانگاه کشور جای گرفته. بیروت از مراکز مهم فرهنگی در شرق جهان عربی است، شهری کهن و باستانی است که نامش در لوحههای عمارنه یاد شده و از سدهٔ پنجم پیش از میلاد سکونتپذیر است. تنها استان لبنان است که از یک شهرستان و یک شهر تشکیل شده است. بیروت پایتخت، بزرگترین شهر و بندر اصلی کشور لبنان است. این شهر به عنوان یکی از مهمترین مناطق سکونت [[شیعیان]] در لبنان به شمار میرود. حومه جنوبی آن که ضاحیه خوانده میشود بخش اصلی [[شیعه]] نشین بیروت است. شیعیان در این شهر در وضع معیشتی نامناسبی زندگی میکنند. آثار تاریخی باارزش، خیابانهای زیبا، موزهها، رستورانها و طبیعت زیبای بیروت، پایتخت لبنان و بزرگترین شهر این کشور را به مقصدی پرطرفدار برای گردشگران تبدیل کرده است. زمانیکه در بیروت گردش میکنید هنوز میتوانید خسارات جنگ جهانی و جنگ داخلی لبنان را در این شهر ببینید. | '''بیروت''' (عربی: بیروت؛ آوایش: بَیْروت، فرانسوی: Beyrouth) بزرگترین شهر و پایتخت [[لبنان]]، از بندرهای برجستهٔ شرق دریای مدیترانه است که در شبه جزیرهای از کوهپایههای لبنان در میانگاه کشور جای گرفته. بیروت از مراکز مهم فرهنگی در شرق جهان عربی است، شهری کهن و باستانی است که نامش در لوحههای عمارنه یاد شده و از سدهٔ پنجم پیش از میلاد سکونتپذیر است. تنها استان لبنان است که از یک شهرستان و یک شهر تشکیل شده است. بیروت پایتخت، بزرگترین شهر و بندر اصلی کشور لبنان است. این شهر به عنوان یکی از مهمترین مناطق سکونت [[شیعیان]] در لبنان به شمار میرود. حومه جنوبی آن که ضاحیه خوانده میشود بخش اصلی [[شیعه]] نشین بیروت است. شیعیان در این شهر در وضع معیشتی نامناسبی زندگی میکنند. آثار تاریخی باارزش، خیابانهای زیبا، موزهها، رستورانها و طبیعت زیبای بیروت، پایتخت لبنان و بزرگترین شهر این کشور را به مقصدی پرطرفدار برای گردشگران تبدیل کرده است. زمانیکه در بیروت گردش میکنید هنوز میتوانید خسارات جنگ جهانی و جنگ داخلی لبنان را در این شهر ببینید. | ||
=جغرافیای بیروت= | == جغرافیای بیروت == | ||
بیروت، پایتخت و بزرگترین شهر و بندر اصلی جمهوری لبنان است. این شهر واقع در َ۵۴ ْ۳۳ عرض شمالی و َ۲۸ ْ۳۵ طول شرقی، نخست قسمت شمالی دماغهای در ساحل مدیترانه را در برمی گرفت و اینک با ۶۷ کیلومتر مربع مساحت، تقریباً همه سطح آن را پوشانده است.<ref> ابن بطوطه، رحلة، بیروت، ۱۳۸۴ق/۱۹۶۴م</ref> | بیروت، پایتخت و بزرگترین شهر و بندر اصلی جمهوری لبنان است. این شهر واقع در َ۵۴ ْ۳۳ عرض شمالی و َ۲۸ ْ۳۵ طول شرقی، نخست قسمت شمالی دماغهای در ساحل مدیترانه را در برمی گرفت و اینک با ۶۷ کیلومتر مربع مساحت، تقریباً همه سطح آن را پوشانده است.<ref> ابن بطوطه، رحلة، بیروت، ۱۳۸۴ق/۱۹۶۴م</ref> | ||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
با پایان یافتن جنگهای داخلی در ۱۳۷۰ش/۱۹۹۱م کوشش شد تا بیروت موقعیت خود را به عنوان مرکز تجارتی و بانکداری خاورمیانه بازیابد.<ref> ابن عبری، غریغوریوس، تاریخ الزمان، ترجمۀ اسحاق ارمله، بیروت، ۱۹۸۶م</ref> | با پایان یافتن جنگهای داخلی در ۱۳۷۰ش/۱۹۹۱م کوشش شد تا بیروت موقعیت خود را به عنوان مرکز تجارتی و بانکداری خاورمیانه بازیابد.<ref> ابن عبری، غریغوریوس، تاریخ الزمان، ترجمۀ اسحاق ارمله، بیروت، ۱۹۸۶م</ref> | ||
=تاریخچه بیروت= | == تاریخچه بیروت == | ||
بیروت را از کهنترین شهرهای کرانه شرقی مدیترانه دانستهاند که پیشینه آن به اواسط هزاره دوم قبل از میلاد میرسد.<ref>شبارو، تاریخ بیروت، ص۱۱</ref> در میان سالهای ۱۲۰۰ تا ۹۰۰ قبل از میلاد که به عصر طلایی فینیقیه شهرت دارد، بیروت از لحاظ تجاری توسعه یافت و از استقلال نسبی برخوردار بود. در ۵۳۸ق. م با چیرگی کوروش بر بابل، جزو قلمرو هخامنشیان گردید. در قرن نخست میلادی بیروت به یک مرکز مهم بازرگانی و پایگاه اصلی ناوگان دریایی روم در شرق مدیترانه تبدیل شد.<ref>دایرّ المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۳، ص۳۸۳، به نقل از جیدجیان، ص۲۵۲</ref> | بیروت را از کهنترین شهرهای کرانه شرقی مدیترانه دانستهاند که پیشینه آن به اواسط هزاره دوم قبل از میلاد میرسد.<ref>شبارو، تاریخ بیروت، ص۱۱</ref> در میان سالهای ۱۲۰۰ تا ۹۰۰ قبل از میلاد که به عصر طلایی فینیقیه شهرت دارد، بیروت از لحاظ تجاری توسعه یافت و از استقلال نسبی برخوردار بود. در ۵۳۸ق. م با چیرگی کوروش بر بابل، جزو قلمرو هخامنشیان گردید. در قرن نخست میلادی بیروت به یک مرکز مهم بازرگانی و پایگاه اصلی ناوگان دریایی روم در شرق مدیترانه تبدیل شد.<ref>دایرّ المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۳، ص۳۸۳، به نقل از جیدجیان، ص۲۵۲</ref> | ||
=آب و هوای شهر بیروت= | == آب و هوای شهر بیروت == | ||
شرایط آب و هوایی بیروت با توجه به موقعیت جغرافیایی که دارد در تمام طول سال میتوان گفت که مطلوب بوده و از ماه جولای تا سپتامبر در این شهر کاملا آب و هوا داغ و شرجی است. بهار و پاییز این ناحیه برای اغلب مردم، بهترین زمان برای سفر محسوب میشود، چرا که دمای هوا معتدل و بارش باران هم به ندرت اتفاق میافتد. زمستانها اما به مدت طولانی شاهد ریزش باران خواهیم بود. با این وجود در این مدت هم دمای هوا چندان سرد نمیشود.<ref>راهنمای سفر به بیروت - الی گشت | شرایط آب و هوایی بیروت با توجه به موقعیت جغرافیایی که دارد در تمام طول سال میتوان گفت که مطلوب بوده و از ماه جولای تا سپتامبر در این شهر کاملا آب و هوا داغ و شرجی است. بهار و پاییز این ناحیه برای اغلب مردم، بهترین زمان برای سفر محسوب میشود، چرا که دمای هوا معتدل و بارش باران هم به ندرت اتفاق میافتد. زمستانها اما به مدت طولانی شاهد ریزش باران خواهیم بود. با این وجود در این مدت هم دمای هوا چندان سرد نمیشود.<ref>راهنمای سفر به بیروت - الی گشت | ||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
</ref> | </ref> | ||
=جمعیت و مذاهب در بیروت= | == جمعیت و مذاهب در بیروت == | ||
جمعیت شهر بیروت در سال ۱۹۹۱م، ۰۰۰، ۱۰۰، ۱ تن <ref>کتاب سال بریتانیکا ۱۹۹۸، ص ۶۴۴</ref> و در ۲۰۱۲م، حدود ۲ میلیون نفر برآورد شده است. در ۱۳۲۹ش / ۱۹۵۰م اهل سنت و ارمنیها بزرگترین گروه مذهبی در بیروت بودند، اما با مهاجرت شمار زیادی از شیعیان در دهه ۱۳۴۰ش / ۱۹۶۰م به مرور ترکیب جمعیتی شهر به نحو چشمگیری تغییر کرد. برای نمونه، آمار ۱۳۵۰ش /۱۹۷۱م نشان میدهد که ۴۵ درصد کل شیعیان لبنان فقط در شهر بیروت و حومه آن زندگی میکردهاند. با توجه به تغییرات جمعیتی، در دهه ۱۳۷۰ش / ۱۹۹۰، شیعیان به بزرگترین گروه مذهبی تبدیل شدند و پس از شیعیان، اهل سنت مهمترین گروه مذهبیاند. جامعه کوچکی از یهودیان نیز در بیروت زندگی میکنند.<ref> دانشنامه جهان اسلام، به نقل از داوی، ص ۴۲۴۴، ۴۹؛ بومونت و دیگران، ص ۴۸۴</ref> | جمعیت شهر بیروت در سال ۱۹۹۱م، ۰۰۰، ۱۰۰، ۱ تن <ref>کتاب سال بریتانیکا ۱۹۹۸، ص ۶۴۴</ref> و در ۲۰۱۲م، حدود ۲ میلیون نفر برآورد شده است. در ۱۳۲۹ش / ۱۹۵۰م اهل سنت و ارمنیها بزرگترین گروه مذهبی در بیروت بودند، اما با مهاجرت شمار زیادی از شیعیان در دهه ۱۳۴۰ش / ۱۹۶۰م به مرور ترکیب جمعیتی شهر به نحو چشمگیری تغییر کرد. برای نمونه، آمار ۱۳۵۰ش /۱۹۷۱م نشان میدهد که ۴۵ درصد کل شیعیان لبنان فقط در شهر بیروت و حومه آن زندگی میکردهاند. با توجه به تغییرات جمعیتی، در دهه ۱۳۷۰ش / ۱۹۹۰، شیعیان به بزرگترین گروه مذهبی تبدیل شدند و پس از شیعیان، اهل سنت مهمترین گروه مذهبیاند. جامعه کوچکی از یهودیان نیز در بیروت زندگی میکنند.<ref> دانشنامه جهان اسلام، به نقل از داوی، ص ۴۲۴۴، ۴۹؛ بومونت و دیگران، ص ۴۸۴</ref> | ||
خط ۶۱: | خط ۶۰: | ||
ساکنان شرق بیروت تقریباً همه مسیحیاند و غرب بیروت نیز محل سکونت مسلمانان اهل سنت و دروزیان است. قسمت جنوبی بیروت با تراکم بالای جمعیتی به شیعیان اختصاص دارد.<ref> نوری، داوود، شیعیان لبنان، ۱۳۸۹ش، ص۱۱۲ </ref> | ساکنان شرق بیروت تقریباً همه مسیحیاند و غرب بیروت نیز محل سکونت مسلمانان اهل سنت و دروزیان است. قسمت جنوبی بیروت با تراکم بالای جمعیتی به شیعیان اختصاص دارد.<ref> نوری، داوود، شیعیان لبنان، ۱۳۸۹ش، ص۱۱۲ </ref> | ||
=ضایحه بیروت= | == ضایحه بیروت == | ||
ضاحیه جنوبی بیروت اینک دارای ساختمانهای اداری، فروشگاههای بزرگ، مراکز صنعتی، مالی، اقتصادی و مراکز مهمی چون سفارت ایران، کویت، مغرب، یمن، دفتر سازمان ملل و آژانش بینالمللی حمایت از آوارگان فلسطینی است. در این منطقه، حوزههای دینی، دانشگاهها و آموزشگاههای مختلف مانند آموزشگاه شرعی اسلامی، حوزه رسول الاکرم، دانشگاه دعوت اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی و بسیاری از مراکز فنی حرفهای و تربیتی خصوصی قرار دارند. | ضاحیه جنوبی بیروت اینک دارای ساختمانهای اداری، فروشگاههای بزرگ، مراکز صنعتی، مالی، اقتصادی و مراکز مهمی چون سفارت ایران، کویت، مغرب، یمن، دفتر سازمان ملل و آژانش بینالمللی حمایت از آوارگان فلسطینی است. در این منطقه، حوزههای دینی، دانشگاهها و آموزشگاههای مختلف مانند آموزشگاه شرعی اسلامی، حوزه رسول الاکرم، دانشگاه دعوت اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی و بسیاری از مراکز فنی حرفهای و تربیتی خصوصی قرار دارند. | ||
خط ۶۹: | خط ۶۷: | ||
ضاحیه جنوبی همچنین منازل و دفترهای بسیاری از علمای شیعه و به ویژه مسؤولان حزب الله را در خود جای داده است؛ این منطقه مرکز تجمع علمای مسلمان و بسیاری از مؤسسههای خدماتی است.<ref> نگاهی به ضاحیه بیروت، خبرگزاری ایرنا</ref> | ضاحیه جنوبی همچنین منازل و دفترهای بسیاری از علمای شیعه و به ویژه مسؤولان حزب الله را در خود جای داده است؛ این منطقه مرکز تجمع علمای مسلمان و بسیاری از مؤسسههای خدماتی است.<ref> نگاهی به ضاحیه بیروت، خبرگزاری ایرنا</ref> | ||
=حوزههای علمیه شیعیان در بیروت= | == حوزههای علمیه شیعیان در بیروت == | ||
۱. معهد شرعی اسلامی محمدحسین فضل الله | ۱. معهد شرعی اسلامی محمدحسین فضل الله | ||
خط ۸۱: | خط ۷۹: | ||
۵. حوزه سیده زهرا (س) <ref>جعفریان، رسول، اطلس شیعه، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، ۱۳۹۱، چاپ پنجم. ص۵۲۹</ref> | ۵. حوزه سیده زهرا (س) <ref>جعفریان، رسول، اطلس شیعه، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، ۱۳۹۱، چاپ پنجم. ص۵۲۹</ref> | ||
=مساجد و حسینیهها و مراکز فرهنگی= | == مساجد و حسینیهها و مراکز فرهنگی == | ||
مسجد الحسنین در بیروت که [[سید محمد حسین فضل الله]] در آن نماز اقامه میکرد. | مسجد الحسنین در بیروت که [[سید محمد حسین فضل الله]] در آن نماز اقامه میکرد. | ||
خط ۱۱۵: | خط ۱۱۳: | ||
این مرکز خیریه در سال ۱۹۸۷م و با الهام از تجربه کمیته امداد امام خمینی در ایران تاسیس شد و افراد نیازمند و بیسرپرست را تحت پوشش مالی، بهداشتی، آموزشی و فرهنگی دارد و در دیگر شهرهای شیعه نشین از جمله بنت جبیل و بعلبک نیز فعالیت دارد.<ref>سایت جمعیة الامداد الخیریة الاسلامیة</ref> | این مرکز خیریه در سال ۱۹۸۷م و با الهام از تجربه کمیته امداد امام خمینی در ایران تاسیس شد و افراد نیازمند و بیسرپرست را تحت پوشش مالی، بهداشتی، آموزشی و فرهنگی دارد و در دیگر شهرهای شیعه نشین از جمله بنت جبیل و بعلبک نیز فعالیت دارد.<ref>سایت جمعیة الامداد الخیریة الاسلامیة</ref> | ||
=علمای مشهور بیروت= | =علمای مشهور بیروت == | ||
[[محمد مهدی شمس الدین]] رئیس مجلس اعلای شیعیان لبنان | [[محمد مهدی شمس الدین]] رئیس مجلس اعلای شیعیان لبنان | ||
خط ۱۲۱: | خط ۱۱۹: | ||
[[محمد جواد مغنیه]] از جمله علمای این شهر به شمار میرود. | [[محمد جواد مغنیه]] از جمله علمای این شهر به شمار میرود. | ||
=تشکیل جنبش حزبالله= | == تشکیل جنبش حزبالله == | ||
پس از اشغال بیروت، گروهی از اعضای جنبش امل به همراه عدهای دیگر از مبارزان خارج از این جنبش، حرکت صهیونیستی جدیدی به نام جنبش حزب الله لبنان نهادند. | پس از اشغال بیروت، گروهی از اعضای جنبش امل به همراه عدهای دیگر از مبارزان خارج از این جنبش، حرکت صهیونیستی جدیدی به نام جنبش حزب الله لبنان نهادند. | ||
خط ۱۳۰: | خط ۱۲۸: | ||
پس از انفجار پایگاه نیروهای آمریکایی و فرانسوی در بیروت و خروج نیروهای سازمان آزادیبخش فلسطین و رهبران آن از شهر و به سبب مقاومت سرسختانۀ مردم بیروت، نیروهای اسرائیلی در ۱۳۶۴ش/ ۱۹۸۵ ناگزیر به عقبنشینی شدند و نیروهای خود را از سراسر لبنان، بویژه بیروت، خارج ساخت و تنها شماری از نیروهای خود را در امتداد نوار مرزی با لبنان مستقر کرد و محاصرۀ ۱۰ هفتهای بیروت پایان یافت.<ref>نادری سمیرمی، احمد، لبنان، ج۱، ص۸۶، دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه، تهران، ۱۳۷۶ش</ref> | پس از انفجار پایگاه نیروهای آمریکایی و فرانسوی در بیروت و خروج نیروهای سازمان آزادیبخش فلسطین و رهبران آن از شهر و به سبب مقاومت سرسختانۀ مردم بیروت، نیروهای اسرائیلی در ۱۳۶۴ش/ ۱۹۸۵ ناگزیر به عقبنشینی شدند و نیروهای خود را از سراسر لبنان، بویژه بیروت، خارج ساخت و تنها شماری از نیروهای خود را در امتداد نوار مرزی با لبنان مستقر کرد و محاصرۀ ۱۰ هفتهای بیروت پایان یافت.<ref>نادری سمیرمی، احمد، لبنان، ج۱، ص۸۶، دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه، تهران، ۱۳۷۶ش</ref> | ||
=مراکز فرهنگی و رسانهای= | == مراکز فرهنگی و رسانهای == | ||
مراکز و دفاتر پرشمار مطبوعاتی، انتشاراتی، رادیویی، تلویزیونی (کابلی و ماهوارهای) و خبرگزاری خارجی در این شهر مستقر است و فعالیتهای فرهنگی و رسانهای بسیاری را سامان میدهند که مخاطبان زیادی در کشورهای خاورمیانه و شمال افریقا دارد. | مراکز و دفاتر پرشمار مطبوعاتی، انتشاراتی، رادیویی، تلویزیونی (کابلی و ماهوارهای) و خبرگزاری خارجی در این شهر مستقر است و فعالیتهای فرهنگی و رسانهای بسیاری را سامان میدهند که مخاطبان زیادی در کشورهای خاورمیانه و شمال افریقا دارد. | ||
خط ۱۳۶: | خط ۱۳۴: | ||
گفتنی است که دانشگاههای بیروت، به علت نزدیکی به ایران و قرابت دینی ـ فرهنگی، نخستین انتخاب محصلان ایرانی در قرن نوزدهم بود و کسانی مانند: قاسم غنی، محمدعلی جمالزاده و محمود حسابی از تحصیل کردگان این دانشگاهها بودهاند. | گفتنی است که دانشگاههای بیروت، به علت نزدیکی به ایران و قرابت دینی ـ فرهنگی، نخستین انتخاب محصلان ایرانی در قرن نوزدهم بود و کسانی مانند: قاسم غنی، محمدعلی جمالزاده و محمود حسابی از تحصیل کردگان این دانشگاهها بودهاند. | ||
<ref>نادری سمیرمی، احمد، لبنان، ج۱، ص۴۷ـ۵۰، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی، ۱۳۷۶ ش</ref> | <ref>نادری سمیرمی، احمد، لبنان، ج۱، ص۴۷ـ۵۰، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی، ۱۳۷۶ ش</ref> | ||
=جاذبههای بیروت= | == جاذبههای بیروت == | ||
'''کلیسای بانوی ما، حریصا''' | '''کلیسای بانوی ما، حریصا''' | ||
خط ۲۸۸: | خط ۲۸۶: | ||
</ref> | </ref> | ||
=پانویس= | == پانویس == | ||
{{پانویس | {{پانویس}} | ||
[[رده:شهرها]] | [[رده:شهرها]] |