۸۷٬۸۱۰
ویرایش
ذی الحجه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ى' به 'ی') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
</div> | </div> | ||
'''ذی الحجه''' نام یکی از ماه‌ها در تقویم قمری است. در اسلام آخرین ماه در ترتیب [[ماه های قمری|تقویم هجری قمری]] و از ماههای حرام و ماههای [[حج]] و از جمله ماههای گرانقدر و عظیم الشأنی است که [[خداوند]] متعال آن را با بزرگ‌ترین اعیاد [[مسلمانان]] از جمله [[روز عرفه]]، [[عید قربان]] و [[عید غدیر]] و [[ولایت]] [[امیرالمؤمنین (ع)]] زینت بخشیده است. برای دهه اول این ماه اعمالی ذکر شده است که از مهم‌ترین آنها به جا آوردن نماز دهه اول میان نماز مغرب و عشا و نیز خواندن ادعیه و تهلیل‌های ویژه است. [[احرام]] بستن برای [[حج تمتع]] تنها در این ماه جایز است و «ذی حجه» به معنی «صاحب حج» به این نکته اشاره دارد. [[آیین حج]] از روز نهم شروع و معمولاً تا سیزدهم این ماه انجام می‌شود. | '''ذی الحجه''' نام یکی از ماه‌ها در تقویم قمری است. در اسلام آخرین ماه در ترتیب [[ماه های قمری|تقویم هجری قمری]] و از ماههای حرام و ماههای [[حج]] و از جمله ماههای گرانقدر و عظیم الشأنی است که [[خداوند]] متعال آن را با بزرگ‌ترین اعیاد [[مسلمانان]] از جمله [[روز عرفه]]، [[عید قربان]] و [[عید غدیر]] و [[ولایت]] [[امیرالمؤمنین (ع)]] زینت بخشیده است. برای دهه اول این ماه اعمالی ذکر شده است که از مهم‌ترین آنها به جا آوردن نماز دهه اول میان نماز مغرب و عشا و نیز خواندن ادعیه و تهلیل‌های ویژه است. [[احرام]] بستن برای [[حج تمتع]] تنها در این ماه جایز است و «ذی حجه» به معنی «صاحب حج» به این نکته اشاره دارد. [[حج|آیین حج]] از روز نهم شروع و معمولاً تا سیزدهم این ماه انجام می‌شود. | ||
این ماه در بیان [[روایات]] فرصتی جهت تزکیه و پلکانی برای رشد است تا جایی که [[اهلبیت عصمت و طهارت (ع)]] احادیثی در فضیلت آن به ویژه 10 روز ابتدایی این ماه نقل فرمودهاند؛ [[رسول خدا (ص)]] در اهمیت 10 روز ابتدایی ذی‌الحجه فرمود «مَا مِنْ أَیَّامٍ الْعَمَلُ الصَّالِحُ فِیهَا أَحَبُّ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَیَّامِ الْعَشْرِ یَعْنِی عَشْرَ ذِی الْحِجَّة» یعنی اعمال صالحِ هیچ روزی به اندازه روزهای دهگانه یعنی 10 روز ابتدایی ذی‌الحجه نزد خداوند عز وجل محبوب‌تر نیست.» و در روایتی دیگر فرمود «مَا مِنْ أَیامٍ أَزکَی عِندَ الله تعالی وَ لاَ أعظَمَ أجراً مِن [فی] خَیرٍ مِنْ عَشْرَ اْلأضْحَی قِیلَ وَ لاَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللهِ، قَالَ وَ لاَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللهِ إلاَّ رَجُلٌ خَرَجَ بِمَالِهِ وَ بِنَفْسِهِ ثُمَّ لَمْ یرْجِعْ مِنْ ذَلِکَ بِشَیءٍ؛ پاک‌ترین و پراجرترین روزها نزد خداوند، دهۀ اول ماه ذی حجه است. سؤال می‌شود آیا [[جهاد]] در راه خدا به پایۀ آن می‌رسد؟ می‌فرماید: خیر مگر اینکه شخصی به جان و مالش خارج شود و دیگر برنگردد.» | این ماه در بیان [[روایات]] فرصتی جهت تزکیه و پلکانی برای رشد است تا جایی که [[اهلبیت عصمت و طهارت (ع)]] احادیثی در فضیلت آن به ویژه 10 روز ابتدایی این ماه نقل فرمودهاند؛ [[رسول خدا (ص)]] در اهمیت 10 روز ابتدایی ذی‌الحجه فرمود «مَا مِنْ أَیَّامٍ الْعَمَلُ الصَّالِحُ فِیهَا أَحَبُّ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَیَّامِ الْعَشْرِ یَعْنِی عَشْرَ ذِی الْحِجَّة» یعنی اعمال صالحِ هیچ روزی به اندازه روزهای دهگانه یعنی 10 روز ابتدایی ذی‌الحجه نزد خداوند عز وجل محبوب‌تر نیست.» و در روایتی دیگر فرمود «مَا مِنْ أَیامٍ أَزکَی عِندَ الله تعالی وَ لاَ أعظَمَ أجراً مِن [فی] خَیرٍ مِنْ عَشْرَ اْلأضْحَی قِیلَ وَ لاَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللهِ، قَالَ وَ لاَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللهِ إلاَّ رَجُلٌ خَرَجَ بِمَالِهِ وَ بِنَفْسِهِ ثُمَّ لَمْ یرْجِعْ مِنْ ذَلِکَ بِشَیءٍ؛ پاک‌ترین و پراجرترین روزها نزد خداوند، دهۀ اول ماه ذی حجه است. سؤال می‌شود آیا [[جهاد]] در راه خدا به پایۀ آن می‌رسد؟ می‌فرماید: خیر مگر اینکه شخصی به جان و مالش خارج شود و دیگر برنگردد.» | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
=فضیلت ماه ذی الحجّه= | =فضیلت ماه ذی الحجّه= | ||
در بعضی از روایات آمده است، | در بعضی از روایات آمده است، شب‌های دهگانه ای که [[قرآن]] در سوره «والفجر و لیال عشر» به آن سوگند یاد کرده است، شب‌های دهه اوّل ماه ذی الحجّه است، و این سوگند به خاطر عظمت آن است. | ||
<ref>تفسیر قمی، ج 2، ص 419</ref> | <ref>تفسیر قمی، ج 2، ص 419</ref> | ||
در حدیثی از [[رسول خدا(ص)]] | در حدیثی از [[رسول خدا(ص)]] می‌خوانیم که عبادت و کار نیک در هیچ ایّامی به اندازه این ایّام (ده روز اوّل ماه ذی الحجّه) فضیلت ندارد. <ref>اقبال، ص 317</ref> | ||
بزرگان دین هنگامی که ماه ذی الحجّه وارد | بزرگان دین هنگامی که ماه ذی الحجّه وارد می‌شد، اهمّیّت ویژه ای به عبادت در آن می‌دادند. مخصوصاً در دهه اوّل این ماه.<ref>زادالمعاد، ص 240</ref> | ||
خداوند در سوره حج آیه 28 ضمن بیان فریضه بزرگ «حج» سخن از «أیّام مَعْلُومات» گفته است که مؤمنان باید در آن به یاد خدا باشند. یکی از تفسیرهای معروفِ «أیّام مَعْلُومات» که در روایات نیز آمده است، ده روز اوّل ماه ذی الحجّه است.<ref>مصباح المتهجّد، صفحه 671</ref> بنابراین، هم | خداوند در سوره حج آیه 28 ضمن بیان فریضه بزرگ «حج» سخن از «أیّام مَعْلُومات» گفته است که مؤمنان باید در آن به یاد خدا باشند. یکی از تفسیرهای معروفِ «أیّام مَعْلُومات» که در روایات نیز آمده است، ده روز اوّل ماه ذی الحجّه است.<ref>مصباح المتهجّد، صفحه 671</ref> بنابراین، هم شب‌های آن عزیز است و هم روزهای آن. | ||
وجود دو «عید» مهمّ اسلامی عید قربان و عید غدیر و روز «عرفه» و خاطره دعای عجیب و بسیار گرانبهای امام حسین(ع) در [[عرفات]]، این ماه را دارای شکوه و عظمت خاصّی کرده است و مسلمانان بهتر است از برکات دنیوی و اخروی این ماه غافل نشوند و در تذهیب نفس خود بکوشند. | وجود دو «عید» مهمّ اسلامی عید قربان و عید غدیر و روز «عرفه» و خاطره دعای عجیب و بسیار گرانبهای امام حسین(ع) در [[عرفات]]، این ماه را دارای شکوه و عظمت خاصّی کرده است و مسلمانان بهتر است از برکات دنیوی و اخروی این ماه غافل نشوند و در تذهیب نفس خود بکوشند. | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
وَ واعَدْنا مُوسی ثَلاثینَ لَیْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ میقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعینَ لَیْلَةً وَ قالَ مُوسی لِأَخیهِ هارُونَ اخْلُفْنی فی قَوْمی وَ أَصْلِحْ وَ لا تَتَّبِعْ سَبیلَ الْمُفْسِدین. <ref>سوره اعراف. آیه ۱۴۲</ref> | وَ واعَدْنا مُوسی ثَلاثینَ لَیْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ میقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعینَ لَیْلَةً وَ قالَ مُوسی لِأَخیهِ هارُونَ اخْلُفْنی فی قَوْمی وَ أَصْلِحْ وَ لا تَتَّبِعْ سَبیلَ الْمُفْسِدین. <ref>سوره اعراف. آیه ۱۴۲</ref> | ||
کسی که این نماز را بخواند در ثواب با | کسی که این نماز را بخواند در ثواب با حاجیها شریک می‌شود، گرچه [[حج]] نکرده باشد. | ||
و همچنین مستحب است در تمام این روزها بعد از نماز صبح و مغرب، دعای«اللهم ان هذه الایام التی فضلتها علی غیرها» خوانده شود. | و همچنین مستحب است در تمام این روزها بعد از نماز صبح و مغرب، دعای«اللهم ان هذه الایام التی فضلتها علی غیرها» خوانده شود. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
شب عید قربان در کلام مرحوم [[میرزا جواد آقا ملکی تبریزی]] | شب عید قربان در کلام مرحوم [[میرزا جواد آقا ملکی تبریزی]] | ||
شب عید قربان یکی از چهار شبی می‌باشد که [[امیرالمؤمنین]] دوست داشتند خود را برای [[عبادت]] فارغ کنند از [[امام صادق (ع)]] نقل شده درباره امیرالمومنین می‌فرمودند:کان یعجبه ان یفرغ نفسه أربع لیال فی السنة، و هی أوّل لیلة من رجب، و لیلة النّصف من شعبان، و لیلة الفطر، و لیلة الأضحی. <ref> الإقبال بالأعمال الحسنة (ط - الحدیثة)، ج۲، ص: ۱۸۹</ref> | شب عید قربان یکی از چهار شبی می‌باشد که [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین]] دوست داشتند خود را برای [[عبادت]] فارغ کنند از [[امام صادق (ع)]] نقل شده درباره امیرالمومنین می‌فرمودند:کان یعجبه ان یفرغ نفسه أربع لیال فی السنة، و هی أوّل لیلة من رجب، و لیلة النّصف من شعبان، و لیلة الفطر، و لیلة الأضحی. <ref> الإقبال بالأعمال الحسنة (ط - الحدیثة)، ج۲، ص: ۱۸۹</ref> | ||
و همچنین در این شب سفارش اکیدی به [[زیارت]] [[حضرت سیدالشهدا]] شده است که در روایتی از امام صادق (ع) چنین آمده است: | و همچنین در این شب سفارش اکیدی به [[زیارت]] [[امام حسین|حضرت سیدالشهدا]] شده است که در روایتی از امام صادق (ع) چنین آمده است: | ||
«کسی که [[امام حسین (ع)]] را در یکی از سه شب زیارت کند، خداوند گناهان گذشته و آینده او را می‌آمرزد. راوی پرسید کدام شبها؟ فرمودند: شب عید فطر و شب عید قربان و شب [[نیمه شعبان]]». <ref>کامل الزیارات، النص، ص: ۱۸۰ </ref> | «کسی که [[امام حسین (ع)]] را در یکی از سه شب زیارت کند، خداوند گناهان گذشته و آینده او را می‌آمرزد. راوی پرسید کدام شبها؟ فرمودند: شب عید فطر و شب عید قربان و شب [[نیمه شعبان]]». <ref>کامل الزیارات، النص، ص: ۱۸۰ </ref> | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
== مناسبات این روز == | == مناسبات این روز == | ||
روز بیست و چهارم ذی‌الحجه [[روز مباهله]] و همچنین روزی است که امیرالمؤمنین (ع) انگشتری خود را در حال رکوع به فقیر بخشید که خداوند نیز او را در کتاب خود، به عنوان ولیّ مؤمنین معرفی نموده و صفات نیکی را برای او برشمرد: | روز بیست و چهارم ذی‌الحجه [[مباهله|روز مباهله]] و همچنین روزی است که امیرالمؤمنین (ع) انگشتری خود را در حال رکوع به فقیر بخشید که خداوند نیز او را در کتاب خود، به عنوان ولیّ مؤمنین معرفی نموده و صفات نیکی را برای او برشمرد: | ||
إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ <ref>سوره مائده .آیه ۵۴ و ۵۵</ref> | إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ <ref>سوره مائده .آیه ۵۴ و ۵۵</ref> | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
مباهله [[پیامبر اسلام]] در این روز با [[مسیحیان]] موجب خواری آنان شد، ایشان بعد از مباهله مجبور به پرداخت [[جزیه]] شدند. | مباهله [[پیامبر اسلام]] در این روز با [[مسیحیان]] موجب خواری آنان شد، ایشان بعد از مباهله مجبور به پرداخت [[جزیه]] شدند. | ||
آیه مباهله در این روز نازل شد: فَمَنْ حَاجَّکَ فیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبین <ref>سوره آل‌عمران:آیه ۶۱ </ref> و [[پیامبر گرامی | آیه مباهله در این روز نازل شد: فَمَنْ حَاجَّکَ فیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبین <ref>سوره آل‌عمران:آیه ۶۱ </ref> و [[حضرت محمد (ص)|پیامبر گرامی اسلام]] با به همراه بردن [[امیرالمومنین]] و [[فاطمه زهرا]] و [[امام حسن]] و [[امام حسین]] علیهم السلام به مباهله پرداخته که موجب عزت [[اسلام]] شد. | ||
در این آیه [[علی (ع)]] نفس پیامبر شمرده شده که این امر خود دلیلی بر حقانیت [[شیعه]] است. | در این آیه [[علی (ع)]] نفس پیامبر شمرده شده که این امر خود دلیلی بر حقانیت [[شیعه]] است. | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:مفاهیم]] | |||
[[رده:ماههای قمری]] | |||
[[رده: | |||
[[رده: | |||