پرش به محتوا

ماوراء النهر: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - ' بی نظیر' به ' بی‌نظیر'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' بی نظیر' به ' بی‌نظیر')
خط ۵۷: خط ۵۷:
در قرن ششم قبل از میلاد قسمت اصلی شاهنشاهی هخامنشیان این خطه بوده است. در قرن چهارم پیش از میلاد [[اسكندر مقدونی]] بخش‌هایی از آن را تصرف می‌كند، درقرن اول قبل از میلاد توسط تخارها تصرف می‌شود و تخارستان نام می‌گیرد كه كوشانیان نیز از آنانند. سلوکیان، کوشانیان وهیاطله وسپس در705 م. اعراب بر آن چیره شده و در819 م. آل سامان فرمانروای آن می‌گردند. پس از آن ترکها از حدود قرن پنجم میلادی وارد منطقه شده و برای همیشه درآنجا سكنی می‌گزینند. ایلک خانیان در 992، سلاجقه در1039، خوارزمشاهیان در1199، مغولان در1219، تیموریان در1383، ازبک‌ها که سلالۀ مغول و تیمور و به شیبانیان، اشترخانیان و منغیت‌ها معروف بودند از 1505 به مدت420 سال بر این منطقه حكمرانی کردند و سرانجام در 1870 به دست تزار‌های روس‌ ‌افتاد. این منطقه در دورۀ [[جماهیرشوروی]] دارای مرزبندی قطعی نبود، اما مركزیت آن درسرزمینی به نام تركستان روسیه قرار داشت.  
در قرن ششم قبل از میلاد قسمت اصلی شاهنشاهی هخامنشیان این خطه بوده است. در قرن چهارم پیش از میلاد [[اسكندر مقدونی]] بخش‌هایی از آن را تصرف می‌كند، درقرن اول قبل از میلاد توسط تخارها تصرف می‌شود و تخارستان نام می‌گیرد كه كوشانیان نیز از آنانند. سلوکیان، کوشانیان وهیاطله وسپس در705 م. اعراب بر آن چیره شده و در819 م. آل سامان فرمانروای آن می‌گردند. پس از آن ترکها از حدود قرن پنجم میلادی وارد منطقه شده و برای همیشه درآنجا سكنی می‌گزینند. ایلک خانیان در 992، سلاجقه در1039، خوارزمشاهیان در1199، مغولان در1219، تیموریان در1383، ازبک‌ها که سلالۀ مغول و تیمور و به شیبانیان، اشترخانیان و منغیت‌ها معروف بودند از 1505 به مدت420 سال بر این منطقه حكمرانی کردند و سرانجام در 1870 به دست تزار‌های روس‌ ‌افتاد. این منطقه در دورۀ [[جماهیرشوروی]] دارای مرزبندی قطعی نبود، اما مركزیت آن درسرزمینی به نام تركستان روسیه قرار داشت.  


منطقه‌ای که به شهادت جغرافی‌دانان و تاریخ‌نویسان، زمانی بس طولانی دارای بهترین ویژگی‌ها و مردمانش دارای بهترین خصلت‌ها بوده‌اند وشهرهایی (به خصوص بخارا) كه زمانی آوازه نیکی و دینداری آن به گوش جهانیان رسیده و مردمانش با [[فقه]] و ادبیات سروکار داشته ‌اند، در سه قرن اخیر و به خصوص در پایان قرن 19 وابتدای قرن20 به حدی در جهل و فساد غرق بوده كه د. ای. لوگوفیت، محقق روسی كتابی به نام «سرزمین بی‌حقوقی! امارت بخارا و وضع كنونی آن» در 1909 منتشر كرده و جهالت و عقب‌ماندگی عمومی قلمرو امارت بخارا را در تمام دنیا بی نظیر خوانده است<ref>در‌این‌باره نک:تاجیكانص3و30، جستارهاص9، تاجیكان، آریایی‌ها وفلات ایرانص17،«مقدمه‌ای برشناخت قوم تاجیك»ص66و69، قوم تاجیک و فرهنگ تاجیکی درآسیای مرکزی»ص63-89، طوایف آسیای مرکزی»ص247-179، خراسان وماوراءالنهر، ص22، تاجیكان، آریایی‌ها و فلات ایران ص53 و 60</ref>.  
منطقه‌ای که به شهادت جغرافی‌دانان و تاریخ‌نویسان، زمانی بس طولانی دارای بهترین ویژگی‌ها و مردمانش دارای بهترین خصلت‌ها بوده‌اند وشهرهایی (به خصوص بخارا) كه زمانی آوازه نیکی و دینداری آن به گوش جهانیان رسیده و مردمانش با [[فقه]] و ادبیات سروکار داشته ‌اند، در سه قرن اخیر و به خصوص در پایان قرن 19 وابتدای قرن20 به حدی در جهل و فساد غرق بوده كه د. ای. لوگوفیت، محقق روسی كتابی به نام «سرزمین بی‌حقوقی! امارت بخارا و وضع كنونی آن» در 1909 منتشر كرده و جهالت و عقب‌ماندگی عمومی قلمرو امارت بخارا را در تمام دنیا بی‌نظیر خوانده است<ref>در‌این‌باره نک:تاجیكانص3و30، جستارهاص9، تاجیكان، آریایی‌ها وفلات ایرانص17،«مقدمه‌ای برشناخت قوم تاجیك»ص66و69، قوم تاجیک و فرهنگ تاجیکی درآسیای مرکزی»ص63-89، طوایف آسیای مرکزی»ص247-179، خراسان وماوراءالنهر، ص22، تاجیكان، آریایی‌ها و فلات ایران ص53 و 60</ref>.  


== ماوراءالنهر پیش از اسلام ==
== ماوراءالنهر پیش از اسلام ==
Writers، confirmed، مدیران
۸۸٬۰۰۹

ویرایش