confirmed، مدیران
۳۷٬۲۱۴
ویرایش
حسینعلی منتظری: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' سالها' به ' سالها') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
|- | |- | ||
|آثار | |آثار | ||
|مبانی فقهی حکومت اسلامی • | |مبانی فقهی حکومت اسلامی • درسهایی از [[نهج البلاغه]] • سفیر حق و صفیر وحی • شرح خطبه [[حضرت فاطمه زهرا(س)]] • مبانی نظری [[نبوت]] • توضیح المسائل | ||
|- | |- | ||
|[[دین]] و [[مذهب]] | |[[دین]] و [[مذهب]] | ||
|[[اسلام]] • شیعه | |[[اسلام]] • [[مذهب شیعه|شیعه]] | ||
|- | |- | ||
|درگذشت | |درگذشت | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''حسینعلی منتظری''' (زادهٔ 1 مهر 1301 در نجف‌آباد و درگذشتهٔ 29 آذر 1388 در [[قم]]) [[مرجع تقلید]] [[شیعه]]، رئیس [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] و از 1364 تا 1368، قائم‌مقام رهبری [[جمهوری اسلامی ایران]]، بود که در فروردین سال 1368 توسط [[امام خمینی (ره)]] از این جایگاه عزل شد. منتظری از شاگردان [[آیت‌الله سید حسین بروجردی]] و[[امام خمینی]] و نماینده تام‌الاختیار وی در ایران بود. او به دلیل مخالفت با [[حکومت پهلوی]] سالها در زندان به سر برد. | '''حسینعلی منتظری''' (زادهٔ 1 مهر 1301 در نجف‌آباد و درگذشتهٔ 29 آذر 1388 در [[قم]]) [[مرجع تقلید]] [[شیعه]]، رئیس [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] و از 1364 تا 1368، قائم‌مقام رهبری [[جمهوری اسلامی ایران]]، بود که در فروردین سال 1368 توسط [[امام خمینی (ره)]] از این جایگاه عزل شد. منتظری از شاگردان [[آیت‌الله سید حسین بروجردی]] و[[امام خمینی]] و نماینده تام‌الاختیار وی در ایران بود. او به دلیل مخالفت با [[حکومت پهلوی]] سالها در زندان به سر برد. | ||
=تولد و دوران کودکی= | == تولد و دوران کودکی == | ||
آیه‌الله حسینعلی منتظری در سال 1301 هجری شمسی در نجف آباد [[اصفهان]] و در میان خانواده‌ای متدین و اهل علم به دنیا آمد. پدرش مرحوم حاج علی منتظری از معلومات دینی تا حد بسیاری برخوردار بود و ضمن برگزاری مجالس [[تفسیر قرآن]]، امامت جماعت مسجدی در نجف آباد را بر عهده داشت؛ اما او از راه کشاورزی روزگار میگذرانید. | آیه‌الله حسینعلی منتظری در سال 1301 هجری شمسی در نجف آباد [[اصفهان]] و در میان خانواده‌ای متدین و اهل علم به دنیا آمد. پدرش مرحوم حاج علی منتظری از معلومات دینی تا حد بسیاری برخوردار بود و ضمن برگزاری مجالس [[تفسیر قرآن]]، امامت جماعت مسجدی در نجف آباد را بر عهده داشت؛ اما او از راه کشاورزی روزگار میگذرانید. | ||
=دوران تحصیل= | == دوران تحصیل == | ||
آیه‌الله منتظری در حدود 7 سالگی آموختن ادبیات عرب و آشنایی با مسائل اسلامی را نزد پدرش آغاز کرد و در همان سال به فراگیری درس فارسی در مدرسه ملی نجف آباد پرداخت؛ البته حضور او در مدرسه ملی نجف آباد چند ماهی بیشتر ادامه نیافت. او به همراه چند نفر دیگر تا 11 سالگی نزد پدر به فراگیری ادبیات عرب مشغول بوده سپس به پیشنهاد و تشویق آیت الله آقای حاج شیخ احمد حججی، به همراه دو نفر دیگر به نامهای حاج شیخ ابراهیم ریاضی و حاج شیخ غلامحسین منصور به قم رفت تا از محضر عالمان و فرزانگان آن دیار عالم خیز بهره‌مند شود. سرپرستی او در قم با همان دو همسفر بود. آن دو پس از مدتی به نجف‌آباد بازگشتند و آیه‌الله منتظری نیز به نجف آباد بازگشت. | آیه‌الله منتظری در حدود 7 سالگی آموختن ادبیات عرب و آشنایی با مسائل اسلامی را نزد پدرش آغاز کرد و در همان سال به فراگیری درس فارسی در مدرسه ملی نجف آباد پرداخت؛ البته حضور او در مدرسه ملی نجف آباد چند ماهی بیشتر ادامه نیافت. او به همراه چند نفر دیگر تا 11 سالگی نزد پدر به فراگیری ادبیات عرب مشغول بوده سپس به پیشنهاد و تشویق آیت الله آقای حاج شیخ احمد حججی، به همراه دو نفر دیگر به نامهای حاج شیخ ابراهیم ریاضی و حاج شیخ غلامحسین منصور به قم رفت تا از محضر عالمان و فرزانگان آن دیار عالم خیز بهره‌مند شود. سرپرستی او در قم با همان دو همسفر بود. آن دو پس از مدتی به نجف‌آباد بازگشتند و آیه‌الله منتظری نیز به نجف آباد بازگشت. | ||
آیه‌الله منتظری در 15 سالگی به [[حوزه علمیه اصفهان]] رفت و به مدت چهار سال از محضر عالمان آن دیار بهره‌مند شد. او در آن دوره به دلیل استعداد سرشار در فراگیری دروس، زبانزد طلاب حوزه اصفهان شد و توانست تا شروع درس رسائل و مکاسب در آنجا بماند. سپس به قم آمد و در مدتی اندک دروس دوره سطح را به پایان رسانید و به دروس خارج بزرگان حوزه علمیه قم راه یافت و سال‌های فراوان از آنها بهره برد. | آیه‌الله منتظری در 15 سالگی به [[حوزه علمیه اصفهان]] رفت و به مدت چهار سال از محضر عالمان آن دیار بهره‌مند شد. او در آن دوره به دلیل استعداد سرشار در فراگیری دروس، زبانزد طلاب حوزه اصفهان شد و توانست تا شروع درس رسائل و مکاسب در آنجا بماند. سپس به قم آمد و در مدتی اندک دروس دوره سطح را به پایان رسانید و به دروس خارج بزرگان حوزه علمیه قم راه یافت و سال‌های فراوان از آنها بهره برد. | ||
=اساتید= | == اساتید == | ||
آیه‌الله منتظری در سال‌های تحصیل خود به محضر عالمان بسیاری راه یافت. او که بسیاری از دروس مقدمات را نزد پدر خویش فراگرفته بود، در حوزه علمیه اصفهان از محضر استادانی چون مرحوم حجه‌الاسلام سید محمد هاشمی قهدریجانی و مرحوم آیه‌الله حاج شیخ محمد عالم نجف آبادی بهره برد. او در درس خارج فقه و اصول سالها شاگرد [[آیه‌الله العظمی بروجردی(ره)]] بود و از مبرزترین شاگردان وی به شمار میرفت. همچنین وی سالها در دروس [[فقه]] و [[اصول]] و [[حکمت]] امام خمینی(ره) شرکت میکرد و از آن بهره‌های بسیار میبرد. | آیه‌الله منتظری در سال‌های تحصیل خود به محضر عالمان بسیاری راه یافت. او که بسیاری از دروس مقدمات را نزد پدر خویش فراگرفته بود، در حوزه علمیه اصفهان از محضر استادانی چون مرحوم حجه‌الاسلام سید محمد هاشمی قهدریجانی و مرحوم آیه‌الله حاج شیخ محمد عالم نجف آبادی بهره برد. او در درس خارج فقه و اصول سالها شاگرد [[آیه‌الله العظمی بروجردی(ره)]] بود و از مبرزترین شاگردان وی به شمار میرفت. همچنین وی سالها در دروس [[فقه]] و [[اصول]] و [[حکمت]] امام خمینی(ره) شرکت میکرد و از آن بهره‌های بسیار میبرد. | ||
آیه‌الله منتظری در دوران تحصیل خود با فرزانگان بسیاری رابطه دوستی داشت که از جمله آنان، [[شهید]] [[مرتضی مطهری(ره)]] و مرحوم آیه‌الله [[عبدالرحیم ربانی شیرازی]] بودند. | آیه‌الله منتظری در دوران تحصیل خود با فرزانگان بسیاری رابطه دوستی داشت که از جمله آنان، [[شهید]] [[مرتضی مطهری(ره)]] و مرحوم آیه‌الله [[عبدالرحیم ربانی شیرازی]] بودند. | ||
= | == فعالیتهای علمی و فرهنگی == | ||
آیه‌الله منتظری در سالیان عمر خود، بارها کتب دوره مقدمات و سطح را تدریس کرده و سپس سالیان متمادی به تدریس خارج فقه و اصول پرداخته است. درس او از دروس ممتاز به شمار میآمد و طلاب بسیاری ازآن بهره میبردند. آیه‌الله منتظری در زمان آیه‌الله بروجردی از ممتحنین درجه اول [[حوزه علمیه قم]] بوده و نیز در زمینه، فقه [[فلسفه]] و [[تفسیر]] از مدرسان ممتاز و صاحب نظر به شمار میآمد. | آیه‌الله منتظری در سالیان عمر خود، بارها کتب دوره مقدمات و سطح را تدریس کرده و سپس سالیان متمادی به تدریس خارج فقه و اصول پرداخته است. درس او از دروس ممتاز به شمار میآمد و طلاب بسیاری ازآن بهره میبردند. آیه‌الله منتظری در زمان آیه‌الله بروجردی از ممتحنین درجه اول [[حوزه علمیه قم]] بوده و نیز در زمینه، فقه [[فلسفه]] و [[تفسیر]] از مدرسان ممتاز و صاحب نظر به شمار میآمد. | ||
=آثار و تالیفات= | == آثار و تالیفات == | ||
# نهآیه الاصول (تقریر درس اصول مرحوم آیه‌الله العظمی بروجردی)؛ | # نهآیه الاصول (تقریر درس اصول مرحوم آیه‌الله العظمی بروجردی)؛ | ||
# البدر الزاهر فی صلاه الجمعه و المسافر (تقریر درس فقه مرحوم آیه‌الله العظمی بروجردی)؛ | # البدر الزاهر فی صلاه الجمعه و المسافر (تقریر درس فقه مرحوم آیه‌الله العظمی بروجردی)؛ | ||
| خط ۸۳: | خط ۷۷: | ||
# الافق و الآفاق فی مسأله الهلال. | # الافق و الآفاق فی مسأله الهلال. | ||
= | == فعالیتهای سیاسی == | ||
آیه‌الله منتظری در طول سال‌های مبارزه امام(ره) و مردم ایران بر ضد رژیم پهلوی، تلاش بسیاری را به انجام رسانده است. او پس از درگذشت آیت‌الله [[سید محسن حکیم]] (ره) طی نامهای با آیه‌الله ربانی شیرازی، امام خمینی(ره) را به عنوان مرجع بزرگ جهان [[تشیع]]، به مردم ایران و [[شیعیان]] دیگر نقاط جهان معرفی کرده است. در پی قیام 15 خرداد 1342 و نیز پس از آن دستگیری امام(ره)، آیه‌الله منتظری طی سخنرانیها و جلسات متعدد مردم نجف آباد را به اعتراض و تظاهرات واداشت که در نتیجه، بازار نجف آباد یک هفته تعطیل شد. | آیه‌الله منتظری در طول سال‌های مبارزه امام(ره) و مردم ایران بر ضد رژیم پهلوی، تلاش بسیاری را به انجام رسانده است. او پس از درگذشت آیت‌الله [[سید محسن حکیم]] (ره) طی نامهای با آیه‌الله ربانی شیرازی، امام خمینی(ره) را به عنوان مرجع بزرگ جهان [[تشیع]]، به مردم ایران و [[شیعیان]] دیگر نقاط جهان معرفی کرده است. در پی قیام 15 خرداد 1342 و نیز پس از آن دستگیری امام(ره)، آیه‌الله منتظری طی سخنرانیها و جلسات متعدد مردم نجف آباد را به اعتراض و تظاهرات واداشت که در نتیجه، بازار نجف آباد یک هفته تعطیل شد. | ||
| خط ۹۱: | خط ۸۴: | ||
آیه‌الله منتظری در طول مبارزات علیه حکومت طاغوت، از سال 1340 تا 1357 بارها و بارها به زندان رفت یا [[تبعید]] شد و بسیاری از آنها، با شکنجه‌های فراوان همراه بود. ازجمله تبعیدهای ایشان میتوان تبعید به مسجد سلیمان، نجف آباد، طبس و سقّز اشاره کرد. | آیه‌الله منتظری در طول مبارزات علیه حکومت طاغوت، از سال 1340 تا 1357 بارها و بارها به زندان رفت یا [[تبعید]] شد و بسیاری از آنها، با شکنجه‌های فراوان همراه بود. ازجمله تبعیدهای ایشان میتوان تبعید به مسجد سلیمان، نجف آباد، طبس و سقّز اشاره کرد. | ||
آیه‌الله منتظری پس از انقلاب اسلامی نیز خدمات بسیاری را به انجام رساند که از جمله آنان عضو شورای انقلاب پیشنهاد [[هفته وحدت]]، کوشش در امر وحدت حوزه و دانشگاه، ریاست مجلس خبرگان قانون اساسی، امامت جمعه تهران، مسؤولیت انتصاب قضات در قوه قضائیه، انتصاب ائمه جمعه و نماینده در دانشگاهها، عفو زندانیان و قائم مقامی رهبری را میتوان نام برد. او در پیش از انقلاب از مؤسسین [[جامعه مدرسین]] و امضای ایشان در زیر بسیاری از اعلامیه‌های آن مرکز به چشم | آیه‌الله منتظری پس از انقلاب اسلامی نیز خدمات بسیاری را به انجام رساند که از جمله آنان عضو شورای انقلاب پیشنهاد [[هفته وحدت]]، کوشش در امر وحدت حوزه و دانشگاه، ریاست مجلس خبرگان قانون اساسی، امامت جمعه تهران، مسؤولیت انتصاب قضات در قوه قضائیه، انتصاب ائمه جمعه و نماینده در دانشگاهها، عفو زندانیان و قائم مقامی رهبری را میتوان نام برد. او در پیش از انقلاب از مؤسسین [[جامعه مدرسین]] و امضای ایشان در زیر بسیاری از اعلامیه‌های آن مرکز به چشم میخورد. | ||
== فرآیند برکناری آیت‌الله منتظری از قائم مقامی رهبری == | == فرآیند برکناری آیت‌الله منتظری از قائم مقامی رهبری == | ||
خبرگان رهبری در اجلاسیه‌های تیر و آبان 1364، دو ماده واحده مهم را تصویب کردند. نخست، ماده واحده‌ای که آنها را موظف میکرد پیرامون شناسایی مصدایق مناسب برای رهبری آینده نظام، بحث و بررسی کنند. ماده واحده دوم هم یک مصداق پیشنهادی برای این امر را مطرح میکرد. با تصویب ماده واحده‌های دوگانه، آیت‌الله منتظری به عنوان رهبر آینده و جانشین امام امت در نظر گرفته شد. بنابر این از سال 1364، آیت‌الله منتظری در مقام غیررسمی قائم‌مقام رهبری قرار گرفت و همه نهادها و مسئولان نظام موظف به حفظ و ارتقای جایگاه او شدند. | خبرگان رهبری در اجلاسیه‌های تیر و آبان 1364، دو ماده واحده مهم را تصویب کردند. نخست، ماده واحده‌ای که آنها را موظف میکرد پیرامون شناسایی مصدایق مناسب برای رهبری آینده نظام، بحث و بررسی کنند. ماده واحده دوم هم یک مصداق پیشنهادی برای این امر را مطرح میکرد. با تصویب ماده واحده‌های دوگانه، آیت‌الله منتظری به عنوان رهبر آینده و جانشین امام امت در نظر گرفته شد. بنابر این از سال 1364، آیت‌الله منتظری در مقام غیررسمی قائم‌مقام رهبری قرار گرفت و همه نهادها و مسئولان نظام موظف به حفظ و ارتقای جایگاه او شدند. | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۹۹: | ||
هاشمی رفسنجانی نیز با اشاره به این موضوع که «از سابق انبوهی از مسائل در دل امام جمع شده بود» می‌گوید: «امام به تصمیمات خود رسیده بودند. ما ناگهان مطلع شدیم. آن موقع آیت‌الله خامنه‌ای هم نبودند. به مشهد رفته بودند. حاج احمدآقا نامه معروف به 1/6 را فرستادند که من و آیت‌الله خامنه‌ای این نامه را در قم به آیت‌الله منتظری بدهیم که عزل اوست و فردا هم جلسه خبرگان تشکیل شود تا ایشان را عزل کنند.» | هاشمی رفسنجانی نیز با اشاره به این موضوع که «از سابق انبوهی از مسائل در دل امام جمع شده بود» می‌گوید: «امام به تصمیمات خود رسیده بودند. ما ناگهان مطلع شدیم. آن موقع آیت‌الله خامنه‌ای هم نبودند. به مشهد رفته بودند. حاج احمدآقا نامه معروف به 1/6 را فرستادند که من و آیت‌الله خامنه‌ای این نامه را در قم به آیت‌الله منتظری بدهیم که عزل اوست و فردا هم جلسه خبرگان تشکیل شود تا ایشان را عزل کنند.» | ||
نامه ششم فروردین، سرشار از خطاب‌های تند امام به آقای منتظری بود و در آن، تلویحاً قائم‌مقام رهبری را از مقام تشریفاتی خود عزل کرده بود. امام یک نسخه از نامه را به صداوسیما فرستاده بود تا در بخش شبانگاهی اخبار از رادیو تلویزیون پخش شود. هاشمی رفسنجانی در تماس با سیداحمد خمینی از او می‌خواهد که فعلاً از پخش عمومی نامه خودداری کنند تا هیئت رئیسه خبرگان به همراه رئیس‌جمهور نزد امام بیایند و دراین‌باره جلسه‌ای با رهبر انقلاب تشکیل بدهند. افراد حاضر در جلسه خصوصی با امام عبارت بودند از آیات مشکینی، امینی، خامنه‌ای و هاشمی رفسنجانی. آیت‌الله امینی. چهار هدف به شرح زیر را به عنوان غایات اصلی | نامه ششم فروردین، سرشار از خطاب‌های تند امام به آقای منتظری بود و در آن، تلویحاً قائم‌مقام رهبری را از مقام تشریفاتی خود عزل کرده بود. امام یک نسخه از نامه را به صداوسیما فرستاده بود تا در بخش شبانگاهی اخبار از رادیو تلویزیون پخش شود. هاشمی رفسنجانی در تماس با سیداحمد خمینی از او می‌خواهد که فعلاً از پخش عمومی نامه خودداری کنند تا هیئت رئیسه خبرگان به همراه رئیس‌جمهور نزد امام بیایند و دراین‌باره جلسه‌ای با رهبر انقلاب تشکیل بدهند. افراد حاضر در جلسه خصوصی با امام عبارت بودند از آیات مشکینی، امینی، خامنه‌ای و هاشمی رفسنجانی. آیت‌الله امینی. چهار هدف به شرح زیر را به عنوان غایات اصلی ملاقات کنندگان با امام از این دیدار مطرح می‌کنند: | ||
# تقاضای انصراف امام از این اقدام ولو به‌طور موقت، در صورت امکان. | |||
# قاضای عدم پخش نامه به‌وسیله صداوسیما. | |||
# تقاضای انصراف از تشکیل اجلاس خبرگان و حداقل اجازه تأخیر آن. | |||
# تقاضای ملایم‌تر کردن لحن نامه به‌گونه‌ای که به جنبه حوزوی ایشان لطمه وارد نسازد. | |||
این افراد حوالی ساعت 9 شب به جماران رفتند. با وجود اینکه امام در این ساعت از شب معمولاً ملاقاتی را نمی‌پذیرفت اما با صحبت‌های حاج سیداحمد خمینی امکان دیدار و گفتگو فراهم شد. در فاصله رفت و آمد احمدآقا برای راضی‌کردن امام، آقای هاشمی متن نامه امام خطاب به آیت‌الله منتظری را برای حاضران قرائت کرد. | این افراد حوالی ساعت 9 شب به جماران رفتند. با وجود اینکه امام در این ساعت از شب معمولاً ملاقاتی را نمی‌پذیرفت اما با صحبت‌های حاج سیداحمد خمینی امکان دیدار و گفتگو فراهم شد. در فاصله رفت و آمد احمدآقا برای راضی‌کردن امام، آقای هاشمی متن نامه امام خطاب به آیت‌الله منتظری را برای حاضران قرائت کرد. | ||
| خط ۱۲۷: | خط ۱۱۸: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
[https://www.jameehmodarresin.org/azae-jameeh/azae-sabeq/155-montazeri/3788-2014-05-28-06-50-43.html برگرفته از سایت زندگی‌نامه حضرت آیت‌الله حسینعلی منتظری - جامعه مدرسین حوزه ...] | [https://www.jameehmodarresin.org/azae-jameeh/azae-sabeq/155-montazeri/3788-2014-05-28-06-50-43.html برگرفته از سایت زندگی‌نامه حضرت آیت‌الله حسینعلی منتظری - جامعه مدرسین حوزه ...] | ||
| خط ۱۳۳: | خط ۱۲۳: | ||
[[رده:مراجع تقلید شیعه]] | [[رده:مراجع تقلید شیعه]] | ||
[[رده:علمای شیعه]] | [[رده:علمای شیعه]] | ||
[[رده:عالمان مسلمان]] | |||