سوره انبياء: تفاوت میان نسخه‌ها

# یادآورى یگانگى [[خدا]]؛

# بخش‌هایى از زندگى مبحث پیامبر الهى<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 13، ص 135.</ref>.

#«سوره أنبیاء»؛ در این سوره از مجموع بیست‌وشش پیامبرى كه نامشان در قرآن آمده به داستان شانزده نفر از آنها اشاره شده است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 13، ص 137.</ref>.

#«سوره إقترب»؛ به دلیل اینکه این سوره با عبارت «إقترب» آغاز شده است و روایاتی هم در تسمیه سوره به این نام وجود دارد<ref>همانند روایتی از پیامبر ص در التفسیر الكبیر: تفسیر القرآن العظیم (الطبرانى)، ج 4، ص 273.</ref>.

هدف‌هاى اساسى سوره انبیاء عبارت‌اند از:

# توجه به یگانگى [[خدا]]؛

# توجه به [[رسالت]] پیامبران الهى<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 13، ص 138.</ref>.

این سوره چنان كه از نامش پیدا است، سوره [[پیامبران]] است، چرا كه نام شانزده پیامبر، بعضى، با ذكر فرازهایى از حالاتشان و بعضى تنها به صورت اشاره در این سوره آمده است ([[موسى]]، ‌ ها[[هارون|رون]]، [[ابراهیم]]، [[لوط]]، اسحاق، یعقوب، نوح، داود، سلیمان، ایوب، اسماعیل، ادریس، ذوالكفل، ذاالنون، زكریا و یحیى علیهم‌السلام). بنابراین تكیه بحث‌هاى مهم این سوره بر روى برنامه‌هاى انبیاء است. علاوه بر اینها پیامبران دیگرى هستند كه نامشان صریحا در این سوره برده نشده ولى پیرامون آنها سخنى آمده است (مانند [[پیامبر اسلام(ص)]] و [[حضرت مسیح(ع)]])؛

از این گذشته ویژگى سوره‌هاى مكى كه از عقائد دینى، مخصوصا از مبداء و [[معاد]] سخن مى‌گوید، كاملا در این سوره منعكس است؛

در این سوره از وحدت خالق و اینكه جز او معبود و آفریدگارى نیست و نیز از آفرینش جهان بر اساس هدف و برنامه، و وحدت قوانین حاكم بر این عالم و همچنین وحدت سرچشمه حیات و هستى، و نیز وحدت موجودات در برنامه فنا و مرگ، بحث به میان آمده است؛

بخش دیگرى از این سوره، از پیروزى حق بر باطل، توحید بر شرك و لشكریان عدل و داد بر جنود [[ابلیس]]، سخن گفته شده است؛

جالب اینكه این سوره با هشدارهاى شدید نسبت به مردم غافل و بی‌خبر از حساب و كتاب آغاز شده، و پایان آن نیز با هشدارهاى دیگرى در این زمینه تكمیل مى گردد<ref>تفسیر نمونه، ج 13، ص 349.</ref>.  

[[ابى‌بن‌كعب]] از پیامبر خدا نقل كرده است كه «هر كس سوره انبیاء را بخواند، خدا با او به آسانى حساب مى كند و او را مى بخشاید و همه پیامبرانى كه نامشان در قرآن است او را سلام مى گویند».

[[امام صادق(ع)]] فرمود: «هر كس سوره انبیاء را از روى محبت بخواند، در [[بهشت]] همنشین پیامبران است و در این جهان در نظر مردم مهیب است»<ref>ترجمه تفسیر مجمع‌البیان، ج 16، ص 94.</ref>.

* سوره انبیاء اندكى پیش از هجرت (حدود سال دوازدهم بعثت) نازل گردید و این برهه تاریخى زمانى بود كه مكّیان در اوج تكبّر و بى اعتنایى به قرآن به سر مى بردند و سوره همین [[كافران]] را به نزدیك شدن عذاب تهدید كرد و همانند سایر سوره‌هاى مكى به تثبیت امور اعتقادى (توحید، نبوت، معاد)<ref>اهداف كل سوره، ج 1، ص 411.</ref> پرداخته است. به گفته [[سید محمد حسین طباطبایی|علامه طباطبایى]] غرض این سوره تثبیت [[نبوت]] است كه آن را بر پایه توحید و معاد بنا نهاده است<ref>المیزان، ج 14، ص 245.</ref>. این سوره با بیان اوصاف پیامبران پیشین، اتهامات [[مشركان]] به [[پیامبر اكرم(ص)]] را رد كرده و تأكید مى كند كه آن حضرت نیز داراى همان ویژگی‌ها و رسالت او نیز هماهنگ با رسالت آنان است. به نظر مى رسد بیان احوال پیامبران در این سوره با این هدف است كه پیامبر اسلام را براى بر دوش كشیدن بار سنگین رسالت آماده سازد<ref>دایرة المعارف قرآن كریم، ج 4، ص 433.</ref>.

سوره انبیاء جزو [[سور مئین]] (صد آیه ای‌ها) است [[ابن قتیبه]] می‌گوید سور مئین سوره‌هایی هستند که بعد از سور طوال آمده‌اند علت نامگذاری این سوره‌ها به مئین نزدیک بودن تعداد آیه‌های این سوره‌ها به عدد صد می‌باشد<ref>زاد المسیر فى علم التفسیر، ج 4، ص 141.</ref>. گفته شده این سوره‌ها عبارتند از «بنی إسرائیل، كهف، مریم، طه، أنبیاء، حج و مؤمنون»<ref>دراسة حول القرآن الکریم، ص ۳۷.</ref>. برخی دیگر نیز سور مئین را سوره‌های «توبه، نحل، هود، یوسف، کهف، بنی اسرائیل، انبیاء، طه، مؤمنون، شعراء و صافات» ذکر کرده اند<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج1، ص313.</ref>.

روایتى است كه از رسول خدا(ص) نقل شده كه فرمود: خداوند هفت [[سوره طوال]] را به جاى [[تورات]] و سوره‌هاى مئین را به جاى [[انجیل]] و سوره‌هاى مثانى را به جاى [[زبور]] به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره‌هاى مفصّل فزونى بخشید<ref>جامع البیان فى تفسیر القرآن، ج 1، ص 34.</ref>.

[[بخارى]] از [[ابن مسعود]] روایت كرده كه دربارۀ سوره‌هاى: بنى اسرائیل، كهف، مریم، طه، و الانبیاء گفت: «این سوره‌ها از سوره‌هاى كهن اول است، و از دیرینه‌ها هستند» سپس به همین ترتیب آنها را ذكر كرد<ref>ترجمه الإتقان فى علوم القرآن، ج 1، ص 215.</ref>.

در قرآن نام بیست‌وشش پیامبر آمده است كه در این سوره از شانزده تن از آنان یاد شده است. و آیات هشتادوهفت و هشتادوهشت این سوره «وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً ...» در نماز غفیله خوانده مى شود<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 13، ص 137.</ref>.