پرش به محتوا

حسینیه ارشاد: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۱ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
|}
|}
</div>
</div>
'''حسینیه ارشاد'''، حاصل اخلاص و آگاهی و ارادت مردان بزرگ و چهره‌های قابل احترامی بود که با انگیزه‌هایی الهی پا به میدان مبارزه فرهنگی و سیاسی علیه [[رژیم پهلوی]] گذاشته بودند و در این پایگاه مذهبی و سیاسی، اندیشه‌های دینی را با تفسیری نوگرایانه برای دانشجویان ارایه می‌کردند. با سخنرانی‌های جذاب و پرشور اشخاصی چون [[علی شریعتی]]، آنجا به کانونی مهم برای مخالفت علیه رژیم پهلوی تبدیل شد. در مبارزات علیه رژیم پهلوی فاصله تاریخی ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ خورشیدی نقطه عطفی مهم به شمار می‌رود. پررنگ شدن نقش [[مذهب]] و به‌ویژه [[مساجد]] و حسینیه‌ها بعد از [[قیام ۱۵ خرداد]] و شکل‌گیری مبارزه مسلحانه در میان دانشجویان و جوانان از شاخصه‌های این دوران بود. با گسترش افکار [[مارکسیستی]]، متدینانی که دل در گرو اندیشه‌های اسلامی‌داشتند، درصدد برآمدند با ارایه تفسیری جدید از مفاهیم دینی، جوانان و دانشجویان را تغذیه فکری کنند که حسینیه ارشاد برآیند چنین فضایی بود اما در ۱۴ آبان ۱۳۵۱ خورشیدی این کانون مذهبی و فرهنگی تاثیرگذار از طرف [[ساواک]] تعطیل شد. ساواک در گزارشی که ۱۱ آبان همان سال تهیه کرد، نوشت: برای آخرین‌بار به مسوولان حسینیه هشدار داده شده که بر اساس تعهدات پیشین خود ‌باید جلو هرگونه فعالیت مضره را بگیرند.
'''حسینیه ارشاد'''، حاصل اخلاص و آگاهی و ارادت مردان بزرگ و چهره‌های قابل احترامی بود که با انگیزه‌هایی الهی پا به میدان مبارزه فرهنگی و سیاسی علیه [[رژیم پهلوی]] گذاشته بودند و در این پایگاه مذهبی و سیاسی، اندیشه‌های دینی را با تفسیری نوگرایانه برای دانشجویان ارایه می‌کردند. با سخنرانی‌های جذاب و پرشور اشخاصی چون [[علی شریعتی]]، آنجا به کانونی مهم برای مخالفت علیه رژیم پهلوی تبدیل شد. در مبارزات علیه رژیم پهلوی فاصله تاریخی ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ خورشیدی نقطه عطفی مهم به شمار می‌رود. پررنگ شدن نقش [[مذهب]] و به‌ویژه [[مساجد]] و حسینیه‌ها بعد از [[قیام ۱۵ خرداد]] و شکل‌گیری مبارزه مسلحانه در میان دانشجویان و جوانان از شاخصه‌های این دوران بود. با گسترش افکار [[مارکسیسم|مارکسیستی]]، متدینانی که دل در گرو اندیشه‌های اسلامی‌داشتند، درصدد برآمدند با ارایه تفسیری جدید از مفاهیم دینی، جوانان و دانشجویان را تغذیه فکری کنند که حسینیه ارشاد برآیند چنین فضایی بود اما در ۱۴ آبان ۱۳۵۱ خورشیدی این کانون مذهبی و فرهنگی تاثیرگذار از طرف [[ساواک]] تعطیل شد. ساواک در گزارشی که ۱۱ آبان همان سال تهیه کرد، نوشت: برای آخرین‌بار به مسوولان حسینیه هشدار داده شده که بر اساس تعهدات پیشین خود ‌باید جلو هرگونه فعالیت مضره را بگیرند.


== تاسیس حسینه ==
== تاسیس حسینه ==
خط ۳۲: خط ۳۲:
<ref> دانشنامه تهران بزرگ، جعفری، شیوا و سیما طایفه، حسینیه ارشاد، تهران، دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۲، ص ۳۷۹</ref> باعث شد تا بنیان‌گذاران حسینیه ارشاد، محمد همایون، ناصر میناچی مقدم و عبدالحسین علی آبادی در نخستین اقدام، زمینی به مساحت چهار هزار متر مربع، در خیابان معروف به جاده قدیم شمیران (که نام کنونی آن خیابان شریعتی است) خریداری کنند. <ref>همان، مقدمه، ص ۳۸، ۳۹</ref>
<ref> دانشنامه تهران بزرگ، جعفری، شیوا و سیما طایفه، حسینیه ارشاد، تهران، دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۲، ص ۳۷۹</ref> باعث شد تا بنیان‌گذاران حسینیه ارشاد، محمد همایون، ناصر میناچی مقدم و عبدالحسین علی آبادی در نخستین اقدام، زمینی به مساحت چهار هزار متر مربع، در خیابان معروف به جاده قدیم شمیران (که نام کنونی آن خیابان شریعتی است) خریداری کنند. <ref>همان، مقدمه، ص ۳۸، ۳۹</ref>


در سال ۱۳۴۴ کارهای ساختمانی حسینیه پایان یافت و در همان سال نیز بانیان حسینیه به دنبال ثبت آن برآمدند. بنا بر اسناد ساواک، آیت‌الله مطهری، ناصر میناچی مقدم و محمد همایون پی‌گیر ثبت بودند و در بررسی سوابق سیاسی مؤسسان برای ایجاد مؤسسه از طرف شهربانی به غیر از آیت‌الله مرتضی مطهری، بقیه فاقد پیشینه سیاسی بودند. <ref> همان، ص ۶-۸</ref> پس از استعلامات اولیه اداری و در راستای انجام ثبت مؤسسه بود که «عبدالحسین علی‌آبادی» حقوقدان نیز به هیات‌مدیره دعوت شد. با دعوت از علمای برجسته‌ای چون [[علامه محمدتقی جعفری]] و [[حجت‌الاسلام علی شاهچراغی]] جهت حضور در هیات مدیره حسینیه، کارهای ثبت آن جدی‌تر دنبال شد و سرانجام در دی ۱۳۴۶ در اداره ثبت شرکت‌ها و دایره‌ مؤسسه‌های غیرانتفاعی به ثبت رسید. <ref>«حسینیه ارشاد، خطبا و گویندگان آن به روایت میناچی»، حمیدزاده، اکبر، مجله یاد، ش۷۸، ۱۳۸۴، ص ۳۳۳</ref>
در سال ۱۳۴۴ کارهای ساختمانی حسینیه پایان یافت و در همان سال نیز بانیان حسینیه به دنبال ثبت آن برآمدند. بنا بر اسناد ساواک، آیت‌الله مطهری، ناصر میناچی مقدم و محمد همایون پی‌گیر ثبت بودند و در بررسی سوابق سیاسی مؤسسان برای ایجاد مؤسسه از طرف شهربانی به غیر از آیت‌الله مرتضی مطهری، بقیه فاقد پیشینه سیاسی بودند. <ref> همان، ص ۶-۸</ref> پس از استعلامات اولیه اداری و در راستای انجام ثبت مؤسسه بود که «عبدالحسین علی‌آبادی» حقوقدان نیز به هیات‌مدیره دعوت شد. با دعوت از علمای برجسته‌ای چون [[محمدتقی جعفری|علامه محمدتقی جعفری]] و [[حجت‌الاسلام علی شاهچراغی]] جهت حضور در هیات مدیره حسینیه، کارهای ثبت آن جدی‌تر دنبال شد و سرانجام در دی ۱۳۴۶ در اداره ثبت شرکت‌ها و دایره‌ مؤسسه‌های غیرانتفاعی به ثبت رسید. <ref>«حسینیه ارشاد، خطبا و گویندگان آن به روایت میناچی»، حمیدزاده، اکبر، مجله یاد، ش۷۸، ۱۳۸۴، ص ۳۳۳</ref>


== ابتکار و نوآوری حسینیه ==
== ابتکار و نوآوری حسینیه ==
خط ۴۶: خط ۴۶:
آغاز فعالیت دکتر شریعتی در حسینیه ارشاد را باید در ۱۳۴۵ خورشیدی دانست که از اواخر تابستان سال ۱۳۴۵ خورشیدی پدرش محمدتقی شریعتی به تهران رفت جلسه هایی در حسینیه نظیر کانون نشر حقایق اسلامی [[مشهد]] به وجود آورد. دکتر شریعتی در اولین دیدار با هیات مدیره حسینیه، نظرات و افکار خود را درباره نسل جوان و جامعه آن روزگار ارایه داد. در این جلسه بود که برای همکاری با حسینیه ارشاد اعلام آمادگی کرد و به دعوت آیت‌الله مطهری از آبان ۱۳۴۷ خورشیدی به جمع سخنرانان حسینیه ارشاد پیوست. وی با قدرت بیان و سبک و رویکرد ویژه‌اش به مباحث، عملاً سایر سخنرانی‌های موسسه را تحت تاثیر قرار داد.
آغاز فعالیت دکتر شریعتی در حسینیه ارشاد را باید در ۱۳۴۵ خورشیدی دانست که از اواخر تابستان سال ۱۳۴۵ خورشیدی پدرش محمدتقی شریعتی به تهران رفت جلسه هایی در حسینیه نظیر کانون نشر حقایق اسلامی [[مشهد]] به وجود آورد. دکتر شریعتی در اولین دیدار با هیات مدیره حسینیه، نظرات و افکار خود را درباره نسل جوان و جامعه آن روزگار ارایه داد. در این جلسه بود که برای همکاری با حسینیه ارشاد اعلام آمادگی کرد و به دعوت آیت‌الله مطهری از آبان ۱۳۴۷ خورشیدی به جمع سخنرانان حسینیه ارشاد پیوست. وی با قدرت بیان و سبک و رویکرد ویژه‌اش به مباحث، عملاً سایر سخنرانی‌های موسسه را تحت تاثیر قرار داد.


نخستین سخنرانی وی در سوم آبان همان سال مورد توجه مخاطبان قرار گرفت با استقبال گرمی که از دکتر شریعتی در حسینیه ارشاد به عمل آمد، شهرت دیگر سخنرانان فروکش کرد و فصل جدیدی از فعالیت‌های حسینیه آغاز شد. همکاری بیش از پیش دکتر شریعتی با حسینیه ارشاد و مؤسسان آن که با پذیرش گسترده‌ای از طرف جوانان به‌ویژه دانشجویان همراه بود، باعث شد که نوارهای گردآوری شده از سخنرانی‌های او در حسینیه ارشاد به صورت جزوه و کتاب منتشر شود. شمار قابل ملاحظه‌ای از این کتاب‌ها به [[سوریه]] و [[لبنان]] ارسال می‌شد که برخی از آنها به وسیله [[امام موسی صدر]] و [[دکتر مصطفی چمران]] از فارسی به عربی ترجمه شد. <ref>تاریخچه حسینیه ارشاد، مجموعه مصاحبه‌ها، دفاعیات و خاطرات ناصر میناچی، میناچی مقدم، ناصر، (۱۳۸۴)، تهران، ص ۳۹۰-۳۹۱</ref>
نخستین سخنرانی وی در سوم آبان همان سال مورد توجه مخاطبان قرار گرفت با استقبال گرمی که از دکتر شریعتی در حسینیه ارشاد به عمل آمد، شهرت دیگر سخنرانان فروکش کرد و فصل جدیدی از فعالیت‌های حسینیه آغاز شد. همکاری بیش از پیش دکتر شریعتی با حسینیه ارشاد و مؤسسان آن که با پذیرش گسترده‌ای از طرف جوانان به‌ویژه دانشجویان همراه بود، باعث شد که نوارهای گردآوری شده از سخنرانی‌های او در حسینیه ارشاد به صورت جزوه و کتاب منتشر شود. شمار قابل ملاحظه‌ای از این کتاب‌ها به [[سوریه]] و [[لبنان]] ارسال می‌شد که برخی از آنها به وسیله [[امام موسی صدر]] و [[مصطفی چمران|دکتر مصطفی چمران]] از فارسی به عربی ترجمه شد. <ref>تاریخچه حسینیه ارشاد، مجموعه مصاحبه‌ها، دفاعیات و خاطرات ناصر میناچی، میناچی مقدم، ناصر، (۱۳۸۴)، تهران، ص ۳۹۰-۳۹۱</ref>


مباحث مختلف و متنوع در حوزه جامعه‌شناسی، اسلام‌شناسی، تاریخ و ادیان که از طرف دکتر شریعتی در حسینیه ایراد می‌شد، توانست در کوتاه‌ترین زمان ممکن جوانان و روشنفکران را جذب حسینیه کند. <ref>مجله یاد، حمیدزاده، اکبر، (۱۳۸۴) «حسینیه ارشاد، خطبا و گویندگان آن به روایت میناچی»، ش۷۸، ص ۳۳۴</ref> به هر ‌حال در آن زمان دکتر شریعتی با شناخت صحیح از نیاز فکری جوانان و دانشجویان، بیشتر ‌سخنرانی‌هایش را روی موضوع تحلیل تاریخ اسلام به‌خصوص تاریخ صدر اسلام متمرکز ‌کرد اما از فروردین ۱۳۵۰ خورشیدی در پی خروج آیت‌الله مطهری، حسینیه ارشاد عملاً پایگاه فعالیت بی‌وقفه دکتر شریعتی شد و او که با ممنوعیت تدریس در دانشگاه مشهد نیز مواجه شده بود، همه فرصت و توان خود را مصروف تدریس و ایراد سخنرانی در این مرکز کرد. <ref> طرحی از یک زندگی، پوران شریعت‌رضوی، تهران، ج ۱، ۱۳۷۶، ص ۱۵۹</ref>
مباحث مختلف و متنوع در حوزه جامعه‌شناسی، اسلام‌شناسی، تاریخ و ادیان که از طرف دکتر شریعتی در حسینیه ایراد می‌شد، توانست در کوتاه‌ترین زمان ممکن جوانان و روشنفکران را جذب حسینیه کند. <ref>مجله یاد، حمیدزاده، اکبر، (۱۳۸۴) «حسینیه ارشاد، خطبا و گویندگان آن به روایت میناچی»، ش۷۸، ص ۳۳۴</ref> به هر ‌حال در آن زمان دکتر شریعتی با شناخت صحیح از نیاز فکری جوانان و دانشجویان، بیشتر ‌سخنرانی‌هایش را روی موضوع تحلیل تاریخ اسلام به‌خصوص تاریخ صدر اسلام متمرکز ‌کرد اما از فروردین ۱۳۵۰ خورشیدی در پی خروج آیت‌الله مطهری، حسینیه ارشاد عملاً پایگاه فعالیت بی‌وقفه دکتر شریعتی شد و او که با ممنوعیت تدریس در دانشگاه مشهد نیز مواجه شده بود، همه فرصت و توان خود را مصروف تدریس و ایراد سخنرانی در این مرکز کرد. <ref> طرحی از یک زندگی، پوران شریعت‌رضوی، تهران، ج ۱، ۱۳۷۶، ص ۱۵۹</ref>
confirmed، مدیران
۳۷٬۲۰۱

ویرایش