۸۷٬۸۱۰
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'بنیانگذار' به 'بنیانگذار') |
جز (جایگزینی متن - 'بزرگترین' به 'بزرگترین') |
||
خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
سازماندهی <ref>مقاله نگاهی به پیشینه اسلامی در لبنان، فصلنامه پژوهشهای منطقهای، ش 5 پاییز 1393،صص123-146</ref> و تشکیلات از عوامل بنبادین حرکت اسلامی معاصر به ویژه در دنیای اهل سنت است. مسلمانان سنی همواره خود را در پناه خلافت اسلامی آسوده یافتهاند و ضرورتی برای قیام نمیدیدند و به همین دلیل نهضتهای «دولت اسلامی» بر ضد اصلاحطلبان در تاریخ اسلام سنی، وابسته به کارهای فردی مصلحان بود و آنگونه که باید به سازماندهی و تشکیلات اهمیت نمیدادند و ضرورتی برای آن احساس نمیکردند. با سقوط نظام خلافت و از بین رفتن مشروعیت حکومتها در اذهان، دیگر مواضع اصلاحگرایانه مصلحان, کافی به نظر نمیرسید؛ چرا که بنیاد نظام از بین رفته بود و با ظاهرسازی و نقش و نگار نمیشد که ایوان حکومت را مرمت کرد و سر پا نگهداشت. | سازماندهی <ref>مقاله نگاهی به پیشینه اسلامی در لبنان، فصلنامه پژوهشهای منطقهای، ش 5 پاییز 1393،صص123-146</ref> و تشکیلات از عوامل بنبادین حرکت اسلامی معاصر به ویژه در دنیای اهل سنت است. مسلمانان سنی همواره خود را در پناه خلافت اسلامی آسوده یافتهاند و ضرورتی برای قیام نمیدیدند و به همین دلیل نهضتهای «دولت اسلامی» بر ضد اصلاحطلبان در تاریخ اسلام سنی، وابسته به کارهای فردی مصلحان بود و آنگونه که باید به سازماندهی و تشکیلات اهمیت نمیدادند و ضرورتی برای آن احساس نمیکردند. با سقوط نظام خلافت و از بین رفتن مشروعیت حکومتها در اذهان، دیگر مواضع اصلاحگرایانه مصلحان, کافی به نظر نمیرسید؛ چرا که بنیاد نظام از بین رفته بود و با ظاهرسازی و نقش و نگار نمیشد که ایوان حکومت را مرمت کرد و سر پا نگهداشت. | ||
شاید در میان اهل سنت نخستین کسی که بر ضرورت ایجاد تشکیلات توجه کرد و آن را با مسئله تشکیل نظام اسلامی پیوند داده حسن البنا بود. نخستین نمایندگان اعزامی اخوانالمسلمین به فلسطین، سوریه و لبنان عبدالرحمن الساعاتی و محمد اسعدالحکیم بودند که رهبر تونسی، الْثعالبی نیز آنها را همراهی مینمود. آنها در بیتالمقدس، بیروت و دمشق مورد استقبال قرار گرفتند و در طی این دیدارها افراد زیادی به اخوانالمسلمین اعلام وفاداری نمودند. پس از این بازدیدها به دعوت جمعیت مقاصد خیریه در بیروت محمد الهادی عطیه وکیل دادگستری به نمایندگی از اخوانالمسلمین به بیروت رفت. انجمن اخوانالمسلمین سوریه پس ازانجمن اخوانالمسلمین مصر مهمترین انجمن محسوب میشود. این انجمن آن قدررشد کرد و مورد توجه قرار گرفت که پس ازترور حسن البنا در سال 1949 میلادی و همچنین انحلال انجمن در سال 1954 بیشترین توجه اخوانها به اخوان سوریه و شخص مصطفی السباعی که مهمترین کاندیدای رهبری اخوانالمسلمین محسوب میگردید، جلب شد. | شاید در میان اهل سنت نخستین کسی که بر ضرورت ایجاد تشکیلات توجه کرد و آن را با مسئله تشکیل نظام اسلامی پیوند داده حسن البنا بود. نخستین نمایندگان اعزامی اخوانالمسلمین به فلسطین، سوریه و لبنان عبدالرحمن الساعاتی و محمد اسعدالحکیم بودند که رهبر تونسی، الْثعالبی نیز آنها را همراهی مینمود. آنها در بیتالمقدس، بیروت و دمشق مورد استقبال قرار گرفتند و در طی این دیدارها افراد زیادی به اخوانالمسلمین اعلام وفاداری نمودند. پس از این بازدیدها به دعوت جمعیت مقاصد خیریه در بیروت محمد الهادی عطیه وکیل دادگستری به نمایندگی از اخوانالمسلمین به بیروت رفت. انجمن اخوانالمسلمین سوریه پس ازانجمن اخوانالمسلمین مصر مهمترین انجمن محسوب میشود. این انجمن آن قدررشد کرد و مورد توجه قرار گرفت که پس ازترور حسن البنا در سال 1949 میلادی و همچنین انحلال انجمن در سال 1954 بیشترین توجه اخوانها به اخوان سوریه و شخص مصطفی السباعی که مهمترین کاندیدای رهبری اخوانالمسلمین محسوب میگردید، جلب شد. | ||
بزرگترین تشکل رسمی اخوانالمسلمین در لبنان الجماعة الاسلامیة، که از سال 1964 فعالیت خود را در این کشور آغاز کرده است. این جماعت ضمن اینکه اندیشههای اصلاحطلبانه و میانه را مبنا قرار داده، حامی جریان مقاومت لبنان در قبال تجاوزات رژیم صهیونیستی نیز میباشد. در اوایل دهه پنجاه، جنبش اسلامی در تعدادی از کشورهای عرب رشد نمود و تبدیل به یک روند فکری و سیاسی روشن در عرصه عربی شد. نوشتههای حسن البنا، سید قطب و مصطفی السباعی و کتابهای منتشر شده ابوالعلامودودی در پاکستان ونسخههای از اخوانالمسلمین مثل مجله الدعوه و المسلمون از مصر و الشهاب ازسوریه و الکفاح الاسلامی از اردن شروع به تشکیل روند فکری وسیاسی اسلامی در مناطق مختلفی از لبنان گردید. پناهندگی مصطفی السباعی (رهبر اخوانالمسلمین سوریه) به لبنان در سال 1952 در زمان سلطنت سرهنگ ادیب شیشکلی در سوریه، برای تبلور این روند در لبنان کمک نمود. | |||
هنگام فوران حوادث سال 1958 و همزمان با طبقه بندی ملی و طائفهای تشکیل یک گروه جدید برای پاسخگویی به خواستههای نهضت اسلامی به شکل جامع تحت عنوان الجماعة الاسلامیة در دستور کار قرار گرفت. یکی از رهبران این گروه دبیر کل بنیانگذار فتحی محمد عنایه معروف به فتحی یکن میباشد. افکار اساسی یکن با اندیشه اخوانالمسلمین اشتراک دارد. بعد از ترور رفیق حریری یکن به ائتلاف مخالفان دولت به رهبری حزبالله پیوست. با وجود احترام زیادی که به جایگاه عربستان سعودی میگذارد، به شدت از روش مقاومت و پایداری دفاع میکند. ارتباطات شخصی و دیدارهای متعدد، او را با رهبر تشکیلات القاعده مرتبط کرده از او دفاع میکند و معتقد است | هنگام فوران حوادث سال 1958 و همزمان با طبقه بندی ملی و طائفهای تشکیل یک گروه جدید برای پاسخگویی به خواستههای نهضت اسلامی به شکل جامع تحت عنوان الجماعة الاسلامیة در دستور کار قرار گرفت. یکی از رهبران این گروه دبیر کل بنیانگذار فتحی محمد عنایه معروف به فتحی یکن میباشد. افکار اساسی یکن با اندیشه اخوانالمسلمین اشتراک دارد. بعد از ترور رفیق حریری یکن به ائتلاف مخالفان دولت به رهبری حزبالله پیوست. با وجود احترام زیادی که به جایگاه عربستان سعودی میگذارد، به شدت از روش مقاومت و پایداری دفاع میکند. ارتباطات شخصی و دیدارهای متعدد، او را با رهبر تشکیلات القاعده مرتبط کرده از او دفاع میکند و معتقد است بزرگترین دشمن آمریکاست. حوادث 11 سپتامبر را نفی نمیکند ولی با برخی سیاستهای القاعده به ویژه به عملکرد ابومصیب زرقاوی در بریدن سر گروگانها و... بسیار مخالف است. | ||
=== اهداف، ساختار و چارچوبهای الجماعة الاسلامیة === | === اهداف، ساختار و چارچوبهای الجماعة الاسلامیة === |