۸۷٬۷۷۵
ویرایش
جز (تمیزکاری) |
جز (جایگزینی متن - 'علیهم السلام' به 'علیهمالسلام') |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
=جایگاه علمی اهل بیت | =جایگاه علمی اهل بیت علیهمالسلام= | ||
'''جایگاه علمی [[اهل بیت ( | '''جایگاه علمی [[اهل بیت (علیهمالسلام)|اهل بیت]] علیهمالسلام''' نام مدخلی است که بررسی برخی از زوایای علمی اهل بیت پیامبر اکرم «صلی الله علیه و آله» میپردازد و روشن میسازد که همواره اهل بیت در میان امت اسلام به بزرگی یاد میشدهاند و مرجع علمی مهمی برای معارف دین بودهاند. | ||
== جایگاه علمی اهل بیت | == جایگاه علمی اهل بیت علیهمالسلام در میان امت اسلامی == | ||
مسلمانان با همه اختلافات علمی و وجود مکتبهای فقهی و کلامی گوناگون در میان آنها همواره به اهل بیت پیامبر «صلّی الله علیه و آله» نگاهی ویژه داشتهاند و جایگاه علمی و معنوی آنها را برتر از سایر صحابه و تابعان و فقها میدانستند. | مسلمانان با همه اختلافات علمی و وجود مکتبهای فقهی و کلامی گوناگون در میان آنها همواره به اهل بیت پیامبر «صلّی الله علیه و آله» نگاهی ویژه داشتهاند و جایگاه علمی و معنوی آنها را برتر از سایر صحابه و تابعان و فقها میدانستند. | ||
اگر سیاستهای ظالمانه حکّام اموی و عباسی نبود، این جایگاه بلند همچنان استوارتر در دلهای مسلمانان باقی میماند. تمام تلاش حاکمان جور برای خاموش کردن نور [[اهل بیت]] | اگر سیاستهای ظالمانه حکّام اموی و عباسی نبود، این جایگاه بلند همچنان استوارتر در دلهای مسلمانان باقی میماند. تمام تلاش حاکمان جور برای خاموش کردن نور [[اهل بیت]] «علیهمالسلام» و حذف فیزیکی آنها هم بدین سبب بوده که این جایگاه بلند علمی و معنوی را در نگاه امت اسلامی خدشه دار کرده و توجه مسلمانان را از اهل بیت و مرجعیتشان به سوی دیگران متوجه سازند.<ref>ر. ک: تسخیری، وحدت امت اسلامی بر پایه مرجعیت علمی اهل بیت علیهمالسلام، ص48</ref> | ||
در عصر خلفا، با همه شرایط پیچیده ای که بر جامعه اسلامی حاکم بود، [[امام علی]] بن ابیطالب «علیهالسلام» در بسیاری از مشکلات و مسائل اجتماعی و احکام شرعی به عنوان مرجعی برای مشورت و حلّ مشکل از سوی مردم و خلفا قلمداد میشد و عبارات معروف خلیفه دوم که گفت: «لولا علی لهلک عمر»<ref>ینابیع المودة، ج2،ص172، این موضوع را بسیاری از کتابهای حدیث و تاریخ روایت کردهاند.</ref> یا «انت (یا علی) خیرهم فتوی» <ref>ابن سعد، الطبقات، ج2، ص339</ref> یا ارجاع همسران پیامبر به [[امام علی]] بن ابیطالب «علیهالسلام» با این تعبیر که «إئت علیّاً فإنّه أعلم منّی»<ref>حاکم نیشابوری، مستدرک الصحیحین، ج3، ص14</ref> شاهد بر این مدعاست. | در عصر خلفا، با همه شرایط پیچیده ای که بر جامعه اسلامی حاکم بود، [[امام علی]] بن ابیطالب «علیهالسلام» در بسیاری از مشکلات و مسائل اجتماعی و احکام شرعی به عنوان مرجعی برای مشورت و حلّ مشکل از سوی مردم و خلفا قلمداد میشد و عبارات معروف خلیفه دوم که گفت: «لولا علی لهلک عمر»<ref>ینابیع المودة، ج2،ص172، این موضوع را بسیاری از کتابهای حدیث و تاریخ روایت کردهاند.</ref> یا «انت (یا علی) خیرهم فتوی» <ref>ابن سعد، الطبقات، ج2، ص339</ref> یا ارجاع همسران پیامبر به [[امام علی]] بن ابیطالب «علیهالسلام» با این تعبیر که «إئت علیّاً فإنّه أعلم منّی»<ref>حاکم نیشابوری، مستدرک الصحیحین، ج3، ص14</ref> شاهد بر این مدعاست. | ||
در عصر خلفای اموی و عباسی نیز امامان اهل بیت | در عصر خلفای اموی و عباسی نیز امامان اهل بیت «علیهمالسلام» پیوسته محل رجوع عالمان و فقهاء در مسائل دینی بودهاند که تاریخ زندگانی آنان به روشنی گواه بر این مدعاست. شاعران بزرگ عرب در آن روزگار نیز همچون «[[فرزدق]]»، «[[ابونؤاس]]» و «ابوفراس حمدانی» که با سرودن قصایدی حاوی زیباترین عبارتها درباره جایگاه علمی و معنوی اهل بیت «علیهمالسلام»، از جهتگیری افکار عمومی نسبت به این جایگاه رفیع حکایت میکنند،<ref>ر. ک: تسخیری، وحدت امت اسلامی بر پایه مرجعیت علمی اهل بیت علیهمالسلام، ص56-53</ref> شاهد دیگری بر فضای فکری حاکم بر جامعه آن روزگار میباشد. | ||
== جایگاه علمی اهل بیت | == جایگاه علمی اهل بیت علیهمالسلام نزد پیشوایان مذاهب == | ||
بسیاری از ائمه مذاهب اسلامی و فقهای بزرگ به طور مستقیم یا با واسطه، نزد ائمه اهل بیت به ویژه [[امام صادق]] «علیهالسلام» درس خوانده و شاگردی کرده بودند که این خود نشان از مرجعیت علمی آن بزرگواران دارد. | بسیاری از ائمه مذاهب اسلامی و فقهای بزرگ به طور مستقیم یا با واسطه، نزد ائمه اهل بیت به ویژه [[امام صادق]] «علیهالسلام» درس خوانده و شاگردی کرده بودند که این خود نشان از مرجعیت علمی آن بزرگواران دارد. | ||
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
[[مالک ابن انس]] أصبحی پیشوای مذهب مالکی نیز در مورد شخصیت امام جعفرصادق«علیهالسلام» میگوید:«مارأت عین و لاسمعت أذن و لاخطر علی قلب بشر أفضل من جعفربن محمد علماً و عبادتاً و ورعاً»؛ هیچ چشمی ندیده و هیچ گوشی نشنیده و بر قلب هیچ بشری خطور نکرده کسی که از حیث علم و عبادت و تقوا از جعفربن محمد با فضیلتتر باشد.<ref>ر. ک: حکیم، اعلام الهدایة، ج8 ص19</ref> | [[مالک ابن انس]] أصبحی پیشوای مذهب مالکی نیز در مورد شخصیت امام جعفرصادق«علیهالسلام» میگوید:«مارأت عین و لاسمعت أذن و لاخطر علی قلب بشر أفضل من جعفربن محمد علماً و عبادتاً و ورعاً»؛ هیچ چشمی ندیده و هیچ گوشی نشنیده و بر قلب هیچ بشری خطور نکرده کسی که از حیث علم و عبادت و تقوا از جعفربن محمد با فضیلتتر باشد.<ref>ر. ک: حکیم، اعلام الهدایة، ج8 ص19</ref> | ||
این عبارت معروف از [[ابوحنیفه]] امام بزرگ حنفیان که گفته است:«اگر آن دوسال نبود، نعمان ـ که همان ابوحنیفه است- هلاک میشد»؛<ref>ر. ک: حکیمی، لولاالسنتان لهلک النعمان، ص5</ref> نیز نشان از اعتراف به اوج مقام علمی اهل بیت | این عبارت معروف از [[ابوحنیفه]] امام بزرگ حنفیان که گفته است:«اگر آن دوسال نبود، نعمان ـ که همان ابوحنیفه است- هلاک میشد»؛<ref>ر. ک: حکیمی، لولاالسنتان لهلک النعمان، ص5</ref> نیز نشان از اعتراف به اوج مقام علمی اهل بیت «علیهمالسلام» و استفاده ی علمی از خرمن اهل بیت«علیهمالسلام» توسط امامان اهل سنّت دارد. | ||
== پانویسها == | == پانویسها == | ||