۸۷٬۷۸۴
ویرایش
فاطمه بنت اسد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام'
جز (جایگزینی متن - 'بنی هاشم' به 'بنی‌هاشم') |
جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام') |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
|- | |- | ||
|دلیل شهرت | |دلیل شهرت | ||
|مادر [[علی بن ابی طالب|امام علی( | |مادر [[علی بن ابی طالب|امام علی(علیه‌السلام)]] • همسر [[ابوطالب]] | ||
|- | |- | ||
|نقش‌های برجسته | |نقش‌های برجسته | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''فاطمه بنت اسد''' همسر [[حضرت ابوطالب]] و مادر [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین علی( | '''فاطمه بنت اسد''' همسر [[حضرت ابوطالب]] و مادر [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین علی(علیه‌السلام)]] و از [[بنی‌هاشم|طایفه بنی‌هاشم]] و دختر عموی [[ابوطالب]] و زنی هوشمند، باکمال، عفیف، نیکوسیرت و دانا بود. | ||
فاطمه دختر اسد بن هاشم با ابوطالب پسر [[عبدالمطلب]] بن هاشم قرشی ازدواج کرد. وی تنها همسر ابوطالب بود و برای او چهار پسر و دو دختر به دنیا آورد که عبارتند از: طالب، [[عقیل]]، [[جعفر]]، [[علی بن ابی طالب|علی( | فاطمه دختر اسد بن هاشم با ابوطالب پسر [[عبدالمطلب]] بن هاشم قرشی ازدواج کرد. وی تنها همسر ابوطالب بود و برای او چهار پسر و دو دختر به دنیا آورد که عبارتند از: طالب، [[عقیل]]، [[جعفر]]، [[علی بن ابی طالب|علی(علیه‌السلام)]]، [[ام هانی]] و جمانه. | ||
او و ابوطالب اولین زن و مرد هاشمی بودند که با یکدیگر [[ازدواج]] کردند. | او و ابوطالب اولین زن و مرد هاشمی بودند که با یکدیگر [[ازدواج]] کردند. | ||
فاطمه بنت اسد زنی پاک‌دامن و موحد بود. هنگامی که به علی ( | فاطمه بنت اسد زنی پاک‌دامن و موحد بود. هنگامی که به علی (علیه‌السلام) حامله بود به [[طواف|طواف خانه خدا]] اّمد و در همان حال درد زایمان به سراغش آمد. او نیز پروردگار [[کعبه]] را به یاری طلبید. | ||
ناگهان دیوار کعبه شکافت و وی به درون [[خانه خدا]] داخل شد و در اّن جا [[علی بن ابی‌طالب]] را به دنیا آورد. | ناگهان دیوار کعبه شکافت و وی به درون [[خانه خدا]] داخل شد و در اّن جا [[علی بن ابی‌طالب]] را به دنیا آورد. | ||
فاطمه بنت اسد نه تنها مادر علی ( | فاطمه بنت اسد نه تنها مادر علی (علیه‌السلام) بلکه مادر [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(صلی الله علیه)]] نیز بوده است؛ زیرا ابوطالب پس از مرگ پدرش عبدالمطلب برادرزاده اش [[حضرت محمد (ص)|محمد(صلی الله علیه)]] را -که حدود 8 سال سن داشت- به سرای خود آورد و همسرش فاطمه بنت اسد چونان مادری به وی مهر می‌ورزید و همیشه محمد (صلی الله علیه) را بر فرزندانش برتر و مقدم می‌داشت؛ چنان که [[حضرت محمد (ص)|پیامبر خدا(صلی الله علیه)]] این نکته را بارها بر زبان می‌آورد و از او به نیکی یاد می‌کرد. | ||
== ولادت فاطمه بنت اسد == | == ولادت فاطمه بنت اسد == | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
== همسر فاطمه بنت اسد == | == همسر فاطمه بنت اسد == | ||
همسر حضرت فاطمه بنت اسد حضرت ابوطالب( | همسر حضرت فاطمه بنت اسد حضرت ابوطالب(علیه‌السلام) فرزند عبدالمطّلب فرزند هاشم فرزند [[عبد مناف]] فرزند [[قصی]] از [[قریش|طائفه قریش]] است. <ref>عسقلانى، ابن حجر، الإصابة فى تمییز الصحابة، محقق: عبدالموجود، عادل احمد/ معوض، على محمد، ج 7، ص 196</ref> از آن جا که فاطمه بنت اسد نیز از نسل [[حضرت هاشم]] است، <ref>عسقلانى، ابن حجر، الإصابة فى تمییز الصحابة، محقق: عبدالموجود، عادل احمد/ معوض، على محمد، ج 7، ص 196</ref> در تاریخ نقل شده که او اولین زن هاشمی است که با یک مرد هاشمی ازدواج کرده و برای او فرزند آورده است، <ref> ابن المغازلی، على بن محمد، مناقب الإمام على بن أبى طالب علیهما السلام، ص 57؛ امین، سید محسن، أعیان الشیعة، ج 1، ص 325</ref> بنابراین پدر و مادر حضرت علی (علیه‌السلام) هر دو هاشمى بودند. <ref>طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الوری بأعلام الهدى، ج 1، ص 306؛ عاملى، جعفر مرتضى، الصحیح من السیرة النبی الأعظم، مترجم: سپهرى، محمد (سیرت جاودانه)، ج 1، ص 234 و 235</ref> | ||
== اسلام فاطمه بنت اسد == | == اسلام فاطمه بنت اسد == | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
در [[مقاتل الطالبیین]] از [[زبیر بن عوام]] نقل شده است: وقتی که آیه مبارکه «اى پیامبر! هنگامى که زنان مؤمن نزد تو آیند و با تو [[بیعت|بیعت]] کنند که چیزى را شریک خدا قرار ندهند، دزدى و [[زنا]] نکنند، فرزندان خود را نکشند، تهمت و افترایى پیش دست و پاى خود نیاورند و در هیچ کار شایسته اى مخالفت فرمان تو نکنند، با آنها بیعت کن و براى آنان از درگاه [[خداوند]] آمرزش بطلب که خداوند آمرزنده و مهربان است»، <ref>ممتحنه، 12</ref> نازل شد، از پیامبر اکرم (صلی الله علیه) شنیدم زنان را به بیعت فرا می‌خواند و فاطمه بنت اسد نخستین زنی بود که با پیامبر (صلی الله علیه) بیعت کرد. <ref> اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبیین، ص 28 و 29</ref> | در [[مقاتل الطالبیین]] از [[زبیر بن عوام]] نقل شده است: وقتی که آیه مبارکه «اى پیامبر! هنگامى که زنان مؤمن نزد تو آیند و با تو [[بیعت|بیعت]] کنند که چیزى را شریک خدا قرار ندهند، دزدى و [[زنا]] نکنند، فرزندان خود را نکشند، تهمت و افترایى پیش دست و پاى خود نیاورند و در هیچ کار شایسته اى مخالفت فرمان تو نکنند، با آنها بیعت کن و براى آنان از درگاه [[خداوند]] آمرزش بطلب که خداوند آمرزنده و مهربان است»، <ref>ممتحنه، 12</ref> نازل شد، از پیامبر اکرم (صلی الله علیه) شنیدم زنان را به بیعت فرا می‌خواند و فاطمه بنت اسد نخستین زنی بود که با پیامبر (صلی الله علیه) بیعت کرد. <ref> اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبیین، ص 28 و 29</ref> | ||
[[ابنجوزی|ابن جوزی]] از [[ابن عباس]] نقل نموده که او نخستین زنی بود که بعد از [[خدیجه دختر خویلد|خدیجه( | [[ابنجوزی|ابن جوزی]] از [[ابن عباس]] نقل نموده که او نخستین زنی بود که بعد از [[خدیجه دختر خویلد|خدیجه(علیه‌السلام)]] با پیامبر (صلی الله علیه) در مکه بیعت کرد. <ref> ابن الجوزى، تذکرة الخواص، ص 20</ref> | ||
لازم به ذکر است که نحوه بیعت رسول خدا (صلی الله علیه) با زنان به گونه‌ای بود که دستور می‌فرمود ظرف آبی را آماده نمایند آن‌گاه دست مبارکش را داخل آن می‌کرد و بیرون می‌آورد سپس به زن‌ها می‌فرمود دست خود را در ظرف آب داخل نمایند. <ref>کلینى، محمد بن یعقوب، کافی، ج 5، ص 527، ح 5</ref> | لازم به ذکر است که نحوه بیعت رسول خدا (صلی الله علیه) با زنان به گونه‌ای بود که دستور می‌فرمود ظرف آبی را آماده نمایند آن‌گاه دست مبارکش را داخل آن می‌کرد و بیرون می‌آورد سپس به زن‌ها می‌فرمود دست خود را در ظرف آب داخل نمایند. <ref>کلینى، محمد بن یعقوب، کافی، ج 5، ص 527، ح 5</ref> | ||
== فاطمه بنت اسد راوی حدیث == | == فاطمه بنت اسد راوی حدیث == | ||
یکی از فضایل حضرت فاطمه بنت اسد این است که روایت کننده [[حدیث]] است. دانشمندان علم حدیث وی را در زمره راویان حدیث از [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه)]] برشمرده‌اند و از ایشان 46 حدیث نقل نموده‌اند. <ref> شریف قَرشى، باقر، موسوعة الإمام أمیرالمؤمنین على بن أبى‌طالب | یکی از فضایل حضرت فاطمه بنت اسد این است که روایت کننده [[حدیث]] است. دانشمندان علم حدیث وی را در زمره راویان حدیث از [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه)]] برشمرده‌اند و از ایشان 46 حدیث نقل نموده‌اند. <ref> شریف قَرشى، باقر، موسوعة الإمام أمیرالمؤمنین على بن أبى‌طالب علیه‌السلام، ج 1، ص36 و 37</ref> | ||
== وفات فاطمه بنت اسد == | == وفات فاطمه بنت اسد == | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
== محل دفن فاطمه بنت اسد == | == محل دفن فاطمه بنت اسد == | ||
مقبره فاطمه بنت اسد مادر بزرگوار حضرت امیر المومنین ( | مقبره فاطمه بنت اسد مادر بزرگوار حضرت امیر المومنین (علیه‌السلام) در بقیع قرار داشت. محتمل است قبری که در نزدیکی قبور ائمه (علیه‌السلام) قرار دارد، از آنِ فاطمه بنت اَسَد باشد. در روایت‌های دیگر محل دفن وی در نزدیکی قبر [[سعد بن معاذ]] و [[ابوسعید خُدْری]] دانسته شده است. در قرن هفتم زمانی که [[ابن النجار]] (م ۶۴۳) کتاب خویش را نگاشت مردم قبر فاطمه بنت اسد را در نزدیکی قبر سعد بن معاذ [[زیارت]] می‌کردند اما سمهودی در وفاء الوفاء <ref>سمهودی، علی بن احمد، وفاء الوفاء، ج۲، ص۳۶۷</ref> | ||
آن سخن را نادرست دانسته و قبر وی را در نزدیکی بقعه ابراهیم فرزند [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه)]] دانسته است. <ref>مدنی برزنجی، جعفر بن اسماعیل، نزهة الناظرین، ص۲۸۰</ref> | آن سخن را نادرست دانسته و قبر وی را در نزدیکی بقعه ابراهیم فرزند [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه)]] دانسته است. <ref>مدنی برزنجی، جعفر بن اسماعیل، نزهة الناظرین، ص۲۸۰</ref> | ||