پرش به محتوا

پاکستان: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۵۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'استقلال طلب' به 'استقلال‌طلب')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۸: خط ۷۸:
== فهرست پایتخت‌ها در پاکستان ==
== فهرست پایتخت‌ها در پاکستان ==


"""پایتخت‌های منطقه‌ای</big>"""
"""پایتخت‌های منطقه‌ای"""


کشمیر آزاد/ استان خودگردان مظفرآباد
کشمیر آزاد/ استان خودگردان مظفرآباد
خط ۹۸: خط ۹۸:
== شهرهای مهم پاکستان ==
== شهرهای مهم پاکستان ==


"""فیصل‌آباد</big>"""
"""فیصل‌آباد"""


فیصل‌آباد یکی از شهرهای استان پنجاب در کشور پاکستان است. این شهر در گذشته لیال‌پور نامیده می‌شد. فیصل آباد با جمعیت حدود ۲٫۶ میلیون نفر (بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۶) سومین شهر بزرگ پاکستان است. این شهر به‌عنوان یک مرکز مهم صنعتی در باختر لاهور در استان پنجاب به شمار می‌آید.  
فیصل‌آباد یکی از شهرهای استان پنجاب در کشور پاکستان است. این شهر در گذشته لیال‌پور نامیده می‌شد. فیصل آباد با جمعیت حدود ۲٫۶ میلیون نفر (بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۶) سومین شهر بزرگ پاکستان است. این شهر به‌عنوان یک مرکز مهم صنعتی در باختر لاهور در استان پنجاب به شمار می‌آید.  


"""راولپندی</big>"""
"""راولپندی"""


شهر راولپندی در فلات پوتوار، در نزدیکی پایتخت جمهوری اسلامی پاکستان (اسلام‌آباد) و در ۲۷۵ کیلومتری شمال غرب لاهور قرار گرفته و یکی از شهرهای استان پنجاب است.  
شهر راولپندی در فلات پوتوار، در نزدیکی پایتخت جمهوری اسلامی پاکستان (اسلام‌آباد) و در ۲۷۵ کیلومتری شمال غرب لاهور قرار گرفته و یکی از شهرهای استان پنجاب است.  
خط ۱۰۸: خط ۱۰۸:
این شهر، مهم‌ترین شهر نظامی پاکستان محسوب می‌شود و پس از سال ۱۹۶۰ که اسلام‌آباد بنا گردید، به همین منظور انتخاب گردید. شهر راولپندی یکی از مهم‌ترین شهرهای صنعتی پاکستان می‌باشد و تعداد زیادی از شهرک‌ها و کارخانجات صنعتی را در خود جای داده است. فرودگاه بین‌المللی اسلام‌آباد، در واقع در داخل این شهر واقع شده است و این امر، راولپندی را به یک شهر مهم تبدیل کرده است. این شهر یکی از مراکز مهم تجاری در کل کشور است. جمعیت شهر راولپندی نزدیک به۳٬۰۳۹٬۵۵۰ نفر برآورد شده است که پس از شهرهای کراچی، لاهور و فیصل‌آباد چهارمین شهر پرجمعیت پاکستان است.  
این شهر، مهم‌ترین شهر نظامی پاکستان محسوب می‌شود و پس از سال ۱۹۶۰ که اسلام‌آباد بنا گردید، به همین منظور انتخاب گردید. شهر راولپندی یکی از مهم‌ترین شهرهای صنعتی پاکستان می‌باشد و تعداد زیادی از شهرک‌ها و کارخانجات صنعتی را در خود جای داده است. فرودگاه بین‌المللی اسلام‌آباد، در واقع در داخل این شهر واقع شده است و این امر، راولپندی را به یک شهر مهم تبدیل کرده است. این شهر یکی از مراکز مهم تجاری در کل کشور است. جمعیت شهر راولپندی نزدیک به۳٬۰۳۹٬۵۵۰ نفر برآورد شده است که پس از شهرهای کراچی، لاهور و فیصل‌آباد چهارمین شهر پرجمعیت پاکستان است.  


"""مولتان</big>"""
"""مولتان"""


مولتان (در اردو: ملتان) یکی از شهرهای استان پنجاب در کشور پاکستان و مرکز ناحیه مولتان است. این شهر در بخش جنوبی استان جای دارد. این شهر با جمعیت ۱٬۴۲۳٬۹۱۹ نفر (برآورد سال ۲۰۰۷) ششمین شهر بزرگ پاکستان به شمار می‌آید. جمعیت ناحیه مولتان در سال ۱۹۹۸ بالغ بر ۳٫۸ میلیون نفر بوده است.  
مولتان (در اردو: ملتان) یکی از شهرهای استان پنجاب در کشور پاکستان و مرکز ناحیه مولتان است. این شهر در بخش جنوبی استان جای دارد. این شهر با جمعیت ۱٬۴۲۳٬۹۱۹ نفر (برآورد سال ۲۰۰۷) ششمین شهر بزرگ پاکستان به شمار می‌آید. جمعیت ناحیه مولتان در سال ۱۹۹۸ بالغ بر ۳٫۸ میلیون نفر بوده است.  
خط ۱۱۴: خط ۱۱۴:
مولتان به عنوان شهر [[صوفیان]] بزرگ و زیارتگاه‌ها شناخته می‌شود.  
مولتان به عنوان شهر [[صوفیان]] بزرگ و زیارتگاه‌ها شناخته می‌شود.  


"""حیدرآباد (پاکستان)</big>"""
"""حیدرآباد (پاکستان)"""


حیدرآباد یکی از شهرهای استان سند در کشور پاکستان است. این شهر در گذشته به نام «نرون کوت» شناخته می‌شد. حیدرآباد در گذشته مرکز استان سند بود و لقب «شهر عطرها</big>» را داشت. هم‌اکنون مرکز ناحیه حیدرآباد است. این شهر پیش از تشکیل کشور پاکستان «پاریس هند» نامیده می‌شد، چرا که خیابان‌های آن هر روز با عطر شستشو داده می‌شد.  
حیدرآباد یکی از شهرهای استان سند در کشور پاکستان است. این شهر در گذشته به نام «نرون کوت» شناخته می‌شد. حیدرآباد در گذشته مرکز استان سند بود و لقب «شهر عطرها» را داشت. هم‌اکنون مرکز ناحیه حیدرآباد است. این شهر پیش از تشکیل کشور پاکستان «پاریس هند» نامیده می‌شد، چرا که خیابان‌های آن هر روز با عطر شستشو داده می‌شد.  


این شهر با جمعیت ۱٬۴۲۳٬۹۱۹ نفر (در سال ۲۰۰۷) دومین شهر بزرگ استان سند و هشتمین شهر بزرگ پاکستان است. جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۰، بالغ بر ۱٬۳۴۸٬۲۸۸ بود.  
این شهر با جمعیت ۱٬۴۲۳٬۹۱۹ نفر (در سال ۲۰۰۷) دومین شهر بزرگ استان سند و هشتمین شهر بزرگ پاکستان است. جمعیت این شهر در سال ۲۰۰۰، بالغ بر ۱٬۳۴۸٬۲۸۸ بود.  


"""گوجرانواله</big>"""
"""گوجرانواله"""


گوجرانواله (در اردو: گوجرانوالہ) یکی از شهرهای استان پنجاب در کشور پاکستان و مرکز ناحیه گجران واله است. این شهر با جمعیت بیش از ۱٬۱ میلیون نفر پنجمین شهر بزرگ پاکستان است.  
گوجرانواله (در اردو: گوجرانوالہ) یکی از شهرهای استان پنجاب در کشور پاکستان و مرکز ناحیه گجران واله است. این شهر با جمعیت بیش از ۱٬۱ میلیون نفر پنجمین شهر بزرگ پاکستان است.  
خط ۱۲۶: خط ۱۲۶:
نام پیشین این محل «خانپور شانسی» بوده که پس از قدرت گرفتن قوم گُجَر در این ناحیه این شهر به گوجرانواله معروف شده‌است.  
نام پیشین این محل «خانپور شانسی» بوده که پس از قدرت گرفتن قوم گُجَر در این ناحیه این شهر به گوجرانواله معروف شده‌است.  


"""پیشاور</big>"""
"""پیشاور"""


پیشاوُر (در زبان پشتو: پښور، در اردو: پشاور) پایتخت استان مرزی شمال غربی کشور پاکستان است.  
پیشاوُر (در زبان پشتو: پښور، در اردو: پشاور) پایتخت استان مرزی شمال غربی کشور پاکستان است.  
خط ۱۳۹: خط ۱۳۹:
فاصلهٔ پیشاور تا گذرگاه مرزی تورخم چهل و پنج کیلومتر و از شهرک مرزی تورخم تا کابل، دوصد و بیست و چهار کیلومتر است. روزانه صدها افغان و ده‌ها کارگر پاکستانی در بزرگراه پیشاور- کابل، رفت و آمد می‌کنند.  
فاصلهٔ پیشاور تا گذرگاه مرزی تورخم چهل و پنج کیلومتر و از شهرک مرزی تورخم تا کابل، دوصد و بیست و چهار کیلومتر است. روزانه صدها افغان و ده‌ها کارگر پاکستانی در بزرگراه پیشاور- کابل، رفت و آمد می‌کنند.  


"""پیشینه</big>"""
"""پیشینه"""


نام پیشاور از زبان‌های ایرانی است و به قولی از نام شاپور یکم پادشاه ساسانی که بر این شهر دست یازید و امپراتوری کوشان را پیوست امپراتوری ساسانی کرد اقتباس شده باشداین نام در گویش شمال شرقی پشتو به گونه پَیخاوَر تلفظ می‌شود. در آغاز بنیادش در دوره کوشانی‌ها نام آن به گونه پوروشاپورا تلفظ می‌شد و از همان آغاز از کانون‌های مهم بازرگانی در جاده ابریشم و همچنین چهارراهی برای گذر فرهنگ شبه قاره هند به آسیای میانه بوده‌است. پایتخت تابستانی پادشاهان کوشانی در «کاپیچی» (= کاپیسی یا بگرام) و کابل و پایتخت زمستانی آنان شهر پیشاور بوده‌است.  
نام پیشاور از زبان‌های ایرانی است و به قولی از نام شاپور یکم پادشاه ساسانی که بر این شهر دست یازید و امپراتوری کوشان را پیوست امپراتوری ساسانی کرد اقتباس شده باشداین نام در گویش شمال شرقی پشتو به گونه پَیخاوَر تلفظ می‌شود. در آغاز بنیادش در دوره کوشانی‌ها نام آن به گونه پوروشاپورا تلفظ می‌شد و از همان آغاز از کانون‌های مهم بازرگانی در جاده ابریشم و همچنین چهارراهی برای گذر فرهنگ شبه قاره هند به آسیای میانه بوده‌است. پایتخت تابستانی پادشاهان کوشانی در «کاپیچی» (= کاپیسی یا بگرام) و کابل و پایتخت زمستانی آنان شهر پیشاور بوده‌است.  


"""کویته</big>"""
"""کویته"""


کُویته مرکز استان بلوچستان در کشور پاکستان است. کویته که در نزدیک مرز افغانستان در قندهار است، دارای جمعیت مختلط قومی بوده که عمدتاً اقوام هزاره، پشتون و بلوچ دران زنگی نموده و تعداد اقوام هزاره که در زمان امیر عبدالرحمان خان از افغانستان مهاجرت نموده بودند، نیز درآنجا سکونت داند که تا امروز به زبان فارسی تکلم مینمایند. نظام حکومتی به شکل فدرالی بیشتر بدست بلوچها بوده و پشتو زبانان از اختیارات کمی برخورداراند.  
کُویته مرکز استان بلوچستان در کشور پاکستان است. کویته که در نزدیک مرز افغانستان در قندهار است، دارای جمعیت مختلط قومی بوده که عمدتاً اقوام هزاره، پشتون و بلوچ دران زنگی نموده و تعداد اقوام هزاره که در زمان امیر عبدالرحمان خان از افغانستان مهاجرت نموده بودند، نیز درآنجا سکونت داند که تا امروز به زبان فارسی تکلم مینمایند. نظام حکومتی به شکل فدرالی بیشتر بدست بلوچها بوده و پشتو زبانان از اختیارات کمی برخورداراند.  
خط ۱۷۶: خط ۱۷۶:
نخستین قانون اساسی این کشور در ۱۳۳۵ش/۱۹۵۶م نگاشته شد. بعد از این تاریخ نیز قانون اساسی این کشور چند بار دستخوش تغییر شد. <ref>اسعدی، ص ۱۷۶</ref> با تصویب قانون اساسی پاکستان، ریاست عالیه انگلستان بر دولت لغو و نظام مستقل جمهوری تصویب شد. <ref>صفوی، ج۲، ص ۳۰۲</ref>
نخستین قانون اساسی این کشور در ۱۳۳۵ش/۱۹۵۶م نگاشته شد. بعد از این تاریخ نیز قانون اساسی این کشور چند بار دستخوش تغییر شد. <ref>اسعدی، ص ۱۷۶</ref> با تصویب قانون اساسی پاکستان، ریاست عالیه انگلستان بر دولت لغو و نظام مستقل جمهوری تصویب شد. <ref>صفوی، ج۲، ص ۳۰۲</ref>


"""اختلافات مرزی</big>"""
"""اختلافات مرزی"""


در سال ۱۹۷۱م. /۱۳۵۰ش. در پی اختلافاتی ایالت بنگال با عنوان بنگلادش از پاکستان جدا شد. کشمیر نیز به منطقه‌ مورد اختلاف هند و پاکستان تبدیل شد. از آن پس کشمیر میان هند و پاکستان تقسیم شد. در حالی‌که سرزمین کشمیر ۲۲۲ هزار کیلومتر مربع مساحت دارد بیشتر از دو سوم مساحت آن با نام ایالت جمو و کشمیر، تحت سلطه هندوستان قرار گرفت و یک سوم آن بنام کشمیر آزاد با مساحت ۸۳۷۱۶ کیلو متر مربع تحت سلطه و حاکمیت پاکستان در آمد. <ref>فصل اول کتاب ما و پاکستان منتشر شده در سایت پژوهش سرای تاریخ افغانستان</ref>
در سال ۱۹۷۱م. /۱۳۵۰ش. در پی اختلافاتی ایالت بنگال با عنوان بنگلادش از پاکستان جدا شد. کشمیر نیز به منطقه‌ مورد اختلاف هند و پاکستان تبدیل شد. از آن پس کشمیر میان هند و پاکستان تقسیم شد. در حالی‌که سرزمین کشمیر ۲۲۲ هزار کیلومتر مربع مساحت دارد بیشتر از دو سوم مساحت آن با نام ایالت جمو و کشمیر، تحت سلطه هندوستان قرار گرفت و یک سوم آن بنام کشمیر آزاد با مساحت ۸۳۷۱۶ کیلو متر مربع تحت سلطه و حاکمیت پاکستان در آمد. <ref>فصل اول کتاب ما و پاکستان منتشر شده در سایت پژوهش سرای تاریخ افغانستان</ref>
خط ۱۹۲: خط ۱۹۲:
مذهب بیشتر مسلمانان این کشور سنی و پیرو مذهب حنفی‌اند و از نظر فکری به سه دسته تقسیم می‌شوند:  
مذهب بیشتر مسلمانان این کشور سنی و پیرو مذهب حنفی‌اند و از نظر فکری به سه دسته تقسیم می‌شوند:  


"""بریلویه</big>"""
"""بریلویه"""


بزرگترین فرقه سنی مذهب در این کشور بریلوی‌ها هستند. این فرقه منسوب به «امام احمد رضاخان بریلوی» (۱۹۳۱-۱۸۷۶) است. بریلویه خود را در فقه حنفی و در مذهب کلامی پیرو ماتریدی دانسته‌اند. بریلویان در عین حال به تصوف نزدیک‌اند. <ref>عبدالباقی، واقع المدارس الدینیه الاهلیه فی باکستان، ص ۴۰</ref>
بزرگترین فرقه سنی مذهب در این کشور بریلوی‌ها هستند. این فرقه منسوب به «امام احمد رضاخان بریلوی» (۱۹۳۱-۱۸۷۶) است. بریلویه خود را در فقه حنفی و در مذهب کلامی پیرو ماتریدی دانسته‌اند. بریلویان در عین حال به تصوف نزدیک‌اند. <ref>عبدالباقی، واقع المدارس الدینیه الاهلیه فی باکستان، ص ۴۰</ref>


"""فرقه دیوبندی</big>"""
"""فرقه دیوبندی"""


این فرقه نام خود را از روستای دیوبند واقع در هند گرفته که بزرگان این فرقه در مدرسه معروف آن “دار العلوم دیوبند» تحصیل کرده‌اند. روحانیان مدرسه دارالعلوم دیوبند، در اعتقادات ماتریدی مذهب و در فقه حنفی مذهب اند. در این فرقه، اگرچه بیشتر گروه‌های صوفی و طرق آنها را احترام می‌کنند، ولی به طریقه چشتیه عمل می‌کنند. این گروه در زمره سلفیه به شمار می‌آیند. <ref>درباره [[[[دیوبندیه]]]] و [[[[بریلویه]]]] نک: شبه قاره هند، دیوبندیه و بریلویه و رابطه آنها با وهابیت</ref>
این فرقه نام خود را از روستای دیوبند واقع در هند گرفته که بزرگان این فرقه در مدرسه معروف آن “دار العلوم دیوبند» تحصیل کرده‌اند. روحانیان مدرسه دارالعلوم دیوبند، در اعتقادات ماتریدی مذهب و در فقه حنفی مذهب اند. در این فرقه، اگرچه بیشتر گروه‌های صوفی و طرق آنها را احترام می‌کنند، ولی به طریقه چشتیه عمل می‌کنند. این گروه در زمره سلفیه به شمار می‌آیند. <ref>درباره [[[[دیوبندیه]]]] و [[[[بریلویه]]]] نک: شبه قاره هند، دیوبندیه و بریلویه و رابطه آنها با وهابیت</ref>


"""اهل حدیث</big>"""
"""اهل حدیث"""


فرقه دیگری که شباهت‌های زیادی با دیوبندی‌ها دارند، اهل حدیث‌اند که گرایش به وهابیت دارند و مانند آنان تفسیری سخت‌گیرانه از توحید ارائه می‌دهند.  
فرقه دیگری که شباهت‌های زیادی با دیوبندی‌ها دارند، اهل حدیث‌اند که گرایش به وهابیت دارند و مانند آنان تفسیری سخت‌گیرانه از توحید ارائه می‌دهند.  
خط ۲۰۸: خط ۲۰۸:
تعداد دقیق جمعیت شیعیان در پاکستان دانسته نیست؛ مهم‌ترین دلیل این موضوع نادیده‌گرفتن مذهب در سرشماری‌های پاکستان است که خود ناشی از سیاست دولت پاکستان در عدم توجه به تفاوت فرقه‌ای با هدف حفظ وحدت دینی است<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ص۹۱-۹۲</ref>. آنچه به عنوان آمار شیعیان این کشور در منابع مختلف ذکر شده بیشتر بر پایه تخمین و گمانه‌زنی است. منابع مختلف، نسبت شیعیان پاکستان به کل جمعیت این کشور را متفاوت و تا ۲۵ درصد ذکر کرده‌اند؛ آنچه از میان آمارهای مختلف صحیح‌تر به دست می‌آید رقم تقریبی ۲۰ درصد است. <ref>شیعیان پاکستان، ص۶۲-۹۳</ref>
تعداد دقیق جمعیت شیعیان در پاکستان دانسته نیست؛ مهم‌ترین دلیل این موضوع نادیده‌گرفتن مذهب در سرشماری‌های پاکستان است که خود ناشی از سیاست دولت پاکستان در عدم توجه به تفاوت فرقه‌ای با هدف حفظ وحدت دینی است<ref>عارفی، شیعیان پاکستان، ص۹۱-۹۲</ref>. آنچه به عنوان آمار شیعیان این کشور در منابع مختلف ذکر شده بیشتر بر پایه تخمین و گمانه‌زنی است. منابع مختلف، نسبت شیعیان پاکستان به کل جمعیت این کشور را متفاوت و تا ۲۵ درصد ذکر کرده‌اند؛ آنچه از میان آمارهای مختلف صحیح‌تر به دست می‌آید رقم تقریبی ۲۰ درصد است. <ref>شیعیان پاکستان، ص۶۲-۹۳</ref>


"""مذاهب و گرایش‌های فکری</big>"""
"""مذاهب و گرایش‌های فکری"""


مهم‌ترین و پرجمعیت‌ترین گروه شیعیان پاکستان فرقه اثناعشری‌ و پیروان فقه جعفری‌اند که یکی از مذاهب رسمی در پاکستان شناخته می‌شود. دیگر فرق شیعه که در پاکستان پیروانی دارند از این قرارند: <ref>شیعیان پاکستان، ص۶۶-۷۶</ref>
مهم‌ترین و پرجمعیت‌ترین گروه شیعیان پاکستان فرقه اثناعشری‌ و پیروان فقه جعفری‌اند که یکی از مذاهب رسمی در پاکستان شناخته می‌شود. دیگر فرق شیعه که در پاکستان پیروانی دارند از این قرارند: <ref>شیعیان پاکستان، ص۶۶-۷۶</ref>


"""بُهره</big>"""
"""بُهره"""


که اسماعیلیه مستعلیه هستند. بهره‌ها بیشتر در شهر کراچی و حیدرآباد زندگی می‌کنند.  
که اسماعیلیه مستعلیه هستند. بهره‌ها بیشتر در شهر کراچی و حیدرآباد زندگی می‌کنند.  


"""خوجه‌های اثناعشری</big>"""
"""خوجه‌های اثناعشری"""


پس از جدایی پاکستان و هند در ۱۳۲۶ش/۱۹۴۷م، شماری از خوجه‌های اثناعشری به همراه دیگر مسلمانان، هند را به مقصد پاکستان ترک کردند. آنان از همان آغاز در کراچی سپس حیدرآباد ساکن شدند و بعدها در شهرهای دیگر این کشور نیز اقامت گزیدند. جمعیت خوجه‌های اثناعشری پاکستان حدود ۴۲، ۰۰۰ تن است که بیشتر آنان در کراچی زندگی می‌کنند. این گروه سازمانی به نام«جماعت خوجه پیرهای اثنا عشری کراچی» دارند. <ref>عرب احمدی، شیعیان خوجه اثناعشری در گستره جهان، ص۲۷۶</ref>
پس از جدایی پاکستان و هند در ۱۳۲۶ش/۱۹۴۷م، شماری از خوجه‌های اثناعشری به همراه دیگر مسلمانان، هند را به مقصد پاکستان ترک کردند. آنان از همان آغاز در کراچی سپس حیدرآباد ساکن شدند و بعدها در شهرهای دیگر این کشور نیز اقامت گزیدند. جمعیت خوجه‌های اثناعشری پاکستان حدود ۴۲، ۰۰۰ تن است که بیشتر آنان در کراچی زندگی می‌کنند. این گروه سازمانی به نام«جماعت خوجه پیرهای اثنا عشری کراچی» دارند. <ref>عرب احمدی، شیعیان خوجه اثناعشری در گستره جهان، ص۲۷۶</ref>


"""آغاخانی</big>"""
"""آغاخانی"""


این گروه نیز از اسماعیلیان نزاری هستند که منسوب به آغا خان اول(۱۸۰۰-۱۸۸۱م.) هستند. آغاخانیه پاکستان بیشتر در کراچی، حیدرآباد، ملتان، گلگت و هنزه ساکن‌اند.  
این گروه نیز از اسماعیلیان نزاری هستند که منسوب به آغا خان اول(۱۸۰۰-۱۸۸۱م.) هستند. آغاخانیه پاکستان بیشتر در کراچی، حیدرآباد، ملتان، گلگت و هنزه ساکن‌اند.  


"""نوربخشیه</big>"""
"""نوربخشیه"""


منسوب به محمد نوربخش از علمای شیعیه صوفی مسلک زمان خود بود که در بلتستان رهبری شیعیان را بر عهده داشت.  
منسوب به محمد نوربخش از علمای شیعیه صوفی مسلک زمان خود بود که در بلتستان رهبری شیعیان را بر عهده داشت.  


"""ذکری</big>"""
"""ذکری"""


که به وسیله سید محمد جونپوری (۸۴۷-۹۱۰ق.) که ادعای مهدویت می‌کرد، بنیان‌گذارده شد. ذکری‌های پاکستان در ایالت بلوچستان در نواحی کیچ مکران، لسبیله، گوادر، تربت و پنج گور زندگی می‌کنند. <ref>درباره ذکری‌ها نک: بررسی اجمالی فرقه ذکری</ref>
که به وسیله سید محمد جونپوری (۸۴۷-۹۱۰ق.) که ادعای مهدویت می‌کرد، بنیان‌گذارده شد. ذکری‌های پاکستان در ایالت بلوچستان در نواحی کیچ مکران، لسبیله، گوادر، تربت و پنج گور زندگی می‌کنند. <ref>درباره ذکری‌ها نک: بررسی اجمالی فرقه ذکری</ref>


"""کلامی و اعتقادی</big>"""
"""کلامی و اعتقادی"""


گرایش موسوم به """شیخیه""" یا """موالیه""" که منسوب به شیخ احمد احسایی و سید کاظم رشتی است.  
گرایش موسوم به """شیخیه""" یا """موالیه""" که منسوب به شیخ احمد احسایی و سید کاظم رشتی است.  
خط ۲۳۸: خط ۲۳۸:
گرایش موسوم به """شیعیت خاص""" یا """موحدین""" که در مقابل گرایش‌های شیخیه قرار گرفته و به نوعی نماینده مکتب اصولیان شیعه هستند و اصلا‌ح‌گران شیعی به شمار می‌آیند و مورد حمایت حوزویان و دانشگاهیان قرار دارند.  
گرایش موسوم به """شیعیت خاص""" یا """موحدین""" که در مقابل گرایش‌های شیخیه قرار گرفته و به نوعی نماینده مکتب اصولیان شیعه هستند و اصلا‌ح‌گران شیعی به شمار می‌آیند و مورد حمایت حوزویان و دانشگاهیان قرار دارند.  


"""پراکندگی شیعیان</big>"""
"""پراکندگی شیعیان"""


ویژگی جغرافیای تشیع در پاکستان، پراکندگی مناطق شیعهنشین در شهرها و روستاهای سراسر پاکستان و عدم تمرکز شیعیان در یک یا چند نقطه از این سرزمین است به طوری که در همه ایالات پاکستان جمعیت‌های کوچک و بزرگ شیعه زندگی می‌کنند. <ref> گستره شیعه از لاهور تا پنجاب</ref>
ویژگی جغرافیای تشیع در پاکستان، پراکندگی مناطق شیعهنشین در شهرها و روستاهای سراسر پاکستان و عدم تمرکز شیعیان در یک یا چند نقطه از این سرزمین است به طوری که در همه ایالات پاکستان جمعیت‌های کوچک و بزرگ شیعه زندگی می‌کنند. <ref> گستره شیعه از لاهور تا پنجاب</ref>
خط ۳۰۱: خط ۳۰۱:


"""لیه"""
"""لیه"""
دری پاک (مسجدی به شکل جمکران</big>)
دری پاک (مسجدی به شکل جمکران)


""هنزه"""
""هنزه"""
خط ۳۷۳: خط ۳۷۳:
شیعیان از گروه‌هایی بودند که بیشترین تاثیر را از انقلاب اسلامی ایران پذیرفتند. قابل ذکر است که شیعیان تا اوائل دهه هشتاد میلادی تشخص سیاسی نداشتند و حزبی یا گروهی سیاسی به نام شیعیان وجود نداشت. سعی ضیاءالحق مبنی بر اجرای فقه حنفی و حوادث فرقه گرایی متعاقب آن شیعیان را متوجه این مشکل نمود و از آن به بعد شعیان نیز فعالیتهای را برای بدست آوردن این هدف آغاز نموده‌اند. تاثیری پذیری شیعیان از انقلاب شیعی ایران به مراتب بیشتراز گروه‌های سنی بوده است که در اینجا به آن می‌پردازیم.  
شیعیان از گروه‌هایی بودند که بیشترین تاثیر را از انقلاب اسلامی ایران پذیرفتند. قابل ذکر است که شیعیان تا اوائل دهه هشتاد میلادی تشخص سیاسی نداشتند و حزبی یا گروهی سیاسی به نام شیعیان وجود نداشت. سعی ضیاءالحق مبنی بر اجرای فقه حنفی و حوادث فرقه گرایی متعاقب آن شیعیان را متوجه این مشکل نمود و از آن به بعد شعیان نیز فعالیتهای را برای بدست آوردن این هدف آغاز نموده‌اند. تاثیری پذیری شیعیان از انقلاب شیعی ایران به مراتب بیشتراز گروه‌های سنی بوده است که در اینجا به آن می‌پردازیم.  


"""نهضت جعفریه پاکستان"""
نهضت جعفریه پاکستان


انقلاب اسلامی ایران نوعی توجّه و خود باوری را در جهت انسجام درونی و سیاسی - تشکیلاتی شدن شیعیان در پاکستان را در دهه اول انقلاب اسلامی بوجود آورد.  
انقلاب اسلامی ایران نوعی توجّه و خود باوری را در جهت انسجام درونی و سیاسی - تشکیلاتی شدن شیعیان در پاکستان را در دهه اول انقلاب اسلامی بوجود آورد.  
خط ۳۸۰: خط ۳۸۰:
باید گفت که یکی از اساسی‌ترین دستاوردهای انقلاب در پاکستان تاسیس نهضت اجرای فقه جعفری در ۲۴فروردین ۱۳۵۸ بود این سازمان مهم‌ترین تشکیلات شیعی در پاکستان محسوب می‌شود که هدف اولیه آن بازیابی حقوق شیعیان است. <ref>امرایی حمزه، پیشین</ref> درست ۷۰ روز بعد از استقرارجمهوری اسلامی در روز‌های ۱۲و۱۳آوریل ۱۹۷۹، جمعیتی حدود یکصد هزار نفر از شیعیان سراسر پاکستان در شهر بهگرا واقع در پنجاب که اکثرا ساکنان آنها را شیعیان تشکیل می‌دهند، تجمع کردند؛ علت اساسی این تجمع آن بود که از کودتای نظامی ژنرال ضیالحق و شعار اسلام خواهی او تاکید یراین نکته که در کشور فقط فقه حنفی اعمال خواهد شد باعث تحریک و اعتراض شیعیان شد. در این تجمع علاوه برانتخاب رهبری [[مفتی جعفر حسین]]، اولین گام‌های تاسیس تشکیلات در تحریک نفاذ فقه جعفری برداشته شد. آنها در قطعنامه پایانی خود ضمن تبریک پیروزی انقلاب اسلامی ایران به مردم امام را به عنوان رهبر تمامی مسلمانان دانستند. <ref>موسسه شهید الحسین، یادواره ی عارف حسین حسینی ،به نقل از حمزه امرایی، انقلاب اسلامی ایران و جنبش‌های اسلامی معاصر، ص۲۵۱</ref> به دلیل حمایت قاطعانه نهضت جعفریه از شیعیان پاکستان و انقلاب اسلامی ایران این حزب و حامیان آن همواره هدف اصلی فرقه گرایان و عاملان آن بوده‌اند. <ref>روزنامه ابرار ،۱۱/۷/۱۳۷۱</ref>
باید گفت که یکی از اساسی‌ترین دستاوردهای انقلاب در پاکستان تاسیس نهضت اجرای فقه جعفری در ۲۴فروردین ۱۳۵۸ بود این سازمان مهم‌ترین تشکیلات شیعی در پاکستان محسوب می‌شود که هدف اولیه آن بازیابی حقوق شیعیان است. <ref>امرایی حمزه، پیشین</ref> درست ۷۰ روز بعد از استقرارجمهوری اسلامی در روز‌های ۱۲و۱۳آوریل ۱۹۷۹، جمعیتی حدود یکصد هزار نفر از شیعیان سراسر پاکستان در شهر بهگرا واقع در پنجاب که اکثرا ساکنان آنها را شیعیان تشکیل می‌دهند، تجمع کردند؛ علت اساسی این تجمع آن بود که از کودتای نظامی ژنرال ضیالحق و شعار اسلام خواهی او تاکید یراین نکته که در کشور فقط فقه حنفی اعمال خواهد شد باعث تحریک و اعتراض شیعیان شد. در این تجمع علاوه برانتخاب رهبری [[مفتی جعفر حسین]]، اولین گام‌های تاسیس تشکیلات در تحریک نفاذ فقه جعفری برداشته شد. آنها در قطعنامه پایانی خود ضمن تبریک پیروزی انقلاب اسلامی ایران به مردم امام را به عنوان رهبر تمامی مسلمانان دانستند. <ref>موسسه شهید الحسین، یادواره ی عارف حسین حسینی ،به نقل از حمزه امرایی، انقلاب اسلامی ایران و جنبش‌های اسلامی معاصر، ص۲۵۱</ref> به دلیل حمایت قاطعانه نهضت جعفریه از شیعیان پاکستان و انقلاب اسلامی ایران این حزب و حامیان آن همواره هدف اصلی فرقه گرایان و عاملان آن بوده‌اند. <ref>روزنامه ابرار ،۱۱/۷/۱۳۷۱</ref>


"""سازمان دانشجوئی امامیه (I. S. O)"""
سازمان دانشجوئی امامیه (I. S. O)


در سال۱۳۵۳ [[سازمان دانشجویی امامیه]]<ref>ر. ک:مقاله سازمان دانشجویی امامیه</ref>" (imam student organization) با راهنمایی علمای پیرو امام خمینی تاسیس شد. نخستین رهبران این سازمان، محمد علی نقوی، علیرضا نقوی و زیدی بودند. قبل از تاسیس این نهاد، شیعیان پاکستان تشکیلات دانشجویی منظمی نداشتند و در عمل سازمان‌های مختلفی با آرمان‌های متعدد و اهداف جدا از هم فعالیت می‌کردند واز نظر ایدئولوژی نیز التقاطی، کمونیستی یا سکولار بودند.  
در سال۱۳۵۳ [[سازمان دانشجویی امامیه]]<ref>ر. ک:مقاله سازمان دانشجویی امامیه</ref>" (imam student organization) با راهنمایی علمای پیرو امام خمینی تاسیس شد. نخستین رهبران این سازمان، محمد علی نقوی، علیرضا نقوی و زیدی بودند. قبل از تاسیس این نهاد، شیعیان پاکستان تشکیلات دانشجویی منظمی نداشتند و در عمل سازمان‌های مختلفی با آرمان‌های متعدد و اهداف جدا از هم فعالیت می‌کردند واز نظر ایدئولوژی نیز التقاطی، کمونیستی یا سکولار بودند.  
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۷۷۵

ویرایش