عراق: تفاوت میان نسخه‌ها

{{جعبه اطلاعات کشور

| عنوان = عراق

| نام رایج = عراق

| نام کامل = جمهوری عِراق

| تعداد جمعیت = ۳۷٬۲۰۲٬۵۷۲

| زبان = عربی

}}

== معرفی کشور عراق ==

گستره عراق ۴۳۷٬۰۷۲ کیلومتر مربع (۵۸ام، نزدیک به یک چهارم ایران) است. بیشتر سرزمین عراق پست و هموار و گرمسیری است. غرب عراق کویر است و شرق آن جلگه‌های حاصلخیز؛ ولی بخشی از کردستان عراق (شمال شرق) کوهستانی و سردسیر می‌باشد. همچنین عراق یکی از بزرگترین کشورهای دارای منابع نفت می‌باشد. این کشور دارای ۱۴۳ میلیارد بشکه ذخایر تاییدشدهٔ نفتی می‌باشد. <ref>نفت عراق بیست و پنج درصد بیشتر از تخمین‌های پیشین است</ref>است. <ref>www.partvisa.com › tag </ref>.

عراق دارای تمدن و فرهنگ دیرینه و پرباری است<ref>"Iraq: largest cities and towns and statistics of their population". World Gazetteer. Retrieved 14 May 2012</ref>. سومر، اکد، و آشور نخستین تمدن‌های باستانی عراق در چند هزار سال پیش از میلاد هستند. پس از آن این منطقه بخشی از قلمرو هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، ساسانیان، و امپراتوری روم بود. پس از سرنگونی امویان و روی کار آمدن عباسیان پایتخت خلافت اسلامی از [[شام]] به عراق (شهر بغداد) آورده شد<ref>کتاب جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی، بین‌النهرین، ایران و آسیای مرکزی از زمان فتوحات مسلمین تا ایام تیمور، ۱۳۳۷ خورشیدی، گای لسترنج ترجمه: محمود عرفان، ناشر فارسی: بنگاه ترجمه و نشر کتاب صفحهٔ 2</ref>. بعدها این حکومت با حمله مغولان از هم پاشید. از میانه سده دهم تا پایان سده سیزدهم هجری خورشیدی، بخش‌های از عراق بارها میان ایران و عثمانی دست به دست شد. پس از شکست [[عثمانی]] در جنگ جهانی اول، عراق در سال ۱۲۹۸ (۱۹۱۹) به سرپرستی بریتانیا درآمد و در سال ۱۳۱۱ (۱۹۳۲) استقلال یافت.  

حکومت‌های پی‌درپی عراق از آغاز پایه‌گذاری عراق جدید در ۱۹۲۱ همسان کشورهای همسایه در پی ایجاد هویتی ناسیونالیستی برای آن بر پایه قومیت عربی برآمدند. این شیوه در عراق ناکام ماند و تنها به گرایش‌های جدایی خواهانه اقوام غیر عرب و سرکوب یا بیرون راندن شووینیستی آنان انجامید<ref>معموری، علی: نقش ایران در وضع کنونی عراق. در بی‌بی‌سی فارسی. ژوئن ۲۰۱۵</ref>.

=== اصول کلی قانون اساسی عراق ===

# حکومت عراق حکومتی جمهوری، فدرال، دموکراتیک و کثرت‌گرا است.  

# عراق کشوری چند ملیتی، چند مذهبی و چند فرهنگی است.  

# آزادی مذهبی و آزادی برگزاری مراسم مذهبی به رسمیت شناخته شده.  

# دین اسلام است.  

# زبان رسمی این کشور عربی و کردی است<ref>geogerapher.blogfa.com › post</ref>.

# عرب‌ها: 75 تا 80 درصد

# کردها: 15تا 20 درصد

# ترکمنان، آشوریان و.. : 5 درصد<ref>www.partvisa.com › tag </ref>.

=== شهر بغداد ===

شهر بغداد به عنوان پایتخت کشور عراق دارای مکان‌های زیارتی، بناهای تاریخی و باغ وحش و موزه می‌باشد و گردشگران می‌توانند از با بازدید از این مناطق اوقات خوشی را در این شهر تاریخی سپری کنند<ref>www.partvisa.com › tag </ref>.

بغداد یکی از معروف‌ترین شهرهای اسلامی است که برای سالیانی طولانی مرکز علمی جهان و پایتخت عباسیان بوده است.  

عثمان بن سعید عمری؛ محمد بن عثمان؛ حسین بن روح نوبختی؛ علی بن محمد سمری

[[ابوبکر شبلی|ابوبکر شبلی]] از بزرگان متصوفه می‌باشند که نزدیک قبر امام احمد ابن حنبل به خاک سپرده شده است. شایان ذکراست کسانی چون بشرحافی، داوودطایی و ابوالقاسم جنید، از تابعان و زاهدان، در نزدیکی قبر ایشان دفن شده‌اند. قبر معروف کرخی نیز در محله باب البصره قرار دارد

آرامگاه [[شیخ شهاب‌الدین سهروردی|شیخ شهاب‌الدین سهروردی]]، از فلاسفه بزرگ شیعه و معروف به شیخ اشراق نیز در بغداد می‌باشد. سلطان سلیمان و سلطان احمد، از پادشاهان عثمانی، بقعه بزرگی برای او ساخته‌اند و مسجدی در کنار ایشان برپا کرده‌اند<ref>www.hajij.com › item</ref>.

=== نجف ===

=== کربلا ===

سامرا در بین مسلمانان اهمیت بسیاری دارد. این شهر یکی از شهرهای مذهبی عراق به شمار می‌رود که مدفن دو تن از امامان شیعه امام حسن عسکری علیه‌السلام و امام علی نقی الهادی در آنجا قرار دارد. در حرم عسکریین مرقد منور جناب حکیمه خاتون خواهر مکرمه امام حسن عسکری علیه‌السلام و نیز جناب نرجس خاتون همسر محترمه و مادر مکرمه امام زمان علیه‌السلام نیز می‌باشد.  

== اقوام و مذاهب ==

مردم عراق از نظر مذهبی به دو فرقه بزرگ اسلامی شیعه و سنی تقسیم می‌شوند. حدود ۶۰٪ مردم عراق شیعه، ۳۷٪ سنی و ۳٪ پیروان سایر ادیان (مسیحیان، یهودیان، آشوریان و...) هستند.  

=== ادیان در عراق ===

مردم عراق از نظر مذهبی به دو فرقه بزرگ اسلامی شیعه و سنی تقسیم می‌شود. حدود ۶۰ درصد مردم عراق شیعه، ۳۷ درصد سنی و ۳ درصد پیروان سایر ادیان (مسیحیان، یهودیان، آشوریان و...) هستند.  

اعراب سنی بخش دیگری از ساختار فرهنگی اجتماعی عراق را تشکیل می‌دهند که براساس قومیت عربی و مذهب سنی ایجاد شده و به دلیل حاکمیت اقلیت اعراب سنی در طول دهه‌های گذشته در عراق تقویت شده‌ است. گرایش‌ها و عصبیت عربی این بخش از فرهنگ عراق بسیار قدرتمند بوده و [[پان عربیسم]] به عنوان یک ایدئولوژی سیاسی فعال در عراق و حتی جهان عرب در این فرهنگ ریشه دارد. مردم عراق معمولا پیروان ادیان مسیحی و یهودی را می‌پذیرند زیرا این ادیان، کتاب مقدس داشته و به خدای واحدی اعتقاد دارند<ref>www.kojaro.com</ref>.

مسیحیان عراقی به چهار گروه بر اساس کلیسای مربوط به خود تقسیم می‌شوند:

# کلدانیان (کلیسای کاتولیک کلدین)

# آشوریان یا نستوریان (کلیسای آشوری شرق) و (کلیسای باستانی شرق)

# غربی سریانی یا یعقوبیت (کلیسای ارتدکس سریانی)

# ارتدکس شرقی (مجمع المعارف بغداد، تحت نظارت کلیسای مقدس ارتدوکس شرقی انطاکیه و تمام شرق)

# رهبران ایزدی با پدرسالار کلدینی آدیشیو پنجم خییات در موصل، ملاقات کردند(۱۸۹۵).

و از این رو نقش مرجعیت بزرگوار در ساختن کشور عراق را درک می‌کنیم آن هم از طریق مواضع قدرتمند و بزرگشان که حمایت، پشتیبانی و حفاظت از کشور عراق را بر عهده دارند، در می‌یابیم و در راس هرم توجه مرجعیت حفاظت از روند سیاسی است که توسط قانون اساسی حفظ شده است و نه هیچ چیز دیگری. مشارکت مردم در قانون و محافظت از روند سیاسی از انحراف و نفوذ و حمایت از مردم در مواجهه با چالش‌ها از طریق مشارکت آحاد مردم در انتخابات و بایستی همگان از قانون اساسی و حقوق در مقابل نیرنگ‌ها و فریب‌ها محافظت کنند.  

== حوزه‌های علمیه شیعه ==

=== حوزه علمیه بغداد ===

تأسیس حوزه علمیه بغداد به زمان امام کاظم (علیه السلام) برمی‌گردد. حوزه علمیه بغداد با ظهور عالمانی چون ابن جنید، شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی در عصر آل بویه مرجعیت علمی شیعه را عهده‌دار شد. اما با ورود طغرل سلجوقی به بغداد در ۴۴۷ق، حوزه بغداد از رونق افتاد و مرجعیت علمی شیعه به نجف منتقل شد.  

با حضور شیخ طوسی در [[حوزه علمیه نجف]]، این شهر مرکز علمی و فکری جهان تشیع شد. اما در قرن ششم با ظهور محمد بن ادریس حلّی در حله، حوزه علمیه نجف از رونق افتاد و مرکز علمی شیعه به حله انتقال یافت. حضور محقق اردبیلی در حوزه نجف بار دیگر به حوزه نجف رونق بخشید. از دهه چهارم قرن یازدهم، حوزه علمیه نجف همانند دیگر حوزه‌های شیعه درگیر اخباری‌گری شد. از قرن سیزدهم با آغاز فعالیت علامه بحرالعلوم در نجف و شاگردان وحید بهبهانی، حوزه نجف عظمت و شکوه خود را بازیافت و بار دیگر به مرکز علمی جهان تشیع تبدیل شد.  

داعش در سال ۱۳۹۳ (۹ ژوئن ۲۰۱۴ میلادی) به شمال عراق حمله کرد و موصل دومین شهر عراق را تصرف نمود<ref> خبرگزاری ابنا</ref>. گروه داعش پس از اشغال شهر تاریخی موصل در شمال عراق، اماکن مقدس به ویژه مساجد و آرامگاه‌های مقدس در نزد شیعیان را تخریب کرد. نیروهای داعش آرامگاه‌های یونس پیامبر، جرجیس، شیث پیامبر و بقعه یحیی بن زید در حومه شهر کوفه را منفجر کردند. پس از اشغال موصل توسط داعش، نیروهای آنان به برخی دیگر از شهرهای عراق حمله‌ور شدند. آیت‌الله سیستانی، از شهروندان عراقی خواست تا سلاح بردارند و با داعشیان مبارزه کنند. این درخواست، استقبال گسترده مردم را در پی داشت<ref> خبرگزاری ابنا</ref>.

== پیشینه تشیع ==  

== فهرست وشناسنامه احزاب در عراق ==

# الائتلاف الوطنی العراقی

# إئتلاف دولة القانون

# الجبهة الوطنیة التقدمیة

# جوڵانه‌وه نه‌وه نوێ<ref>فهرست‌های نامزدهای انتخاباتی در عراق</ref>.

== شناسنامه احزاب و جریان‌های سیاسی عراق ==

در انتخابات ایالتی ۲۰۰۹ این ائتلاف با کسب ۸/ ۲۸ درصد آرا موفق به تصاحب ۱۲۶کرسی از مجموع ۴۴۰ کرسی شد و موفق‌ترین فهرست انتخاباتی بود.  

=== جبهه توافق عراق ===

هم اکنون این جبهه تنها متشکل از حزب اسلامی عراق و برخی سران قبایل است. رهبریت این حزب بر عهده ایاد سامرائی، از نمایندگان مجلس نمایندگان عراق است<ref>شناسنامه احزاب و جریان‌های سیاسی عراق - Magiranwww.magiran.com › article</ref>.

=== ائتلاف میهنی عراق ===

ائتلاف میهنی عراق (به عربی: الحرکه الوطنیه العراقیه) موسوم به ائتلاف العراقیه یک ائتلاف سیاسی انتخاباتی در عراق به رهبری ایاد علاوی است که در انتخابات پارلمانی ۲۰۱۰ به پیروزی دست یافت. این ائتلاف که خود را جریانی سکولار و فراقومی معرفی می‌کند با اتحاد سه گانه ایاد علاوی، نخست‌وزیر سابق و سیاست مدار شیعه سکولار، صالح مطلک، سیاستمدار سنی ملی‌گرا و طارق الهاشمی، معاون رئیس‌جمهور وقت عراق شکل گرفته است. محمود المشهدانی، عدنان باجه جی و جبهه ترکمنی عراق از دیگر سیاستمداران و احزاب مهمی بودند که به این ائتلاف پیوستند.  

حزب الدعوه اسلامی از قدیمی‌ترین احزاب اسلامی شیعی عراق است و رهبری آن را ابراهیم جعفری (نخست‌وزیر انتقالی عراق) بر عهده دارد. نوری مالکی نخست‌وزیر کنونی عراق از اعضای ارشد این حزب است. [[مجلس اعلای اسلامی عراق]] در ایران و در جهت سازماندهی گروه‌های شیعی مخالف صدام تشکیل شد و بعد از فروپاشی رژیم بعث با رهبری آیت ا... [[محمدباقر حیکم]] به عراق منتقل شد. بعد از شهادت آیت ا... حکیم، [[عبدالعزیز حکیم]] در حال حاضر رهبری این گروه را بر عهده دارد. وی در عین حال رهبری ائتلاف عراق یکپارچه را نیز به عهده دارد.  

حزب فضیلت نسبت به سه گروه مذکور کوچک تر است و توسط محمدعلی یعقوبی رهبری می‌شود و بیشتر در مناطق جنوبی عراق چون بصره هوادارانی دارد.  

فهرست العراقیه یا فهرست ملی عراق از برخی گروه‌های ملی‌گرای عراقی تشکیل می‌شود و حزب توافق ملی عراق به رهبری ایاد علاوی اصلی‌ترین حزب این فهرست است که به رغم حمایت‌های غرب در انتخابات عراق، موفقیت عمده‌ای کسب نکرد.  

آموزش عالی در دانشگاه‌های دولتی مجانی است و اکثر اساتید دانشگاه‌ها عراقی هستند.  

   

=== نظام آموزش امور دینی ===

== پانویس ==

{{پانویس}}

[[رده:کشورها]]

[[رده:کشورهای اسلامی]]