۸۷٬۷۷۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'اساس نامه' به 'اساسنامه') |
جز (جایگزینی متن - 'بی تفاوت' به 'بیتفاوت') |
||
خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
انگلیسیها به دلیل تمایل خدیو عباس حلمی به آلمانیها، او را برکنار کرده و سلطان حسین کامل (1917 ـ 1914 م.) را به سلطنت رساندند و انگلیس کشور مسلمان مصر را تحت الحمایه خود اعلام کرد (دانشگاه الأزهر، تاریخ هزار ساله تعلیمات اسلامی، ص 164) و در سال 1917 م. قیمومیت خود بر مصر را به جای سلطه عثمانی تثبیت نمود.<br> | انگلیسیها به دلیل تمایل خدیو عباس حلمی به آلمانیها، او را برکنار کرده و سلطان حسین کامل (1917 ـ 1914 م.) را به سلطنت رساندند و انگلیس کشور مسلمان مصر را تحت الحمایه خود اعلام کرد (دانشگاه الأزهر، تاریخ هزار ساله تعلیمات اسلامی، ص 164) و در سال 1917 م. قیمومیت خود بر مصر را به جای سلطه عثمانی تثبیت نمود.<br> | ||
عوارض جنگ جهانی نسبت به این کشور هم چنان ادامه داشت تا این که در سال 1919 وضعیت به حد بحرانی رسید. سربازان انگلیسی در شهرها به رژه قدرت نمایی میپرداختند و در مقابل، مردم به اعتراض خشم آلود روی میآوردند. مسیونرهای مسیحی در سایه شوم انگلیسیها که از 37 سال پیش مصر را تحت سلطه داشتند، به تبلیغ میپرداختند و مسلمانان و علما در پی خنثی کردن آن بودند و انجمنهای متعدد امر به معروف و نهی از منکر و.... به وجود میآوردند. (خاطرات حسن البناء، ص 36).<br> | عوارض جنگ جهانی نسبت به این کشور هم چنان ادامه داشت تا این که در سال 1919 وضعیت به حد بحرانی رسید. سربازان انگلیسی در شهرها به رژه قدرت نمایی میپرداختند و در مقابل، مردم به اعتراض خشم آلود روی میآوردند. مسیونرهای مسیحی در سایه شوم انگلیسیها که از 37 سال پیش مصر را تحت سلطه داشتند، به تبلیغ میپرداختند و مسلمانان و علما در پی خنثی کردن آن بودند و انجمنهای متعدد امر به معروف و نهی از منکر و.... به وجود میآوردند. (خاطرات حسن البناء، ص 36).<br> | ||
در عصر اشغالگری، احزابی که گرایش ضد دینی داشتند یا نسبت به دین | در عصر اشغالگری، احزابی که گرایش ضد دینی داشتند یا نسبت به دین بیتفاوت بودند، ایجاد میشد، مانند حزب وفد که به آن «جلالیب آبی» میگفتند و رهبری آن را سعد زغلول عهدهدار بود و شعار «دین برای خدا، وطن برای همه، حق مافوق قدرت و ملت مافوق حکومت» سر میداد و از میان شش نفر عضو هیئت اصلی آن، تنها زغلول مسلمان بود. (احزاب سیاسی مصر، ص 111ـ109). اقدامات علیه انگلیسیها محدود به مصر نمیشد و در سال 1920 مردم عراق هم علیه انگلیسیها قیام کردند و بالأخره با حاکم شدن فؤاد انگلیسی در دو سال بعد، وضعیت به نفع استعمارگر پیر خاتمه یافت و او تا چهارده سال بعد سکان اداره مصر را در دست داشت.<br> | ||
سقوط عثمانی در سال 1924 م. و به قدرت رسیدن آتاترک، تشکیل حکومت وهابی در عربستان و... وضعیت مذهبی، فرهنگی و اجتماعی مصر را تیره کرد و در همین دوره عبدالمجید سلیم عزم خود را برای مبارزه با استعمار جزم کرد و با دیدن این همه ضعف و زبونی مسلمین، به راز آن یعنی تفرقه پی برد و در تمام این دوران، الأزهر تا حد توان به ایفای نقش میپرداخت و علما و طلاب آن میکوشیدند بنیانهای اسلامی محفوظ بماند. همکاری با سیاسیون مصر دقیقاً در همین راستا قابل ارزیابی است، علاوه بر این که بعدها شخصیتهایی مثل حسن البنّا را نیز تحویل جامعه مصر داد. دکتر محمدرجب البیومی دراینباره مینویسد: <br> | سقوط عثمانی در سال 1924 م. و به قدرت رسیدن آتاترک، تشکیل حکومت وهابی در عربستان و... وضعیت مذهبی، فرهنگی و اجتماعی مصر را تیره کرد و در همین دوره عبدالمجید سلیم عزم خود را برای مبارزه با استعمار جزم کرد و با دیدن این همه ضعف و زبونی مسلمین، به راز آن یعنی تفرقه پی برد و در تمام این دوران، الأزهر تا حد توان به ایفای نقش میپرداخت و علما و طلاب آن میکوشیدند بنیانهای اسلامی محفوظ بماند. همکاری با سیاسیون مصر دقیقاً در همین راستا قابل ارزیابی است، علاوه بر این که بعدها شخصیتهایی مثل حسن البنّا را نیز تحویل جامعه مصر داد. دکتر محمدرجب البیومی دراینباره مینویسد: <br> | ||
«الأزهر در قیام 1919 شرکت کرد و علمای الأزهر به عنوان استقلال خواهی و وحدت طلبی قیام کردند که مصطفی القادیانی، محمود ابوالعیون، عبدربه مفتاح، محمد عبداللطیف دراز و علی سرور زنکلویی از آن جمله بودند». (بیومی، ص 68). | «الأزهر در قیام 1919 شرکت کرد و علمای الأزهر به عنوان استقلال خواهی و وحدت طلبی قیام کردند که مصطفی القادیانی، محمود ابوالعیون، عبدربه مفتاح، محمد عبداللطیف دراز و علی سرور زنکلویی از آن جمله بودند». (بیومی، ص 68). |