۸۷٬۷۷۵
ویرایش
حضرت اسماعیل: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '[[حضرت محمد مصطفی' به '[[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - '[[حضرت محمد مصطفی' به '[[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)') |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''حضرت اسماعیل''' از [[پیامبران الهی]] و فرزند [[حضرت ابراهیم|ابراهیم خلیل]] است. به اعتقاد بیشتر [[مسلمانان]] او همان [[ذبح و قربانی|ذبیح]] است. همچنین بنا بر روایات اسلامی نسب [[ | {{جعبه اطلاعات انبیا | ||
| عنوان = حضرت اسماعیل | |||
| تصویر = حضرت اسماعیل.jpg | |||
| نام = حضرت اسماعیل (علیه السلام) | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = [[مکه]] | |||
| تاریخ وفات = | |||
| مدفن = [[حجر اسماعیل]] | |||
| لقب = ذبیح الله | |||
| کنیه = | |||
| پدر = [[حضرت ابراهیم|حضرت ابراهیم (علیه السلام)]] | |||
| مادر = [[هاجر |هاجر (سلام الله علیه)]] | |||
}} | |||
'''حضرت اسماعیل''' از [[پیامبران الهی]] و فرزند [[حضرت ابراهیم|ابراهیم خلیل]] است. به اعتقاد بیشتر [[مسلمانان]] او همان [[ذبح و قربانی|ذبیح]] است. همچنین بنا بر روایات اسلامی نسب [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اکرم حضرت محمد (صلی الله علیه)]] به اسماعیل می‌رسد. | |||
مهاجرت به سرزمین [[مکه]] به همراه مادر خویش [[هاجر]] و به وجود آمدن [[چاه زمزم|چشمه زمزم]] به برکت وی، [[ذبح و قربانی|قربانی]] کردن وی توسط پدرش و ساخت خانه [[کعبه]] از مهم‌ترین وقایع زندگانی وی هستند. | مهاجرت به سرزمین [[مکه]] به همراه مادر خویش [[هاجر]] و به وجود آمدن [[چاه زمزم|چشمه زمزم]] به برکت وی، [[ذبح و قربانی|قربانی]] کردن وی توسط پدرش و ساخت خانه [[کعبه]] از مهم‌ترین وقایع زندگانی وی هستند. | ||
| خط ۶: | خط ۱۹: | ||
== پدر و مادر حضرت اسماعیل == | == پدر و مادر حضرت اسماعیل == | ||
حضرت اسماعیل (علیه السلام) فرزند [[حضرت ابراهیم (ع)|حضرت ابراهیم خلیل الرحمن (علیه السلام)]] است که از [[پیامبران اولو العزم]] و دارای شریعت و کتاب مستقل بود<ref>ابن حزم اندلسی، علی بن احمد، جمهرة أنساب العرب، تحقیق، لجنة من العلماء، ص 7، بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ اول، 1403ق، 1983م؛ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج 1، ص 193، بیروت، دار الفکر، 1407ق</ref>. نام مادرشان نیز هاجر(سلام الله علیها) بود که یکی از بانوان بزرگ و مشهور تاریخ بوده و سلسله دودمانی او به کشور [[مصر]] برمی‌گردد<ref>ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، تحقیق، السقا، مصطفی و الأبیاری، ابراهیم و شلبی، عبدالحفیظ، ج 1، ص 6، بیروت، دار المعرفه، بی‌تا؛ یعقوبی، احمد بن أبی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 25، بیروت، دار صادر، بی‌تا</ref>. | حضرت اسماعیل (علیه السلام) فرزند [[حضرت ابراهیم (ع)|حضرت ابراهیم خلیل الرحمن (علیه السلام)]] است که از [[پیامبران اولو العزم|پیامبران اولو‌العزم]] و دارای شریعت و کتاب مستقل بود<ref>ابن حزم اندلسی، علی بن احمد، جمهرة أنساب العرب، تحقیق، لجنة من العلماء، ص 7، بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ اول، 1403ق، 1983م؛ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج 1، ص 193، بیروت، دار الفکر، 1407ق</ref>. نام مادرشان نیز هاجر(سلام الله علیها) بود که یکی از بانوان بزرگ و مشهور تاریخ بوده و سلسله دودمانی او به کشور [[مصر]] برمی‌گردد<ref>ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، تحقیق، السقا، مصطفی و الأبیاری، ابراهیم و شلبی، عبدالحفیظ، ج 1، ص 6، بیروت، دار المعرفه، بی‌تا؛ یعقوبی، احمد بن أبی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 25، بیروت، دار صادر، بی‌تا</ref>. | ||
== ولادت حضرت اسماعیل == | == ولادت حضرت اسماعیل == | ||
همان‌گونه که در مورد تولد ابراهیم (علیه السلام) تاریخ دقیقی وجود ندارد، در مورد فرزندشان اسماعیل (علیه السلام) نیز چنین است. اما بر اساس گزارش‌ها هنگامی که ابراهیم (علیه السلام) از آتش نمرودیان رهایی یافت، به فرمان خداوند، سرزمین آنان‌را رها کرد و ره‌سپار [[بیت المقدس]] شد<ref>انبیاء، 68 ـ 71؛ طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 7، ص 230، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1417ق</ref>. | همان‌گونه که در مورد تولد ابراهیم (علیه السلام) تاریخ دقیقی وجود ندارد، در مورد فرزندشان اسماعیل (علیه السلام) نیز چنین است. اما بر اساس گزارش‌ها هنگامی که ابراهیم (علیه السلام) از آتش نمرودیان رهایی یافت، به فرمان خداوند، سرزمین آنان‌را رها کرد و ره‌سپار [[بیت المقدس|بیت‌‌المقدس]] شد<ref>انبیاء، 68 ـ 71؛ طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 7، ص 230، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1417ق</ref>. | ||
با گذشت سال‌های طولانی، اما به دلیل نازایی همسرش [[ساره (سلام الله علیها)]] او دارای فرزندی نشد. بعد از آن بود که ساره (سلام الله علیها) پیشنهاد داد تا ابراهیم (علیه السلام) با کنیز مصری او هاجر (سلام الله علیها)<ref>«نام همسران و فرزندان حضرت ابراهیم (علیه السلام)»، 34622؛ «زندگی هاجر براساس قرآن و تورات»، 57142؛ «چشمه آب زمزم»، 49056؛ «فلسفه طواف و پیشینه اعمال حج و عمره»، 37787</ref> وصلت کند<ref>تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 25</ref>. | با گذشت سال‌های طولانی، اما به دلیل نازایی همسرش [[ساره|ساره (سلام الله علیها)]] او دارای فرزندی نشد. بعد از آن بود که ساره (سلام الله علیها) پیشنهاد داد تا ابراهیم (علیه السلام) با کنیز مصری او هاجر (سلام الله علیها)<ref>«نام همسران و فرزندان حضرت ابراهیم (علیه السلام)»، 34622؛ «زندگی هاجر براساس قرآن و تورات»، 57142؛ «چشمه آب زمزم»، 49056؛ «فلسفه طواف و پیشینه اعمال حج و عمره»، 37787</ref> وصلت کند<ref>تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 25</ref>. | ||
نتیجه این وصلت؛ اسماعیل (علیه السلام) بود که [[قرآن کریم]] تولد او را هدیه‌ای الهی برای پدرش در دوران کهن‌سالی<ref>بر اساس برخی گزارش‌ها ایشان در آن زمان، 86 ساله بودند. ر. ک: تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 25</ref> اعلام می‌کند<ref>«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی وَهَبَ لِی عَلَی الْکبَرِ إِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ إِنَّ رَبِّی لَسَمِیعُ الدُّعَاءِ». ابراهیم، 39</ref>. | نتیجه این وصلت؛ اسماعیل (علیه السلام) بود که [[قرآن کریم]] تولد او را هدیه‌ای الهی برای پدرش در دوران کهن‌سالی<ref>بر اساس برخی گزارش‌ها ایشان در آن زمان، 86 ساله بودند. ر. ک: تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 25</ref> اعلام می‌کند<ref>«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی وَهَبَ لِی عَلَی الْکبَرِ إِسْمَاعِیلَ وَإِسْحَاقَ إِنَّ رَبِّی لَسَمِیعُ الدُّعَاءِ». ابراهیم، 39</ref>. | ||
البته ساره (سلام الله علیها) بعد از این ماجرا و در سن بالا دارای فرزندی به نام [[اسحاق (علیه السلام)]] شد که او نیز از پیامبران بود. | البته ساره (سلام الله علیها) بعد از این ماجرا و در سن بالا دارای فرزندی به نام [[اسحاق|اسحاق (علیه السلام)]] شد که او نیز از پیامبران بود. | ||
== القاب حضرت اسماعیل == | == القاب حضرت اسماعیل == | ||
برخی مفسران، لقب «صادق الوعد» را که در قرآن آمده، متعلق به ایشان می‌دانند: | برخی مفسران، لقب «صادق الوعد» را که در قرآن آمده، متعلق به ایشان می‌دانند: | ||
{{متن قرآن| | {{متن قرآن |وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ إِسْماعیلَ إِنَّهُ کانَ صادِقَ الْوَعْدِ وَ کانَ رَسُولاً نَبِیًّا |سوره = مریم |آیه = 54}}؛ و در این کتاب اسماعیل را یاد کن. وعده‌های او همواره راست بوده و فرستادهای پیامبر بود. | ||
گفته شده است حضرتشان با مردی وعده گذاشت که در جایی منتظرش بماند. آن مرد فراموش کرد، اما اسماعیل (علیه السلام) سه روز<ref>مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیة للإمام علی بن أبی‌طالب، ص 45، قم، انصاریان، چاپ سوم، 1384ش</ref> و یا یک‌سال<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر و آخوندی، محمد، ج 2، ص 105، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق</ref> در آن‌جا ماند تا آن شخص برگشت. | گفته شده است حضرتشان با مردی وعده گذاشت که در جایی منتظرش بماند. آن مرد فراموش کرد، اما اسماعیل (علیه السلام) سه روز<ref>مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیة للإمام علی بن أبی‌طالب، ص 45، قم، انصاریان، چاپ سوم، 1384ش</ref> و یا یک‌سال<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر و آخوندی، محمد، ج 2، ص 105، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق</ref> در آن‌جا ماند تا آن شخص برگشت. | ||
| خط ۲۸: | خط ۴۱: | ||
البته برخی معتقدند که اسماعیل (علیه السلام) پیش از پدرش ابراهیم (علیه السلام) از دنیا رفت. و «صادق الوعد»، توصیفی برای اسماعیل بن حزقیل است که به سوی قومش مبعوث شد<ref>طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تحقیق، مقدمه، بلاغی، محمد جواد، ج 6، ص 800، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش؛ ر. ک: «مقصود از اسماعیل در سوره مریم»، 21362</ref>. | البته برخی معتقدند که اسماعیل (علیه السلام) پیش از پدرش ابراهیم (علیه السلام) از دنیا رفت. و «صادق الوعد»، توصیفی برای اسماعیل بن حزقیل است که به سوی قومش مبعوث شد<ref>طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تحقیق، مقدمه، بلاغی، محمد جواد، ج 6، ص 800، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش؛ ر. ک: «مقصود از اسماعیل در سوره مریم»، 21362</ref>. | ||
لقب دیگر ایشان «ذبیح الله» است که در روایات منقول از [[ | لقب دیگر ایشان «ذبیح الله» است که در روایات منقول از [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا) | ||
|پیامبر اسلام (صلی الله علیه)]] و [[اهل بیت|اهل‌‌بیت (علیه السلام)]] بیان شده است که این لقب به ایشان تعلّق دارد<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 2، ص 230، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق؛ طوسی، محمد بن حسن، امالی، ص 338، قم، دار الثقافه، چاپ اول، 1414ق</ref>. | |||
روایتی مشهور از پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه) وجود دارد که در آن، حضرتشان خود را پسر دو قربانی خواند و به این موضوع، افتخار کرد: «أنا ابن الذبیحین»؛ <ref>محمد بن محمد، تاریخنامه طبری، تحقیق، روشن، محمد، ج 1، ص 169؛ ج 3، ص 19، تهران، سروش، چاپ دوم، 1378ش؛ صالحی شامی، محمد بن یوسف، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، تحقیق، عبدالموجود، عادل احمد و معوض، علی محمد، ج 1، ص 302، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1414ق، 1993م</ref> من فرزند دو قربانی هستم<ref>قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب، ج 2، ص 226، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، 1404ق؛ من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 368؛ امالی، ص 457</ref>. | روایتی مشهور از پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه) وجود دارد که در آن، حضرتشان خود را پسر دو قربانی خواند و به این موضوع، افتخار کرد: «أنا ابن الذبیحین»؛ <ref>محمد بن محمد، تاریخنامه طبری، تحقیق، روشن، محمد، ج 1، ص 169؛ ج 3، ص 19، تهران، سروش، چاپ دوم، 1378ش؛ صالحی شامی، محمد بن یوسف، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، تحقیق، عبدالموجود، عادل احمد و معوض، علی محمد، ج 1، ص 302، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1414ق، 1993م</ref> من فرزند دو قربانی هستم<ref>قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب، ج 2، ص 226، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، 1404ق؛ من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 368؛ امالی، ص 457</ref>. | ||
| خط ۳۴: | خط ۴۸: | ||
با توجه به این‌که پیامبر اسلام (صلی الله علیه) از نسل اسماعیل (علیه السلام) بود، نه اسحاق (علیه السلام) که از نیاکان [[بنی‌اسرائیل]] است، بی‌گمان قربانی نخست، اسماعیل (علیه السلام)، <ref>شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، تهرانی، شیخ آقابزرگ، تحقیق، قصیرعاملی، احمد، ج 8، ص 518، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا</ref> و قربانی دوم، عبدالله پدر گرامی پیامبر است که به جای وی 100 شتر قربانی شد. | با توجه به این‌که پیامبر اسلام (صلی الله علیه) از نسل اسماعیل (علیه السلام) بود، نه اسحاق (علیه السلام) که از نیاکان [[بنی‌اسرائیل]] است، بی‌گمان قربانی نخست، اسماعیل (علیه السلام)، <ref>شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، تهرانی، شیخ آقابزرگ، تحقیق، قصیرعاملی، احمد، ج 8، ص 518، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا</ref> و قربانی دوم، عبدالله پدر گرامی پیامبر است که به جای وی 100 شتر قربانی شد. | ||
در دعایی منقول از پیامبر اسلام (صلی الله علیه) و [[ | در دعایی منقول از پیامبر اسلام (صلی الله علیه) و [[علی بن ابی طالب|امام علی (علیه السلام)]]، [[خداوند]] این‌گونه مورد خطاب قرار گرفته است: «یا من فدی اسماعیل من الذبح<ref>ابن طاووس، علی بن موسی، مهج الدعوات و منهج العبادات، محقق، مصحح، کرمانی، ابوطالب و محرر، محمد حسن، ص 156، قم، دار الذخائر، چاپ اول، 1411ق</ref>»؛ ای خدایی که اسماعیل را از قربانی‌شدن نجات بخشیدی. | ||
امام علی<ref>شیخ طوسی، امالی، ص 338</ref>، [[ | امام علی<ref>شیخ طوسی، امالی، ص 338</ref>، [[جعفر بن محمد (صادق)]] شیخ صدوق، معانی الاخبار، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ص 391، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1403ق</re و [[علی بن موسی (رضا)|امام رضا (علیه السلام)]]<ref>شیخ صدوق، خصال، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 56، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1362ش</ref> در پاسخ به این‌که ذبیح کیست، اسماعیل (علیه السلام) را نام برده‌اند. | ||
این‌ها و دلایل و شواهد دیگر که در جای خود بیان شده‌اند، بیان‌گر آن است که ذبیح الله اسماعیل است<ref>«ذبیح اسماعیل یا اسحاق»، 26862؛ «بررسی روایات مربوط به ذبیح بودن اسحاق(علیه السلام)»، 95812</ref>. | این‌ها و دلایل و شواهد دیگر که در جای خود بیان شده‌اند، بیان‌گر آن است که ذبیح الله اسماعیل است<ref>«ذبیح اسماعیل یا اسحاق»، 26862؛ «بررسی روایات مربوط به ذبیح بودن اسحاق(علیه السلام)»، 95812</ref>. | ||
| خط ۵۷: | خط ۷۱: | ||
'''نیکی و نیکوکاری''': قرآن کریم آن‌حضرت را همراه با بعضی پیامبران دیگر، از نیکان می‌شمارد: «و اسماعیل و الیَسع و ذوالکِفل را یاد کن که همه از نیکانند<ref>«وَ اذْکُرْ إِسْماعیلَ وَ الْیَسَعَ وَ ذَا الْکِفْلِ وَ کُلٌّ مِنَ الْأَخْیار». ص، 48</ref>». | '''نیکی و نیکوکاری''': قرآن کریم آن‌حضرت را همراه با بعضی پیامبران دیگر، از نیکان می‌شمارد: «و اسماعیل و الیَسع و ذوالکِفل را یاد کن که همه از نیکانند<ref>«وَ اذْکُرْ إِسْماعیلَ وَ الْیَسَعَ وَ ذَا الْکِفْلِ وَ کُلٌّ مِنَ الْأَخْیار». ص، 48</ref>». | ||
'''راهنمایی کننده به نماز و زکات''': {{متن قرآن | | '''راهنمایی کننده به نماز و زکات''': {{متن قرآن |وَ کانَ یَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ ...وَ کانَ یَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ ... |سوره = مریم |آیه = 55 }}؛ او همواره خانواده‌اش را به نماز و زکات فرمان می‌داد. | ||
'''الگوی هدایت''': خداوند در قرآن کریم به پیامبر اسلام(صلی الله علیه) توصیه می‌فرماید تا از افراد هدایت‌شده‌ای مانند اسماعیل (علیه السلام) الگو بگیرد: «و اسماعیل، یَسَع، [[یونس]]، [[لوط]] و ... اینان کسانی هستند که خدا هدایتشان کرده، پس به هدایت آنان اقتدا کن<ref>«و اِسمعیلَ و الیَسَعَ و یونُسَ و لوطًا ... اُولئِکَ الَّذینَ هَدَی اللّهُ فَبِهُدهُمُ اقتَدِهُ». انعام، 86 ـ 90</ref>». | '''الگوی هدایت''': خداوند در قرآن کریم به پیامبر اسلام(صلی الله علیه) توصیه می‌فرماید تا از افراد هدایت‌شده‌ای مانند اسماعیل (علیه السلام) الگو بگیرد: «و اسماعیل، یَسَع، [[یونس]]، [[لوط]] و ... اینان کسانی هستند که خدا هدایتشان کرده، پس به هدایت آنان اقتدا کن<ref>«و اِسمعیلَ و الیَسَعَ و یونُسَ و لوطًا ... اُولئِکَ الَّذینَ هَدَی اللّهُ فَبِهُدهُمُ اقتَدِهُ». انعام، 86 ـ 90</ref>». | ||
== خانواده و فرزندان حضرت اسماعیل == | == خانواده و فرزندان حضرت اسماعیل == | ||
حضرت اسماعیل (علیه السلام) دارای همسران و فرزندانی بود که | حضرت اسماعیل (علیه السلام) دارای همسران و فرزندانی بود که پیامبری از طریق آنان ادامه یافت. | ||
همسر اول ایشان، زنی از قبیله «جرهم» به نام «جداء» دختر سعد بود که بعدها اسماعیل (علیه السلام) به دستور پدرش او را طلاق داد<ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، تحقیق، ابراهیم، محمد أبوالفضل، ج 1، ص 314، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، 1387ق، 1967م</ref>. ایشان زن دیگری از همین قبیله را به همسری برگزید و از وی صاحب چندین فرزند شد<ref>تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 27</ref>. در مورد نام همسر بعدی او گزارش‌های متفاوتی وجود دارد: | همسر اول ایشان، زنی از قبیله «جرهم» به نام «جداء» دختر سعد بود که بعدها اسماعیل (علیه السلام) به دستور پدرش او را طلاق داد<ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، تحقیق، ابراهیم، محمد أبوالفضل، ج 1، ص 314، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، 1387ق، 1967م</ref>. ایشان زن دیگری از همین قبیله را به همسری برگزید و از وی صاحب چندین فرزند شد<ref>تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 27</ref>. در مورد نام همسر بعدی او گزارش‌های متفاوتی وجود دارد: | ||
| خط ۷۵: | خط ۸۹: | ||
== نبوت و کتاب آسمانی حضرت اسماعیل == | == نبوت و کتاب آسمانی حضرت اسماعیل == | ||
قرآن کریم در چندین آیه، اسماعیل را پیامبری الهی دانسته، اما در | قرآن کریم در چندین آیه، اسماعیل را پیامبری الهی دانسته، اما در هیچ‌‌کدام به وجود کتابی آسمانی برای آن‌حضرت اشاره نشده و در منابع تاریخی، تفسیری و روایی هم مطلبی در این زمینه نیافتیم؛ لذا باید گفت اسماعیل(علیه السلام) مروج دین و آیین توحیدی پدرش ابراهیم(علیه السلام) در مقابل [[شرک|شرک]] و [[بت|بت‌پرستی]] بود. او [[رسالت انبیاء|رسالت]] داشت تا به هدایت جرهمیان و قبایل یمانی و <ref>بغوی، حسین بن مسعود، معالم التنزیل فی تفسیر القرآن، تحقیق، المهدی، عبدالرزاق، ج 3، ص 237 و 238، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ اول، 1420ق</ref>عمالیق <ref>«قوم عمالقه، خشونت در کتاب مقدس»، 32973</ref> بپردازد<ref> الکامل فی التاریخ، ج 1، ص 125</ref>؛ لذا در میان ایشان به ادای رسالت الهی پرداخت و آنان را به [[نماز]] و [[زکات]] فراخواند و از پرستش بت‌ها بر حذر داشت. | ||
== شغل حضرت اسماعیل == | == شغل حضرت اسماعیل == | ||
| خط ۸۶: | خط ۱۰۰: | ||
* در ابتدای کودکی آب زمزم از زیر پای ایشان در [[مسجدالحرام]] جاری شد که بعدها تبدیل به [[چاه زمزم]] شد. بر این مطلب هم در روایات<ref>کافی، ج 4، ص 202؛ صدوق، محمد بن علی، علل الشرائع، ج 2، ص 432، قم، کتاب فروشی داوری، چاپ اول، 1385ش، 1966م</ref>، و هم در منابع تاریخی<ref>تاریخ طبری(تاریخ الأمم و الملوک)، ج 1، ص 252؛ تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 25</ref> تصریح شده است<ref>«چشمه آب زمزم»، 49056</ref>. | * در ابتدای کودکی آب زمزم از زیر پای ایشان در [[مسجدالحرام]] جاری شد که بعدها تبدیل به [[چاه زمزم]] شد. بر این مطلب هم در روایات<ref>کافی، ج 4، ص 202؛ صدوق، محمد بن علی، علل الشرائع، ج 2، ص 432، قم، کتاب فروشی داوری، چاپ اول، 1385ش، 1966م</ref>، و هم در منابع تاریخی<ref>تاریخ طبری(تاریخ الأمم و الملوک)، ج 1، ص 252؛ تاریخ یعقوبی، ج 1، ص 25</ref> تصریح شده است<ref>«چشمه آب زمزم»، 49056</ref>. | ||
* هنگامی که ابراهیم (علیه السلام) بدو گفت: پسرم، در خواب دیدم که ترا قربان کردم. اسماعیل (علیه السلام) گفت: پدر آنچه فرمان یافته‌ای انجام ده که ان‌شاء اللَّه مرا از صابران خواهی یافت، کاردی که در دستان ابراهیم (علیه السلام) بود کُند شده و گلوی فرزندش را نبرید<ref>صافات، 102؛ «حکمت جایگزینی گوسفند به جای حضرت اسماعیل»، 10414؛ «فلسفه وحی در خواب به حضرت ابراهیم(علیه السلام) برای ذبح اسماعیل(علیه السلام)»، 53102</ref>. | * هنگامی که ابراهیم (علیه السلام) بدو گفت: پسرم، در خواب دیدم که ترا قربان کردم. اسماعیل (علیه السلام) گفت: پدر آنچه فرمان یافته‌ای انجام ده که ان‌شاء اللَّه مرا از صابران خواهی یافت، کاردی که در دستان ابراهیم (علیه السلام) بود کُند شده و گلوی فرزندش را نبرید<ref>صافات، 102؛ «حکمت جایگزینی گوسفند به جای حضرت اسماعیل»، 10414؛ «فلسفه وحی در خواب به حضرت ابراهیم(علیه السلام) برای ذبح اسماعیل(علیه السلام)»، 53102</ref>. | ||
| خط ۹۲: | خط ۱۰۵: | ||
گزارش شده است که حضرت اسماعیل (علیه السلام) در سن 130 سالگی<ref> قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع: «تُوُفِّیَ إِسْمَاعِیلُ بَعْدَهُ وَ هُوَ ابْنُ ثَلَاثِینَ وَ مِائَةِ سَنَةٍ فَدُفِنَ فِی الْحِجْرِ مَعَ أُمِّه» ؛ علل الشرائع، ص 38؛ ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، دیوان المبتدأ و الخبر فی تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوی الشأن الأکبر (تاریخ ابن خلدون)، تحقیق، شحادة، خلیل، ج 2، ص 396، بیروت، دار الفکر، چاپ دوم، 1408ق، 1988م</ref> و یا 137 سالگی<ref>البدایة و النهایة، ج 1، ص 193</ref> و در حدود دو هزار و شش‌صد و هشتاد و شش سال قبل از هجرت از دنیا رحلت نمود<ref> ابن عاشور، محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، ج 4، ص 316، بیروت، مؤسسه التاریخ، چاپ اول، بی‌تا</ref>. | گزارش شده است که حضرت اسماعیل (علیه السلام) در سن 130 سالگی<ref> قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع: «تُوُفِّیَ إِسْمَاعِیلُ بَعْدَهُ وَ هُوَ ابْنُ ثَلَاثِینَ وَ مِائَةِ سَنَةٍ فَدُفِنَ فِی الْحِجْرِ مَعَ أُمِّه» ؛ علل الشرائع، ص 38؛ ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، دیوان المبتدأ و الخبر فی تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوی الشأن الأکبر (تاریخ ابن خلدون)، تحقیق، شحادة، خلیل، ج 2، ص 396، بیروت، دار الفکر، چاپ دوم، 1408ق، 1988م</ref> و یا 137 سالگی<ref>البدایة و النهایة، ج 1، ص 193</ref> و در حدود دو هزار و شش‌صد و هشتاد و شش سال قبل از هجرت از دنیا رحلت نمود<ref> ابن عاشور، محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، ج 4، ص 316، بیروت، مؤسسه التاریخ، چاپ اول، بی‌تا</ref>. | ||
روایات و گزارش‌های تاریخی اتفاق نظر دارند که حضرتشان در منطقه‌ای در کنار [[کعبه]] و زیر ناودان آن دفن شدند که امروزه منسوب به نام ایشان بوده و به «حجر اسماعیل» شناخته می‌شود<ref>الطبقات الکبری، ج 1، ص 44</ref>. از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که منطقه «حِجْر(اسماعیل)»، هم محل زندگی این | روایات و گزارش‌های تاریخی اتفاق نظر دارند که حضرتشان در منطقه‌ای در کنار [[کعبه]] و زیر ناودان آن دفن شدند که امروزه منسوب به نام ایشان بوده و به «حجر اسماعیل» شناخته می‌شود<ref>الطبقات الکبری، ج 1، ص 44</ref>. از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که منطقه «حِجْر(اسماعیل)»، هم محل زندگی این پیامبر الهی و هم محل دفن او و مادرش(هاجر) بوده است<ref>عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع: «قَالَ الْحِجْرُ بَیْتُ إِسْمَاعِیلَ وَ فِیهِ قَبْرُ هَاجَرَ وَ قَبْرُ إِسْمَاعِیلَ». کافی، ج 4، ص 210</ref>. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||