۸۷٬۵۶۷
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'اندیشه ورزی' به 'اندیشهورزی') |
جز (جایگزینی متن - 'شهادت طلب' به 'شهادتطلب') |
||
خط ۱٬۴۱۷: | خط ۱٬۴۱۷: | ||
با آمدن نخستین گروههای سپاه پاسداران که تا اطراف شهر بعلبک رسیده بودند، حضور انقلاب اسلامی و اندیشههایش در لبنان آغاز شده بود. پیروان انقلاب اسلامی در اندیشه و فعالیت عملی خود، روش جدیدی را دنبال میکردند که با اندیشه علامه شمس الدین و علامه فضل الله اختلاف اساسی داشت، البته به تفکرات علامه فضل الله نزدیکتر بود. | با آمدن نخستین گروههای سپاه پاسداران که تا اطراف شهر بعلبک رسیده بودند، حضور انقلاب اسلامی و اندیشههایش در لبنان آغاز شده بود. پیروان انقلاب اسلامی در اندیشه و فعالیت عملی خود، روش جدیدی را دنبال میکردند که با اندیشه علامه شمس الدین و علامه فضل الله اختلاف اساسی داشت، البته به تفکرات علامه فضل الله نزدیکتر بود. | ||
این جریان که در آینده به تشکیلات «حزب الله» تبدیل شد، فرهنگی را گسترش میداد که در میان شیعیان لبنان کاملا شناخته شده نبود. همراه با این جریان، گرایشهای عرفانی و صوفیانه نیز پدیدار شد و مفاهیم ولایت فقیه و نظام سیاسی اسلام، آشکار گردید. عالمان و مجاهدان این خط، به پروژه حکومت یکپارچه اسلامی به رهبری ولی فقیه در ایران ایمان داشتند. کتابهای عرفانی و اخلاقی امام خمینی در سطح وسیعی در لبنان فراگیر شد. فرهنگ جدیدی در اندیشه جهادی بر اساس | این جریان که در آینده به تشکیلات «حزب الله» تبدیل شد، فرهنگی را گسترش میداد که در میان شیعیان لبنان کاملا شناخته شده نبود. همراه با این جریان، گرایشهای عرفانی و صوفیانه نیز پدیدار شد و مفاهیم ولایت فقیه و نظام سیاسی اسلام، آشکار گردید. عالمان و مجاهدان این خط، به پروژه حکومت یکپارچه اسلامی به رهبری ولی فقیه در ایران ایمان داشتند. کتابهای عرفانی و اخلاقی امام خمینی در سطح وسیعی در لبنان فراگیر شد. فرهنگ جدیدی در اندیشه جهادی بر اساس شهادتطلبی و مقدس دانستن مرگ در جنگ شرافت مندانه، بلکه عشق به شهادت تعمیق یافت. در محافل دینی، به تدریج کتابهای شهید مطهری و شهید محمد باقر صدر در کنار کتابهای دکتر شریعتی و علامه طباطبایی به شکل گستردهای رواج مییافت. شکل گیری اندیشۀ دینی در لبنان آغاز شده بود و این کتابها ساختار به هم پیوستهای از تفکر دینی را شکل میداد. در این دوره، موج جدید روشنگری دینی زندگی شیعیان لبنان را فراگرفته بود به گونهای که در تاریخ معاصر شیعیان لبنان، نمونه آن یافت نمیشد. مساجد مملو از فعالیتهای دینی و تدریس احکام شرعی و اخلاق و... بود در حالی که پیشتر، آشنایی با احکام شرعی، معمولا به تعداد اندکی از پیران محدود میشد. عده زیادی به تحصیل در علوم دینی رو آوردند. حزب الله از همان دوره تا کنون، هزاران دوره فرهنگی با مراحل مختلف برگزار کرده که دست آوردهای بزرگی در این زمینه داشته است. تعداد بسیار زیادی از عالمان جوان و نوگرا، این خط فکری را یاری کردند. شخصیتهایی مانند شهید راغب حرب و شهید سید عباس موسوی و شیخ صبحی طفیلی و سید حسن نصرالله، شیخ عباس حرب، شیخ اسماعیل مونّس، شیخ نعیم قاسم، شیخ محمد یزبک، شیخ عبدالکریم عبید، شیخ عفیف نابلسی، شیخ حسین غبریس و... | ||
این تحوّل فکری بیانگر انتقال فرهنگ شیعی حاکم بر بیداری ایران، به کشور لبنان بود و نمایشگر پدیده بارزی بود که مواضع مختلفی درباره آن گرفته شد. عدهای با شور و اشتیاق از آن استقبال و برخی دیگر آن را به شدّت رد کردند. گروهی هم معتقد بودند: نقدهایی به این جریان وارد است ولی این تحوّل فوائد مثبت بسیاری دارد. مواضع یاد شده را میتوان به شکل زیر خلاصه نمود: | این تحوّل فکری بیانگر انتقال فرهنگ شیعی حاکم بر بیداری ایران، به کشور لبنان بود و نمایشگر پدیده بارزی بود که مواضع مختلفی درباره آن گرفته شد. عدهای با شور و اشتیاق از آن استقبال و برخی دیگر آن را به شدّت رد کردند. گروهی هم معتقد بودند: نقدهایی به این جریان وارد است ولی این تحوّل فوائد مثبت بسیاری دارد. مواضع یاد شده را میتوان به شکل زیر خلاصه نمود: | ||
خط ۱٬۴۶۱: | خط ۱٬۴۶۱: | ||
این چهار گرایش، به جهاد علیه اشغالگران، اتّفاق نظر داشتند. برخی شخصیتهای گرایش سنّتی که پیشتر دربارۀ آنان سخن گفتیم، با جهاد مخالفت کردند. برخی از آنان معتقد بودند بنا به قانون «یسعی بذمتهم أدناهم» پیمان صلحی که انور سادات با اسرائیل امضا کرده، تمامی مسلمانان به صلح ملتزم میکند به همین جهت جهاد علیه یهود، معنا ندارد. | این چهار گرایش، به جهاد علیه اشغالگران، اتّفاق نظر داشتند. برخی شخصیتهای گرایش سنّتی که پیشتر دربارۀ آنان سخن گفتیم، با جهاد مخالفت کردند. برخی از آنان معتقد بودند بنا به قانون «یسعی بذمتهم أدناهم» پیمان صلحی که انور سادات با اسرائیل امضا کرده، تمامی مسلمانان به صلح ملتزم میکند به همین جهت جهاد علیه یهود، معنا ندارد. | ||
هر چند اکثریت قریب به اتفاق بر دیدگاه مقاومت، توافق نظر داشتند ولی در شناخت ابزارها و شیوههای جهاد، نظرات متفاوتی مطرح شد. هنگامی که جریان انقلابی، عملیات | هر چند اکثریت قریب به اتفاق بر دیدگاه مقاومت، توافق نظر داشتند ولی در شناخت ابزارها و شیوههای جهاد، نظرات متفاوتی مطرح شد. هنگامی که جریان انقلابی، عملیات شهادتطلبانه را ضدّ اسرائیل و شخصیتهای غربی در لبنان انجام میداد، برخی به علامه فضل الله تحریم این نوع جهاد را منتسب کردند، هرچند از مباحث منتشر شده ایشان، امروز برداشت میشود که قائل به مشروعیت این نوع عملیات بودهاند. وقتی جریان انقلابی شیوه ربودن گروگانهای غربی و هواپیماهای مسافربری بیروت را در دهه هشتاد دنبال میکرد، علامه فضل الله و شمس الدین در پذیرش این روش، احتیاط کردند، چنانکه سخنانی این سو و آن سو درباره مشروعیت مقاومتی که موجب ضرر زدن به شهروندان شود، مطرح بود. همین مساله بعد از جنگ سال ۲۰۰۶ میلادی دوباره بازگشت و به وضوح مطرح شد. این مساله در مواضع سید علی امین و برخی شخصیتهای دینی کم حجم، طرح شده بود. | ||
۵. بحران رهبری و چالش ارتباط با خارج: | ۵. بحران رهبری و چالش ارتباط با خارج: |