اسماعیل بن علی خزاعی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اسماعیل بن علی بن علی بن رزین بن بدیل بن ورقاء خزاعی'''، ادیب و [[محدّث|محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]. نسب او به «بدیل بن ورقاء خزاعی» متصل است که از [[صحابه|اصحاب]] خوشنام [[حضرت محمد (ص)|رسول خدا(صلی الله علیه و آله)]] بوده. در یک خانواده علمی و ادبی نشو و نما پیدا کرد و بستگان او در علم و ادب، بین همگان شناخته ‏شده بودند. عموی او [[دعبل خزاعی|دعبل بن علی خزاعی]] از شاعران مشهور [[اهل بیت (علیهم السلام)|اهل‏‌بیت(علیه السلام)]] و از اصحاب ویژه [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(علیه السلام)]] است. [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] با نگاهی منصفانه درباره ارزش روایات او گفته‏‌اند: «وی فردی مختلط ‏الامر بوده و روایات او خوب و بد دارد».

اسماعیل بن علی بن علی بن رزین بن بدیل بن ورقاء خزاعی، ادیب و محدث شیعی. نسب او به «بدیل بن ورقاء خزاعی» متصل است که از اصحاب خوشنام رسول خدا(صلی الله علیه و آله) بوده و در اثر دعای آن حضرت، زندگی با برکت و فرزندان شجاع و با ایمانی پیدا کرده بود. به گفته [[خطیب بغدادی]] ولادت او در 259 هجری و احتمالاً در «واسط»(بین [[کوفه]] و [[بصره]]) روی داده است، و وفات او نیز در همین شهر در 352 هجری اتفاق افتاده است. وی در یک خانواده علمی و ادبی نشو و نما پیدا کرد و بستگان او در علم و ادب، بین همگان شناخته ‏شده بودند. پدرش [[ابوالحسن بن علی بن رزین خزاعی]] از ادیبان و راویان [[حدیث]] بود که در 198 هجری به اتفاق برادرش دعبل، با امام رضا(علیه السلام) در [[طوس]] دیدار داشته است. عموی او «دعبل بن علی خزاعی» از شاعران مشهور اهل‏‌بیت(علیه السلام) و از اصحاب ویژه امام رضا(علیه السلام) است که در یک‏ جا با اشعار خود، اشک آن امام را در آورده است. هم‌چنین هر یک از اجداد او نیز در زمان خود از شهرت علمی و ادبی برخوردار بودند و برخی از نیاکان او از شجاعان اصحاب [[امیرالمؤمنین علیه‌السلام|امیرالمؤمنین(علیه السلام)]] به شمار می‏‌آمدند. وی تحصیلات مقدماتی و تکمیلی را نزد پدرش که در پرورش او نقش اساسی داشته است، فرا گرفت.  

محل اقامت او در «واسط» بود و در آن‌جا مسئولیت امور حسبیه(امور وامانده شهری) را برعهده داشت اما مسافرت‏‌هایی به [[بغداد]]، [[کوفه]]، [[صنعاء]] و شهرهای دیگر داشت و نزد اساتید آن‌جا حدیث شنید و در [[فقه]]، ادبیات و [[علوم حدیث]] تبحر یافت. بر اساس گزارش‏‌ها و احادیث بسیاری(66 مورد) که از وی بر جای مانده وی در 272 هجری از پدرش در بغداد حدیث شنیده و در 274 هجری در باب الشام بغداد از [[محمد بن ابراهیم بن کثیر صیرفی]]، و در سال‏‌های 276 و 283 هجری در صنعاء از [[ابویعقوب اسحاق بن ابراهیم دبری]] حدیث شنیده است. بیشتر روایات او که غالباً سلسله سند آن‌ها به پیامبر(صلی الله علیه و آله) متصل می‏‌شود، درباره فضیلت امیرالمؤمنین، اهل‏‌بیت(علیه السلام) و برخی از پیش‏‌بینی‏‌های [[حضرت محمد (ص)|رسول گرامی]] اسلام درباره متفرق‏ شدن [[امت اسلامی]] گزارش شده است.

نجاشی و شیخ طوسی با نگاهی منصفانه درباره ارزش روایات او گفته‏‌اند: «وی فردی مختلط ‏الامر بوده و روایات او خوب و بد دارد». اما خطیب بغدادی وی را «غیر راستگو» و [[ابن‌‏غضائری]] او را صراحتاً «دروغگو» معرفی کرده است، به همین دلیل [[علامه حلی]] و [[ابن داود|ابن ‏داود]] روایات او را غیر قابل قبول دانسته‌‏اند. سوابق علمی او نشان می‏‌دهد که وی در محل اقامت خود مجلس درسی داشته و شاگردانی تربیت کرده است. در میان شاگردان او [[هلال بن محمد بن جعفر حفار]] بیشترین بهره‏‌ها را از او برد و احادیث زیادی را از وی به آیندگان انتقال داده است.