پرش به محتوا

جنبش اسلامی داغستان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰: خط ۲۰:
این نهضت به اندازه ای ژرف و فراگیر بود که «[[استالین]]» برای فریب اذهان عمومی و جلوگیری از گسترش نهضت اسلامی در این کشور، وارد داغستان شد و در کنگره مردم داغستان اعلام نمود که خودمختاری این سرزمین را به رسمیت می شناسد. به این ترتیب داغستان به عنوان یکی از جمهوری های خودمختار شوروی سوسیالیستی در 21 ژانویه 1921 اعلام موجودیت کرد ولی چند ماه بعد، قیام های «امام نجم الدین» و «شیخ اوزن» نیز سرکوب و سلطه کمونیست ها بر داغستان اسلامی و شمال قفقاز سایه افکند.
این نهضت به اندازه ای ژرف و فراگیر بود که «[[استالین]]» برای فریب اذهان عمومی و جلوگیری از گسترش نهضت اسلامی در این کشور، وارد داغستان شد و در کنگره مردم داغستان اعلام نمود که خودمختاری این سرزمین را به رسمیت می شناسد. به این ترتیب داغستان به عنوان یکی از جمهوری های خودمختار شوروی سوسیالیستی در 21 ژانویه 1921 اعلام موجودیت کرد ولی چند ماه بعد، قیام های «امام نجم الدین» و «شیخ اوزن» نیز سرکوب و سلطه کمونیست ها بر داغستان اسلامی و شمال قفقاز سایه افکند.
<br>
<br>
 
داغستان اگر چه در سال 1921 جزو جمهوری های خودمختار شوروی شد، ولی اسلام بعد از هفتاد سال سرکوب، هنوز هم در این کشور محبوبیت فراوان دارد و در این سرزمین، مسلمانان وفادار به عقاید و فرامین اسلامی بسیار پیدا می شوند. مسلمانان داغستان با وجود گرفتاری ها و پرداخت هزینه های سنگین، اسلام را برای خود نگه داشته و به نشر معارف و ادامه آموختن علوم اسلامی همت می گمارند.
<br>
البته دوران کمونیست ها و 70 سال حکومت آنها بر داغستان بدون تأثیر هم نبوده است؛ در اثر مبارزه بلشویک ها با اسلام، هزاران شهروند داغستانی از [[دین اسلام]] و مسایل اخلاقی و معنوی آن دور شده و بسیاری از آنها از دین اسلام محروم گشتند. در سال 1988 در سراسر داغستان 27 [[مسجد]] وجود داشت؛ هر چند آنهایی که زبان عربی و علوم اسلامی را فرا می گرفتند از «چند ده نفر» تجاوز نمی کرد، این در حالی بود که در اوایل قرن بیستم، 800 مسجد در داغستان وجود داشت و هزاران داغستانی در ده ها مدرسه علمیه و صدها مکتب، سرگرم یادگیری علوم اسلامی و زبان عربی بودند.
<br>
در راستای سیاست «پروستریکا»ی «گورباچف»، مسلمانان داغستان در اواخر سال 1988 و اوایل سال 1989 از آزادی که از بالا بخشیده شده بود، بهره مند شدند. مسلمانان داغستان در اولین اقدام، مساجد مصادره شده خود را پس گرفتند که تعداد آنها در سال 1990 دویست باب و تا اواخر سال 1991 به 600 باب رسید.
<br>
رهبران حزب کمونیست از تاب و تلاش مسلمانان برای باز پس گیری مساجد مصادره شده و احیای دوباره اسلام در داغستان، به این نتیجه رسیده بودند که از یک سو آنها در مبارزه با دین و به ویژه اسلام شکست خورده اند، از سوی دیگر، دخالت رهبران اسلامی در سیاست به هیچ وجه برای آنها قابل تحمل نبود.
<br>
به همین دلیل حزب کمونیست بدون اینکه آشکارا برای مسلمانان مزاحمت ایجاد کند، به صورت نامرئی سعی کرد تا در میان جنبش اسلامی داغستان تفرقه به وجود بیاورد. این سیاست کمونیست ها تا حدودی توانست اثرات ویرانگر خودش را بر جای بگذارد و اولین شکاف را در اداره های روحانی شمال قفقاز به وجود آورد. در پی آن، اختلافات شدید بین جریان های سیاسی مسلمانان داغستان در چگونگی برداشت از اسلام و گرایش های قومی آشکار گردید. هم اکنون چند گروه سیاسی ـ اسلامی با گرایش های متفاوت محافظه کارانه و بنیادگرایانه در جمهوری خودمختار داغستان فعالیت می کنند:
<br>
1 ـ [[حزب رستاخیز اسلامی]] (نهضت): این گروه، از احزاب بنیادگرای اسلامی در داغستان است و با حزب کمونیست به شدت مخالفت می کند. این حزب به نسبت اصلاحات اجتماعی و سیاسی موضع رادیکالی دارد و در سال های 1989 ـ 1991 از راه برگزاری نشست های ضد کمونیستی و اعتراضات عمومی، در سیاسی کردن مسلمانان داغستان نقش فعالی را ایفا کرد. این حزب با سنت گرایان و شیوخ صوفی مسلک شمال قفقاز رابطه خوبی ندارد.
<br>
2 ـ سازمان اسلامی ([[جماعت المسلمین]]): این گروه نیز تفکر رادیکالیسم دارد و رابطه خوبی با حزب رستاخیز اسلامی دارد. سازمان اسلامی در اوایل سال 1992 توسط قاضی نواحی دارگین «حسب اللّه حسب اللّه اف» تشکیل شد. «حسب اللّه اف» در نظر افکار عمومی محبوبیت فراوان دارد و از تحرک سیاسی زیادی نیز برخوردار است و یک بار به جرم فعالیت های سیاسی محاکمه و زندانی شد.
<br>
3 ـ [[حزب دموکرات اسلامی]]: بزرگ ترین جنبش اسلامی داغستان است که در اکتبر 1990 «[[عبدالرحمن سعیدوف]]» آن را پایه گذاری کرد. حزب دموکرات اسلامی از احزاب میانه رو است و اعضای آن را سنت گرایان تشکیل می دهند. در رفتارهای اجتماعی، نسبت به حل و فصل مسایل عمومی مسلمانان مانند آموزش های دینی، مذهبی و مراسم عبادی ـ سیاسی حج توجه ویژه دارد، اما فعالیت آن در زمینه مسایل سیاسی ضعیف است. پیروان سنتی طریقه نقشبندیه در این حزب و تا اندازه ای در جماعت المسلمین گرد هم آمده اند.
<br>




۱٬۵۶۹

ویرایش