confirmed
۵٬۹۱۷
ویرایش
نظریه کسب: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
==خلاصه تعاریف نظریه کسب از دیدگاه ماتریدیه== | ==خلاصه تعاریف نظریه کسب از دیدگاه ماتریدیه== | ||
'''ابو منصور ماتریدی.(م 333 ق)''' معتقد است میان خلق فعل و کسب آن تفاوت وجود دارد، خلق برای خدا و کسب برای انسان است. <ref> | '''[[ابو منصور ماتریدی]].(م 333 ق)''' به عنوان موسس مکتب ماتریدیه معتقد است میان [[خلق فعل]] و کسب آن تفاوت وجود دارد، خلق برای خدا و کسب برای انسان است. <ref>ابو منصور ماتریدی، [[التوحید]]، ص 225</ref> وی این ادعا را مطابق با دلایل عقلی و سمعی که به وجود [[وعد و وعید]] اشاره می کند، می داند. <ref>همان، ص 168</ref> ماتریدی بر خلاف ابو الحسن اشعری به استطاعت قبل از فعل اعتقاد دارد.<ref> ر ک، همان، ص 188</ref> وی علاوه می گوید امر و نهی بر تکالیف و افعال و نیز وجود وعده و وعید نشان از واقعی بودن این انتساب دارد. <ref>همان، ص 167</ref> . ابو منصور به برخی از آیات قرآن استشهاد می کند که علاوه بر امر و نهی به انسان، او را مسئول عمل خویش می داند.<ref>ر ک، همان</ref>. از نگاه ماتریدی کسبِ آگاهان کسبی است که همراه با علم و اختیار و مسئولیت باشد و هم چنین این گونه نیست که چون نمی تواند فعل را خلق کند، پس نتواند آن را کسب کند و نسبت به آن مجبور باشد.<ref>همان، ص 175</ref> زیرا جهت خلقی فعل با جهت کسبی آن؛ دو مقوله جدااز هم است. | ||
'''بزدوی(421- 494 ق )''' در بحث افعال عباد تابع اهل سنت و جماعت است و خلق را برای خدا و کسب را سزاوار انسان می داند و معتقد است که عبد فاعل واقعی فعل و وابسته به قدرت و اختیاری است که هر دو حادث است.<ref>بزدوی محمد بن | '''[[ابو الیسر بزدوی]](421- 494 ق )''' در بحث افعال عباد تابع اهل سنت و جماعت است و خلق را برای خدا و کسب را سزاوار انسان می داند و معتقد است که عبد فاعل واقعی فعل و وابسته به قدرت و اختیاری است که هر دو حادث است.<ref>[[ابو الیسر بزدوی]] (محمد بن محمد)، [[اصول الدین]]، ص 104</ref> | ||
'''ابو معین نسفی(.418 یا 438- 508 ق)''' در باره افعال عباد و کسب، همانند ابو منصور ماتریدی و بزدوی قدرت و اختیار انسان را در ایجاد( به معنای کسب) | '''[[ابو معین نسفی]](.418 یا 438- 508 ق)''' در باره افعال عباد و کسب، همانند ابو منصور ماتریدی و بزدوی قدرت و اختیار انسان را در ایجاد فعل( به معنای کسب) دخیل می داند. وی می گوید نظر حق این که برای بندگان افعالی است که به واسطه آن عاصی یا مطیع می شوند، اما آن افعال در اصل مخلوق خدا است، هر چند ثواب و عقاب تابع خلق افعال نیست، بلکه تابع افعال انسان است، به این معنا که انسان فعل خلق شده را مطیعانه یا عاصیانه کسب می کند و هر فطرتی فرق فعل اختیاری و اضطراری را می فهمد. <ref>ابو معین نسفی التمهید فی اصول الدین</ref> | ||
'''ابو الثناء لامشی حنفی.م 539 ق''' در تفسیر کسب بعد از اشاره به این سخن که متکلمان در باب افعال اختیاری عباد دچار اختلاف شده اند، به اعتقاد اهل سنت و جماعت اشاره می کند که آن ها افعال عباد را مخلوق خدا و مکسوب عباد می دانند. از منظر آنان خدا خالق، موجد و مبدع و عبد به دلیل مباشرت با فعل کاسب | '''[[ابو الثناء لامشی]] حنفی.م 539 ق''' در تفسیر کسب بعد از اشاره به این سخن که متکلمان در باب افعال اختیاری عباد دچار اختلاف شده اند، به اعتقاد اهل سنت و جماعت اشاره می کند که آن ها افعال عباد را مخلوق خدا و مکسوب عباد می دانند. از منظر آنان خدا خالق، موجد و مبدع است و عبد به دلیل مباشرت با فعل کاسب می باشد. در این صورت، عبد فعل آفریده شده را مطیعانه یا عاصیانه کسب می کند.<ref>لامشی ابو الثناء، التمهید لقواعد التوحید،ص 97</ref> | ||
'''کمال بن همام(حدود 790 – 861 ق)''' افعال عباد را تابع مشیت الهی می داند و معتقد است که فعل عبد هر چند مورد کسب عبد است، اما آن فعل به خواست و اراده الهی واقع می شود. پس اوست که فعلی را اراده می کند که از نگاه ما شرّ و کفر و غیر آن می باشد، همان طور که نیکی و خیر را اراده می کند، در حالی که اگر خدا کفر و یا ایمان و خیر را اراده نکند، فعلی محقق نمی شود.<ref>ابن همام کمال، المسایره فی علم الکلام،ص 61</ref> | '''کمال بن همام(حدود 790 – 861 ق)''' افعال عباد را تابع مشیت الهی می داند و معتقد است که فعل عبد هر چند مورد کسب عبد است، اما آن فعل به خواست و اراده الهی واقع می شود. پس اوست که فعلی را اراده می کند که از نگاه ما شرّ و کفر و غیر آن می باشد، همان طور که نیکی و خیر را اراده می کند، در حالی که اگر خدا کفر و یا ایمان و خیر را اراده نکند، فعلی محقق نمی شود.<ref>ابن همام کمال، المسایره فی علم الکلام،ص 61</ref> | ||