۸۷٬۱۹۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[حضرت محمد مصطفی' به '[[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)') |
|||
(۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۶۳: | خط ۱۶۳: | ||
[[ابن رشد]] نیز در سال ۵۲۰ قمری در قرطبه آندلس به دنیا آمد و در سال ۵۶۳ به سِمَت قاضی اشبیلیه و قاضی جماعت قرطبه منصوب شد. او در علوم سهگانه شریعت، فلسفه و پزشکی تبحر داشت و در سال ۵۹۵ قمری درگذشت. [[ابن عربی|ابنعربی]] (عارف شهیر [[مراکش|مراکشی]]) نیز در مجلس بزرگداشت او حضور داشت، اندیشههای ابن رشد به زبانهای اروپایی ترجمه شد و تحت نام «ابن رشدگرایی اروپایی» یا «آکونیسیم جدید» دستمایه نهضت فکری جدید و [[رنسانس اروپا]] گردید<ref>فیرحی، داود، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی (مقاله ۴)، قم، مؤسسه آموزش عالی باقرالعلوم، ۱۳۸۲ شماره ۲۲، ص ۷۰</ref>. | [[ابن رشد]] نیز در سال ۵۲۰ قمری در قرطبه آندلس به دنیا آمد و در سال ۵۶۳ به سِمَت قاضی اشبیلیه و قاضی جماعت قرطبه منصوب شد. او در علوم سهگانه شریعت، فلسفه و پزشکی تبحر داشت و در سال ۵۹۵ قمری درگذشت. [[ابن عربی|ابنعربی]] (عارف شهیر [[مراکش|مراکشی]]) نیز در مجلس بزرگداشت او حضور داشت، اندیشههای ابن رشد به زبانهای اروپایی ترجمه شد و تحت نام «ابن رشدگرایی اروپایی» یا «آکونیسیم جدید» دستمایه نهضت فکری جدید و [[رنسانس اروپا]] گردید<ref>فیرحی، داود، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی (مقاله ۴)، قم، مؤسسه آموزش عالی باقرالعلوم، ۱۳۸۲ شماره ۲۲، ص ۷۰</ref>. | ||
== تمدن، فرهنگ و | == تمدن، فرهنگ و علوماسلامی اندلس == | ||
در اندلس تمدنی شکوفا سر برآورد که سابقه نداشت. ویژگی این تمدن، تسامح و مدارای فرهنگی و همزیستی مسالمتآمیز بود. در برابر، ارباب کلیسا همواره در گسترش نفرت و دشمنی کوشیدند و از هر وسیله بهره بردند تا مسلمانان را از دین و فرهنگ و سنت خود بیرون کنند | در اندلس تمدنی شکوفا سر برآورد که سابقه نداشت. ویژگی این تمدن، تسامح و مدارای فرهنگی و همزیستی مسالمتآمیز بود. در برابر، ارباب [[کلیسا]] همواره در گسترش نفرت و دشمنی کوشیدند و از هر وسیله بهره بردند تا مسلمانان را از دین و فرهنگ و سنت خود بیرون کنند<ref>محنة العرب فی الاندلس، ص339-345</ref>. از قرن اول ق. کسانی از اندلس به بخارا و از [[بغداد]] به قرطبه میرفتند. در این زمینه، از یک [[فقیه]] اندلسی به نام [[اسعدالخیر انصاری اندلسی]] (درگذشت 541ق.) یاد میکنند که چون به سرزمین دوردست [[چین]] سفر کرد، به عنوان «چینی» شهرت یافت<ref>تاریخ نوشتههای جغرافیایی، ص7</ref>. | ||
<ref>تاریخ نوشتههای جغرافیایی، ص7</ref> | |||
مذهب رسمی در اندلس، مالکی بود که از اواخر سده دوم ق. از روزگار عبدالرحمن داخل تثبیت یافت | مذهب رسمی در اندلس، [[مذهب مالکی|مالکی]] بود که از اواخر سده دوم ق. از روزگار عبدالرحمن داخل تثبیت یافت<ref> نهایة الاندلس، ص73</ref>. زمینه رشد این مکتب فقهی، بیشتر مربوط به شاگردان یا استادانی بود که هواداری از مذهب مالکی را رواج دادند و تبدیل به مذهب غالب کردند<ref>THE ENCYCLOPAEDIA OF ISLAM، Vol 1، P 497</ref>. | ||
در | در قرن دوم ق. دانشهای اسلامی که در شرق گسترش و تکامل یافته بود، به اندلس نفوذ کرد. در حدیث، تفسیر و علوم قرآنی بهویژه در قرائت، گرایش به دانش مردم [[مدینه]] بود و روایت وَرش، راوی مصری نافع، مورد توجه اندلسیان بود. قرائت نافع تا پایان سده چهارم ق. در اندلس غلبه داشت. محمد بن عمر خیرون معافری نخستین کسی بود که در قرائت نافع پژوهش کرد. او به مکه آمد و حج نیز به جا آورد.<ref> التکملة لکتاب الصله، ج1، ص289</ref> در حوزه عرفان، فلسفه، کلام و دیگر علوم عقلی، متفکرانی بزرگ مانند ابن مَسره (درگذشت 319ق.)، ابن جَبیرول (درگذشت 450ق.)، ابن حَزم اندلسی (درگذشت 456ق.)، ابن باجه (درگذشت 533ق.)، ابن طُفَیل (درگذشت 581ق.)، ابن رُشْد قرطبی (درگذشت 595ق.)، و ابن سَبعین (درگذشت 669ق.) برخاستند و در رشد و تحول علوم عقلی نقش ایفا کردند. در عرفان نظری،ابنعربی (درگذشت 638ق.) شخصیتی ممتاز و بنیانگذار است. او مدتی مجاور مکه شد و کتاب الفتوحات المکیه او محصول این دوران است.<ref> نفح الطیب، ج2، ص305-308</ref> در اندلس، علوم عقلی به افول و انحطاط دچار شده بود<ref> تاریخ ابن خلدون، ج1، ص633</ref>. | ||
در دانش نجوم، اندلسیان به انتقاد از هیات بطلمیوسی پرداختند و هیاتی جدید پیشنهاد کردند. تاثیر غیرمستقیم نجوم اسلامی اندلس بر دیدگاههای اروپاییانی چون کپرنیک و کپْلر و گالیله، موجب انقلاب در این دانش شد | در دانش نجوم، اندلسیان به انتقاد از هیات بطلمیوسی پرداختند و هیاتی جدید پیشنهاد کردند. تاثیر غیرمستقیم نجوم اسلامی اندلس بر دیدگاههای اروپاییانی چون کپرنیک و کپْلر و گالیله، موجب انقلاب در این دانش شد<ref>نک: دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج10، ص</ref>. مسلمانان اندلس در علوم و فنون گوناگون از ریاضی و جبر، ستارهشناسی، علوم طبیعی، مکانیک و پزشکی تا هنر و زیباییشناسی پیشرفت کردند و آثاری مهم نگاشتند<ref>محنة العرب فی الاندلس، ص387-395</ref>. در داروشناسی، [[ابن وافد|ابن وافد]]، غافِقی، ادریسی جغرافیدان، اشبیلی و ابن بیطار، در تحولات این دانش اثر گذاشتند. با اینکه دانش ستارهشناسی رونقی گسترده یافت، در ریاضیات تنها همان بخش که به مسائل ارث مربوط بود، رواج گرفت<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج10، ص337.</ref>. | ||
<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج10، ص337.</ref> | |||
دانش تاریخ در اندلس از همان | دانش تاریخ در اندلس از همان قرنهای نخستین مورد توجه بود. از عبدالملک بن حبیب مِرداسی قرطبی (درگذشت 239ق.) که حج گزارد و به مدینه نزد مالک بن انس آمد، بهعنوان نخستین تاریخنگار اندلس یاد کردهاند<ref> برای دیگر کتب تاریخی اندلس، نک: تاریخ الادب العربی، بروکلمان، ج3، ص86-91</ref>. تاریخنگاری در نیمه دوم قرن پنجم ق. در اندلس به اوج رسید و گروهی از بزرگترین تاریخنگاران اندلسی تدوین تاریخ را به کمال رساندند. واپسین تاریخنگار بزرگ اندلس، لسانالدین ابن خطیب (درگذشت 776ق.) نگارنده الاحاطة فی اخبار غرناطه است.<ref>دانشنامه جهان اسلام، ص173، «تاریخ و تاریخنگاری</ref> عربهای اندلس با وجود بیم از اقیانوس اطلس که در خاطرشان به دریای خوفناک ظلمات پیوسته بود، در کار اکتشاف آن کوشش بسیار کردند<ref>تاریخ نوشتههای جغرافیایی، ص109</ref>. | ||
سبکی ویژه در شعرسرایی موسوم به مُوَشَّحات با تنوعاتش در اندلس شکل گرفت و رشد یافت. دلبستگی ادیبان و دانشوران اندلس به مشرق، افزون بر شوق زیارت حرمین، به این دلیل نیز بود که اندلسیان در ادبیات و فرهنگ، تابع شرق بودند و راه و رسم شرقیان را در نوشتن و گفتن پیگیری میکردند | سبکی ویژه در شعرسرایی موسوم به مُوَشَّحات با تنوعاتش در اندلس شکل گرفت و رشد یافت. دلبستگی ادیبان و دانشوران اندلس به مشرق، افزون بر شوق زیارت حرمین، به این دلیل نیز بود که اندلسیان در ادبیات و فرهنگ، تابع شرق بودند و راه و رسم شرقیان را در نوشتن و گفتن پیگیری میکردند<ref>تاریخ الادب العربی، فروخ، ج4، ص17-18؛ تاریخ الادب العربی، فروخ، ج4، ص410</ref>. | ||
خلیفه اموی، حکم دوم، در قرطبه کتابخانهای بزرگ بنیاد نهاد که حدود 000/400 جلد کتاب داشت. در دوران اموی در غَرناطه، 70 کتابخانه عمومی وجود داشت. در کتابخانه سلطان مراکش که هنگام عزیمت از اندلس آن را در یک کشتی به مقصد فرستاد و در راه به دست دزدان دریایی افتاد، 000/300 تا 000/400 کتاب بود. همین کتابها به دست فیلیپ سوم پادشاه اسپانیا افتاد و هسته اصلی کتابخانه معروف اسکوریال شد | خلیفه اموی، حکم دوم، در قرطبه کتابخانهای بزرگ بنیاد نهاد که حدود 000/400 جلد کتاب داشت. در دوران اموی در غَرناطه، 70 کتابخانه عمومی وجود داشت. در کتابخانه سلطان مراکش که هنگام عزیمت از اندلس آن را در یک کشتی به مقصد فرستاد و در راه به دست دزدان دریایی افتاد، 000/300 تا 000/400 کتاب بود. همین کتابها به دست فیلیپ سوم پادشاه اسپانیا افتاد و هسته اصلی کتابخانه معروف اسکوریال شد<ref> کارنامه اسلام، ص42.</ref>. | ||
== عوامل شکست اندلس == | == عوامل شکست اندلس == | ||
'''لاین پل''' مستشرق انگلیسی مینویسد: اسپانیا 8 قرن در دست مسلمانان بود، و نور تمدن آن اروپا را نورانی ساخته بود...علوم و ادب و صنعت فقط در همین سرزمین اروپایی رونق داشت، و از این رهگذر بود که علوم ریاضی، فلکی، | '''لاین پل''' مستشرق انگلیسی مینویسد: اسپانیا 8 قرن در دست مسلمانان بود، و نور تمدن آن اروپا را نورانی ساخته بود...علوم و ادب و صنعت فقط در همین سرزمین اروپایی رونق داشت، و از این رهگذر بود که علوم ریاضی، فلکی، گیاهشناسی، تاریخ، فلسفه و قانونگذاری، فقط در اسپانیای اسلامی تکمیل شده ونتیجه داده بود. (غزالی، اسلام وبلاهای نوین) از بین رفتن هر حکومت و تمدنی در طول تاریخ، علل واسبابی دارد، و غروب آفتاب حکومت و تمدن بزرگ اسلامی در اندلس نیز از این قاعده مستثنی نیست. | ||
قرآن کریم در سوره آل عمران آیه 137میفرماید: پیش از شما، | [[قرآن کریم]] در [[سوره آل عمران]] آیه 137میفرماید: پیش از شما، سنتها و قوانینی وجود داشت (که هر قومی طبق اعمال و صفات خود سرنوشتهایی پیدا کردند که شما نیز همانند آن را خواهید داشت) پس در روی زمین سیر وسفر کنید و ببینید سرانجام تکذیب کنندگان (آیات خدا) چگونه بود. | ||
'''به طور محوری میتوان عوامل شکست مسلمانان در اندلس را این گونه جمعبندی کرد''': | '''به طور محوری میتوان عوامل شکست مسلمانان در اندلس را این گونه جمعبندی کرد''': | ||
# تلاش پیگیر حکومتهای محلی مسیحیان در سرنگونی حکومت اسلامی اندلس: این | # تلاش پیگیر حکومتهای محلی مسیحیان در سرنگونی حکومت اسلامی اندلس: این حکومتهای محلی در اثر غفلت مسلمانان با پشتیبانی کلیسا شکل گرفتند و رفته رفته سرزمینهای مسلمانان را باز پس گرفتند. | ||
# | # | ||
# حمایت پاپ و کلیسا از جنبشهای ضداسلامی اندلس و پیوند دادن مسئله اندلس به حیثیت مذهبی مسیحیان و بسیج کردن نیروهای مذهبی برای این کار. | # حمایت پاپ و کلیسا از جنبشهای ضداسلامی اندلس و پیوند دادن مسئله اندلس به حیثیت مذهبی مسیحیان و بسیج کردن نیروهای مذهبی برای این کار. | ||
خط ۱۹۳: | خط ۱۹۱: | ||
# اختلافهای داخلی حاکمان مسلمان و دامن زدن دست نشاندههای مسیحی به آن. | # اختلافهای داخلی حاکمان مسلمان و دامن زدن دست نشاندههای مسیحی به آن. | ||
# | # | ||
# تجزیه حکومت یگانه اسلامی اندلس به | # تجزیه حکومت یگانه اسلامی اندلس به دولتهای کوچک و ضعیف. این سیاست در اثر هوای نفس و خوی مقام خواهی برخی سران مسلمان و در نتیجه تضعیف قدرت دفاعی مسلمانان صورت گرفت. | ||
# | # | ||
# رقابت حاکمان مسلمان برای برتری جویی بر همکیشان خود، که به ناتوانی روزافزون قدرت نظامی و دفاعی آنان انجامید. | # رقابت حاکمان مسلمان برای برتری جویی بر همکیشان خود، که به ناتوانی روزافزون قدرت نظامی و دفاعی آنان انجامید. | ||
# | # | ||
# پشتیبانی نکردن جدّی و مؤثر حکومتهای اسلامی مرکزی و آفریقا از | # پشتیبانی نکردن جدّی و مؤثر حکومتهای اسلامی مرکزی و آفریقا از حکومتهای ضعیف شده اندلس. | ||
# | # | ||
# خیانت کردن وزیران و زمامداران ترسو و دین فروش. | # خیانت کردن وزیران و زمامداران ترسو و دین فروش. | ||
# | # | ||
# نژادپرستی | # نژادپرستی عربها و کوچک شمردن مسلمانان دیگر مانند بربرها و افراد بومی اندلس که به بروز شکاف و چنددستگی در صفهای واحد مسلمانان انجامید. | ||
# | # | ||
# نفوذ مشاوران و افسران ارشد نظامی مسیحی در ارتش مسلمانان. | # نفوذ مشاوران و افسران ارشد نظامی مسیحی در ارتش مسلمانان. | ||
# | # | ||
# کم توجهی مسلمانان به امور فرهنگی که به رکود | # کم توجهی مسلمانان به امور فرهنگی که به رکود دانشگاههای مسلمانان منجر شد و جوانان به آموزشگاههای مسیحی روی آوردند و سرانجام در فرهنگ مبتذل بیگانه حل شدند. | ||
# | # | ||
# فروش | # فروش باغها و زمینهای کشاورزی به مسیحیان که به نفوذ و حضور هرچه بیشتر مسیحیان در جامعه مسلمانان انجامید. | ||
# | # | ||
# غفلت و کم کاری مسلمانان در بازرگانی و تجارت که در نتیجه افسار مسلمانان را به عنوان اهرم فشاری در دست مسیحیان گذارد. | # غفلت و کم کاری مسلمانان در بازرگانی و تجارت که در نتیجه افسار مسلمانان را به عنوان اهرم فشاری در دست مسیحیان گذارد. | ||
خط ۲۱۷: | خط ۲۱۵: | ||
# نبودن محیطهای سالم تفریحی و آموزشی برای جوانان و دانشجویان مسلمان. | # نبودن محیطهای سالم تفریحی و آموزشی برای جوانان و دانشجویان مسلمان. | ||
# | # | ||
# دنیازدگیِ دوران صلح و حاکم شدن روحیه بیتفاوتی و | # دنیازدگیِ دوران صلح و حاکم شدن روحیه بیتفاوتی و راحت طلبی در مردم. | ||
# | # | ||
# عدم نظارت بر کار روحانیون و مبشران مسیحی، که به شکل توریست و استاد دانشگاه و معلم و تاجر و غیره، آزادانه در حقیقت جاسوس کلیسا بودند. | # عدم نظارت بر کار روحانیون و مبشران مسیحی، که به شکل توریست و استاد دانشگاه و معلم و تاجر و غیره، آزادانه در حقیقت جاسوس کلیسا بودند. | ||
# | # | ||
# حضور کمرنگ فقیهان و عالمان مسلمان در نقش آفرینی آنان در جلوگیری از کجرویهای جوانان | # حضور کمرنگ فقیهان و عالمان مسلمان در نقش آفرینی آنان در جلوگیری از کجرویهای جوانان<ref>عوامل شکست اندلس(پرسش و پاسخ) - کیهان | ||
# http://kayhan.ir › news</ref> | # http://kayhan.ir › news</ref>. | ||
== مذاهب اسلامی در اندلس (اسپانیا) == | == مذاهب اسلامی در اندلس (اسپانیا) == | ||
=== مذهب مالکی === | === مذهب مالکی === | ||
مردم اندلس در ابتدا مانند مردم | مردم اندلس در ابتدا مانند مردم [[شام (شامات)|شام]]، پیرو [[فقه]] [[ابوبکر]] اوزاعی بودند؛ اما پس از مدتی به [[مذهب مالکی]] گرویدند. بنابر نظر برخی، ساده بودن [[فقه مالکی]]، سبب گسترش فقه مالکی در اندلس است. به نظر برخی دیگر، علت گسترش فقه مالکی دراندلس، فتوای [[مالک بن انس]] ـ پیشوای مذهب مالکی ـ به خلع [[منصور عباسی]] از خلافت بود. فرمانروایان اموی اندلس نیز به پاس این فتوا، مذهب مالکی را در اندلس گسترش دادند. بنابراین، میتوان گفت از ابتدای تشکیل [[بنی امیه|حکومت امویان]] در اندلس (138 ه. ق) مذهب مالکی در اندلس گسترش یافت. | ||
شاگردان مالک، نخستین فقیهانی بودند که مذهب مالکی را در مصر، مغرب و اندلس گسترش دادند. زیاد بن عبدالرحمن، نخستین فقیه مالکی است که این مذهب را در اندلس مطرح ساخت. | شاگردان مالک، نخستین فقیهانی بودند که مذهب مالکی را در مصر، مغرب و اندلس گسترش دادند. زیاد بن عبدالرحمن، نخستین فقیه مالکی است که این مذهب را در اندلس مطرح ساخت. | ||
هشام بن عبدالرحمن که در سالهای 172 ـ 180 ه. ق در اندلس حکومت میکرد از مذهب مالکی پشتیبانی کرد و موجب گسترش این مذهب در اندلس شد. لازم به ذکر است که «مالک» هم عصر این حاکم اموی بود. | [[هشام بن عبدالرحمن]] که در سالهای 172 ـ 180 ه. ق در اندلس حکومت میکرد از مذهب مالکی پشتیبانی کرد و موجب گسترش این مذهب در اندلس شد. لازم به ذکر است که «مالک» هم عصر این حاکم اموی بود. | ||
فقیه مالکی دیگری که نقش بسیاری در گسترش مذهب مالکی در اندلس داشت، <big>یحیی بن یحیی لیثی</big>، مشهورترین راوی کتاب <sup>موطأ</sup> مالک است که در دوره حکومت حکم بن هشام (180 ـ 207) میزیست و نفوذ فوقالعادهایبر حاکم داشت و سبب شد نظام قضایی اندلس بر پایه مذهب مالکی استوار شود؛ تا آنجا که مقدسی، جغرافی نویس مشهور، درباره قاضیهای اندلس مینویسد: تنها مستند آنان در قضاوتشان، [[قرآن]] و موطأ است. | فقیه مالکی دیگری که نقش بسیاری در گسترش مذهب مالکی در اندلس داشت، <big>یحیی بن یحیی لیثی</big>، مشهورترین راوی کتاب <sup>موطأ</sup> مالک است که در دوره حکومت حکم بن هشام (180 ـ 207) میزیست و نفوذ فوقالعادهایبر حاکم داشت و سبب شد نظام قضایی اندلس بر پایه مذهب مالکی استوار شود؛ تا آنجا که مقدسی، جغرافی نویس مشهور، درباره قاضیهای اندلس مینویسد: تنها مستند آنان در قضاوتشان، [[قرآن]] و موطأ است. | ||
خط ۲۳۷: | خط ۲۳۵: | ||
=== مذهب ظاهری === | === مذهب ظاهری === | ||
در سال 272 ه. ق مذهب ظاهری توسط عبدالله بن قاسم در اندلس رواج یافت. در سالهای 580 ـ 595 یعقوب منصور، حاکم دولت موحدون، از مذهب ظاهری حمایت کرد که سبب گسترش این مذهب در اندلس شد. | در سال 272 ه. ق مذهب ظاهری توسط [[عبدالله بن قاسم]] در اندلس رواج یافت. در سالهای 580 ـ 595 یعقوب منصور، حاکم دولت موحدون، از مذهب ظاهری حمایت کرد که سبب گسترش این مذهب در اندلس شد. | ||
=== مذهب شافعی === | === مذهب شافعی === | ||
در نیمه دوم قرن سوم در زمان حکومت امیر محمد اول (238 ـ 273 ه. ق) مذهب شافعی توسط «قاسم بن محمد بن سیّار» به اندلس راه یافت. وی چون مورد علاقه حاکم بود، توانست بدون هیچ گزندی از سوی فقیهان مالکی، به تدریس فقه شافعی در [[مسجد]] جامع شهر «قرطبه» بپردازد و فقه [[شافعی]] را در اندلس گسترش دهد. | در نیمه دوم قرن سوم در زمان حکومت امیر محمد اول (238 ـ 273 ه. ق) مذهب [[شافعی مذهب|شافعی]] توسط «قاسم بن محمد بن سیّار» به اندلس راه یافت. وی چون مورد علاقه حاکم بود، توانست بدون هیچ گزندی از سوی فقیهان مالکی، به تدریس فقه شافعی در [[مسجد]] جامع شهر «قرطبه» بپردازد و فقه [[شافعی]] را در اندلس گسترش دهد. | ||
=== دوره اصلاحات === | === دوره اصلاحات === | ||
از نیمه قرن چهارم تا نیمه قرن پنجم هجری، در حدود یک قرن، در اندلس اندیشهای فقهی پدید آمد که منتقد شیوه فقهی پیشین و به دنبال اصلاحاتی در نظام فقهی بود. | از نیمه قرن چهارم تا نیمه قرن پنجم هجری، در حدود یک قرن، در اندلس اندیشهای فقهی پدید آمد که منتقد شیوه فقهی پیشین و به دنبال اصلاحاتی در نظام فقهی بود. | ||
شاخصترین نماد این اندیشه، ابن عبدالبر اندلسی است که با جمودگرایی مالکی ستیز و مدتی هم به مذهب «ظاهری» گرایش پیدا کرد، اما دوباره به مذهب مالکی برگشت و به اصلاح در آن پرداخت. فقیه دیگری را که جزو منتقدان برجسته این عصر میتوان شمرد، ابوالولید باجی است. | شاخصترین نماد این اندیشه، [[ابن عبدالبر اندلسی]] است که با جمودگرایی مالکی ستیز و مدتی هم به مذهب «ظاهری» گرایش پیدا کرد، اما دوباره به مذهب مالکی برگشت و به اصلاح در آن پرداخت. فقیه دیگری را که جزو منتقدان برجسته این عصر میتوان شمرد، [[ابوالولید باجی]] است. | ||
پس از دوره منتقدان فقه مالکی، دوره جدیدی در عالم فقه در اندلس شروع میشود که از نظر تکیه بر ظواهر آیات احکام و رجوع مستقیم به اخبار و بررسی نقادانه آنها، با فقه ظاهری و فقه اصحاب حدیث، اشتراکاتی داشت و راه اجتهاد را برای فقیهان باز میگذاشت. | پس از دوره منتقدان فقه مالکی، دوره جدیدی در عالم فقه در اندلس شروع میشود که از نظر تکیه بر ظواهر آیات احکام و رجوع مستقیم به اخبار و بررسی نقادانه آنها، با فقه ظاهری و فقه اصحاب حدیث، اشتراکاتی داشت و راه [[اجتهاد]] را برای فقیهان باز میگذاشت. | ||
=== مذهب حنفی === | === مذهب حنفی === | ||
مذهب حنفی هیچ گاه نتوانست در اندلس رشد کند. | [[حنفی|مذهب حنفی]] هیچ گاه نتوانست در اندلس رشد کند. | ||
=== مذهب شیعه === | === مذهب شیعه === | ||
بسیاری از [[شیعیان]] در اندلس میزیستند. برخی از دانشمندان اندلس [[شیعه]] اند که در بحثهای آینده به معرفی آنان خواهیم پرداخت. با وجود گرایشهای اموی در اندلس، دو مرکز برای تشیع وجود داشت: | بسیاری از [[شیعیان]] در اندلس میزیستند. برخی از دانشمندان اندلس [[شیعه]] اند که در بحثهای آینده به معرفی آنان خواهیم پرداخت. با وجود گرایشهای اموی در اندلس، دو مرکز برای تشیع وجود داشت: | ||
# اعراب | # اعراب | ||
# بربرها | # بربرها | ||
نخستین قیام عربی که با علویان ارتباط داشت، قیام عبدالله بن سعید بن عمار بن یاسر بود. گرایشهای حزبی و | نخستین قیام عربی که با [[علویان]] ارتباط داشت، قیام عبدالله بن سعید بن عمار بن یاسر بود. گرایشهای حزبی و قبیلهای بهصورت موروثی در بین عربها وجود داشت. از این رو، عبدالله بن سعید از دشمنان حزب اموی اندلس به شمار میآمد و نتیجه قیام وی، شکست بود. | ||
«یاد از علی بن ابیطالب | «یاد از [[علی بن ابی طالب|علی بن ابیطالب (علیهالسلام)]] در این دوره در اندلس، منحصر به ورود برخی از تابعینی است که از شاگردان و یاران علی (علیهالسلام) بودهاند. یکی از آنها حنش صنعانی است که بنای جامع «سرقسطه» و «البیره» منسوب به وی میباشد. او در کنار علی (علیهالسلام) و [[ابن زبیر]] بود. با این حال، به عنوان شخصی با گرایشات علوی در اندلس شناخته شده نیست.» | ||
در سال 165 ه. ق «حسین بن یحیی بن سعد بن عباده خزرجی»، در «سرقسطه» قیام و عبدالرحمن را از خلافت خلع کرد. جدّ او، سعید بن سعد، از شیعیان حضرت علی | در سال 165 ه. ق «حسین بن یحیی بن سعد بن عباده خزرجی»، در «سرقسطه» قیام و عبدالرحمن را از خلافت خلع کرد. جدّ او، سعید بن سعد، از شیعیان حضرت علی (علیهالسلام) و کارگزار آن حضرت در [[یمن]] بود. برادرش، سعد هم از سوی آن حضرت، حاکم مصر بود. | ||
ابوبکر عبادة بن ماءالسماء، شاعر برجسته دولت حمودی و زبانِ شیعه در دوره دولتهای مستقل، از همین خاندان است. | ابوبکر عبادة بن ماءالسماء، شاعر برجسته دولت حمودی و زبانِ شیعه در دوره دولتهای مستقل، از همین خاندان است. | ||
خط ۲۶۸: | خط ۲۶۵: | ||
بربرها گرایش بیش تری به [[تشیع]] داشتند. نفوذ تشیع در اندلس، ابتدا در بین بربرهایی بود که همراه اعراب در فتوحات شرکت داشتند و شاهد انحصارطلبیهای اعراب در تقسیم غنایم و دستاوردهای فتوحات بودند. از آنجا که عدالت از محوریترین شاخصههای عقاید شیعه است و پیشوایان شیعه، به ویژه امام علی علیهالسلام در عدالت، بین همه مسلمانان شناخته شده بودند، بربرها به تشیع روی آوردند. | بربرها گرایش بیش تری به [[تشیع]] داشتند. نفوذ تشیع در اندلس، ابتدا در بین بربرهایی بود که همراه اعراب در فتوحات شرکت داشتند و شاهد انحصارطلبیهای اعراب در تقسیم غنایم و دستاوردهای فتوحات بودند. از آنجا که عدالت از محوریترین شاخصههای عقاید شیعه است و پیشوایان شیعه، به ویژه امام علی علیهالسلام در عدالت، بین همه مسلمانان شناخته شده بودند، بربرها به تشیع روی آوردند. | ||
بربرها معمولاً در | بربرها معمولاً در سرزمینهای کوهستانی، در رشته کوههایی که در میان شبه جزیره «ایبری» امتداد داشت، میزیستند؛ به ویژه در «الجوف» و «البیره». | ||
نخستین قیام شیعی بربرها، قیام «شقیا ابن عبدالواحد مکناسی» (151 ـ 160) در «شنتبریة»، علیه عبدالرحمن بن معاویه (مؤسس دولت امویان اندلس) بود. محدوده این قیام از غرب به «مارده» و «قوریه» و از شرق به «وادی الحجارة» و «کونکه»، یعنی تمام ارتفاعات میانی شبه جزیره ایبری بود. | نخستین قیام شیعی بربرها، قیام «شقیا ابن عبدالواحد مکناسی» (151 ـ 160) در «شنتبریة»، علیه عبدالرحمن بن معاویه (مؤسس دولت امویان اندلس) بود. محدوده این قیام از غرب به «مارده» و «قوریه» و از شرق به «وادی الحجارة» و «کونکه»، یعنی تمام ارتفاعات میانی شبه جزیره ایبری بود. | ||
خط ۲۷۶: | خط ۲۷۳: | ||
در سال 160 شقیا توسط یکی از یارانش کشته شد. شاید بتوان این قیام را نخستین اقدام برای تأسیس دولتی شیعی در غربِ اسلامیدانست؛ زیرا این قیام، 20 سال پیش از قیام ادریسیان علوی (170 ه. ق) در مغرب برپا شده است. | در سال 160 شقیا توسط یکی از یارانش کشته شد. شاید بتوان این قیام را نخستین اقدام برای تأسیس دولتی شیعی در غربِ اسلامیدانست؛ زیرا این قیام، 20 سال پیش از قیام ادریسیان علوی (170 ه. ق) در مغرب برپا شده است. | ||
برخی از مسلمانان اندلس با سفر به [[عراق]]، با اندیشههای شیعی آشنا شدند و پس از بازگشت، به ترویج آنها پرداختند. در سال 179 محمد بن عیسی قرطبی، معروف به «اعشی» (متوفای 221 ه. ق) به عراق رفت و برخی کتابهای وسیع بن جراح ـ که از بزرگترین محدثان شیعی بود و کتابهایی در دفاع از اندیشههای زیدیه نوشته بود ـ را به اندلس برد. اعشی در اندلس از فضایل حضرت علی | برخی از مسلمانان اندلس با سفر به [[عراق]]، با اندیشههای شیعی آشنا شدند و پس از بازگشت، به ترویج آنها پرداختند. در سال 179 محمد بن عیسی قرطبی، معروف به «اعشی» (متوفای 221 ه. ق) به عراق رفت و برخی کتابهای وسیع بن جراح ـ که از بزرگترین محدثان شیعی بود و کتابهایی در دفاع از اندیشههای زیدیه نوشته بود ـ را به اندلس برد. اعشی در اندلس از فضایل حضرت علی (علیهالسلام) سخن میگفت. به وی پیشنهاد شد در اندلس به قضاوت بپردازد، اما او نپذیرفت<ref>اسلام در اسپانیا (آندلس) | ||
https://hawzah.net › Magazine › View</ref> | https://hawzah.net › Magazine › View</ref>. | ||
== جنبشهای شیعیان == | == جنبشهای شیعیان == | ||
اولین قیام، به سرپرستی عبداللّه بن سعد بن عمار بن یاسر روی داد. او یک فرمانده اموی در دمشق بود ولی پس از کشته شدن عمار یاسر در واقعه صفین، پیوسته در حمایت از خلافت [[ | اولین قیام، به سرپرستی عبداللّه بن سعد بن عمار بن یاسر روی داد. او یک فرمانده اموی در دمشق بود ولی پس از کشته شدن [[عمار یاسر]] در واقعه صفین، پیوسته در حمایت از خلافت [[علی بن ابی طالب |امام علی (علیه السلام)]] و [[جهاد]] با [[معاویه]]، فعالیت میکرد. او علیه یوسف الفهری، حاکم اندلس، قیام کرد ولی در سال ۱۴۳ق. توسط عبدالرحمن داخل، سرکوب شد<ref> نفخ الطیب، ج ۲، ص ۳۳۰</ref>. | ||
در سال ۱۴۶ق. علاء بن مغیث جذامی قیام کرد و | در سال ۱۴۶ق. علاء بن مغیث جذامی قیام کرد و همچون سپاهیان عباسی، پرچمهای سیاه را علامت خود قرار داد. قیام او نیز که صبغه شیعی داشت توسط عبدالرحمن داخل درهم شکسته شد و بزرگان آن به قتل رسیدند. | ||
در سال ۱۶۵ق. حسین بن یحیی بن سعد بن عبادة انصاری، از یک خاندان شیعی قیام کرد. هرچند این قیام در ظاهر به نام محبت [[ | در سال ۱۶۵ق. حسین بن یحیی بن سعد بن عبادة انصاری، از یک خاندان شیعی قیام کرد. هرچند این قیام در ظاهر به نام محبت [[اهل بیت]] و تشیع [[علی بن ابی طالب|علی(علیه السلام)]] بود ولی در واقع به هدف رسیدن به حکومت روی داد، چرا که در نهایت حسین بن یحیی با عبدالرحمن داخل، راه آشتی و سازش در پیش گرفت و بر دوست شیعه خودش سلیمان بن یقظان طغیان کرد و تغییر مسیر داد. | ||
بزرگترین حرکت شیعی در اندلس که یک انقلاب بربری به حساب میآمد، حرکتی است که در منطقه سنتایر به رهبری شقیا بن عبدالواحد مکناسی پدیدار شد. او از اهالی وادی الحجارة بود و مادرش فاطمه نام داشت و از این رو، خودش را فاطمی و از خاندان پیامبر و از شرفاء میشمرد. او در میان مردم به نام عبیداللّه بن محمد شهرت داشت و در آغاز، معلم کودکان بود و درس قرآن و فقه داشت و از همین طریق عقاید خود را انتشار میداد. در آن روزگار، شغل معلمی یکی از شیوههای فاطمیون مصر برای نفوذ در جوامع اسلامی بود. قیام عبیداللّه از سال ۱۵۱ تا ۱۶۰ق. ادامه پیدا کرد و بعد از مرگ او نیز شاگردانش به عقاید او پایبند باقی ماندند و رهبری حرکت به عهده وجیه غسّانی افتاد. وی از فرماندهان لشکر عبدالرحمن داخل بود که به حرکت شیعی عبیداللّه بن محمد پیوست | بزرگترین حرکت شیعی در اندلس که یک انقلاب بربری به حساب میآمد، حرکتی است که در منطقه سنتایر به رهبری شقیا بن عبدالواحد مکناسی پدیدار شد. او از اهالی وادی الحجارة بود و مادرش فاطمه نام داشت و از این رو، خودش را فاطمی و از خاندان پیامبر و از شرفاء میشمرد. او در میان مردم به نام عبیداللّه بن محمد شهرت داشت و در آغاز، معلم کودکان بود و درس قرآن و فقه داشت و از همین طریق عقاید خود را انتشار میداد. در آن روزگار، شغل معلمی یکی از شیوههای فاطمیون مصر برای نفوذ در جوامع اسلامی بود. قیام عبیداللّه از سال ۱۵۱ تا ۱۶۰ق. ادامه پیدا کرد و بعد از مرگ او نیز شاگردانش به عقاید او پایبند باقی ماندند و رهبری حرکت به عهده وجیه غسّانی افتاد. وی از فرماندهان لشکر عبدالرحمن داخل بود که به حرکت شیعی عبیداللّه بن محمد پیوست<ref>نفخ الطیب، ج ۲، ص ۳۳۰</ref>. | ||
در سال ۲۳۷ق. قیامی شیعی در پایتخت اندلس (قرطبه) روی داد. رهبر این حرکت معلمی دیگر بود که عقاید باطنی داشت و حرکت او شیعی به حساب میآمد. او را منتسب به اسماعیلیه باطنیه دانستهاند. | در سال ۲۳۷ق. قیامی شیعی در پایتخت اندلس (قرطبه) روی داد. رهبر این حرکت معلمی دیگر بود که عقاید باطنی داشت و حرکت او شیعی به حساب میآمد. او را منتسب به اسماعیلیه باطنیه دانستهاند. | ||
این قیامهای محلی و ناموفق که در جای جای اندلس و در حکومت اموی روی میداد، نشانگر وجود زمینههای مساعد در میان طبقات مردم جامعه بوده است. | این قیامهای محلی و ناموفق که در جای جای اندلس و در حکومت اموی روی میداد، نشانگر وجود زمینههای مساعد در میان طبقات مردم جامعه بوده است. | ||
== مراکز و جوامع اسلامی == | == مراکز و جوامع اسلامی == | ||
'''جمعیت اسلامی اسپانیا''': | '''جمعیت اسلامی اسپانیا''': | ||
دفتر مرکزی جمعیت، در مادرید واقع شده و شعباتی در شهرهای گرانادا، سویا، مالاگا، والنسیا، زاراگوزا، بیلبائو و کوردوبا دارد. از مهمترین فعالیتهای این جمعیت، تهیه ماهنامهای است به زبان اسپانیایی به نام اسلام و ماهنامهایبه زبان عربی، به نام عروه الوثقی و یک بولتن خبری به نام اخبار من آندلس و نیز برگزاری مراسم نمازهای یومیه و [[نماز جمعه]]. این گروه، مسجد و کتابخانهای هم در شهر گرانادا بنا کردهاند. | |||
دفتر مرکزی جمعیت، در مادرید واقع شده و شعباتی در شهرهای گرانادا، سویا، مالاگا، والنسیا، زاراگوزا، بیلبائو و کوردوبا دارد. از مهمترین فعالیتهای این جمعیت، تهیه | |||
'''مرکز اسلامی''': | '''مرکز اسلامی''': | ||
که در مادرید است و شعباتی در دیگر شهرها به ویژه شهرهای منطقه آندلس دارد. شهر گرانادا به این دلیل که پیشتر، پایتخت مسلمانان بوده و کاخ تاریخی الحمراء و دیگر آثار تاریخی اسلامی در آن وجود دارد، سبب جذب مهاجران مسلمان به این شهر شده است. این مرکز وابسته به جمعیت [[اخوان المسلمین|اخوانالمسلمین]] بوده و عربستان و شیخ نشینهای حوزه خلیج فارسی آن حمایت میکنند. بانی این مرکز، حسام ابومحمد بسام از اهالی سوریه | |||
که در مادرید است و شعباتی در دیگر شهرها به ویژه شهرهای منطقه آندلس دارد. شهر گرانادا به این دلیل که پیشتر، پایتخت مسلمانان بوده و کاخ تاریخی الحمراء و دیگر آثار تاریخی اسلامی در آن وجود دارد، سبب جذب مهاجران مسلمان به این شهر شده است. این مرکز وابسته به جمعیت اخوانالمسلمین بوده و عربستان و شیخ | |||
'''جماعت اسلامی اسپانیا''': مقر آن شهر گرانادا است. | '''جماعت اسلامی اسپانیا''': مقر آن شهر گرانادا است. | ||
خط ۳۱۷: | خط ۳۱۲: | ||
'''مسجد پدرو آداددر''': شهر کوردوبا. | '''مسجد پدرو آداددر''': شهر کوردوبا. | ||
'''مسجد مارویا''': در حوالی مالاگا | '''مسجد مارویا''': در حوالی مالاگا<ref>راهنمای سفر به کشور اسپانیا + (اطلاعات ضروری کشور اسپانیا) | ||
https://kimiasepanta.com › اطلاعات-کا... | https://kimiasepanta.com › اطلاعات-کا... | ||
</ref> | </ref>. | ||
== | == مساجد زیبای اسپانیا == | ||
'''مسجد جامع قرطبه''' | '''مسجد جامع قرطبه''' | ||
خط ۳۶۰: | خط ۳۵۵: | ||
این مسجد در قرن دوازدهم میلادی از مسجد به قلعه و کلیسا تبدیل شد. | این مسجد در قرن دوازدهم میلادی از مسجد به قلعه و کلیسا تبدیل شد. | ||
مناره این مسجد در قرن سیزدهم به برج زنگ کلیسا تبدیل شد. | مناره این مسجد در قرن سیزدهم به برج زنگ کلیسا تبدیل شد. | ||
در سال 1931 میلادی اعلام شد که در داخل این قلعه مسجد قرار دارد و پادشاهی اسپانیا برای آن اهمیت فرهنگی قائل شد | در سال 1931 میلادی اعلام شد که در داخل این قلعه مسجد قرار دارد و پادشاهی اسپانیا برای آن اهمیت فرهنگی قائل شد<ref>با زیباترین مساجد اسپانیا آشنا شوید+ تصویر - شیعه نیوز | ||
https://www.shia-news.com › news | https://www.shia-news.com › news | ||
</ref> | </ref>. | ||
== مسجدی که یک کلیساست = | == مسجدی که یک کلیساست == | ||
وردوبا شهری در آندالوسیا در جنوب اسپانیای امروزی است از آن بعنوان یکی از مهمترین مراکز تمدن و فرهنگ اسلامی یاد میشود. مسلمانان در این شهر مسجدهای بزرگی را بنا کردند که مهمترین آن مسجد کوردوبا یا مسجد قرطبه است که در سال 784 ساخته شد. این مسجد که نمونه خاصی از معماری موریش در اسپانیا است تا سال 1236 در دست مسلمانان بود اما از این سال به یک کلیسای کاتولیک تبدیل شد و تا به امروز بعنوان یک کلیسا فعالیت میکند. اما نام آن همچنان مسجد بزرگ شهر کوردوبا است و بسیاری برای تماشای معماری خارقالعاده ساختمانی که دو مذهب را در خود جای داده است به بازدید از این مسجد میروند. | وردوبا شهری در آندالوسیا در جنوب اسپانیای امروزی است از آن بعنوان یکی از مهمترین مراکز تمدن و فرهنگ اسلامی یاد میشود. مسلمانان در این شهر مسجدهای بزرگی را بنا کردند که مهمترین آن مسجد کوردوبا یا مسجد قرطبه است که در سال 784 ساخته شد. این مسجد که نمونه خاصی از معماری موریش در اسپانیا است تا سال 1236 در دست مسلمانان بود اما از این سال به یک کلیسای کاتولیک تبدیل شد و تا به امروز بعنوان یک کلیسا فعالیت میکند. اما نام آن همچنان مسجد بزرگ شهر کوردوبا است و بسیاری برای تماشای معماری خارقالعاده ساختمانی که دو مذهب را در خود جای داده است به بازدید از این مسجد میروند. | ||
مسجد کوردوبا از سال 1984 در لیست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. گفته میشود مکانی که این مسجد بروی آن ساخته شده است در گذشته یک کلیسا بوده است که بعدها به دو قسمت تقسیم شد و بخشی به مسلمانان و بخشی به مسیحیان اختصاص یافت. تا سال 784 که بخش مسیحی آن نیز توسط شخصی به نام امیر عبدالرحمان خریداری شد، او تصمیم گرفت تا این کلیسا را خراب کرده و یک مسجد بزرگ به روی آن بسازد | مسجد کوردوبا از سال 1984 در لیست میراث جهانی [[یونسکو]] به ثبت رسیده است. گفته میشود مکانی که این مسجد بروی آن ساخته شده است در گذشته یک کلیسا بوده است که بعدها به دو قسمت تقسیم شد و بخشی به مسلمانان و بخشی به مسیحیان اختصاص یافت. تا سال 784 که بخش مسیحی آن نیز توسط شخصی به نام امیر عبدالرحمان خریداری شد، او تصمیم گرفت تا این کلیسا را خراب کرده و یک مسجد بزرگ به روی آن بسازد<ref>مسجد کوردوبا در اسپانیا، مسجدی که یک کلیساست | لست سکند | ||
https://lastsecond.ir › blog › 5279-gr... | https://lastsecond.ir › blog › 5279-gr... | ||
</ref> | </ref>. | ||
== شهرهای مسلمان نشین اسپانیا == | == شهرهای مسلمان نشین اسپانیا == | ||
خط ۳۷۸: | خط ۳۷۳: | ||
مجاورت جنوب اسپانیا با آفریقای شمالی و مرز کوچک زمینی آن با پادشاهی مراکش (و استعمار اسپانیا در آفریقای شمالی که از 1912 تا 1975 ادامه داشت) حضور مسلمانان در اسپانیا را ممکن ساخت. مسلمانان مراکشی در جنگ داخلی اسپانیا (1936–1939) نقش مهمیداشتند و در طرف ملیگرایان جنگیدند از جمله یک ژنرال ستوان به نام محمد مزیان، دوست صمیمی ژنرال فرانسیسکو فرانکو بود که بعداً در دوران فعالیت خود پس از جنگ کاپیتان عمومی سئوتا، گالیسیا و فرماندا جزایر قناری شدن. | مجاورت جنوب اسپانیا با آفریقای شمالی و مرز کوچک زمینی آن با پادشاهی مراکش (و استعمار اسپانیا در آفریقای شمالی که از 1912 تا 1975 ادامه داشت) حضور مسلمانان در اسپانیا را ممکن ساخت. مسلمانان مراکشی در جنگ داخلی اسپانیا (1936–1939) نقش مهمیداشتند و در طرف ملیگرایان جنگیدند از جمله یک ژنرال ستوان به نام محمد مزیان، دوست صمیمی ژنرال فرانسیسکو فرانکو بود که بعداً در دوران فعالیت خود پس از جنگ کاپیتان عمومی سئوتا، گالیسیا و فرماندا جزایر قناری شدن. | ||
مراکشیها تا سال 1985 برای ورود به اسپانیا نیازی به ویزا نداشتند. این وضعیت با تغییر رشد اقتصادی اسپانیا و ورود آن به اتحادیه اروپا حاصل شد. در نتیجه مهاجرت به اسپانیا در دهه 1990 بسیار افزایش یافت و مراکشیهای بسیاری از هر دو جنس به این کشور وارد شدند و اولین جامعه مهم اقتصادی مهاجر اسپانیا تشکیل شد. بنابر گزارش اتحادیه جوامع اسلامی اسپانیا، مسلمانان حدود ۴ درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند که ۶۰ درصد مهاجر و ۴۰ درصد اسپانیایی هستند. بیشتر مسلمانان اسپانیا مراکشیتبار هستند؛ با این حال جمعیت قابل توجهی از مسلمانان پاکستانی و سنگالی نیز در شهرهایی مانند بارسلونا، والنسیا و لگرنیو زندگی میکنند | مراکشیها تا سال 1985 برای ورود به اسپانیا نیازی به ویزا نداشتند. این وضعیت با تغییر رشد اقتصادی اسپانیا و ورود آن به اتحادیه اروپا حاصل شد. در نتیجه مهاجرت به اسپانیا در دهه 1990 بسیار افزایش یافت و مراکشیهای بسیاری از هر دو جنس به این کشور وارد شدند و اولین جامعه مهم اقتصادی مهاجر اسپانیا تشکیل شد. بنابر گزارش اتحادیه جوامع اسلامی اسپانیا، مسلمانان حدود ۴ درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند که ۶۰ درصد مهاجر و ۴۰ درصد اسپانیایی هستند. بیشتر مسلمانان اسپانیا مراکشیتبار هستند؛ با این حال جمعیت قابل توجهی از مسلمانان پاکستانی و سنگالی نیز در شهرهایی مانند بارسلونا، والنسیا و لگرنیو زندگی میکنند<ref>اسلام در اسپانیا و شهرهای مسلمان نشین آن - آکادمی بیزینس پلاس | ||
https://www.businessplus.academy ›... | https://www.businessplus.academy ›... | ||
</ref> | </ref>. | ||
== رمضان، ماه "اسلامشناسی" در اسپانیا == | == رمضان، ماه "اسلامشناسی" در اسپانیا == | ||
[[ماه مبارک رمضان]] اگر در کشورهای اسلامی " ماه خداشناسی و معرفت" است، در کشورهای غربی | [[ماه مبارک رمضان]] اگر در کشورهای اسلامی " ماه خداشناسی و معرفت" است، در کشورهای غربی همچون اسپانیا "ماه اسلامشناسی" و تقویت شناخت مردم از این دین الهی محسوب میشود. از همان هنگام که هلال این ماه مبارک رویت میشود و مسلمانان در تمامی جهان به استقبال "ماه خدا" میروند، درکشورهایی همانند اسپانیا رسانههای خبری باانتشار گزارشهایی به معرفی ویژگیهای این ماه میپردازند. | ||
شبکههای تلویزیونی اسپانیا در برنامههای خبری و اجتماعی خود تصاویری از مراسم آغاز ماه رمضان و برگزاری باشکوه نمازهای جماعت و افطار را در کشورهای مختلف اسلامی از مغرب در همسایگی اسپانیا گرفته تا مالزی و اندونزی در خاور دور برای بینندگان خود پخش میکنند، رادیوها درباره آن به بحث و گفت وگو مینشینند و مطبوعات، گزارشه ایی درباره خصوصیات این ماه در زمینههای مختلف به چاپ میرسانند. | شبکههای تلویزیونی اسپانیا در برنامههای خبری و اجتماعی خود تصاویری از مراسم آغاز ماه رمضان و برگزاری باشکوه [[نماز جماعت|نمازهای جماعت]] و افطار را در کشورهای مختلف اسلامی از مغرب در همسایگی اسپانیا گرفته تا مالزی و [[اندونزی]] در خاور دور برای بینندگان خود پخش میکنند، رادیوها درباره آن به بحث و گفت وگو مینشینند و مطبوعات، گزارشه ایی درباره خصوصیات این ماه در زمینههای مختلف به چاپ میرسانند. | ||
انتشار این گزارشها مختص روزنامههای عمده و سراسری کشور | انتشار این گزارشها مختص روزنامههای عمده و سراسری کشور همچون <big>ال پاییس</big> نیست که چند روز پیش، ماه رمضان را از نظر اهمیت همانند جشن کریسمس برای مسیحیان دانست و از آن به عنوان ماه معنویت و تزکیه نفس برای پیروان [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)]] نام برد. این ماه همچنین فرصت مناسبی را فراهم میسازد تا نشریات محلی در نقاط مختلف اسپانیا همچون"نوئبااسپانیا" در ایالت شمالی آستوریاس، <big>لاتریبونا</big> در گوادالاخارا، دیاریو در سوییا در ایالت آندالوسیا و دیگر ایالتهای کشور به سراغ مسلمانان منطقه خود بروند و از آنان درباره ماه رمضان و | ||
دین اسلام بپرسند، بنویسند و گزارش دهند. | دین اسلام بپرسند، بنویسند و گزارش دهند. | ||
در لابلای همین گزارشها است که میتوان فهمید مثلا سه هزار نفر مسلمان اصیل اسپانیایی در ایالت آستوریاس در شمال کشور زندگی میکنند، مسلمانان شهر باداخوز در غرب کشور برای خود مسجد دارند، در شهر گوادالاخارا در شرق اسپانیا میتوان بقالی اسلامی یافت یا آنکه آندالوسیا بیش از دیگر ایالتهای اسپانیا با کشورهای اسلامی روابط اقتصادی و تجاری دارد. | در لابلای همین گزارشها است که میتوان فهمید مثلا سه هزار نفر مسلمان اصیل اسپانیایی در ایالت آستوریاس در شمال کشور زندگی میکنند، مسلمانان شهر باداخوز در غرب کشور برای خود مسجد دارند، در شهر گوادالاخارا در شرق اسپانیا میتوان بقالی اسلامی یافت یا آنکه آندالوسیا بیش از دیگر ایالتهای اسپانیا با کشورهای اسلامی روابط اقتصادی و تجاری دارد. | ||
خط ۴۰۱: | خط ۳۹۶: | ||
بخشهای اقتصادی اسپانیا نیز در همین ماه اثرات این ماه را بر صادرات و واردات اسپانیا بیان میکنند و از لابلای همین اخبار است که میتوان به اهمیت بسیار ماه رمضان در میان مسلمانان و نیز جایگاه والای کشورهای عربی برای اقتصاد اسپانیا پی برد. | بخشهای اقتصادی اسپانیا نیز در همین ماه اثرات این ماه را بر صادرات و واردات اسپانیا بیان میکنند و از لابلای همین اخبار است که میتوان به اهمیت بسیار ماه رمضان در میان مسلمانان و نیز جایگاه والای کشورهای عربی برای اقتصاد اسپانیا پی برد. | ||
در این ماه، همچنین تشکلهای اسلامی اسپانیا فرصت مییابند هر چه بیشتر مردم این کشور جنوب غربی اروپا را که اکثریت آنان را مسیحیان کاتولیک تشکیل میدهند، با آداب و رسوم اسلامی آشنا سازند. | در این ماه، همچنین تشکلهای اسلامی اسپانیا فرصت مییابند هر چه بیشتر مردم این کشور جنوب غربی اروپا را که اکثریت آنان را مسیحیان کاتولیک تشکیل میدهند، با آداب و رسوم اسلامی آشنا سازند. | ||
این معرفی تنها از طریق روزنامهها و سایتهای اینترنتی صورت ننمیگیرد بلکه ضیافتهای افطار که گاه اسپانیاییها نیز به آن دعوت میشوند، محفل گرمی برای گفت وگو درباره اسلام است. این ضیافتها نه تنها محل افزایش آگاهی اسپانیاییها و تقویت دوستی مسلمانان و مسیحیان در این کشور است بلکه محفل گرمی برای تجدید دوستی و برادری میان پیروان دین [[ | این معرفی تنها از طریق روزنامهها و سایتهای اینترنتی صورت ننمیگیرد بلکه ضیافتهای افطار که گاه اسپانیاییها نیز به آن دعوت میشوند، محفل گرمی برای گفت وگو درباره اسلام است. این ضیافتها نه تنها محل افزایش آگاهی اسپانیاییها و تقویت دوستی مسلمانان و مسیحیان در این کشور است بلکه محفل گرمی برای تجدید دوستی و برادری میان پیروان دین [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)]] هم به شمار میرود که در نتیجه گسترش موج مهاجرت به اروپا در سالهای اخیر، بر تنوع نژادی و ملیتی آنان به شدت افزوده شده است. به دلیل همین ویژگیها است که "ابوعبیده ابن الجراح" رییس مرکز فرهنک اسلامی شهر "ساراگوسا" در شمال شرقی اسپانیا اعتقاد دارد:" این ماه مقدس چیزی است که بیش از همه افراد غیر مسلمان را شگفت زده میکند." | ||
این شگفتی نه فقط به این خاطر است که مسلمانان در روزهای ماه رمضان نه میخورند، نه مینوشند، نه دروغ میگویند، و بر عبادات خویش میافزایند بلکه از آن رو است که این ماه، جلوه باشکوهی از اسلام و اعتقاد پیروان آن را به دیگران نشان میدهد. | این شگفتی نه فقط به این خاطر است که مسلمانان در روزهای ماه رمضان نه میخورند، نه مینوشند، نه دروغ میگویند، و بر عبادات خویش میافزایند بلکه از آن رو است که این ماه، جلوه باشکوهی از اسلام و اعتقاد پیروان آن را به دیگران نشان میدهد. | ||
ماه رمضان برای مسلمانان در اسپانیا | ماه رمضان برای مسلمانان در اسپانیا همچون دیگر کشورها، ماه عبادت، ماه خودسازی و در عین حال، ماه جشن است، چرا که در این ماه، آنان و خانوادههایشان بیش از همیشه کنار یکدیگر هستند، در مساجد و مراکز عبادی گردهم میآیند و خاطرات ماندگاری را از صرف [[افطار]] و با هم بودن ثبت میکنند. | ||
همچنین در ماه رمضان است که میتوان انواع شیرینیهای تازه و خرما را در فروشگاههای اسلامی یافت و عطر نانهای عربی را که به تازگی از تنور خارج شدهاند، در غروب هر روز احساس کرد. | |||
در این میان، '''مسجد ام30-''' بزرگترین مسجد مادرید که در یک محله مسلمان نشین واقع شده است، این ایام، همچون دیگر مساجد اسپانیا روزها و شبهای شلوغی را پشت سر میگذارد، برنامههای مذهبی متعددی را به اجرا میگذارد و رستوران آن از هنگام غروب در تمام طول شب برای صرف افطار و غذا به روی | در این میان، '''مسجد ام30-''' بزرگترین مسجد مادرید که در یک محله مسلمان نشین واقع شده است، این ایام، همچون دیگر مساجد اسپانیا روزها و شبهای شلوغی را پشت سر میگذارد، برنامههای مذهبی متعددی را به اجرا میگذارد و رستوران آن از هنگام غروب در تمام طول شب برای صرف افطار و غذا به روی | ||
شهروندان باز است | شهروندان باز است<ref>رمضان، ماه "اسلامشناسی" در اسپانیا - ایرنا | ||
https://www.irna.ir › news › رمضان-ما... | https://www.irna.ir › news › رمضان-ما... | ||
</ref> | </ref>. | ||
== فهرست اسناد منعقده در تاریخ روابط ایران واسپانیا == | == فهرست اسناد منعقده در تاریخ روابط ایران واسپانیا == | ||
خط ۴۲۰: | خط ۴۱۵: | ||
# عهدنامه مودت و تجارت (مارس 1842 –اسلامبول) ملاحظه: این عهدنامه مجدداً در سال 1870 در لندن تجدید گردید. براساس این معاهده، سفارت ایران در مادرید در سال 1916 افتتاح شد. | # عهدنامه مودت و تجارت (مارس 1842 –اسلامبول) ملاحظه: این عهدنامه مجدداً در سال 1870 در لندن تجدید گردید. براساس این معاهده، سفارت ایران در مادرید در سال 1916 افتتاح شد. | ||
# | # | ||
# | # موافقتنامه همکاری اقتصادی و بازرگانی (1954 - مادرید) ملاحظه:در این سال سفارت ایران در مادرید پس از یک دوره تعطیلی، مجدداً بازگشائی شد. | ||
# | # | ||
# عهدنامه مودت و اقامت (مارس 1956 – مادرید) | # عهدنامه مودت و اقامت (مارس 1956 – مادرید) | ||
خط ۴۸۰: | خط ۴۷۵: | ||
# بازبینی و امضای یادداشت تفاهم همکاری بین دانشگاه تهران و دانشگاه آتونوما مادرید (1382 –مادرید) | # بازبینی و امضای یادداشت تفاهم همکاری بین دانشگاه تهران و دانشگاه آتونوما مادرید (1382 –مادرید) | ||
# | # | ||
# | # موافقتنامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف بین جمهوری اسلامی ایران و اسپانیا (سال 1382 –مادرید)<ref>روابط دوجانبه ایران و اسپانیا - سفارت جمهوری اسلامی ایران - مادرید | ||
https://madrid.mfa.ir › viewpage › رو...</ref>. | |||
== پانویس == | == پانویس == |