۲۲٬۱۹۷
ویرایش
مقتل نویسی: تفاوت میان نسخه‌ها
←مقدمه
(←مقدمه) |
|||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
مقتل‌های [[حسین بن علی (علیه‌السلام)|حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام)]] معمولا حاوی روایاتی از پیامبر اسلام، [[محمد بن عبدالله (خاتم الأنبیاء)|محمدبن عبدالله (صلی‌الله علیه وآله وسلم)]] و [[علی بن ابی طالب|علی‌بن ابیطالب (علیه‌السلام)]] دربارۀ پیش‌بینی واقعۀ [[عاشورا]]، نامه‌ها و سخنان حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام)، مطالبی از همراهان [[حسین بن علی (علیه‌السلام)|حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام)]] که در واقعۀ کربلا کشته نشده‌اند، خطبه‌های [[امام سجاد (علیه‌السلام)|علی‌بن‌حسین (علیه‌السلام)]] و [[زینب بنت علی|زینب (سلام‌الله علیها)]] پس از عاشورا، روایات [[امامان شیعه]] دربارۀ شهادت امام حسین و نکاتی از دشمنان حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام) دربارۀ واقعۀ عاشورا است. ''اَصبَغ بن نُباتَه مُجاشِعِی'' را نخستین مقتل‌نویس حادثۀ عاشورا دانسته‌اند. '''«مقتل الحسین (علیه‌السلام)»''' نوشتۀ ابی مخنف هم از مقتل‌های قدیمی در این زمینه است.<br>مقتل‌نگاری در قرن‌های سوم و چهارم قمری اوج گرفت؛ ولی پس از آن تا روی کار آمدن صفویه دورۀ افول مقتل‌نویسی است و آثار این دوره با گزارش‌های نامعتبر و بدون سند آمیخته شد که نقش مهمی در تحریف وقایع عاشورا داشته‌اند مانند کتاب '''«روضة الشهداء»'''''،'' تألیف ''ملاحسین کاشفی''. رسمیت‌یافتن مراسم عاشورا همزمان با دولت صفوی باعث تدوین مقتل‌های جدیدی شد که منابع دقیقی نداشتند و واقعۀ عاشورا بیشتر با هدف استفاده در مجالس روضه‌خوانی و سوگواری و فراهم‌ساختن زمینه برای گریه نوشته شد. آثاری چون '''«ابتلاء الاولیاء، اکسیر العبادة فی اسرار الشهادة''' و '''مُحرِق القلوب»''' از این دسته‌اند. '''«نفس المهموم''' و '''مقتل جامع سید الشهداء»''' از مقتل‌های مهم معاصر است. | مقتل‌های [[حسین بن علی (علیه‌السلام)|حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام)]] معمولا حاوی روایاتی از پیامبر اسلام، [[محمد بن عبدالله (خاتم الأنبیاء)|محمدبن عبدالله (صلی‌الله علیه وآله وسلم)]] و [[علی بن ابی طالب|علی‌بن ابیطالب (علیه‌السلام)]] دربارۀ پیش‌بینی واقعۀ [[عاشورا]]، نامه‌ها و سخنان حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام)، مطالبی از همراهان [[حسین بن علی (علیه‌السلام)|حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام)]] که در واقعۀ کربلا کشته نشده‌اند، خطبه‌های [[امام سجاد (علیه‌السلام)|علی‌بن‌حسین (علیه‌السلام)]] و [[زینب بنت علی|زینب (سلام‌الله علیها)]] پس از عاشورا، روایات [[امامان شیعه]] دربارۀ شهادت امام حسین و نکاتی از دشمنان حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام) دربارۀ واقعۀ عاشورا است. ''اَصبَغ بن نُباتَه مُجاشِعِی'' را نخستین مقتل‌نویس حادثۀ عاشورا دانسته‌اند. '''«مقتل الحسین (علیه‌السلام)»''' نوشتۀ ''ابی مخنف'' هم از مقتل‌های قدیمی در این زمینه است.<br>مقتل‌نگاری در قرن‌های سوم و چهارم قمری اوج گرفت؛ ولی پس از آن تا روی کار آمدن صفویه دورۀ افول مقتل‌نویسی است و آثار این دوره با گزارش‌های نامعتبر و بدون سند آمیخته شد که نقش مهمی در تحریف وقایع عاشورا داشته‌اند مانند کتاب '''«روضة الشهداء»'''''،'' تألیف ''ملاحسین کاشفی''. رسمیت‌یافتن مراسم عاشورا همزمان با دولت صفوی باعث تدوین مقتل‌های جدیدی شد که منابع دقیقی نداشتند و واقعۀ عاشورا بیشتر با هدف استفاده در مجالس روضه‌خوانی و سوگواری و فراهم‌ساختن زمینه برای گریه نوشته شد. آثاری چون '''«ابتلاء الاولیاء، اکسیر العبادة فی اسرار الشهادة''' و '''مُحرِق القلوب»''' از این دسته‌اند. '''«نفس المهموم''' و '''مقتل جامع سید الشهداء»''' از مقتل‌های مهم معاصر است. | ||
== مفهوم‌شناسی == | == مفهوم‌شناسی == | ||